بدون مطالعه سد ساختیم/با این برنامه‌ها نمی‌توان مشکل را حل کرد

معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری گفت: 80 درصد دشت‌های کشور ممنوعه شده، بیابان‌زایی به شدت گسترش پیدا کرده، بحران آب جدی است و سوال اینجاست که گزارش ملی بحران کجاست؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) در منطقه مرکزی، محمد فاضلی در مراسم اکران فیلم مادرکشی در دانشگاه اراک با بیان اینکه سد ساخته شده و آبی نیست که پشت سد جمع شود، گفت: این موضوع به یک فرد و گروه ربط ندارد، در حقیقت یک فرآیند تصمیم‌گیری اشتباه به این نقطه ختم شده و سوال مهم اینجاست که چه اصلاحاتی اعمال خواهد شد که از این به بعد اشتباهات رخ ندهند؟

وی با بیان اینکه ما در بسیاری از زمینه‌ها از جمله بحران آب نیاز به اصلاح ساختارها و تعاریف داریم، افزود: زمانی که آبخوان‌ها از بین می‌روند مشخص است که دیگر نمی‌توان کاری انجام داد، اما می‌توان با تصمیمی درست از پیشروی این اتفاق جلوگیری کرد.

او خاطرنشان کرد: ایران رتبه اول فرسایش خاک در جهان را دارد، جزو کشورهای مبتلا به بالاترین میزان تخریب تنوع زیستی در جهان هستیم و در جنگل‌زدایی نیز رتبه برتر داریم که همه اینها به دلیل اجرای برنامه‌های اشتباه در سال‌های متمادی است.

رکورددار شدن بی‌منطق از عوامل اصلی بحران امروز آب

فاضلی دغدغه رکورددار شدن بی‌منطق را از عوامل اصلی بحران امروز آب در کشور دانست و بیان کرد: گمان کردیم اگر رکورددار ساخت سد در جهان شویم یا رکورددار توسعه بی‌قاعده و بی‌حساب کشاورزی شویم به کشوری توسعه‌یافته تبدیل می‌شویم، غافل از اینکه بستر بحران آب امروز را رقم زدیم.

وی ادامه داد: جاده می‌سازیم، اما فکر نکرده‌ایم در این جاده‌ای که ساخته شده کدام شرکت خصوصی بار خود را برای صادرات حمل می‌کند و چه سودآوری دارد، در صورتی که کشور هند به این حد جاده ندارد و از همان جاده‌های خاکی بسیاری از شرکت های خصوصی تولیدات خود را صادر می‌کنند و به زودی رتبه سوم اقتصاد جهان را به دست می‌آورد.

معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری افزود: فرودگاه می‌سازیم، در صورتی که به جز دو فرودگاه در کشور بقیه زیان‌ده هستند و درآمدشان کفایت مخارج جاری فرودگاه را نیز نمی‌دهد.

وی با بیان اینکه میانگین برداشت هر هکتار گندم در مصر 6400 تن و این میزان برای فرانسه 7400 تن است، گفت: این میزان در ایران 2900 تن است و ما برای کشاورزی در این سطح، سد می‌سازیم!

فاضلی این موارد را مصداق بی‌برنامگی‌ها و غیر اصولی کار کردن‌ها دانست و ادامه داد: این سوال باقی است که چرا بعد از 40 سال میزان برداشت گندم در کشور ما یک سوم مصر و فرانسه است. ما برای این نوع کشاورزی و این میزان بهره‌وری آب تامین می‌کنیم؟

وی بیان کرد: دستگاهی که سد می‌سازد و اثرش را نمی‌سنجد غیر قابل اطمینان است و اقداماتش از برنامه‌های غیر اصولی و غیر علمی نشات می‌گیرد.

فروختن نسل‌های آینده برای رضایت سه نسل

وی با بیان اینکه در مورد رانت نفت صحبت شده است، اما به رانت آب کمتر توجه کرده‌ایم، عنوان کرد: آب در این کشور مجانی است. برق مجانی در اختیار کشاورز قرار داده می شود و آب را از عمق 300 متری زمین بیرون می‌کشد.

فاضلی با این توضیح که منبع مجانی در یک کشور بستر نابودی آن کشور است، گفت: در حقیقت همه نسل‌های آینده با رضایت سه نسل فروخته شده است.

وی ادامه داد: منابع آب زیرزمینی و سطحی را حراج کرده‌ایم، تنها به دلیل اینکه در صنعت نمی‌توانستیم شغل ایجاد کنیم و همه نمادهای توسعه را در سدسازی و سازه‌های عظیم توصیف کردیم.

فاضلی از این اقدامات بی‌برنامه به عنوان تفکر سازه‌ساز یاد کرد و افزود: در جامعه ما حریم‌ها رعایت نمی‌شود. نماینده مجلس در سدسازی دخالت می کند و در حقیقت در نظام معرفتی توسعه پایدار وارد می‌شود و همه این موارد و حریم شکستن‌ها سیلی می‌شود که همه ما را با خود می‌برد.

معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری ادامه داد: در حریم قنات‌ها چاه احداث می‌کنیم، حریم آبخوان‌ها را می‌شکنیم، در حریم رودخانه خانه می‌سازیم، این حریم قدرت است و در این کشور به جای حریم‌داری، حریم‌شکنی اتفاق می‌افتد.

وی بیان کرد: کشاورز ما رانتی است چون آب قیمت ندارد در صورتی که در دوران قنات آب قیمت داشت. آب مجانی درست کردیم، آب را دولتی کردیم، نام ملی کردن بر آن نهادیم و قطعا با مجانی بودن نباید انتظار داشت که بهره‌وری هم داشته باشیم.

فاضلی با بیان اینکه سیستم اداره کشور نتوانسته برای حفظ آب‌های زیرزمین کاری انجام دهد، گفت: می‌گویند طرح تعادل‌بخشی داریم، اما کل مبلغ در نظر گرفته شده برای این طرح در کشور 350 میلیارد تومان است که باید دید چه میزان تخصیص داده شده است؛ با این برنامه‌ها نمی‌توان مشکل را حل کرد.

اعلام نکردن اعداد و ارقام منفعت دارد

معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری افزود: هر عددی که تحت عنوان آمار ارائه می‌دهیم می‌گویند غیر دقیق است. قطعا این امر از عملکرد ناصحیح در ارائه آمار توسط دستگاه‌های مرتبط نشات می‌گیرد، در حالی که ارائه آمار و ارقام دقیق وظیفه هر دستگاه است.

وی ادامه داد: اعلام نکردن اعداد و ارقام و دست بردن در این موارد در کشور ما سود دارد. زمانی که اعلام می‌شود میزان آب تجدیدپذیر در کشور 130 میلیارد متر مکعب است و بعد این رقم به 87 میلیارد متر مکعب تغییر پیدا می‌کند چگونه می‌توان به دستگاه مربوطه اطمینان داشت!

فاضلی راه آینده را در صورت ابهام‌زدایی، باز دانست و ادامه داد: باید به سمتی حرکت کنیم که داده‌سازی و داده‌سوزی از بین برود و با شفافیت واقعیت‌ها را بررسی کنیم تا بتوان بر اساس واقعیات مسائل را بررسی کرده و راه حل در نظر گرفت.

او با بیان اینکه عصر اعتماد بی حد و حصر به پایان رسیده است، افزود: امروز مردم جواب صحیح می‌خواهند. آنها به مشکلات واقف هستند و آمار و ارقام درست را می‌طلبند.

وی بیان کرد: اینکه سد ساخته شود، بعد آبی نباشد پشت آن جمع شود، بعد گفته شود که اشتباه کرده‌ایم، چنین دستگاهی که عمدا خطا کرده باید محاکمه شود.

وی احداث صنایع آب‌بر در مناطقی که منابع آبی زیادی ندارند را از دیگر بی‌فکری‌ها و تصمیم‌های اشتباه دانست و گفت: اینها حاصل اقدامات غیر کارشناسی است و تنها به این فکر شده که رکورددار باشند و افتخار ایجاد صنایع بزرگ در هر منطقه‌ای و با هر شرایطی را کسب کنند.

فاضلی ادامه داد: دولت ژاپن در واقعه هیروشیما کمیته بحران جهت بررسی وضعیت و علت وقوع حادثه در راکتور هیروشیما را تشکیل داد و یکی از سرتیم‌های این کمیته به دلیل کشف فرایندهای سیاسی که منجر به وقوع این اتفاق و مشخص شدن دلایل آن شده بود، به عنوان یکی از 100 مرد مهم سال انتخاب شد.

معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری با بیان اینکه ما برای فاجعه آبی که در کشورمان رخ داده به جای عددسازی و ابهام‌زایی باید راه‌حل‌های منطقی و علمی را دنبال کنیم، افزود: تا زمانی که گفتمان در کشور ما بین مسئولین، مردم و نخبگان صورت نگیرد مسائل در حوزه‌های مختلف از جمله آب حل نخواهد شد.

وی بیان کرد: جوانب باید بررسی شده، موقعیت ذینفعان در نظر گرفته شود، تصمیم‌گیری های کلان مورد بازنگری قرار گیرد، بحران‌های اجتماعی مد نظر باشد و حریم‌دری کنار رود و حریم‌داری سرلوحه قرار گیرد. با در نظر گرفتن همه این موارد تصمیمات منطقی و درست اتخاذ شود تا بتوانیم با این توبه از این بحران نجات پیدا کنیم.

انتهای پیام