غم سپیده در شادی پیروزی انقلاب

در بیست‌ودوم بهمن‌ماه که سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی است، شعر انقلاب یکی از شاعرانش را از دست داد؛ سپیده کاشانی که نامش با سروده‌های انقلابی و دفاع مقدسی پیونده خورده است.

به گزارش خبرنگار ادبیات ایسنا، سپیده کاشانی که نام اصلی‌اش «سرور اعظم باکوچی» بود در مرداد سال 1315 در کاشان به دنیا آمد. از کودکی به شعر علاقه داشت و بعدها شعرهایش در مجلاتی با شمارگان نسبتا بالا، مخصوصا مجلات جوانان به چاپ می‌رسید. آرزو داشت وارد دانشگاه شود، اما در آن سال‌ها شهر کاشان دانشگاهی نداشت.

سپیده در پانزده‌سالگی با یکی از جوانان فامیل ازدواج کرد و پس از یک سال زندگی در کاشان به همراه همسرش به تهران کوچ کرد. به این صورت، مقدمات دانش‌اندوزی برای او فراهم شد. اما به‌زودی مادر شدن تمام فکر و عاطفه او را تسخیر کرد و دیگر تا مدتی نتوانست به شعر بیندیشد.

از همان کودکی سعی می‌کرد از مفاهیم دیوان بزرگان ادب سردربیاورد. برخی شعرهای نو سپیده کاشانی نشان می‌دهد که در سرایش شعرهایی با قالب‌های کهن مهارت بیشتری دارد. خودش می‌گوید: «پدر و مادرم به مطالعه کتاب و خواندن دیوان‌های شعر استادان متقدم و متأخر علاقه و عشقی وافر داشتند. طبیعی است که من نیز از همان کودکی، با شعر - خصوصا اشعار حافظ و سعدی و مولانا - آشنا شدم. باید بگویم که شعر و ادبیات، به عنوان نیمی از زندگی من در تنهایی پناهگاهم است.»

می‌توان گفت انقلاب اسلامی در شعر سپیده کاشانی هم به مثابه انقلابی ادبی، فکری و فرهنگی عمل کرده است. در همان روزهای نخستین پیروزی انقلاب، به‌خاطر شعرهای حماسی‌اش از او دعوت شد که در رادیو مسئولیتی را بپذیرد که از آن استقبال کرد. با نگاهی گذرا به شعرهای سپیده کاشانی اشاراتی به بعضی از آیات کریمه قرآن و رد پای آثار معصومین (ع) و کلمات قصار آن بزرگواران به وضوح قابل رویت است.

در زمان جنگ به سرایش سرودهای انقلابی و دفاع مقدسی پرداخت که از رادیو و تلویزیون پخش می‌شد. او با جمعی از شاعران همچون حمید سبزواری و قیصر امین‌پور به اندیمشک سفر کرده بود.

کاشانی بیش از دو سال در اندوه همسرش سیاه‌پوش، غم‌زده و تقریبا منزوی و خانه‌نشین بود. بعدها فعالیت اجتماعی را کم‌کم از سر گرفت و باز شوق رفتن به جبهه، دل و جانش را تسخیر کرد.

از کاشانی خواسته می‌شد که دفتر شعر نخستش «پروانه‌های شب» را تجدید چاپ کند و آثار جدیدش را نیز به صورت مدون منتشر کند؛ ولی او در چاپ شعرهایش وسواس داشت.

در سال 1370 به بیماری سرطان مبتلا شد و در 22 بهمن 1371 آخرین نفس‌های خود را کشید. او را در بهشت زهرا (س) جنب قطعه 62،‌ مقبره 953 به خاک سپردند.

از سپیده کاشانی «پروانه‌های شب» که در سال 1352 منتشر شده بود، به همراه شعرها و سرودهای انقلابی به جا مانده است. بعد از درگذشتش نیز «هزار دامن گل سرخ» توسط حوزه هنری، خاطراتش از جبهه‌ها در کتابی با عنوان «آنان که بقا را در بلا دیدند» و برگزیده‌ای از آثارش به نام «سخن آشنا» از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شده است.

پی‌نوشت: این مطلب از کتاب «خواهرانه در طوفان» به قلم حمید هنرجو برگرفته شده است.

انتهای پیام