ظرافت در دیپلماسی با «محمد جواد ظریف»

نام: محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران مشغول به کار: ۲۴ مرداد ۱۳۹۲ - تاکنون رئیس‌جمهور: حسن روحانی پس از: علی‌اکبر صالحی عضو شورای عالی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران مشغول به کار: ۹ شهریور ۱۳۹۲ - تاکنون رئیس‌جمهور: حسن روحانی سفیر و نمایندهٔ دائم ایران در سازمان ملل متحد مشغول به کار: ۱۴ مرداد ۱۳۸۱ - ۳ مرداد ۱۳۸۶ رئیس‌جمهور: سید محمد خاتمی - محمود احمدی‌نژاد پس از: محمدهادی نژادحسینیان پیش از: محمد خزاعی معاون وزیر امور خارجه مشغول به کار: ۲۱ تیر ۱۳۷۱ - ۱۳ مرداد ۱۳۸۱ رئیس‌جمهور: اکبر هاشمی رفسنجانی - سید محمد خاتمی پس از: محمدجواد لاریجانی پیش از: احمد نعمانی اطلاعات شخصی تولد: ‎۱۷ دی ۱۳۳۸ (۵۵ سال) - تهران، ایران حزب سیاسیک مستقل دانشگاه: دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو - دانشگاه دنور کابینه: دولت یازدهم

محمدجواد ظریف در تاریخ 17 دی ماه سال 1338 ، در یــک خــانواده مــذهبی ســنتی و نسبتاً ثروتمند در تهران متولد شد. پدر وی از تاجران امور نساجی بود . محمدجواد ظریف تحصـیلات ابتـدایی و متوسـطه خـود را از سال 1345 تا 1355 در دبسـتان و دبیرسـتان علـوی تهران گذراند ولی پیش از پایـان تحصـیلات دبیرسـتانی و بـه دلیـل شـرایط سیاسـی و امنیتـی در سال 1355 با ویزای دانشجویی بـرای ادامـه تحصــیل به ایالات ‌متحده عزیمــت کــرد و از سال 1355 تا 1356 در کالج مقدماتی درو در ایالت سانفرانسیسکو در حال تحصیل بود . ظریف در خــلال دوران دانشجویی ، از فعــالان و مسئولین انجمن اسـلامی دانشـجویان در امریکـا و کانـادا ، دبیر تبلیغات از سال 1360 تا 1361 ، رابط شورا از سال 1362 تا 1364 و دبیر تشکیلات انجمن اسلامی دانشجویان از سال 1364 تا 1365 بود .

راهیابی به وزارت امورخارجه زمانی که ظریف آزمون‌های جامع دکترایش را در سال 1364 در دنور گذراند ، اداره مهاجرت ایالات‌متحده ، ویزای او را باطل کرد . پس از این اتفاق محمدجواد ظریف به نیویورک رفته و در نمایندگی ایران مشغول به کار شد . محمدجواد ظریف طی سه سال بعد و از راه دور ، تحصیلاتش را تکمیل کرد . در طول این مدت ظریف توانایی‌های خود را برای دولت ثابت کرد و این‌چنین با حضور او در وزارت خارجه موافقت شد. دیپلماتی که سربازی‏ اش را در سازمان ملل گذارند محمد جواد ظریف که پیش از دوران دانشگاه برای ادامه تحصیل به امریكا سفر كرده بود از 22 سالگی و در سال 1982 به نمایندگی ایران در سازمان ملل رفت و سربازی اش را به عنوان كارمند محلی دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل گذراند. دکتر ظریف در سال 1988 همزمان با دریافت مدرك دكترای حقوق بین‌الملل به تهران فراخوانده شد و با کناره‌گیری محمدجواد لاریجانی از معاونت بین‌الملل وزارت امور خارجه ، مشاور وزیر در امور بین‌الملل شد و یك سال بعد به نیویورك بازگشت تا معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل شود. محمدجواد ظریف در آخرین دور وزارت علی‌اکبر ولایتی به معاونت بین‌الملل وزارت امور خارجه رفت و 10 سال این معاونت را بر عهده داشت . محمدجواد ظریف سپس دوباره به نیویورك بازگشت و این بار ظریف نماینده و سفیر ایران در سازمان ملل بود . بازگشت به ایران ظریف تا مدتی پس از انتخاب محمود احمدی‌نژاد به عنوان رییس‌ جمهور نیز در سمت نمایندگی ایران در سازمان ملل باقی بود . محمدجواد ظریف پس از عزل از این سمت به تهران بازگشت . دکتر ظریف در مردادماه سال 86 از سوی منوچهر متکی ، وزیر امور خارجه وقت ، به سمت دستيار ارشد وزیر منصوب شد و تا زمان معرفی به عنوان وزیر خارجه در دانشکده روابط بین‌الملل وزارت خارجه مشغول کار بوده است ؛ اما مهم‌ترین فعالیت محمدجواد ظریف که او را به دکتر حسن روحانی نزدیک می‌کند نقشی است که در مذاکرات هسته‌ای سال‌های 82 تا 84 ایفا کرد . ظریف در این مدت عملاً در کنار سیروس ناصری ، ریاست تیم مذاکره کننده را بر عهده داشت . ظریف درباره دیپلمات شدنش چنین می‌گوید : من هم به صورت کاملاً اتفاقی و هم به دلیل تصمیم اداره مهاجرت ، دیپلمات شدم . پس از گذشت پنج سال از گفته محمدجواد ظریف که دیگر قصد انجام کارهای دیپلماتیک را نداشت ، در روز 13 مرداد 1392 ، دکتر روحانی ، رییس جمهور دولت یازدهم محمدجواد ظریف را به عنوان وزیر امور خارجه برای گرفتن رأی اعتماد به مجلس معرفی می کند . ظریف دارای 2 فرزند است که هر دو متأهل بوده و در ایران به کار مشغولند .

محمد جواد ظریف و خاطرات دوران کودکی و بزرگسالی « از کودکی تنها بوده ام و میل زیادی به شرکت در مهمانی و عروسی ندارم. حتی در مورد مجالس مذهبی نیز اگر در خانه به نوار روضه گوش بدهم راحت تر هستم » ... « هیچ همبازی نداشتم . خانواده ما به شدت محافظه کار بودند . در منزلمان تلویزیون و رادیو نداشتیم » ... « روزنامه ای هم در خانه ما پیدا نمی شد . اجازه رفت و آمد با هیچکس را نمی دادند . در کودکی بسیار از جامعه دور بودم » ... « تا 15 - 16 سالگی هیچ نوع موسیقی ای نشنیده بودم . حتی اگر زمانی در تاکسی موسیقی پخش می شد ، می گفتیم لطفا خاموش کنید » ... از سن 13 سالگی « از میگرن بسیار شدیدی رنج می برم . در مقابل گرسنگی نیز بسیار حساس هستم . » این روایت های ناخوشایند ، نمایی از روزگار کودکی محمدجواد ظریف است . محبوب ترین دیپلمات اکنون جمهوری اسلامی که بر خلاف دوران کودکی ، هر روز صبحش را با هزاران دنبال کننده صفحه فیس بوک و توئیترش آغاز می کند ، چند روز یک بار میهمان یکی از رسانه هاست ، دخترش پیانو می نوازد و پسرش سنتور ، همسرش که ده سال شاگرد حاج اسماعیل دولابی ، عارف و واعظ مشهور (1281-1381) بوده ، از مفسران مولاناخوان است و « برای صحبت به عنوان یک معلم اخلاق به نقاط مختلفی از آمریکا و اروپا تا هند و ژاپن » سفر می کند . میان تصویر زندگی این روزهای دیپلمات 54 ساله ایرانی با سال های کودکی ، تفاوت از زمین تا آسمان است . اما آیا این تفاوت محدود به جزئیات زندگی روزمره اوست یا بین آنچه ظریف می گوید و آنچه در سر دارد، هم تفاوت از زمین تا آسمان است؟ بازخوانی تحلیلی کتاب « آقای سفیر »، گفت و گوی 368 صفحه ای با محمد جواد ظریف ، کوششی است برای یافتن پاسخ این پرسش مهم. این گفت و گو در طول زمستان 89 تا بهار 91 ، زمانی که آقای دیپلمات ، معاون امور بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی بود، انجام شده است . محمدجواد ظریف ، 5 ساله بود که برای سفر زیارتی از ایران خارج می شود ولی سفر مهم تر در تابستان 13 سالگی اش رخ می دهد ، اقامت سه ماهه در لندن برای دیدار مادر بیمار . لندن شهر مورد علاقه خانواده بوده و 3 سال بعد به گفته ظریف ، اصرار داشتند به این شهر برای ادامه تحصیل برود ولی او دعوای تندی با پدرش می کند و می گوید فقط آمریکا. در این دوران ، ظریف در مدرسه هم راحت نبوده : « به خودم خیلی ارادت داشتم » و « یکی از همکلاسی ها مرتب من را تحقیر می کرد.» ظریف بچه پولدار بود و همکلاسی هایش می گفتند ظریف ، خود را تافته جدا بافته می داند . مهاجرت در عین حال ، ناشی از نگرانی سیاسی نیز بود . او با انقلابیون مخالف رژیم شاه در ارتباط بوده و پدر می خواست فرزندش از میدان چریک ها دور باشد . ظریف هم به هر دلیل بدش نمی آمد چنین شود و سرانجام سال 1354 با کمک یکی از دوستان پدر که « بعد مشخص شد با ساواک همکاری دارد»، به آمریکا می رود . دانشگاه را با کامپیوتر شروع می کند ولی تغییر رشته می دهد به روابط بین الملل و دکترا می گیرد در این رشته . ظریف ، نخستین دانشجویان انقلابی را در انجمن اسلامی دانشگاه برکلی پیدا می کند : «محمد هاشمی ، جواد لاریجانی ، حسین شیخ الاسلام و محسن نوربخش . » تیم متمایل به روحانیون که مقابل تیم نزدیک به ملی گرایان گارد گرفته بودند. انقلاب که می شود ، ملی گراها دولت موقت را در دست می گیرند ، ابراهیم یزدی ، وزیر امورخارجه وقت بدون توجه به آمریکا نشین ها ، علی خرم را از تهران می فرستد تا سرکنسول ایران در سانفرانسیسکو شود . این انتخاب اعضای انجمن اسلامی را خوش نمی آید. تنشی کوتاه رخ می دهد ولی طرفین معامله می کنند. خرم، عضو انجمن اسلامی می شود، در مقابل، مقرر می شود «سه نفر از انجمن برکلی به عنوان نماینده و به صورت افتخاری در کنسولگری حضور داشته باشند تا به این ترتیب اطمینان حاصل شود که کنسولگری از خط انقلاب خارج نمی شود.» ظریف یکی از این سه نفر بود و این نخستین تجربه حضورش در یک نهاد دیپلماتیک بود. دی ماه 58، پس از غائله گروگان گیری در تهران و تسخیر سفارت، مسئول و کارمندان کنسولگری ایران در سانفرانسیسکو اخراج می شوند. ظریف از علی خرم وکالت انجام کارها را می گیرد و عملا مسئول کنسولگری می شود. به گفته ظریف، مخالفت های او و دوستانش از جمله سعید امامی با حضور غیر حزب اللهی ها ادامه پیدا می کند. در این ایام، با تعطیلی دستگاه دیپلماسی در آمریکا، دفتر حفاظت منافع در واشنگتن همه کاره می شود. ظریف به همراه دو نفر دیگر به دیدار رجایی خراسانی، نماینده وقت ایران در سازمان ملل می رود تا به رویه غیرانقلابی این دفتر اعتراض کند. سعید امامی هم مانند ظریف معترض بود ولی «مشی بسیار انقلابی» داشت. ظریف «به رفتاری توام با آرامش و ارشاد» اعتقاد داشت و از سوی طیف سعید امامی متهم به لبیرال بودن می شود. برچسبی که بعدها بارها علیه او تکرار شد. رجایی خراسانی اما تدبیر به کار می برد و ظریف لبیرال و امامی انقلابی را دعوت به همکاری می کند. این دعوت آغاز ترقی دیپلماتیک ظریف است، آشنایی مطلوب به زبان انگلیسی، تسلط در نوشتن و سخنرانی، فقدان کادر سیاسی متخصص انقلابی و عدم اعتماد به دیپلمات های سابق هم مزید بر علت این رشد می شود. در سال های طولانی حضور ظریف در سازمان ملل، او موفق می شود اعتماد یک چهره را بیش از دیگران به خود جلب کند: «علی اکبر ولایتی.» ظریف اعتماد ولایتی را چنان بر می انگیزد که وقتی کارمند محلی ای بیش نبوده و «سمت رسمی و حقوقش از تمام کارمندان نمایندگی از جمله راننده آن کمتر است» توسط رجایی به عنوان کادر نمایندگی انتخاب می شود، ولایتی هم موافقت می کند. ظریف یاران صمیمی اش را نیز در همین دوران پیدا می کند: «سیروس ناصری و باقر اسدی.» چهره هایی که هسته اولیه یک گروه فعال را تشکیل دادند، گروهی که بعدها در دوران حضور ظریف در معاونت بین الملل وزارت امورخارجه ایران به نام «باند نیویورکی ها» شناخته شد و چهره هایی چون کمال خرازی، صادق خرازی و حسین موسویان هم از سرشناس های آن به شمار می روند. «سال 66 فشار به ایران برای مشخص کردن موضعش درباره قطعنامه [598] شروع شد» جواد لاریجانی، مسئول مذاکرات بود. ایران برای کش دادن ماجرا، به روش های تاخیری روی می آورد، دبیرکل سازمان ملل را وادار می کند طرح اجرایی برای قطعنامه 598 بنویسد، «با این توجیه که قطعنامه مبهم و نامفهوم است». پس از افزایش فشارها، ظریف و محمد جعفر محلاتی، نماینده وقت ایران در سازمان ملل نامه ای تهیه و برای دور زدن آمریکایی ها، به جای پذیرش قطعنامه، اعلام می کنند طرح اجرایی دبیرکل سازمان ملل را می پذیرند. به گفته ظریف، «شخص حضرت امام اجازه این کار را داده بودند» چند روز بعد اما محتشمی پور، وزیر کشور در سخنان قبل از خطبه نماز جمعه اعلام می کند که «این نامه کار آقای محلاتی است و اجازه از تهران نیست.» نتیجه این اختلافات به برکناری محلاتی منجر می شود. ولایتی تصمیم می گیرد ظریف را به عنوان نماینده معرفی کند ولی محتشمی پور در هیات دولت میرحسین موسوی می گوید « این فرد آمریکایی است و نمی تواند برود ... میرحسین موسوی تصمیم می گیرد موضوع را به وزارت اطلاعات بفرستد ... ولایتی برای جبران این موضوع با روزنامه رسالت مصاحبه ای داشت و به شدت از بنده حمایت و تقدیر کرد ... از آقای دکتر ولایتی خواهش کردم که پاسخ وزارت اطلاعات هر چه بود، من را از رفتن به نیویورک معاف کند ... به آقای محتشمی پور پیغام دادم که در این دنیا نمی توانم کاری انجام دهم اما در آن دنیا از شما نخواهم گذشت. برخلاف لاریجانی و محلاتی، موقعیت ظریف علیرغم مخالفت ها همچنان قوی باقی می ماند. سال 67، ولایتی به هاشمی رفسنجانی نامه می نویسد و درخواست می کند ظریف در وزارت امورخارجه مامور به خدمت شود. در این دوران کمال خرازی، مامور می شود که نمایندگی ایران در سازمان ملل را بر عهده بگیرد. شرط می گذارد که ظریف هم همراهش باشد: «جالب بود که آقای دکتر ولایتی علی رغم اینکه به راحتی شرایط کسی را نمی پذیرند، این شرایط را پذیرفت.» ظریف مخالفت می کند، «دکتر ولایتی گفتند تو سرباز هستی و فکر کن که تو را به جیرفت فرستاده ایم، می توانی نروی؟» ظریف به نیویورک باز می گردد و به همراه سیروس ناصری، علی اکبر ولایتی را در مذاکرات مربوط به قطعنامه 598 یاری می کند. تابستان 68 تیمی از ایران راهی آمریکا می شود تا در سطحی قوی تر مذاکرات را دنبال کند، عطاءالله مهاجرانی، معاون میرحسین موسوی و حسن روحانی، نائب رئیس مجلس هم در این تیم بودند. این نخستین باری بود که ظریف و حسن روحانی بر سر یک میز دیپلماتیک در عرصه بین الملل نشستند. مهرماه 66، حضرت آیت الله خامنه ای، رئیس جمهور وقت برای شرکت در مجمع به سازمان ملل می رود. این نخستین آشنایی ایشان با ظریف است که «تمام کارهای تشریفاتی» را انجام می داد. در این دوران، رابطه کمال خرازی، نماینده وقت ایران در سازمان ملل با رهبر انقلاب سبب شد که پس از رحلت امام خمینی (ره) نیز بحث حضورش در نیویورک منتفی نشود. این رابطه خوب سبب برداشتن گام های تازه ای از سوی کمال خرازی شد: « ایشان برای اولین بار از رهبری اجازه گرفتند که با افراد مختلف آمریکایی به جز مقامات رسمی دولتی، صحبت و گفت و گو کنند.» صادق خرازی هم به این تیم پیوست، سیروس ناصری هم بود و جمع دوستان کامل شد. ظریف تا سال 1371 در آمریکا ماند و سپس به خواست علی اکبر ولایتی به تهران بازگشت تا جای منوچهر متکی، معاون وزیر امور خارجه را بگیرد. رابطه متکی و ولایتی در این دوران تیره شده بود و ولایتی او را محترمانه برکنار و به یک معاونت کم اهمیت تر فرستاد. سال 76، دوباره چپ ها به قدرت بازگشتند و موقعیت ظریف تضعیف شد: «در دوره آقای خاتمی که دوستان چپ گرایش معتدل تری در سیاست خارجی پیدا کردند، باز هم رابطه شان با افرادی چون من خوب نشد ... در دوره دوم آقای خاتمی، یکی از شرایط تندروهای چپ مجلس ششم برای اینکه به آقای دکتر خرازی رای اعتماد بدهند این بود که من را از معاونت عزل کند.» این ماجرا البته سبب نشد که رابطه ظریف و خاتمی خراب شود ، چون که ظریف اعتقاد داشت: «آقای خاتمی، رئیس جناح چپ نبود، رئیس جناح چپ کسانی مانند آقای موسوی خوئینی ها و در سیاست خارجی، آقای بهزاد نبوی بودند که دیدگاه های بسیار تندی داشتند.» رابطه خوب ظریف با خاتمی و حمایت ویژه کمال خرازی اما سبب شد که ظریف در معاونت بین الملل باقی بماند، از سال 76 تا سال 81. به موازات دور شدن چپ ها از ظریف ، همچنان رابطه او با علی اکبر ولایتی که آن زمان مشاور امور بین الملل رهبر انقلاب شده بود، خوب بود و ظریف پشت گرم به حمایت او و خرازی پیش می رفت. این مثلث، دو موقعیت را در این سال ها رقم زدند. بهمن سال 80 خرازی با ظریف تفاهم می کند که به نیویورک برود و از رهبر انقلاب هم اجازه می گیرد: «رهبری به من فرمودند همان روز من به آقای حجازی گفتم که بهترین گزینه برای نیویورک شما هستید ... صحبت های بسیار محبت آمیزی را با من داشتند ... همچنین نکاتی را که برای ماموریت لازم بود، یادآوری کردند.» کیهان در این ایام اما مخالف سرسخت رفتن ظریف به نیویورک بود: «در صفحه اولش نوشته بود که گروهی در وزارت خارجه سعی می کنند ظریف را با استفاده از روش های دبیرخانه ای علیرغم مخالفت مقامات عالیه نظام، به نیویورک بفرستند ... فردای آن روز مجبور شد عذرخواهی کند. سال 82 هم با حمایت ولایتی، ظریف ماموریت دشوار دیگری را بر عهده می گیرد: «آژانس اولین قطعنامه خود را با لحن بسیار تند در شهریور 82 تصویب کرده بود ... در جلسه ای در شورای امنیت، یکی از بزرگواران [علی اکبر ولایتی] با لطفی که به بنده و بعضی دوستان داشتند گفتند این، یک موضوع مهم ملی است و بهترین دیپلمات های ما باید مسئول این موضوع شوند. » همکاری ویژه ظریف و حسن روحانی در یکی از مهم ترین پرونده های سه دهه گذشته دیپلماسی ایران، از این تاریخ، قوی تر می شود. اعتماد ویژه ولایتی و خرازی و نفوذ این دو در بیت رهبر ایران، دوری اصلاح طلبان از ظریف و مطیع بودن کامل او در برابر رهبر ایران، مهم ترین فاکتورهایی است که سبب می شود آقای دیپلمات چهره مورد اعتماد رهبر انقلاب شود و او نیز پاسخ این اعتماد را می دهد: «در تمام دورانی که من مسئولیت داشتم، یک کلمه بدون اجازه رهبری گفته نشده است مجری سیاست هایی بودیم که رهبری تعیین کرده است. » اعتماد ویژه مقام معظم رهبری به ظریف در سال 84 مانع از برکناری او از نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد توسط دکتر احمدی نژاد می شود: «مشخص بود با یک دید بسیار منفی به افرادی که در پرونده هسته ای مسئولیت داشتند ، نگاه می کنند ... تمایل داشتند بنده را قبل از دیگر سفرا برکنار کنند ، اما ظاهرا مورد توافق رهبری قرار نگرفت ... قبل از اینکه ایشان به برکنار کردن بنده اقدام کنند ، درخواست کرده بودم که من را از ادامه کار معاف کنند و این درخواست را [از طریق دفتر رهبری ] خدمت رهبری مطرح کردم ... این درخواست مورد موافقت ایشان قرار نگرفت . » با این حال احمدی نژاد ، ظریف را کاملا گوشه نشین و از فرایند کار خارج و سرانجام برکنار کرد.

پس از برکناری ، ظریف به تهران بازگشت ، مدتی استاد دانشگاه امام صادق بود و مدتی هم معاون عبدالله جاسبی شد در دانشگاه آزاد. هجرانی که چندان دوام نداشت و تابستان 92، او با معرفی دکتر حسن روحانی ، رای اعتماد از مجلس اصولگرایان گرفت و به خانه خویش باز گشت، این بار در مقام وزیر امور خارجه .

محمد جواد ظریف و سوابق تحصیلی

از سال تا سال مقطع تحصیلی رشته محل تحصیل 1345 1355 دبستان و دبیرستان - علوی تهران 1355 1356 دیپلم - کالج مقدماتی درو - سانفرانسیسکو 1356 1360 کارشناسی روابط بین الملل دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو 1361 1362 کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه ایالتی سانفراسیسکو 1362 1363 کارشناسی ارشد مطالعات بین المللی دانشگاه دنور 1363 1367 دکتری مطالعات بین المللی دانشگاه دنور محمد جواد ظریف و سوابق تدریس استادیار دانشکده روابط بین الملل و تدریس در دوره کارشناسی ارشد (71 تا 82 و 86 تا کنون) دیپلماسی در سازمان های بین المللی سازمان های بین المللی و موضوعات جهانی حل و فصل اختلافات در سازمان ملل متحد امنیت منطقه ای و بین المللی مبانی حقوق بشر حقوق بشر و سازمان های بین المللی حقوق بشر و سیاست جهانی پایان نامه های کارشناسی عضو هیأت علمی گروه حقوق عمومی و تدریس در دوره دکتری و کارشناسی ارشد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران (76 تا 82 و 86 تا 89) سیاست گذاری در سازمان های بین المللی پایان نامه های کارشناسی ارشد

محمد جواد ظریف و تألیفات سازمان های بین المللی ، نشر میزان ، 1389 دیپلماسی چندجانبه : نظریه و عملکرد سازمان های منطقه ای و بین المللی ، دانشکده روابط بین الملل ، 1387 و 1389 (سه جلد) کتاب برگزیده سال 89 روندهای جدید بین المللی ، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی ، 1384 و 1386 . ضرورت های چند جانبه گرایی در دنیای جهانی شده ، همشهری دیپلماتیک ، نیمه اول اسفند 1382 ، (مترجم وحیدرضا نعیمی) "Tackling the Iran-US Crisis: Need for a Paradigm Shift" Journal of International Affairs, Columbia University, Summer 2007. "How Not to Inflame Iraq," New York Times, February 8, 2007. Reprinted in International Herald Tribune. "The Case for Iran: Alarmist Assessments of Iran's nuclear program lack a key component: evidence," Los Angeles Times, December 30, 2006. "A Stronger Prescription for Security: Dialogue," Global Agenda, (New York: United Nations Association of USA, 2005). "Iran: US Nuclear Fears are overblown," LA Times, Nov 5, 2004. "Iran's Vision of Rebuilding Iraq," International Herald Tribune, May 12, 2003. "A Neighbor's Vision of New Iraq," New York Time, May 10, 2003. "Indispensable Power: Hegemonic Tendencies in a Globalized World," Harvard International Review, Winter 2003. "Reflections on Terrorism, Dialogue and Global Ethics," Seton Hall Journal of Diplomacy and International Relations, Winter 2002. "Missile Proliferation and Missile Defense" A disarmament Agenda for the Twenty-First Century, (New York: United Nations, 2002). "Preserving the Best of All Civilizations," South Letter, Volume 3&4, 2001. Crossing the Divide: Dialogue among Civilization, (South Orange, NJ, USA: Seton Hall University, 2001) "Article XI: Hopes and Challenges" OPCW Synthesis, Spring 2001. "Preface" Reimagining the Future, Towards Democratic Governance, (Bundoora, Australia: La Trobe University, 2000) "Islam and Universal Declaration of Human Rights," Enriching the Universal Declaration of Human Rights, (Geneva: Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights, 1999) "نقش سازمان های بین المللی در بوسنی و هرزگوین"، بوسنی و هزگوین : چشم انداز آینده ، (تهران : دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی ، 1377) "عدالت سیاسی در جهان امروز" ، عدالت در روابط بین الملل و بین ادیان از دیدگاه اندیشمندان مسلمان و مسیحی ، (تهران : انتشارات بین المللی هدی ، 1377.) "Continuity and Change in Iran's Post-Election Foreign Policy", Foreign Policy Forum, Volumes III and IV, 1998. "Extra-Territorial Sanctions in International Law", Report of the Seminar on the Extra-Territorial Application of National Legislation, (New Delhi: The Secretariat of AALCC, 1998.) "ضرورت اصلاحات در سازمان کنفرانس اسلامی" ، مجله سیاست خارجی ، سال یازدهم ، شماره سوم ، پاییز 76 . "تحریم های یک جانبه آمریکا علیه ایران" ، مجله سیاست خارجی ، سال یازدهم ، شماره اول ، بهار 76 . "U.S. Unilateral Sanctions against Iran," Iranian Journal of International Affairs, Volume IX, No. 1, 1997. "Impermissibility of the Use or Threat of Use of Nuclear Weapons", Iranian Journal of International Affairs, Volume VIII, No. 1, 1996. "ممنوعیت تهدید و استفاده از سلاح های هسته ای" ، فصلنامه مطالعات سازمان ملل متحد ، سال اول ، شماره یک ، بهار 1375 . "The Principles of International Law: Theoretical and Practical Aspects of their Promotion and Implementation" International Law as a Language for International Relations, (The Hague: Kluwer Law International, 1996 "Security and Insecurity in the Persian Gulf", Iranian Journal of International Affairs, Volume VIII, No. 2, 1996. "Security Considerations in the Middle East, An Iranian Approach" Arms and Technology Transfers: Security and Economic Considerations Among Importing and Exporting States, (Geneva: UNIDIR, 1995 "Political Islam", Iranian Journal of International Affairs, Volume VII, No. 3, 1995. "Legal Problems of the Arms Embargo against the Republic of Bosnia-Herzegovina" Iranian Journal of International Affairs, Volume VII, No.2, 1995. "Anticipatory and Preventive Self-Defense in International Law" Iranian Journal of International Affairs, Volume I, No.1, 1989. Self-Defense in International Law and Policy, (University of Denver, 1988.) محمد جواد ظریف و سوابق اجرایی مسئولیت های داخلی

مسئولیت در مجامع بین الملل