اینجا پول علف خرس است

هفته نامه تماشاگران امروز - مهدی احمدی: پنجره نقل و انتقالات زمستانی فوتبال ایران، هفته قبل بسته شد. غیر از سپاهان و پرسپولیس، سایر تیم ها عملکردی کاملا متفاوت با عرف نقل و انتقالات زمستانی دنیا داشتند و با 211 جابجایی (میانگین 13 انتقال برای هر تیم) رکوردی بی نظیر به جا گذاشتند. در این بین استقلال نیز با توجه به رتبه جدول و تعداد نقل و انتقالات به نظر کار معقولی انجام داده بود اما روابط عمومی این باشگاه خیلی سریع بیانیه ای صادر کرد و نشان داد که کم شدن نقل و انتقالات در این تیم نه بر اساس درایت که به خاطر ناکامی در خرید بازیکنان مورد نظر مظلومی بوده است. صدرنشین هیجان زده استقلال، صدرنشین لیگ است و در نیم فصل اول عملکرد خوبی در اکثر پست ها داشت. انتظار می رفت این باشگاه در نقل و انتقالات فقط به جای دو خارجی که قراردادشان را فسخ کرده بازیکن جذب کند. اگر یکی از این دو نفر را مهدی مومنی در نظر بگیریم، آنها حداکثر درباره خرید یک بازیکن کم کاری کردند که می شد با نفرات آکادمی آن را جبران کرد؛ کاری که همین امروز هامبورگ در فوتبال آلمان با آوردن درن فاکا به تیم اصلی انجام داده. در بیانیه باشگاه استقلال آمده که آنها خواهان جذب رسول نویدکیا، آرش افشین، بختیار رحمانی، مسعود حسن زاده و داریوش شجاعیان بوده اند که به دلایلی هیچ یک از این 5 نفر جذب نشدند. در کنار اینها، آندو تیموریان تا 99 درصد استقلالی شد و به این باشگاه نرسید و نفراتی همانند وحید امیری و گابریل نیز به استناد اخبار رسمی و غیررسمی در حال مذاکره با باشگاه بودند. جدا از کیفیت بیانیه استقلال، ادبیات آنها و ارجاع دادن به مستدلاتی مانند مصاحبه های رسانه ای، تلاش یک تیم برای جذب حداقل 6 بازیکن (5 نفر و مومنی که جذب شده بود) در میانه فصل فاجعه بار است؛ به ویژه اینکه آن تیم صدرنشین و تقریبا کم ایرادترین تیم لیگ برتر هم بوده و جایی در لیگ قهرمانان آسیا ندارد. استقلال، نمونه ای از فرهنگ استفاده از فرصت نقل و انتقالاتت زمستانی در لیگ برتر ایران است. پنجره ای که در همه جای دنیا برای رفع ایرادات ریز میانه فصل تعبیه شده، در ایران به جایگاهی رسیده که بعید نیست در سال های آینده از تابستان هم شلوغ تر شود. تحول 8 ساله پنجره نقل و انتقالات زمستانی در فوتبال ایران قدمت طولانی ندارد. در دوره اول لیگ به دلیل آغاز مسابقات از حدود فصل زمستانت، بود یا نبود این پنجره چندان مهم تلقی نمی شد. در ادامه با توجه به اینکه برنامه مسابقات لیگ هیچ گاه همانند کشورهای اروپایی از قبل معلوم نبود، جایی برای این پنجره وجود نداشت. به علاوه تا مدت بسیار طولانی خط زدن اسم بازیکنان از دفاتر هیات های فوتبال هم غیرممکن به نظر می رسید، از همین رو تیم ها در ابتدای فصل بر مبنای سهمیه های بزرگسالان و امید مجاز بسته می شدند و زرنگ ترها، یکی دو جای خالی برای گرفتن بازیکن خارجی یا بدون قرارداد در ادامه فصل باقی می گذاشتند. البته تا مدتی بحث تیم دوم وجود داشت و امثال پرسپولیس، سپاهان و استقلال اهواز با خریدن بازیکن برای تیم دوم شان و انتقال آن به تیم اصلی، قانون را دور می زدند. از لیگ هشتم به صورت رسمی استفاده از پنجره نقل و انتقالات زمستانی مجاز شد. در همان سال محمد علوی مجادله ای برای ماندن در پرسپولیس یا رفتن به پاس همدان درست کرد. استقلال، پائولو رینالدو و سپاهان الونگ الونگ را گرفت و باقی تیم ها در همین حد یا کمی کمتر فعال بودند. لیگ یازدهم اولین دوره ای بود که تیم های لیگ برتری و افراد اطراف آنها تصمیم گرفتند فعالیت شان در سرمای زمستان را بیشتر کنند. در آن سال مس سرچشمه و اصغر شرفی با مشاوره یکی از دوستان مشترک که به تازگی مجوز فعالیت دوباره به دست آورده بود، 8 بازیکن از فهرستش خط زد و 11 بازیکن گرفت. آنها برای 3 بازیکن خارجی حدود یک میلیارد تومان در زمانی که دلار کمتر از 3 هزار تومان بود پرداخت کردند. سال بعد امیر قلعه نویی به صورت انقلابی 8 بازیکن در زمستان وارد ترکیب استقلال کرد. او در آخرین سال حضور در استقلال نیز به همین تعداد بازیکن در زمستان برای تیمش خرید. پنجره کاملا باز پنجره زمستانی در ایران به دلایل مختلف، جایگاه ویژه ای دارد. اول اینکه شانس سرمربی، مدیرعامل و به صورت کلی وجود داشتن اکثر تیم ها در وسط فصل خیلی بالاتر از پیش فصل است. بسیاری از تیم ها در تابستان و تنها ساعاتی مانده به پایان فصل نقل و انتقالات بسته می شوند و رفع جای خالی و ایرادات فهرست را به زمستان می سپارند. برای کشوری که آستانه بحران، دقیقه 90 و شب امتحان جایگاه ویژه ای در زمان بندی و تقویم دارد، این پنجره به نوعی آخرین فرصت تحول محسوب می شود. در ایران، شاخص قهر کردن و فسخ شدن قرارداد بازیکنان خارجی بالاتر از اکثر کشورهای دنیاست و باید به جای آنها نیز نفراتی وارد فهرست شوند. در همین زمستان فصل جاری لیگ برتر 9 بازیکن خارجی از فهرست تیم هایشان خط خوردند. سرباز شدن بازیکنان جدیدا اتفاقی است که در هر لحظه از فصل می افتد و تیم های تراکتورسازی و ملوان با آغوش باز پذیرای آنها خواهند بود. در نقطه مقابل سربازی بازیکنان به پایان می رسد و باید به تیم سابق خود برگردند. به لحاظ زمانی نیز در اروپا معمولا نقل و انتقالات زمستانی در بازه ای با زمان حدود یک سوم نقل و انتقالات تابستان انجام می شود اما در ایران با محاسبه زمان مفید، تقریبا برابر فصل تابستان است. همه اینها دست در دست هم می دهد تا پس از این پنجره و در نیم فصل دوم از تیم های کاملا جدیدی رونمایی شوند. بدعت وطنی در فوتبال اروپا، آداب و فرهنگ استفاده از پنجره نقل و انتقالاتت زمستانی کاملا متفاوت است. هم برای هواداران و هم باشگاه ها. برای مثال گروهی از هواداران رئال مادرید بابت محروم شدن این تیم از نقل و انتقالات زمستان فصل بعد خوشحال شدند چرا که باعث می شود تا قبل از پایان این محرومیت، پرز با خریدهای بی مورد سرمربی را به دردسر نیندازد یا در موردی مشابه گروهی از هواداران والنسیا علاقمند بودند تیم از نقل و انتقالات محروم شود تا دلال های اطراف باشگاه همانند خورخه مندز، پول های باشگاه را هدر ندهند. در فصل نقل و انتقالات زمستانی فعلی و تا پایان تاریخ 24 ژانویه یعنی یک هفته به پایان پنجره نقل و انتقالات، از 78 باشگاه 4 لیگ معتبر اروپا 32 تیم بدون خرید در زمستان قرار دارند. جمع کل خرج باشگاه های 4 لیگ معتبر تا یک هفته مانده به پایان نقل و انتقالات به زحمت به رقم 150 میلیون پوند می رسد. باشگاه هایی همانند بارسلونا، رئال مادرید، بایرن مونیخ، منچستریونایتد، منچسترسیتی و چلسی با وجود تمکن مالی بسیار خوب دست به کوچکترین خریدی نزده اند. در جدول گران ترین انتقال های زمستان امسال تا این لحظه دو انتقال در لیگ چین اول و سوم هستند و رتبه دوم و چهارم متعلق خریدهای نوریچ سیتی هستند که تا این لحظه شخصیت متفاوت فصل نقل و انتقالات بوده اند. هنوز مبلغ پرداختی از 12 میلیون پوند فراتر نرفته و غیر از انتقال احتمالی گرانیت ژاکا، شایعه ای پیرامون بازیکنان بالاتر از حد متوسط دیده نمی شود. حتی با در نظر گرفتن این موضوع که باشگاه های رئال مادرید و اتلتیکو مادرید از دو پنجره نقل و انتقالاتی بعدی محروم هستند و روی کاغذ باید حسابی در همین زمستان خرید کنند. در نگاهی تاریخی نیز بدون محاسبه ژانویه 2012 و به صورت ویژه هفته آخر آن، سخت می توان از دل فصل نقل و انتقالاتی زمستان به ارقام بالا یا جابجایی های حیرت انگیز دست یافت. در سال 2012، چلسی رقم هنگفتی صرف خرید تورس از لیورپول در ژانویه کرد و لیورپول با پرداخت بخش عمده آن مبلغ برای خرید اندی کارول، دو انتقال نافرجام بزرگ در این فصل ثبت کردند؛ تجربه ای که نشان داد نمی توان از دریای یخ زده زمستان، شاه ماهی صید کرد. وقت نجات نقل و انتقالات نیم فصل برای بعضی تیم های ایرانی به جای خرید ستاره ها و تقویت تیم، کاربرد متفاوتی دارد. تیم هایی که اول فصل زیادی روی بودجه شان حساب کرده اند و نیم فصل باید با فروش بازیکن، از ورشکستگی نجات پیدا کنند. این فصل نفت تهران با خرید همزمان چند ستاره بزرگ یکی از پرخرج ترین تیم های نقل و انتقالات تابستانی بود. ارزان شدن قیمت جهانی نفت و مشکلات مالی وزارتخانه باعث شد آنها خیلی زود از دست و دلبازی اول فصل پشیمان شوند. نیم فصل قرارداد صادقیان و مومنی فسخ شد. نانگ در ازای 400 میلیون به تراکتورسازی رفت و بعد از پایان نقل و انتقالات، کارلوس سانتوس هم از این باشگاه کنار گذاشته شد؛ بازیکنانی که مجموع قرارداد آنها به سه میلیارد می رسید و همه آنها جزو خریدهای اول فصل بودند. استقلال اهواز هم که به گفته بازیکنانش کمترین میزان پرداختی را در نیم فصل اول داشت، 14 بازیکنش را مرخص کرد تا به تیم های دیگر بروند. از 14 بازیکن خروجی استقلال اهواز، فقط حمیدی و آشوبی در لیگ برتر ماندند و بقیه به لیگ یک رفتند. با خروج این بازیکنان و جایگزینی بازیکنان آکادمی، استقلال اهواز دیگر دغدغه بدهی چند میلیاردی به بازیکنانش را نخواهد داشت و نیم فصل دوم با یک تیم جوان و ناشناخته در لیگ برتر شرکت خواهد کرد. ملوان هم بدون مالک و با مشکلات مالی متعدد شرایط مشابهی داشت و با رفتن حاتمی، پاشنکو و نزهتی، توانست تعداد طلبکارانش را کمتر کند. نفت و ملوان هم مثل استقلال اهواز به جای ستاره های از دست رفته سراغ بازیکنان ارزان آکادمی، لیگ یک یا بدون تیم رفتند.