تنها ۳ درصد از اهداف سالانه احیای بافت‌های فرسوده محقق شد/ باید منتظر فاجعه بود
مسئولان و کارشناسان حاضر در یک برنامه تلویزیونی عنوان کردند در حالی که قرار بود در برنامه‌های چهارم و پنجم سالانه ۱۰ درصد بافت‌های فرسوده احیا شود این هدف بیش از ۳ درصد در سال محقق نشده است.
به گزارش شمانیوز ، سخنگوی عمران مجلس و کارشناس مدیریت شهری در برنامه تیتر امشب به بیان دیدگاه های خود درباره قانون برنامه پنجم در احیای بافت های فرسوده پرداختند و راهکارها را مورد ارزیابی قرار دادند.
عشایری سرپرست عمران و بهسازی شهری تهران می گوید قانون برنامه پنجم توسعه درباره احیای بافت های فرسوده مشکل داشته و عملا امکان اجرای قانون وجود نداشته است. بدری سخنگوی عمران مجلس معتقد است هرچند ارزیابی ها در برنامه ششم تکرار شده است اما قانون خوبی بوده است اما پروین پور کارشناس مدیریت شهری معتقد است که برای انجام این کار باید برنامه منسجم و کارآمد داشته باشیم.
*احکام برنامه برای نوسازی بافت‌های فرسوده اجرایی نشد
عشایری سرپرست شرکت عمران و بهسازی شهری تهران درباره قانون برنامه پنجم در احیای ده درصدی احیای بافت های فرسوده گفت: در برنامه پنجم 10 درصد برای دولت تکلیف دیده شده بود اما وزارت راه و شهرسازی صرفا مبنای تهیه طرح و سیاست گذاری این موضوع را تدوین کرد و منابع این موضوع به صورتی بود که ورود یکجانبه راه و شهرسازی برای احیا و نوسازی بافت های فرسوده امکان پذیر نبود.
وی افزود: در برنامه ششم این موضوع متقن تر نوشته شد به صورتی که وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور و شهرداری و دستگاه‌های عضو ستاد بازآفرینی شهری که 21 دستگاه هستند و بخش خصوصی موظف شدند 270 منطقه را با کمک هم احیا کنند.
بدری سخنگوی عمران مجلس در ادامه گفت: برنامه کارشناسانه و خوب بوده است اما در زمان تهیه برنامه ششم، عملکرد دولت در برنامه پنجم ارزیابی نشده است. در حوزه نوسازی بافت های فرسوده هم عملکرد دولت ارزیابی نشده است.
به گفته وی ما برای این کار نیاز به یک چشم انداز داریم. یک متولی خاص و یک پیگیری خاص برای این کار لازم است. اگر نخواهیم سالانه 10 درصد بافت های فرسوده را نوسازی و مقاوم سازی کنیم ساخت و سازهای موجود هم به عمر مفید و به بافت های فرسوده نزدیک می شود. باید سالانه ده درصد از بافت های فرسوده را نوسازی کنیم در غیر اینصورت فاجعه به وجود می آید.
سخنگوی کمیسیون عمران ادامه داد: این کار عملی است و برای این کار باید عوامل را در کنار هم قرار دهیم و نقش دولت، بانک ها، مردم و فرهنگ سازی کنار هم قرارگیرد و بیشترین نقش را باید به مردم بدهیم. شهرداری ها نیز به راحتی می توانند در این کار کمک کنند. در عملیاتی شدن برنامه پنجم توسعه دو قانون ساماندهی و احیای بافت‌های فرسوده مصوب سال 89 و آیین نامه ای در سال 93 مصوب شد که ستاد بازآفرینی ایجاد شد و نقش دستگاه‌ها، شهرداری و شورای شهر در این باره مشخص شده است. به نظر بنده مشکل قانون در اجرا است که به درستی اجرا نشده است.
*برای مقاوم سازی بافت فرسوده هنوز به مدل عملیاتی نرسیده‌ایم
پروین پور کارشناس شهری نیز درباره احیای بافت های فرسوده گفت: از برنامه چهارم توسعه احیای ده درصد بافت های فرسوده تکلیف شده بود اما در حال حاضر در کل کشور زیر سه درصد عملیاتی شده است.
وی گفت: درباره تهران امار دقیق را ندارم ولی کلا در کشور از اول برنامه چهارم تاکنون سه درصد اجرایی شده است و بعد از ده سال قرار بوده است که این کار تمام شود.
عشایری در پاسخ به پروین پورگفت: در طول برنامه پنجم این عدد 13/7 درصد بوده است؛ تهران 34 درصد و در هرسال 3/1 درصد به جای ده درصد محقق شده است.
پروین پور در ادامه گفت: درصد مهم نیست اما مساله این است که وزارت راه و شهرسازی و مسکن نقش سیاست گذار را دارد. مجری کار نیز متولیان شهرداری هستند تبعا نقش مردم و بانک ها نیز باید در نظر گرفته شود. اما نکته این است که هنوز بعد از حدود چهل سال از انقلاب و دوازده دولت هنوز به مدل منسجم عملیادی درست نرسیده ایم.
وی اضافه کرد: در روش های داوطلبانه با مشخص شدن بافت فرسوده تراکم تشویقی داده شد که نتیجه بافت ناهمگون بود. مشکلات معابر نیز برطرف نشد. باید بافت احیا شود نه پلاک که این روش به شکست منجر شد.
پروین پور ادامه داد: در روش دیگر، وقتی احیای بافت با تملک اجباری انجام شد نیز به مشکلات زیادی برخوردیم. بزرگترین اشکال این بود که پول زیادی برای خرید ملک لازم است و وقتی شروع به خرید ملک ها می کنیم به تدریج قیمت ها افزایش می یابد. مردم نیز در مقابل مقاومت هایی درباره قیمت گذاری ها انجام دادند چون در ارزش افزوده شریک نبودند که این مدل نیز بسیار ناکارآمد بود. ما باید در وهله اول نقش مدل ملی و محلی، مردمی را مشخص کنیم که این کار هنوز اجرایی نشده است.
عشایری گفت: امروز ما مدل احیای توسعه محله را اجرا کرده‌ایم که بدون این روش احیا امکان ندارد. بافت تاریخی در قبل با بافت فرسوده ادغام شده بود که برای بافت تاریخی مشخص کردیم بافت های تاریخی شامل فرسودگی نمی شوند چون دارای ارزش تاریخی هستند و باید از بافت فرسوده جدا شوند. همزمان ما گردش سخت افزاری در نوسازی بهسازی مسکن و ارتقای زیرساخت محله ها و ارتقای روبنایی داریم که باید دولت ملی و محلی در کنار هم این امکان را ایجاد کنند که در خطوط زیربنایی خطوط آب، برق و گاز و شبکه معابر و.. در شبکه سخت افزاری کمک کنند.
در حوزه نرم افزاری نیز بین دولت ملی و محلی باید نهاد توسعه گر حضور داشته باشد که هنوز در کشور تعریف نشده بود. نهاد توسعه گر تصویب شده است و این نهاد است که می تواند جریان هویت بخشی محله را عملی کند.
پروین پور در مخالفت با عشایری گفت: اگر بهترین طرح هم طراحی شود سوال این است که نحوه تعامل چگونه خواهد بود و مدل کار چگونه است؟ یا مدل اقتصادی کار چگونه است؟
عشایری در پاسخ گفت: هر محله الگوی خود را خواهد داشت. این کلیات مساله است. در حوزه مسکن صندوق یکم برای بافت‌ها در نظر گرفته ایم برای ارائه تسهیلات. توسعه گر نیز برای توسعه کار کارهای تعاملی را به نسبت ارزش ملک و میزان تسهیلات انجام خواهد داد. امکان مدل اقتصادی در محله ها به صورت یکسان وجود نخواهد داشت.
سخنگوی عمران مجلس نیز گفت: در تهیه برنامه ششم لایحه دولت 35 ماده بود. مجلس راهکارها را تدوین کرد. هرسال باید دولت عملکرد را به مجلس ارائه دهد.
در کمیسیون های کارشناسی اطلاعات درخواست شده اما فرصت ارزیابی دقیق وجود نداشت. در اجرای قانون ها از جمله قانون برنامه ششم ما در اجرا مشکل داریم. بیشترین عملکرد را شهرداری ها داشته اند. مثلا در شهر اردبیل تنها ارگانی که به عملکرد خود عمل کرد شهرداری بود.
*وزارت راه به وعده‌های خود عمل نکرد
او افزود: وزارت راه و شهرسازی از نظر برنامه و بودجه نتوانست به وعده های خود عمل کند. در برنامه ششم راهکار کمیسیون این است که هر شش ماه یکبار عملکرد دولت مورد بررسی قرار گیرد. در دولت درباره نوسازی بافت های فرسوده عمل به تعهدات دیده نمی شود.
پروین در ادامه درباره پاسخ سخنگوی عمران گفت: در کشور ما به تعهدات زیر ده درصد عمل شده است و در پایان دوره های ریاست جمهوری از رئیس جمهور و دولت درباره عملکرد سوالی پرسیده نمی شود. چنین مکانیسمی در سطح کلان در کشور وجود ندارد و احتیاج به بازنگری اساسی دارد. اگر مسئولی به تکالیف خود در پایان برنامه پنج ساله عمل نکرد اگر برخورد اساسی صورت گیرد در دولت های بعد عملکرد ها بهتر خواهد شد.
سخنگوی عمران گفت: طبق ماده 36 شخص خاطی به دادگاه معرفی می شود و چهار تا پنج سال طول می کشد که رسیدگی شود و زمانی که رسیدگی می شود شخص دوره وزارتش به اتمام رسیده است که به نتیجه ای نمی رسد.
پروین در ادامه گفت: در روش دوباره تنظیم زمین به گونه ای برنامه ریزی می شود که بافت های فرسوده مشخص می شود و بافت هایی که در زون اول است بدون اینکه ملک را بخرند مالکین را با مبلغی برای اجاره از خانه اش بلند می کنند، دولت ملی و بانک و مردم در آخر به صورت برنده خواهند بود و همه به گونه ای سود می برند و بافت های فرسوده نیز احیا خواهند شد. این مدل کارآمدی است که سالیان سال است که در دیگر کشورها اجرا می شود.
عشایری گفت: طرح کلید به کلید در کشور ما اجرا شده است اما این کار با شکست مواجه شده است چون تامین این کار در محلات امکان اجرا ندارد. باید تقاضا از پایین به بالا باشد. ما این روش را اجرا کرده ایم اما انبوه سازان در این کار شکست خورده اند.
او در ادامه با تاکید بر اینکه 30 تا 40 الگو در بخش اقتصادی می توان اجرا کرد، افزود: اما یک الگوی کلان موضوعی برای حتی یک شهر نمی توان اجرا کرد. نهاد توسعه گر باید با مردم همفکری کند و از نظرات مردم نیز استفاده کند تا الگویی که در هر محل قابلیت اجرایی داشته باشد را اجرا کنند. الگوهای یک شهر را نمی توان به شهر دیگر انتقال داد.
عشایری گفت: مشارکت ها در استان ها متفاوت است اما مدیریت شهری و دولت محلی باید بیشترین سهم را در توسعه شهری داشته باشد ولی در حال حاضر دولت ملی باید به دولت محلی در خدمات رسانی شهری در زیربنایی و روبنایی کمک کند. ادبیات احیا مطلق نیست و باید به میانگین شهر برسد. وزارت شهر سازی وزارت کشور و شهرداری باید به توسعه شهر ها و رساندن به میانگین شهری کمک کند.
پروین پور گفت: باید شاخص ها تعریف شود تا به یک مدل کارآمد برسیم.مجلس نیز باید شاخص را مشخص کند.
سخنگوی عمران مجلس در پاسخ به اینکه مجلس باید شاخص بدهد گفت: مجلس در برنامه ششم توسعه سالانه 270 محله را شاخص قرار داده است.
منبع : فارس
