۹۳.۵ درصد، سهم جاده از بار/ یک سوم بار بدون نظارت سازمان راهداری

به گزارش شما نیوز ، مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی درباره وضعیت حمل و نقل عمومی بار از طریق جاده ای اعلام کرد در سال ۹۴ کل بار کشور ۴۵۳.۶ میلیون تن بود که ۹۳.۵ درصد آن از طریق جاده ای جابه جا شد و سهم حمل و نقل ریلی نیز ۶.۵ درصد بود.

همچنین بر اساس این گزارش ۵۰۸ میلیون تن از کالاهای محموله از طریق جاده ها منتقل شد که ۷۰.۹ درصد آن معادل ۳۶۰ میلیون تن بار دارای بارنامه بوده و نزدیک به ۳۰ درصد را نیز حمل و نقل عمومی بدون بارنامه جابه جا کرده است؛ به عبارت دیگر حدود یک سوم کالای کشور از طریق بنگاه های باربری سنتی و خارج از نظارت سازمان راهداری بوده است.

شایان ذکر است که جابه جایی های بدون استفاده از بارنامه عموماً در بنگاه های باربری (گاراژهای سابق) که کماکان فعال هستند انجام می گیرد. باربری هایی که در پایانه های کالای سازمان راهداری و حمل ونقل جادهای مستقر نیستند و خود رأساً به جابه جایی کالا، اقدام می کنند.

همچنین سهم بخش خصوصی ۹۲ درصد بوده و نزدیک به ۸ درصد مابقی را بخش تعاونی جابه جا کرده است سهم دولت در نقل و انتقال بار بسیار ناچیز است.

از سوی دیگر متوسط میانگین عمر کامیون ها در ایران در این سال ۱۶.۱ سال برآورد می شود. این در حالی است که میانگین عمر مفید ناوگان جاده ای در کشورهای توسعه یافته ۵ سال است که نشان دهنده به شدت فرسوده بودن ناوگان خودروی سنگین باری در ایران است.

بر اساس این گزارش، ۸۲.۲ درصد کامیون های موجود در ایران خودمالکی (ملکی راننده) هستند و تنها ۴.۲ درصد به صورت ملکی شرکت یا مؤسسات باربری و همچنین شراکتی میان راننده و مالک محسوب می شوند. به گونه ای که سهم ناچیز شرکت ها و مؤسسات باربری در مالکیت کامیون ها نشان دهنده وجود مشکلات متعدد در ایجاد شرکت های مسئولیت پذیر و شناسنامه دار است.

یکی دیگر از نکات نگران کننده در این گزارش، میانگین سفر هر دستگاه کامیون در طول سال است: بر اساس اعلام مرکز پژوهش ها، میانگین سفر هر دستگاه کامیون در طول یک سال (۳۶۵ روز) تنها ۷۳ سفر در سال ۹۴ و ۶۵ سفر در سال ۹۳ است که نشان دهنده خواب بالای کامیون ها و انتظار بیش از حد آنها برای دریافت نوبت سفر است. این موضوع به پایین بودن بهره وری کامیون ها در ایران دامن می زند؛ این در حالی است که متوسط عملکرد مورد انتظار برای هر کامیون با توجه به حجم بار در کشور، ۲۰۰ سفر در سال است.

گفتنی است در سال ۹۴در ایران ۲۵ میلیون و ۷۸۴ هزار سفر باری توسط ۳۵۳ هزار و ۴۱۷ دستگاه کامیون انجام شد که ۲۸ درصد آن درون استانی و ۷۲ درصد نیز برون استانی بوده است.