باز هم خواب پریشان دیدم!
آرمان امیری
به گزارش شما نیوز ، نصرت فاتح على‌خان خواننده و استاد سبك قوالى، ۱۳ اکتبر ۱۹۴۸ میلادی، در شهر فیصل‌آباد در ایالت پنجاب، پاکستان متولد شد. پدر وی فتح علی‌خان، موسیقی‌شناس، نوازنده و خواننده موسیقی قوالی بود كه در سال ۱۹۶۴ میلادی، درگذشت و نصرت مجبور شد که جای پدر را در گروه پر کند.
سنت قوالی در خانواده نصرت قدمتی ششصد ساله داشته است. در كل از عمر هنر قوالی هم بیشتر از اين نمى‌گذرد. پس بسیار جالب است که از آغاز درخشش قوالی تاکنون، این خانواده حدود شش قرن است که مشغول ذکر و آوازند. بعد از مرگ پدر (فتح على‌خان)، نصرت در گروه خوانوادگى قوالى جاى پدر را گرفت. اتفاقا اولین اجرای نصرت در مراسم چهلم پدر بود. قطعات قوالی نصرت فاتح علی‌خان عموما با یک مقدمه نرم و آرامش‌بخش آغاز می‌شود، سپس شعرخوانی (به تعبیر ما: تصنیف) با صدای دست و ساز کوبه‌ای آغاز می‌شود. ریتم سرود ابتدا آرام است و کم کم شتاب بیشتری پیدا می‌کند تا آنجا که هم شنونده و هم خود خواننده به وجد بیایند.
نقل است که می‌گویند نصرت در نوجوانی خواب می‌بیند که با حالی خوش در حرم حضرت معین‌الدین چشتی در حال آوازخوانی و قوالی است. نصرت وقتی از خواب بیدار می‌شود پیش خودش می‌گوید «باز هم خواب پریشان دیدم. هیچ وقت این خواب نمی‌تواند یک رویای صادقه باشد. چون اصلا امکان ندارد در یک حرم و بارگاه اسلامی کسی اجازه داشته باشد آواز بخواند.» به همین خاطر او این خواب را جدی نمی‌گیرد و به زندگی عادی خودش ادامه می‌دهد. تا اینکه یک بار دیگر، و چند بار دیگر در شب‌های رویایی دیگری نصرت خواب می‌بیند در بارگاه خواجه اجمیر جناب معین‌الدین چشتی در حال قوالی ست. اینجا بود که یک بار در زندگی سر جایش می‌ایستد و به خودش می‌گوید: «نصرت! این خواب ها شوخی نیستند»
وى دارای طیف فوق العاده‌ای از توانایی‌های صوتی بود به‌طوری كه می‌توانست در چند ساعت متوالى و به‌صورت سنگين آن‌ها را به اجرا بگذارد. او با همكارى مایکل بروک در هالیوود هم موسیقی بسیار موفقی ارائه داده بود که پذیرش جهانی داشت.
اولين آهنگى از او كه شهرت عمومى در پاكستان پيدا كرد آهنگ «حق علی علی» بود كه سبك سنتى و فولكلور با سازهاى سنتى شرقى و پاكستانى بود. اولين اجراى نصرت فاتح علی‌خان بصورت بين المللى و جهانى در فستيوال لندن در تابستان ١٩٨٥ صورت گرفت. از ديگر اجراهاى او مى‌توان اجراى فرانسه (پاريس در سال‌هاى ۱۹۸۵ و ۱۹۸۸) را نام برد.
همچنين او براى اولين بار به دعوت بنياد ژاپن در سال ۱۹۸۷ به اين كشور سفر كرد و در پنجمين جشنواره هنرهایى سنتى تجسمى آسيا در ژاپن اجراهايى داشت. وى در سال ۱۹۸۹ در آكادمى موسيقى بروكلين شهر نيويورك موسيقى سنتى قوالى خود را اجرا كرد و تحسين مخاطبان و موسيقیدانان آنجا را نيز بر انگيخت. در سال تحصيلى ١٩٩٣-١٩٩٢ نصرت خان به عنوان هنرمند مهمان و افتخارى براى بازديد از دپارتمان شناخت موسيقى ملل دانشگاه واشنگتن به آمريكا دعوت شد.
در سال ۱۹۹۷ يكى از آلبوم‌هاى نصرت خان به نام روح مضر ( ) نامزد بهترين آلبوم فولكلور و سنتى جشنواره ى جهانى گرمى شد، همچنين در همان سال آلبوم آهنگ شب ( ) او نامزد بهترين آلبوم موسيقى جهان جشنواره ى گرمى شد.
او همچنين آهنگ‌هايى را به اشعار فارسى خوانده است كه می‌توان به آهنگ «نه من بیهوده می‌رقصم» اشاره كرد كه يكى از اشعار مولانا است.
وى پس از عمری تلاش شگفت آور هنری و موسیقایی در سال ۱۹۹۷ برای عمل درمان بیماری قلبی عازم آمریکا شد، اما به خاطر وخامت حالش قبل از رسيدن به مقصد در لندن بسترى و سپس در تاريخ ۱۶ اوت همان سال به علت عارضه قلبى درگذشت.
