گستره اتنوموزیکولوژی (قوم‌موسیقی‌شناسی)

به گزارش شما نیوز ، از نظر علمی می‌توان گفت که اتنوموزیکولوژی اساسا با سه نوع موسیقی سروکار دارد که

الف: از مشخصات مهم این رشته پرداختن به موسیقی جوامعی است که در مرحله بدوی زندگی می کنند و بر اثر بی سوادی نتوانسته‌اند زبان خود را بوسیله خواندن و نوشتن توسعه دهند.(مسعودیه : ۱۲و ۱۳)

ب: دومین دسته از مردمانی که موسیقی آنان در محدودۀ اتنوموزیکولوژی بررسی می‌شود فرهنگ‌های پیشرفته آسیائی و آفریقای شمالی نظیر ایران، چین، ژاپن، جاوه، بالی، جنوب غربی آسیا، هند و کشورهای عربی است. این کشورها دارای موسیقی رشد یافته قابل مقایسه با تمدن غربی هستند که مشخصات و رشد سبک پیچیده موسیقی آنان باعث به وجود آمدن نت‌نویسی، تئوری و حرفه موسیقی شده است. این فرهنگ‌ها در طول قرون کتاب‌هایی در زمینه موسیقی ارائه داده‌اند که شناسایی و بررسی آن از نظر تاریخی به همان گونه قابل بررسی است که موسیقی غرب (همان : ۱۳و ۱۴)

دسته سوم که مورد قبول بعضی از اتنوموزیکولوگ‌ها نیست، موسیقی فولکلور نامیده می‌شود که آن را در فرهنگ‌های پیشرفته می‌توان جزو موسیقی سنتی سینه به سینه محسوب کرد. بنابراین نه تنها فرهنگ غرب دارای موسیقی فولکلوراست بلکه بسیاری از فرهنگ‌های آسیائی نظیر ایران، چین و ژاپن و غیره نیز دارای این نوع موسیقی هستند، ولی تحقیق در مورد آنان به اندازه موسیقی فولکلور اروپائی انجام نشده است.(مسعودیه، ۱۳۷۵ :۱۴)

در دیدگاهی کلی‌تر می‌توان مباحث اصلی اتنوموزیکولوژی (قوم‌موسیقی‌شناسی) را چنین مطرح کرد:

الف. موسیقی فرهنگ های بدوی

ب. موسیقی محلی یا بومی

ج. موسیقی سنتی یا هنری فرهنگ‌های پیشرفته غیر غربی

تقریباً همه فرهنگ های پیشرفته علاوه بر موسیقی سنتی، دارای موسیقی محلی و موسیقی مذهبی‌اند. نتیجتاً لازم است موسیقی مذهبی فرهنگهای پیشرفته نیز به تقسیم بندی اضافه شود.(مسعودیه، ۱۳۶۵: ۱۵).

اتنوموزیکولوژی از لحاظ سیستماتیک مباحث ذیل را در بردارد:

۱- پیدایش یا مراحل ابتدایی تکامل موسیقی

۲- رابطه موسیقیایی غیر غربی در هر سطح فرهنگی با موسیقی غرب

۳- سیستم‌های تُنال

۴- موسیقی و اساطیر

۵- سازها و سیستماتیک آن‌ها

با توجه به مباحث گذشته، می‌توان کلیه مباحث اتنوموزیکولوژی را در سه محور خلاصه کرد:

الف: تجزیه و تحلیل موسیقی‌های غیرغربی

ب: بررسی موسیقی در قالب همه شئون فرهنگی

ج: تاریخ موسیقی فرهنگ‌های غیرغربی بر مبنای منابع و مأخذ موجود.(همان: ۱۶).

منابع:

۱-مسعودیه، محمدتقی ۱۳۶۵: مبانی اتنو موزیکولوژی (موسیقی‌شناسی تطبیقی)، چاپ اول: انتشارات سروش