آل اسحاق رئیس پیشین اتاق بازرگانی ایران :
شفافیت و تعدیل قیمت ها در بورس کالا مددکار تنظیم بازار است
معاملات کالاها در بستر بورس کالا باعث شفافیت و تعدیل قیمت ها می شود و این بازار قانونمند می تواند نقش به سزایی در تنظیم و تعیین نرخ ها داشته باشد.
به گزارش شمانیوز، یحیی آل اسحاق، رئیس پیشین اتاق بازرگانی ایران در گفت و گو با خبرگزاری میزان درباره آسیبهای احتمالی قیمت گذاری دستوری بر بازار و اقتصاد کشور اظهار داشت: اثرات کنترل قیمت بر بازارها با توجه به شرایط مختلف اقتصادی و در زمانهای مختلف متفاوت است. وی با تاکید بر اینکه در شرایط طبیعی اقتصاد، به طور حتم عرضه و تقاضا بهترین راهکار برای قیمت گذاری و تعیین نرخ واقعی کالاها است، گفت: بر همین اساس هر گونه دخالت در شرایط عادی منجر به خروج اقتصاد از مسیر صحیح میشود. وی شرایط غیر عادی و بحرانی اقتصاد را نیز به عنوان گزینهای دیگر مطرح کرد و گفت: ممکن است بازارها با احتکار کالا توسط گروهی سودجو مواجه شوند که این رفتار مانع اجرای نظام عرضه و تقاضای واقعی است و افزایش حباب گونه نرخها را به دنبال دارد. در این شرایط به طور حتم نهاد ناظر باید وارد عمل شود. آل اسحاق در تشریح مثالی به زمان وقوع جنگ در کشور اشاره کرد و ادامه داد: در زمان جنگ معمولا بیشترین حجم احتکار کالا رخ میدهد و نمیتوان گفت که عرضه و تقاضا تعیین کننده قیمت واقعی باشد، چراکه محتکران با عدم عرضه از شرایط سواستفاده خواهند کرد و مصرف
کننده متضرر میشود. وی در ادامه مثال دیگری را مورد توجه قرار داد و گفت: ممکن است کشور در یک سال با خشکسالی یا سرمازدگی و هر نوع حادثه طبیعی که منجر به کاهش تولید محصولات کشاورزی میشود، مواجه شود. در این شرایط هم باید قیمتها توسط نهاد ناظر کنترل شود. او همچنین به احتمال وجود مشکلات ارزی در کشور که زمینه ساز کاهش حجم واردات است، نیز اشاره کرد و افزود: در زمان بحرانهای ارزی ممکن است کالای اساسی مثل دارو محدودیتهای وارداتی داشته باشد که نهاد ناظر با ورود به بازار مانع واسطه گری و افزایش قیمت غیر عادی دارو میشود. آل اسحاق با اشاره به اینکه باید برای بررسی اثرات قیمت گذاری در بازارها، شرایط روز را در نظر گرفت، تصریح کرد:البته در زمانهای بحران میتوان راهکارهای دیگری به جز کنترل و تعیین قیمت دستوری اجرا کردکه یکی از آنها بررسی روند عرضه و تقاضا و تزریق کالا به بازار است. به این ترتیب طرف عرضه تقویت میشود و افزایش قیمت کاذب رخ نخواهد داد. نقش مهم بورس کالا رئیس پیشین اتاق بازرگانی ایران افزود: مناسبترین روش برای تنظیم بازار، قیمت گذاری از طریق عرضه و تقاضا است، اما در صورتی که این راه
حل با موفقیت همراه نشد و دولت مجبور به دخالت در بازار بود بهتر است تا ضمن حفظ قانون در عرضه و تقاضا، در شرایط بحرانی مسایل مهم را از طریق قوه قهریه و نظارت مستقیم پیگیری کند. وی همچنین سیاستهای تشویقی به یارانه تولید را از دیگر راهکارهایی دانست که در شرایط بحران میتوان اجرا کرد و گفت: اعمال سیاستهای تشویقی مثل ئرداخت یارانه به بنگاههای تولیدی، تعیین تخفیفهای قیمتی و یا افزایش نرخ خرید ترجیحی محصولات در شرایط مختلف میتواند به بازار کمک کرده و همچنین قیمتگذاری دستوری هم رخ ندهد. او بر نقش بورس کالا در اجرای نظام عرضه و تقاضای واقعی تاکید کرد و گفت: معاملات کالاها در بستر بورس کالا باعث شفافیت و تعدیل قیمتها میشود و این بازار قانونمند میتواند نقش به سزایی در تنظیم و تعیین نرخها داشته باشد. آل اسحاق گفت: بورس کالا میتواند با ایجاد بازارهایی نظامند و بر پایه قوانین نظارتی برای اقتصاد کشور بسیار مفید باشد، اما نظارت دقیق و منظم نهاد ناظر برای جلوگیری از دخالتهای خلاف عرف قانون بسیار مهم است. رئیس پیشین اتاق بازرگانی ایران به ارتباط منشا فساد و رانت با قیمت گذاری دستوری اشاره کرد و گفت: بحث رانت یک
زنجیره است که از رانت ساز، رانت خوار و فضای رانتی تشکیل میشود. او در ادامه بیان کرد: اگر قرار باشد در کشور با رانت خواری مبارزه شود باید حلقهای که باعث ایجاد رانت در کشور میشود را شناسایی و آنرا حذف کرد. با حذف فضای رانتی، دو حلقه دیگر که رانت ساز و رانت خوار هستند نیز از گردونه خارج میشوند.