کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد؛
آتی سکه، مدرن ترین بازار مالی کشور است
در دنیا، بازارهای فیوچرز برای پوشش ریسکهای قیمتی و هج کردن خریداران برای تامین به موقع یک کالا کاربردهای فراوانی دارد و ابزار بسیار قدرتمندی در دنیا به شمار می رود.
به گزارش شمانیوز، معاملات محصولات مختلف در بورسهای کالایی دنیا بر پایه ۴ نوع قرارداد لحظهای (اسپات)، سلف (فوروارد)، آتی (فیوچر) و اختیار معامله (آپشن) صورت میگیرد. در میان این چهار نوع قرارداد، فروشنده در روش استفاده از قرارداد معاملات آتی مطابق یک قرارداد صلح تعهد مینماید مقدار معینی از دارایی یا کالایی مشخص را در زمانی معین در مقابل مبلغی به خریدار تحویل دهد. بر اساس این قرارداد، فروشنده مقدار دارایی مورد توافق را در سررسید مشخص تحویل میدهد و خریدار نیز مبلغ توافق شده را در سررسید میپردازد. این قرارداد ضمن اینکه امکان پیش بینی قیمت یک کالا در سررسیدهای مختلف فراهم میکند، ریسکهای ناشی از نوسانات قیمتی را نیز پوشش میدهد و از این جنبه از اهمیت ویژهای در اقتصاد کشورها برخوردار است. بورس کالای ایران نیز از سال ۱۳۸۷ از طریق راه اندازی معاملات آتی سکه، پا به این عرصه گذاشته و مدتی است بحث بر سر استفاده از این ابزار معاملاتی برای دیگر کالاها به میان آمده است. در همین رابطه، یک کارشناس ارشد مسائل اقتصادی در خصوص تاریخچه استفاده از معاملات آتی در بورسهای کالایی دنیا گفت: در دنیا، بازارهای فیوچرز
برای پوشش ریسکهای قیمتی و هج کردن خریداران برای تامین به موقع یک کالا کاربردهای فراوانی دارد و ابزار بسیار قدرتمندی در دنیا به شمار میرود. بطوریکه یک کشاورز گندمکار از زمانی که محصول خود را میکارد، نسبت به افت قیمتها در ماههای آتی و در زمان برداشت نگرانی دارد و این در حالی است که در دیگر کشورها این کشاورز میتواند به راحتی و با استفاده از معاملات فیوچرز، برای محصول خود موقعیت فروش گرفته و محصول فیزیکی خود را در مقابل نوسانات قیمتی آتی بیمه کند. علی دهدشتی نژاد افزود: در مقابل یک شرکت که مصرف کننده گندم است، میتواند از این ابزار برای برنامه ریزی جهت تامین به موقع مواد اولیه مصرفی استفاده کرده و ریسک ناشی از نوسانات قیمتی را برای تولیدات آتی خود پوشش دهد. با این روش، شرکت مذکور میتواند اطلاعات مالی و پیش بینی بودجه آتی خود را نیز راحتتر برآورد کند؛ بنابراین استفاده از معاملات آتی برای تولیدکننده، صادرکننده و حتی وارد کننده کالا و به طور کلی همه ارکان اقتصادی به ویژه از جنبه پوشش دادن نوسانات قیمتی، بسیار کاربردی است. به گفته وی، معامله گران، پوشش دهندگان ریسک و متقاضیان یک کالا سه گروه مهمی هستند
که در دنیا از این روش معاملاتی بهره میبرند؛ از این رو، راه اندازی این بازار میتواند برای اقتصاد بسیار کمک کننده باشد. وی تصریح کرد: اگر معاملات آتی برای سایر کالاها و داراییها ایجاد شود، خیلی به اقتصاد کشور و مخصوصا بازار سهام کمک میکند تا به کمک آن شرکتهای بورسی بتوانند براساس پیش بینی قیمت مواد اولیه مصرفی و همچنین تولیدات خود در بازار آتی و پوشش ریسکهای ناشی از نوسانات قیمتی، پیش بینی دقیق تری از قیمتها داشته باشند و بودجههای قابل اتکاتری ارایه کنند. وی به تجربه موفق بورس کالا برای استفاده از معاملات آتی برای سکه طلا اشاره کرد و گفت: گرچه در حال حاضر بازار اختیار معاملهها در ایران از حجم قابل توجهی برخوردار نیست؛ اما نباید فراموش کرد که در سال اول راه اندازی بازار معاملات آتی سکه نیز چندان از این ابزار استقبال نمیشد و حجم معاملات آن پایین بود؛ اما طی سالهای اخیر از طریق فرهنگ سازی و ایجاد آشنایی با ابزارهای نوین مالی، بازار آتی سکه با استقبال سرمایه گذاران رو به رو شد و توانسته متقاضیان خود را پیدا کند. این کارشناس مسائل اقتصادی اظهار کرد: طی سنوات اخیر بازار آتی سکه عمق بیشتری پیدا کرده و
بازار خوبی را تشکیل داده که در ایجاد ثبات و جلوگیری از نوسانات کاذب قیمتی به اقتصاد کشور کمک کرده است. دهدشتی نژاد تاکید کرد: بنابراین در زمان بروز بحران در بازار سکه نقدی و حتی هر کالای دیگری، این نیاز بیشتر احساس میشود که باید کالاهای مختلف هر چه زودتر وارد معاملات مشتقه شود تا ضمن برخورداری از قیمتهای تعادلی بیشتر، از نوسان کاذب آنها نیز جلوگیری به عمل آید. وی با تاکید بر اینکه آتی سکه، مدرنترین بازار مالی کشور است و تضعیف این بازار یک عقب گرد بزرگ در اقتصاد است، گفت: در دنیایی که بورس دیگر کشورها به مزایای معاملات آتی و ابزارهای مشتقه پی بردهاند و نیاز آن در ایران برای سایر کالاها نیز احساس میشود، طرح تضعیف معاملات آتی سکه از بورس کالا بسیار شوک برانگیز است. این در حالی است که اگر در التهابات اخیر بازار نقدی سکه، امکان انجام معاملات آتی در بورس کالا نیز وجود نداشت، قیمت سکه بیش از اینها افزایش مییافت؛ چراکه تحت تاثیر ویژگیهای بازار آتی، برخی افراد که انتظار کاهش قیمتها در آینده را دارند، با در اختیار گرفتن موقعیت فروش، به حجم عرضهها در بازار آتی دامن میزنند که این امر برقراری تعادل
بیشتر در بازار نقدی سکه را در پی دارد. دهدشتی نژاد در خصوص اینکه در بورسهای خارجی برای چه صنایع و محصولاتی معاملات آتی و بازار مشتقه وجود دارد؟؛ گفت: میتوان گفت: در بورسهای کالایی دنیا این معاملات تقریبا روی تمام محصولات و کالاها انجام میشود؛ بطوریکه معاملات آتی در بخشهای مختلف شامل فلزات صنعتی و گران بها، محصولات کشاورزی اعم از دانههای روغنی و غلات، چهارپایان زنده و گوشت، محصولات جنگلی، الیاف و محصولات غذایی مورد استفاده قرار میگیرند. وی ادامه داد: همچنین بورسهای دنیا برای کالاها با ماهیت انرژی، بستههای مالی، سرمایه گذاریهای بازار سهام و شاخصهای سهام، ابزارهای نرخ بهره، ارزهای خارجی از معاملات مشتقه و فیوچرز بهره میبرند. منبع:اقتصاد آنلاین