لزوم بسترسازی سرمایه‌گذاری و صادراتی برای صنعت آلومینیوم کشور

به گزارش شمانیوز، آلومینیم در صنعت برای تولید میلیونها محصول مختلف بکار می‌رود و در جهان اقتصاد ، عنصر بسیار مهمی است. نگاه جامع بستر سرمایه‌گذاری در صنایع پایین دست آلومینیوم از جمله برنامه‌های ایمیدرو در این صنعت است. صنایع کشور نیاز به ساماندهی دارند که تنها بخشی در حیطه وظایف و اختیارات ایمیدرو قرار دارد.

آلومینیم بوسیله “هانس کریستین ارستد” شیمیدان و فیزیکدان دانمارکی بدست آمد .در روم و یونان باستان این فلز را بعنوان ثابت کننده رنگ در رنگرزی و نیز به عنوان بند آورنده خون در زخم ها به کار می بردند و هنوز هم به عنوان داروی بند آورنده خون مورد استفاده قرار می گیرد. در سال ۱۷۶۱ گویتون دموروو پیشنهاد کرد تا alum را آلومین (alumin) بنامند. در ابتدا که این فلز کشف شد، جدا کردن آن از سنگ ها بسیار مشکل بود و چون آلومینیم موجود در طبیعت به صورت ترکیب می باشد، مشکل ترین فلز از نظر تهیه به شمار می آمد.

اجزای سازه‌هایی که از آلومینیم ساخته می‌شوند، در صنعت هوانوردی و سایر مراحل حمل و نقل بسیار مهم هستند. همچنین در سازه‌هایی که در آنها وزن پایداری و مقاومت لازم هستند، وجود این عنصر اهمیت زیادی دارد. وزن آلومینیم تقریبا یک سوم فولاد یا مس است.همچنین بسیار بادوام و مقاوم در برابر خوردگی است. بعلاوه، این عنصر غیر مغناطیسی، بدون جرقه، دومین فلز چکش خوار و ششمین فلز انعطاف‌پذیر است.

تنها واحد تولید پودر آلومینا در ایران، شرکت آلومینای ایران واقع در استان خراسان شمالی (شهرستان جاجرم) بود که ظرفیت تولید  250.000 تن در سال پودر آلومینا به روش” بایر “را دارد.

یکی دیگر از طرحهای نیمه تمام سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران طرح تولید آلومینا از نفلین سینیت در استان آذربایجان شرقی است که البته در لیست طرح‌های اولویت دار و نیمه تمام ایمیدرو قرار دارد.

اکنون مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب (سالکو) به عنوان بزرگترین و مدرنترین کارخانه آلومینیوم ایران در زمینی به مساحت ۲۰۰ هکتار در منطقه ویژه اقتصادی لامرد واقع است که با حجم سرمایه گذاری ۱۸۶ هزار میلیارد ریال یا معادل ۱.۲ میلیارد دلار و  با سرمایه گذاری ۴۹ درصدی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) و ۵۱ درصدی شرکت سرمایه گذاری غدیر به مرحله تولید شمش آلومینیوم رسید.

مدیر تحقیق و توسعه مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب، قطعی برق در این مجتمع را چالش جدی عنوان می‌کند که با قطعی برق از ٣٠٠ هزار تن در سال به ٢٨٠ هزار تن تولید می‌رسد. ارتباط مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب با شرکت‌های دانش بنیان به شکل مشاوره‌ای و هم بصورت اجرا بوده است و از شرکت‌های فناور دانش بنیان که در صنایع آلومینویم فعال هستند حمایت می‌کند.

وجیه اله جعفری در نشست بررسی گزارش نهایی طرح جامع آلومینیوم کشور با بیان اینکه در سال‌های اخیر، هدایت نقدینگی در حوزه معدن نسبت به گذشته روند رو به رشدی را تجربه کرده است، می‌گوید: ارائه طرح‌های جدید یکی از مهمترین خروجی‌های تدوین طرح جامع آلومینیوم کشور است. این طرح‌ها باید به گونه‌ای تعریف شوند تا عدالت صنعتی در کشور با رعایت الزامات کارشناسی و همچنین توجیه اقتصادی برقرار شود. باید با نگاه جامع بستر سرمایه‌گذاری در صنایع پایین دست آلومینیوم فراهم شود.

به گفته وی، تعریف طرح‌های سرمایه‌گذاری در پایین دست و بالادست صنعت آلومینیوم به‌ویژه در مناطق کم‌برخوردار کشور منجر به کاهش نرخ بیکاری و رشد اشتغالزایی در این مناطق خواهد شد.

برپایه این گزارش، نسخه نهایی طرح مذکور شامل ۱۲ فصل است. همچنین معرفی استراتژی کلی صنعت آلومینیوم و سناریوهای خوش‌بینانه، محتمل و بدبینانه در این طرح در افق‌های ۱۴۰۴ و ۱۴۰۹ ارائه شد.

بررسی بازار جهانی آلومینیوم، بازار داخلی، تدوین استراتژی صنعت آلومینیوم، شرایط زنجیره آلومینیوم کشور، زیرساخت ها، توسعه زنجیره آلومینیوم و اهداف و نیازهای کمی برنامه توسعه زنجیره آلومینیوم کشور از جمله مباحث ارائه شده در این جلسه بود.

نبود اطلاعات کافی، توسعه یا بهبود وضعیت موجود صنعت آلومینیوم، مزیت‌های رقابتی، افزایش نرخ بهره‌وری، مسائل اجتماعی و زیست‌محیطی، تکنولوژی، ارزش افزوده، بازیافت آلومینیوم، کمبود بوکسیت، قیمت آلومینیوم از جمله مواردی است که در طرح مذکور مورد بررسی قرار می‌گیرد.

ایمیدرو به عنوان نهادی بسترساز و توسعه ای نقش هدایت سرمایه‌گذار به منظور توسعه صنعت کشور را برعهده دارد.

بررسی روند بلندمدت تولید آلومینیم در جهان نشان میدهد که عرضه کننده اصلی این بازار کشور چین است و با ثابت بودن تقاضای بازار در صورتی که عرضه چین دچار تغییر شود قیمت محصولات در این بازار تحت تأثیر قرار می‌گیرد. بنابراین چین مهمترین و اثرگذارترین بازیگر این بازار است.

براساس چشم انداز افق 1404 ایران (برنامه راهبردی وزارت صمت) ظرفیت تولید آلومینیم 1200 هزار تن خواهد بود که با راه‌اندازی فازهای 2 و 3 سالکو (آلومینیم جنوب)  به ظرفیت تولید 1/5 میلیون تن آلومینیم خواهد رسید.