تغییر نگاه قوای سه‌گانه به بازار سرمایه

موسی احمدی، مصوبات اخیر ستاد اقتصادی دولت در خصوص بازار سرمایه را گام بزرگی در زمینۀ ابزارهای حمایتی از سهامداران خرد و توسعه بسترهای سرمایه‌گذاری در بورس و پشتیبانی از تامین مالی طرح‌های توسعه‌ای و سرمایه‌گذاری در بنگاه‌های اقتصادی کشور در کوتاه مدت دانست و گفت: لازم است توجه‌ها به این بازار به صورت مستمر و بلندمدت از منظر ابزار، کارکرد، جایگاه و نقش‌ها در نظام اقتصادی به عنوان یکی از بازارهای رو به تکامل مدنظر قرار گیرد.

این مدرس دانشگاه افزود: اجماع نظر سیاستگذاران و صاحبنظران بر ارائۀ انواع حمایت‌های عملی از بازار سرمایه که عمدتاً بر تقویت تقاضای بازار متمرکز بوده ، به یکی از مباحث مطرحِ اقتصادی این روزهای کشور تبدیل شده است.

 وی با اشاره به اینکه بازار سرمایه در چند سال اخیر مورد توجه آحاد مختلف جامعه قرار گرفته و نوسانات و تغییرات در آن به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر رفاه و ثروت خانوارهای ایرانی تأثیر می‌گذارد، افزود: از آن‌جا ‌که اخبار و رخدادهای مهم سیاسی و اقتصادی مثبت و منفی تأثیرات شدیدی بر بازار سرمایه می‌گذارد، لازم است به تدریج تمامی اجزای زیست‌بوم بازار سرمایه کامل شده و زمینه کارایی، شفافیت و ماندگاری منابع مالی در آن از طرق مختلف فراهم آید. 

احمدی با مهم توصیف کردن مصوبات اخیر خاطرنشان کرد: این مصوبات، دستاورد ارزشمندی است که در نتیجۀ تلاش کارشناسان، مدیران، تصمیم‌گیرندگان و قانونگذاران در فضای این روزهای بازار سرمایه به دست آمده است.

این تحلیلگر بازارهای مالی افزود: مصوبات اخیر ، عمدتاً ناظر به نگاه و حمایت کوتاه و میان‌مدت به بازار بوده و  لازم است  رویکردی بلندمدت نیز در نظام اقتصادی کشور برای ایجاد جایگاه واقعی بازار سرمایه اتخاذ شود.

به گفته احمدی، مفاد بسته پیشنهادی و مصوبات نشان می‌دهد که حمایت ها عمدتا ناظر به حمایت‌های تشویقی، مقرراتی و حمایت از سرمایه‌گذاران خرد، نقش تعاملی بازارهای پول و سرمایه، تسهیل و  ایجاد کانال‌های تجهیز منابع از طریق بازیگران بازار است . البته در اجرا هم باید به گونه ای عمل کرد که هم از جنبه‌های تورمی آن کاسته شده و هم این‌که پایداری و ماندگاری منابع آن در بازار نیز حفظ شود.

این تحلیلگر بازارهای مالی، ایجاد ابزارها و نهادهای جدید و نقش‌آفرینی کامل نهادهای مالی موجود را در زمره موضوعاتی دانست که در کنار مصوبات فوق باید با جدیت دنبال شوند تا کارکردهای واقعی خود را نشان دهند.

احمدی تصریح کرد: هر گاه نهادهای مالی و ابزارهای مالی بتوانند به نقش‌آفرینی مستقل و کامل بپردازند و بازارهای مالی تعامل مؤثری با یکدیگر برقرار کنند،  می‌توانیم شاهد بلوغ و تکامل سریع بازار سرمایه باشیم.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه ضمن تأکید بر حمایت از سرمایه‌گذاران خرد و جلب مجدد اعتماد آنها افزود: البته بخشی از مصوبات به جبران خسارات زیان‌دیدگان و بازگشت اعتماد آنها به بازار اشاره دارد که به نوبۀ خود تأثیرگذار بوده و زمینۀ ماندگاری منابع را در بازار فراهم خواهد آورد اما خوب است ایجاد ابزارهای بیمه و پوشش ریسک سرمایه‌گذاران از جمله اوراق اختیار فروش تبعی نیز بیش از پیش مدنظر قرار گیرد.

این مدرس دانشگاه ضمن اشاره به برخی تجارب بین‌المللی افزود: از جمله مواردی که می‌توان به آن توجه کرد، استفاده از تجارب دیگر کشورها در ایجاد بازار ترکیبی و بازار اوراق رتبه‌بندی شده برای آن دسته از سرمایه‌گذاران حقوقی از جمله شرکت‌های بیمه و بازنشستگی و پایداری و ماندگاری بلندمدت منابع این سرمایه‌گذاران در اوراق مزبور و همچنین ایجاد سازوکارهای جذب غیرمستقیم منابع سرمایه‌گذاران خرد است .

این کارشناس بازار سرمایه افزود : مصوبۀ مربوط به جذب سرمایۀ سرمایه‌گذاران خارجی نیز از حیث جذب منابع جدید نوعی نگاه جدید در بازار به شمار می‌آید و می‌توان آن را به فال نیک گرفت.

احمدی در پایان ابراز امیدواری کرد، ضمن اجرای مؤثر این مصوبات شاهد تکمیل زیست‌بوم بازار سرمایه و نقش‌آفرینی آن به عنوان یکی از بخش‌های تأثیرگذار نظام اقتصادی باشیم.

وی افزود: در ماه‌های اخیر با تصویب دستورالعمل مربوط به شرکت‌های سهامی عام پروژه گامی مهم به سوی اجرای مشارکت عمومی خصوصی و تأمین مالی پروژه‌های جدید و ناتمام با توجیه اقتصادی مناسب برداشته شد و امید است سایر ابزارها و نهادهای ارزشمند معرفی شده در بازار سرمایه بتوانند نقش کامل خود را در زیست بوم مناسب ایفا کنند.