"مهار دوجانبه" هدف آمریکا از راه اندازی جنگ 8 ساله

در جریان این جنگ تسلیحات و تجهیزات نظامی بسیاری در اختیار رژیم بعث عراق قرار گرفت و این همه به سبب شکستی بود که آمریکایی ها با روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی ایران و از دست دادن مهمترین پایگاه قدرت خود در خاورمیانه متحمل شدند. این کشور علاوه بر این صدمات بسیار زیاد دیگری از طریق راه اندازی توطئه و حمایت از گروهک های تروریستی به ایران وارد کرد اما نتوانست در هیچ یک از این موارد به اهداف شوم خود نائل شود چرا که جمهوری اسلامی نظامی مردمی بود و حمایت ملتی غیور را پشت خود داشت.

در همین ارتباط با «مجتبی شاکری»، کارشناسی ارشد مطالعات استراتژیک، جانباز هشت سال دفاع مقدس و عضو شورای شهر تهران پیرامون نقش آمریکا در جنگ هشت ساله ایران و عراق به گفتگو پرداخته ایم، هم اکنون این مصاحبه را پیش رو دارید و از نظر می گذرانید.

نقش آمریکا در شکل گیری و آغاز تخاصم عراق با ایران در جنگ 8ساله را چطور ارزیابی می کنید؟

آمریکایی ها یک تحلیلی را دنبال می کردند برای اینکه جلوی نفوذ و گسترش انقلاب اسلامی را در منطقه و در بین کشورهای اسلامی بگیرند، چون آنها می دیدند که به سرعت شعارهای انقلاب در بین مسلمانان رواج پیدا کرده و علاقه مندی آنها برای اینکه بتوانند با مشابه سازی مدل انقلاب ایران کشور خودشان را هم آزاد کنند رو به گسترش است. لذا آمریکایی ها با هراسی که از این اتفاقات داشتند به آن سمتی رفتند که از ظرفیت عراق کشوری که در همسایگی ما قرار داشت، برای رسیدن به مقصد خود استفاده کنند برای اینکه مقابل ما باشند و اسم این حرکت را هم را "مهار دوجانبه" گذاشتند.

"مهار دوجانبه" هدف آمریکا از راه اندازی جنگ هشت ساله

یعنی اینکه از یک سو نگذارند ما گسترش پیدا کنیم و در واقع جلوی انقلاب اسلامی را بگیرند و در همین ابتدایی که انقلاب پیروز شده در ضعف نگه دارند و نگذارند که خود حزب بعث هم حاکم شود، چون آنها سرکشی های صدام را هم می دانستند به همین خاطر بود که اسمش را "مهار دوجانبه" گذاشتند و هشت سال این جنگ را بر ما تحمیل کردند. آمریکایی ها با هر امکانی که بود اجمالی را به وجود آوردند و پشت سر صدام هم به لحاظ تسلیحاتی و هم به لحاظ رسانه ای و مالی ایستادند و تمام امکانات را برای او فراهم کردند که بتواند بر ایران غلبه پیدا کند.

البته آمریکایی ها با مدیریتی که حضرت امام (ره) داشتند و به صحنه آوردن مردم، نتوانستند موفق شوند و نتیجه اش هم در واقع این شد که از دل حزب بعث و عراق بعثی یک عراقی به دست آمد که امروز ما می بینیم که مراجع آنجا نظرشان حاکم است، یک عراق اسلامی که مقابل رژیم صهیونیستی و داعش ایستاده و با نظام جمهوری اسلامی ایران همکاری تنگاتنگ در این زمینه دارد.

این خروجی محاسبه غلطی بود که آمریکایی ها در مورد انقلاب ایران کردند و تخاصمی که علیه ایران به وجود آوردند.

عراق چرا وارد جنگ با ایران شد و دشمنی آمریکا با نظام اسلامی چقدر به شعله ورتر شدن آن دامن زد؟

خود صدام و حزب بعث به لحاظ ارتشی که در اختیار داشتند امکانات زیادی داشتند، ما تازه از یک انقلاب نوپا بیرون آمده بودیم و در معرض تحریم قرار گرفته بودیم، یعنی بعد از اشغال لانه جاسوسی ما مورد تحریم همه جانبه آمریکا قرار گرفتیم و کسانی هم که با آمریکا همکاری می کردند این تحریم ها را داشتند ولی تحریم برای صدام وجود نداشت.

خود صدام نمی توانست به تنهایی مقابل ما بایستد، فهرست متولیان کمک هایی که آمریکایی ها و اروپایی ها به منظور کم به جنگ عراق علیه ایران وارد منطقه کردند، نشاندهنده این امر است.

ناتوانی صدام بدون تجهیزات آمریکا و اروپا در رویارویی با ایران اسلامی

ماهواره ­هایی که تصاویر واضح به صدام ارائه می کردند و کار صدام را برای حمله به ما آسان می کرد. عکس هایی که در اختیارش می گذاشتند تجهیزاتی که فرانسوی ها به او داده بودند، تجهیز شیمیایی که آلمانی ها کردند، تجهیز راداری که انگلیسی ها برای او انجام دادند و دلارهای نفتی که همین رژیم آل سعود و شیخ کویت در واقع به سمت صدام سرازیر کردند؛ مجموعه پشتیبانی هایی بود که صدام را در این راه تجهیز می کرد وگرنه خود صدام به تنهایی نمی توانست مقابل ما و عزمی که ملت ما داشتند بیاستد.

وقایع تاریخی از روابط نه چندان دوستانه عراق با آمریکا حکایت می کند؛ چه شد که آمریکا وارد رابطه دوستانه ای با عراق شد و صدام را برای جنگ نیابتی با ایران تشویق کرد؟

آمریکایی ها تنها برای رسیدن به اهداف خود وارد این روابط با عراق شدند. این از ترفندهای سیاسی است که همین الان هم فهمش خیلی مشکل نیست که آمریکا برای اینکه بتواند رژیم و حکومت قانونی بشار اسد را سرنگون کند هر نوع کمکی که فراتر از تصور هم باشد به آل سعود می کند. معامله ۱۱۵ میلیارد دلاری که آمریکا برای تسلیحات نظامی با عربستان چند روز قبل انجام داد ا در تاریخ معاملات بی نظیر است و این کارها را انجام می دهد برای اینکه بتواند اهداف خودش را در سوریه پیش ببرد، داعش و تکفیری ها را پشتیبانی می کند برای اینکه رژیم بشار اسد را سرنگون کند.

نقطه مقابل این امر هم مسئله ترکیه است. می دانیم که نقش همکاری این کشور با آمریکا در مسئله داعش و سرنگونی سوریه خیلی بالا بود، ولی همین کودتای اخیر که در ترکیه صورت گرفت را آمریکایی ها دامن زدند.

این نشان می دهد که بدعهدی آمریکا نه دوستی و نه دشمنی اش واقعا هیچ معیاری ندارد جز حفظ امنیت و منابع خودش و تنها دنبال این می گردد. لذا حزب بعث هم به عنوان عاملی که یک زمانی با او سر خصومت بگذارد و یک زمانی از سر مأموریت کاری را به او واگذار می کند و در محاسبات سیاسی و دیپلماسی بین المللی آمریکایی ها از این نوع بازیگری ها فراوان به چشم می خورد.

بنیانگذار انقلاب امام خمینی در آغاز جنگ عنوان کردند "عراق مترسک آمریکاست". به عبارتی ایشان همان ابتدای جنگ به جنگ نیابتی عراق از جانب آمریکا اشاره کردند؛ این دور اندیشی حضرت امام از کجا نشأت می گرفت و این واقعیت چطور برملا شد؟

شناخت دقیقی که حضرت امام(ره) نسبت به آرایش نیروها در منطقه و نقشی را که آمریکا داشت ایفا می کرد تحلیل عمیقی ایجاد می کرد و ایشان اعلام کردند تا این که کسانی در محاصره دچار خطا نشوند که خود حزب بعث تنهایی قادر به این است که این جنگ مقابل ما را اداره کند بلکه پس پرده ای وجود دارد و این پس پرده هم کاملا مشخص شد.

تا زمانی که حزب بعث و صدام برای آمریکا کار می کردند مورد حمایتش بودند، بعدا که صدام بی ارزش شد و رفتند و کشور عراق را اشغال کردند و صدام هم سرنگون شد. این نشان می دهد که آنها با این رژیم های بی پایه و بی ریشه بازی می کنند؛ مثل همین بازی که الان با عربستان و قطر و بحرین می کنند. یعنی رژیم های بی ریشه ای هستند که اینها مأموریتی از سوی آمریکا عهده دار می شوند و بعدا که بی خاصیت شدند همانها را سرنگون می کند و به این ترتیب منافع خودش را پیش می برد.

در ادامه جنگ روابط آمریکا با عراق دوستانه تر شد و تا جایی پیش رفت که آمریکا بیشتر تسلیحات نظامی و سلاح های شیمیایی و میکروبی عراق را تامین می کرد، آیا این امر تنها ناشی از یک رابطه بین المللی بود؟ چه اهدافی پشت پرده این رابطه وجود داشت؟

البته اینکه خود آمریکا تمام این امکانات را فراهم بکند، نبود. آمریکا مدیریت می کرد یعنی تجهیز شیمیایی عراق را آلمانی ها کردند که از همدستان آمریکا و تحت مدیریت آنها بودند مثل همین الان که آمریکا تحریم ما را مدیریت می کند و مثل fatf و در داخل کشور هم با بی تدبیری که بانک مرکزی انجام دادند حتی نیروهای خودمان هم در معرض تحریم قرار گرفتند.

آمریکا مدیریت این تحریم ها و تهاجم را به عهده دارد، تجهیز شیمیایی را آلمان می کند، میراژ را فرانسه می دهد و مهندسی رزمی اش را رژیم صهیونیستی عهده دار بود، دلارهای هزینه این امکانات و تجهیزات را هم قطر و کویت و عربستان می دادند.

آمریکا چطور جنگ 8ساله ایران و عراق را راهبری می کرد؟

آنها یک استراتژی و راهبردی برای خودشان طراحی کردند و حضورشان در این منطقه یک حضور ماندگاری برای خودشان بود چون نقش ایران به لحاظ هم ژئوپولوتیک و هم ژئواستراتژیک و اینها اینقدر اهمیت دارد برایشان که این هزینه ها را کشورها می گیرند.

یعنی در واقع دلاری از خودشان هزینه نمی کنند و همین الان هم که جنگ نیابتی با رژیم سوریه را دارند دنبال می کنند، همه هزینه ها را عربستان با فروش نفت پرداخت می کند یعنی آمریکا دلاری هزینه نمی کند.

لذا براساس همان راهبرد استراتژیکشان این هماهنگی ها را به وجود می آورند.

لذا بر اساس همان راهبرد استراتژیکشان این هماهنگی را به وجود آوردند.