بحران یمن، جنگ در بندر الحدیده و راه‌حل عبور از بحران
سید حسین موسویان در مناظره سیاسی شبکه تلویزیونی بین‌المللی چین در آمریکا در مورد یمن اظهار کرد: گزارش سازمان عفو بین‌الملل حاکی است که ائتلاف نظامی به رهبری عربستان به قصد "ایجاد بحران انسانی"، مراکز غیرنظامی در یمن را بمباران می‌کند.
به گزارش شما نیوز ، بخش‌هایی از متن این مناظره که با حضور جرمی تیلور مشاور شورای پناهندگان دولت نروژ، سلمان انصاری رئیس کمیته روابط عربستان و آمریکا، سما الحمدانی تحلیلگر اهل یمن و سید حسین موسویان سفیر پیشین ایران در آلمان برگزار شد به شرح زیر است:
مجری: جنگ در بندر الحدیده وارد مرحله حساسی شده، اهمیت موضوع چیست؟
الحمدانی: ۶۰۰ هزار نفر در الحدیده زندگی می‌کنند. از آنها خواسته شده که آنجا را تخلیه کنند اما امکانات تخلیه را ندارند. بدترین وضعیت انسانی را داریم چون اکثر کمک‌های انسانی از این بندر می‌آید. جنگ الحدیده می‌تواند دو ماه طول بکشد تا برنده یا بازنده معلوم شود اما نهایتا مردم بیچاره یمن بازنده هستند. مشکل این است که هیچ‌یک از طرف‌های درگیر دنبال راه حل سیاسی نیستند.
مجری: آقای موسویان، چه راه‌حل سیاسی برای این بحران وجود دارد؟
موسویان: قطعا حل بحران یمن از مسیر نظامی ممکن نیست و تنها راه‌حل سیاسی دارد. راه‌حل سیاسی هم ممکن است اگر طرف‌های درگیر جدی باشند. دلیل من هم مذاکرات اخیر چهار کشور اروپایی با ایران است که اروپایی‌ها آن را مثبت ارزیابی کرده و علنا گفته‌اند که پیشرفت داشته و راه‌حل سیاسی را هم ممکن می‌بینند. من معتقدم که ایران جدی و آماده است، اروپا هم حسن نیت دارد اما ائتلاف نظامی به رهبری عربستان که با حمایت آمریکا شکل گرفته، علاقه و اراده‌ای برای راه‌حل سیاسی ندارند.
مجری: آقای انصاری، شما شنیدید که ایران آماده کمک به راه‌حل سیاسی است. آیا شما فکر می‌کنید عربستان آماده است؟
انصاری: اولا که مسایل خاورمیانه هیچ ربطی به ایران ندارد و ایران بخشی از مشکل در خاورمیانه است و نه راه‌حل مشکلات. لذا ایران نباید در موضوع صلح یمن جایگاهی داشته باشد. ثانیا عربستان قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل را برای خروج حوثی‌ها اجراء کرد. ائتلاف به رهبری عربستان تا کنون موفق شده ۸۰ درصد خاک یمن را از اشغال حوثی‌ها آزاد کند. سازمان ملل برای صلح تلاش کرد اما حوثی‌ها همکاری نکردند. عربستان ۱۶ میلیارد دلار کمک انسانی در سه سال گذشته به یمن کرده است.
مجر ی: آقای موسویان پاسخ شما به مطالب آقای انصاری چیست؟
موسویان: اولا، مطلبی که آقای سلمان انصاری گفت در واقع موضع سعودی‌ها است که می‌گویند ایران اساسا نباید در منطقه باشد تا ما بتوانیم هرکاری دل‌مان می‌خواهد انجام دهیم، به یمن حمله نظامی کنیم، به لیبی حمله نظامی کنیم، نخست‌وزیر قانونی لبنان را به گروگان بگیریم و بتوانیم هر دخالتی در سایر کشورها بکنیم و ایران هم نباید ممانعت کند. ثانیا، امروز ۲۳ میلیون نفر از مردم یمن بشدت نیازمند کمک‌های انسانی هستند. بر اساس گزارش سازمان ملل، بزرگ‌ترین فاجعه انسانی در یمن رخ داده است. دلیل آن هم این است که ائتلاف به رهبری عربستان سه سال است که شبانه روز و بدون توقف مردم بیچاره یمن را بمباران کرده و می‌کند. فقط در یک سال گذشته ۳۰۰۰۰ غیرنظامی در یمن کشته شده‌اند. ثالثا، عفو بین‌الملل جمع‌بندی خود را رسما اعلام کرد که ائتلاف نظامی سعودی ـ اماراتی در سه سال گذشته عمدا مراکز غیر نظامی مثل مدرسه‌ها، بیمارستان‌ها و تاسیسات جاده‌ای و حمل‌ونقلی را بمباران کرده تا بحران ایجاد کند. این گزارش رسمی عفو بین‌الملل است که ائتلاف نظامی به رهبری عربستان با هدف ایجاد بحران انسانی، عمدا مراکز غیرنظامی در یمن را بمباران کرده و می‌کند.
مجری: گزارش سازمان ملل می‌گوید که بلوکه شدن بندر الحدیده می‌تواند ۱۰ میلیون نفر را گرفتار قحطی کند، نظر شما چیست؟
تیلور: ما جدا با یک بحران انسانی موجه هستیم. شهروندان گرفتار جنگ هستند و به خاطر محاصره، دسترسی به نیازهای انسانی ندارند. بندر الحدیده شرایط را بدتر خواهد کرد چون محاصره تنگ‌تر و دسترسی به کمک‌های انسانی سخت‌تر خواهد شد.
مجری: گزارش‌های معتبر می‌گوید که اماراتی‌ها زندانی‌ها را شکنجه می‌کنند اما پنتاگون می‌گوید شواهدی وجود ندارد.
الحمدانی: نقض حقوق بشر و شکنجه زندانیان توسط نیروهای مورد حمایت اماراتی و سعودی اتفاق افتاده است. بخش عمده یمن از دست حوثی‌ها آزاد شده منتهی این بدان معنی نیست که بخش‌های آزاد شده در وضع خوبی هستند. شکنجه‌ها در همین مناطق رخ داده است. نکته دوم اینکه مبلغ زیادی پول برای کمک‌های انسانی روانه یمن شده اما به دست مردم نرسیده و معلوم نیست که کجا رفته است. عربستان و امارات سرمایه‌گذاری سنگینی در راه‌اندازی جنگ یمن کرده‌اند و می‌خواهند به هر قیمتی این جنگ را ببرند. نماینده سازمان ملل باید جنگ در الحدیده را متوقف کند.
مجری: آقای انصاری، نظر شما در مورد شکنجه زندانیان چیست؟
انصاری: این گزارش‌ها را شبکه الجزیره منتشر کرده که وابسته به رژیم قطر است و معتبر نیست. امارات کار بزرگی در کمک به آزادی یمن از دست اشغالگران کرده است. فقط چند روز پیش امارات و عربستان ۳/۱ میلیارد دلار برای کمک های انسانی به یمن دادند.
مجری: گزارش‌هایی هم داریم که حوثی‌ها از بچه‌ها به عنوان سرباز در جنگ استفاده می‌کنند. یونیسف گفته که ۲۱۰۰ کودک مورد استفاده قرار گرفته‌اند. آیا شما چیزی در این‌باره می‌دانید؟
موسویان: من اطلاع ندارم اما نقض حقوق بشر و استفاده از کودکان در جنگ توسط هر یک از طرف‌ها که باشد قاطعانه محکوم است و همه باید برای جلوگیری از هر اقدام ضد حقوق بشری اعم از شکنجه یا بهره‌برداری از کودکان همکاری کنند. اما اگر ادعای آقای سلمان انصاری درست است که ۸۰ درصد یمن از دست حوثی‌ها آزاد شده، ۱۶ میلیارد دلار کمک انسانی داده شده و اوضاع انسانی در ۸۰ درصد خاک یمن بهبود یافته، پس چرا سازمان ملل می‌گوید شاهد بزرگ‌ترین فاجعه انسانی در یمن هستیم؟ ۲۳ میلیون نفر یعنی ۷۵ درصد مردم یمن به کمک‌های انسانی نیاز فوری دارند، حدود ۱۰ میلیون نفر در آستانه قحطی و گرسنگی مطلق هستند. گزارش‌های سازمان ملل سند روشنی است که عربستان دروغ می‌گوید.
مجری: خانم الحمدانی نظر شما چیست؟
الحمدانی: این بحثی که امروز در مورد دیدگاه‌های عربستان و ایران در این مناظره شاهد هستیم، واقعیت صحنه یمن است که مردم یمن گرفتار آن هستند. جنگ عربستان علیه یمن پای نیروهای خارجی به یمن را بازکرده است و حرف مردم یمن این است که ما کمک انسانی نمی‌خواهیم ما را رها کنید تا خودمان کشورمان را بسازیم. حوثی‌ها هم از کودکان در جنگ استفاده کرده‌اند اما طرف مقابل هم از کودکان در جنگ استفاده کرده و هر دو طرف این بازی کثیف را انجام می‌دهند.
مجری: تیلور، آیا جامعه جهانی واقعا متوجه عمق بحران انسانی در یمن است؟
تیلور: خیر. ما در شرایط یک فاجعه دردناک انسانی هستیم که توسط بشر آفریده شده و نه به خاطر یک حادثه طبیعی. پیشرفته‌ترین سلاح‌های نظامی علیه فقیرترین مردم به کار گرفته شده است. ما در حال کمک به ۸ میلیون یمنی در آستانه قحطی هستیم که حتی دسترسی به آب ندارند و ۲۳ میلیون یمنی دیگر هم واقعا به کمک انسانی دارند. باید جنگ متوقف شده و با راه‌حل سیاسی به بحران خاتمه داد.
مجری: آقای انصاری، چه راه‌حل سیاسی از نظر عربستان وجود دارد تا جنگ را متوقف کند؟
انصاری: ائتلاف برای صلح تلاش کرده‌اند. نماینده سابق سازمان ملل در بحران یمن تایید کرد که نشست کویت برای صلح، عربستان حمایت کرد اما حوثی‌ها مانع شدند. لذا باید در جنگ زمینی موفق شویم تا بحران خاتمه یابد.
مجری: اقای موسویان پاسخ شما چیست؟
موسویان: برای حل بحران یمن سه اقدام لازم است: اولین و فوری‌ترین اقدام این است حملات نظامی ائتلاف عربستان متوقف و به استراتژی جنگ نظامی برای حل بحران یمن خاتمه داد. دومین اقدام ضروری و فوری، ایجاد آتش بس است و سوم هم همکاری قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای یافتن یک راه‌حل سیاسی بر مبنای انتخابات آزاد تحت نظارت سازمان ملل و مشارکت همه گروه‌های اصلی در اداره کشور. واقعیت این است که سعودی‌ها و اماراتی‌ها حکومت دست نشانده در یمن و سایر کشورهای منطقه مثل قطر و لبنان می‌خواهند. این سیاست جواب نمی‌دهد. ما باید شرایط را برای انتخابات آزاد در یمن با نظارت سازمان ملل فراهم کنیم تا خود مردم یمن در مورد آینده حکومت و قانون اساسی کشورشان تصمیم بگیرند.
مجری: آمریکا تامین کننده اصلی سلاح برای عربستان و امارات در جنگ یمن است. لذا آمریکا باید بتواند نقش تعیین کننده‌ای برای حل بحران داشته باشد.
الحمدانی: بله اما متاسفانه آمریکا هیچ کاری نمی‌کند. اوباما بندر الحدیده را خط قرمز اعلام کرده بود و لذا ائتلاف سعودی حق حمله نظامی به آن را نداشت. اما آقای ترامپ به ائتلاف عربستان چراغ سبز حمله به بندر الحدیده را داد. اظهاراتی از کنگره آمریکا در مخالفت با این سیاست شنیده شده و امیدوارم که مانع شوند. برد هر یک از دو طرف یک هزینه دارد و آن هم جان مردم یمنی است. بنابراین باید برای راه‌حل سیاسی تلاش کرد. حتی اگر حوثی‌ها جنگ را ببازند، بحران حل نمی‌شود. چون خطر تجزیه وجود دارد و حداقل ۱۰-۱۵ سال هم طول می‌کشد تا خرابی‌های فعلی درست شود.
