معاون شهردار مشهد:
ارائه بیش از ۱۸۰ خدمت و سرویس الکترونیکی در شهرداری مشهد
فضای پیچیده شهرها، شهروندان متفکر و صاحب ایده را برای رهایی از مشکلات و نارساییها در رسیدن به حد متعالی زندگی به فکر اصلاح و ایجاد ساختارهای جدید شهری وادار کرده، اما رشد شتابان شهرها متناسب با ظرفیت گسترش زیرساختهای آنها نیست.
به گزارش شمانیوز به نقل از ایمنا، ارتقای کیفیت زندگی، مدیریت زمان، تسهیل دسترسیها و کاهش تردد شهروندان از جمله مزایای هوشمندسازی شهرها به شمار میآید، از این رو یکی از مفاهیم جدید جهت مقابله با چالشهای کنونی شهرها در عرصه برنامه ریزی شهری، توسعه شهر هوشمند است که قابلیتهای فیزیکی و مجازی را باهم یکپارچه میکند.
فناوری اطلاعات به عنوان عمدهترین محور تحول و توسعه در جهان منظور شده و نقش کلیدی فنآوریهای نوین اطلاعات و ارتباطات در عرصههای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را نمیتوان نادیده گرفت.
امروزه هوشمندسازی شهرها و ایجاد شهر الکترونیک به عنوان راهکار بیبدیل حل معضلات شهری مورد توجه مدیران شهری واقع شده و در کلانشهر مشهد نیز دستگاههای اجرایی تعامل خوبی برای رسیدن به شهر هوشمند آغاز کردهاند که برای آگاهی از اقدامات انجام شده در این راستا در کلانشهر مشهد با «شهریار آلشیخ» معاون برنامهریزی و توسعه سرمایهانسانی شهردار مشهد گفت و گویی انجام دادهایم که مشروح آن را در ادامه میخوانید:
تاکنون چه اقداماتی در راستای هوشمندسازی شهر مشهد انجام شده است؟
از نگاه ما، هوشمندسازی یک پروژه نیست که آغاز و پایانی داشته باشد؛ هوشمندسازی را پروسهای مستمر برای رسیدن به یک مدیریت کارآمد و هوشمندانه میدانیم که خروجی آن، زندگی بهتر برای شهروندان خواهد بود. در پروسه هوشمندسازی، مدیران شهری تلاش میکنند برای رفع مشکلات شهر، راهکارهای هوشمندانه بیابند و با کمترین هزینه و حاشیه مشکلات را برطرف کنند. طبیعی است که در قرن بیستم، بخش بزرگی از این راهکارها وابسته به ابزارها و بینشهای نوین فناورانه باشد، اما لزوماً غایت هوشمندسازی، شهری الکترونیک نخواهد بود.
در واقع بهرهگیری از خدمات و سرویسهای الکترونیک میتواند یکی از شاخصهای مهم شهر هوشمند باشد؛ بر همین اساس، تقویت تفکر خلاق در حوزه مدیریت به عنوان تاکتیک اصلی مدیریت شهری در حوزه هوشمندسازی، در کنار حرکت پرشتاب در حوزه فناوریهای الکترونیک و سرویسهای هوشمند، در دستور کار قرار گرفت. ماحصل این سیاستهای کلی، شکلگیری گروه شهر خلاق، تأسیس مرکز نوآوری، احداث کارخانه نوآوری و حرکت در مسیر تشکیل ذون نوآوری در محدوده کارخانه نوآوری، دانشگاه فردوسی و پارک علم و فناوری و همچنین حرکت پرشتاب در حوزه ارائه خدمات الکترونیک و نوین به شهروندان بوده است.
امروز مشهد اولین کلانشهر کشور است که نظام پرداخت خرد از طریق کیف پول الکترونیکی را به صورت منسجم پیادهسازی کرده و شهروندان مشهدی میتوانند پرداختهای تاکسی، مترو و به زودی اتوبوس را از طریق انواع کیف پول الکترونیکی بر بستری ثابت انجام دهند. تشکیل اولین منطقه شهرداری الکترونیک در مشهد که امروز به پنج منطقه شهر توسعه یافته نیز حرکتی بیبدیل در میان سایر کلانشهرهای کشور بوده است. ارائه بیش از ۱۸۰ خدمت و سرویس الکترونیکی نیز خود گویای حرکت پرشتاب مشهد در مسیر هوشمندسازی است.
شارژ الکترونیکی «من کارت»، سامانه فاش، نقشه همراه مشهد، طرح ساماندهی دکلهای مخابراتی، سامانه زیر ساخت دادههای مکانی (SDI)، نصب دستگاههای تعاملی هوشمند، پایش تصویری ساخت و سازها در حاشیه شهر، توسعه شبکه فیبر نوری، مدیریت شبکه نمایشگرهای هوشمند سطح شهر، پرداخت عوارض الکترونیک، نوبت دهی الکترونیک مراکز معاینه فنی، نرمافزار جمعآوری آنلاین پسماند و… گوشهای از وضعیت کنونی شهر مقدس مشهد از حیث هوشمندسازی است که هرکدام نیاز به توضیح مجزا و مفصل دارد.
با توجه به شیوع ویروس کرونا کدام خدمات شهرداری به صورت الکترونیکی به شهروندان ارائه میشود؟
در حال حاضر ۵۴ خدمت الکترونیکی در سطح مناطق و ۱۳۲ خدمت الکترونیکی به صورت عمومی در اختیار شهروندان قرار گرفته است که در دستههای کلی خدمات شهری، فرهنگی و اجتماعی، حمل و نقل و ترافیک، ارتباطات مردمی، درآمد، عمران و شهرسازی به شهروندان ارائه میشود که بهرهگیری از این خدمات در ایام فراگیری کرونا رشد چشمگیری را نشان میدهد.
در اداره خدمات شهری خدماتی همچون صدور مجوز اشغال معابر، اعلام گزارش مزاحمتهای شغلی، اعتراض به رأی کمیته بند ۲۰ منطقه، درخواست رفع پلمپ واحد صنفی بند ۲۰ و درخواست انعقاد قرارداد جهت جمع آوری زباله اصناف به صورت غیرحضوری ارائه میشود.
خدمات غیر حضوری اداره فرهنگی و اجتماعی شامل درخواست نقاشی دیواری، برپایی ایستگاههای صلواتی، درخواست نامگذاری یا تغییر نام معابر و اماکن عمومی، درخواست ثبت نام در مسابقات ورزشی محلات و درخواست عضویت در شوراهای اجتماعی محلات است.
در اداره عمران و حمل و نقل عمومی امکان ارائه خدمات درخواست بازسازی معابر و پیاده روها، آسفالت مشارکتی، درخواست احداث یا اصلاح جوی، کانال و جداول، درخواست احداث و اصلاح علائم و تجهیزات ترافیکی، اصلاح مسیر دوچرخه، احداث یا اصلاح سرعت گیر، درخواست اصلاح هندسی خیابانها به صورت غیرحضوری وجود دارد.
در اداره درآمد، خدمات غیرحضوری شامل پرداخت آنلاین هزینه عوارض خودرو و عوارض نوسازی همچنین عوارض کسب و پیشه، درخواست صدور و تمدید مجوز بهره برداری موقت صنفی، درخواست برگشت از درآمد، درخواست تقسیط بدهیهای ساختمانی و درخواست تسویه بدهی است.
در اداره شهرسازی خدماتی همچون صدور پروانه ساختمانی، صدور پروانه و تغییر بنا، توسعه بنا، تغییر بهرهبرداری، صدور پروانه دیوار کشی و پایان کار بهرهبرداری، صدور گواهی پایان کار تفکیکی آپارتمان، صدور گواهی عدم خلاف، مجوز آغاز عملیات ساختمانی، گواهی انتقال آپارتمان، شهروند سپاری، استعلام الکترونیک، درخواست ایجاد کد آپارتمان، درخواست کانورت پرونده، مجوز آماده سازی و درخواست هیئت فنی، درخواست اعتراض (هیئت فنی و کمیسیون ماده صد) درخواست اصلاح نقشه، درخواست صدور کد نوسازی و تصویر سوابق شهرسازی، همچنین درخواست صدور فیش، نوسازی، صنفی، اشغال معبر، فیش درآمدی و تمامی عوارض) به صورت غیرحضوری ارائه میشود.
در شرایط کرونایی با چه ضعفهایی در سیستم شهرداری برای الکترونیکی شدن خدمات مواجه بودید؟
ضعف عمدهای در این زمینه وجود نداشته است و با توجه به زیرساخت مطلوب پیش بینی شده از قبل، شهر مقدس مشهد، اولین کلانشهر کشور بود که با تدوین آئین نامه دورکاری، در کمتر از ۲۴ ساعت، شرایط دورکاری بخش بزرگی از پرسنل شهرداری را مهیا کرد؛ به گونهای که هیچ گونه خللی به ارائه خدمات وارد نشد. همکاران دور کار در منزل علاوه بر دسترسی به سامانههای تحت وب، به سامانههای تحت شبکه سازمان نیز دسترسی داشته و با نرم افزارهای ارتباطی سازمانی نیز کنترل و نظارت میشدند.
در زمینه شهروند سپاری خدمات و گسترش ابزارهای شهر هوشمند چه اقداماتی شده است؟
مشهد همواره در زمینه هوشمندسازی و شهروند سپاری پیشتاز بوده است؛ از اواسط سال گذشته با افتتاح اولین شهرداری الکترونیک کشور در منطقه ۱۲ مشهد، عملاً گام بزرگی در زمینه شهروند سپاری امور برداشته شد و این روند تا به امروز که پنج منطقه شهرداری مشهد خدمات خود را به صورت الکترونیک ارائه میدهند، ادامه داشته است. در این خدمت جدید، شهروند بدون هیچ گونه مراجعه حضوری به شهرداریها، خدمت درخواستی خود را ثبت و دنبال میکند و در برخی خدمات، مراجعات محدود و زمانبندی شدهای به دفاتر شهرسازی خواهد داشت. گستره خدمات به گونهای است که در شهرداری در مناطق الکترونیک شده بر روی مراجعان بسته شده و تمامی درخواستها از طریق غیرحضوری ثبت و دنبال میشود.
در حال حاضر چند منطقه از شهرداری مشهد خدمات خود را به صورت کاملاً الکترونیکی به شهروندان ارائه میکنند؟
در حال حاضر مناطق یک، هشت، ۱۰، ۱۱و۱۲ شهر مقدس مشهد، خدمات خود را به صورت الکترونیکی ارائه میدهند، البته تا پایان سال ارائه خدمات در تمام مناطق شهرداری مشهد الکترونیکی میشود.
تلاش برای تسریع در فرآیندهای آموزشی و اجرایی الکترونیکی شدن سایر مناطق در حال انجام است و به همین منظور، ستاد ویژه تشکیل شده تا با تغییر ساز و کار، نحوه اجرا و ساختاربندی شهر الکترونیک، چند منطقه دیگر شهرداری مشهد را نیز با سرعت بیشتری الکترونیکی کنیم. امیدواریم در سال جاری گامهای قویتر در راستای الکترونیکی شدن مناطق شهرداری برداشته شود، زیرا این اقدام رضایت شهروندان و کارکنان شهرداری را همراه داشته است.