ساک دستی یا کیسه پلاستیکی، کدامیک در ایران با محیط سازگارتر هست؟

پدیده هایی مانند گرم شدن زمین ، افزایش پسماند های صنعتی، از بین رفتن دریاها و بسیاری دیگر از فجایع زیست محیطی که هر روز در حال از بین بردن بخشی از محیط زیست است خود به خود اهمیت حفظ محیط زیست را برای ما انسان های ساکن این کره خاکی روز به روز بیشتر کرده است.

در سال های اخیر حرکت های متنوعی برای کمک به کاهش مواد آلاینده و غیر قابل بازیافت به راه افتاده است که یکی از آنها جایگزینی ساک دستی های چندبار مصرف به جای کیسه های پلاستیکی است.

ساک دستی خود دارای انواع گوناگونی نظیر کیسه های برزنتی ، ساک کاغذی و این روزها از همه فراگیرتر ساک دستی پارچه ای است.

در میان انواع ساک دستی ها، ساک دستی پارچه ای رقیب اصلی کیسه های پلاستیکی به حساب می آید.

ساک دستی های پارچه ای به دلیل قیمت مناسب و استحکام بالا در قیاس با نمونه های کاغذی و برزنتی مقبولیت بیشتری را در میان مصرف کنندگان به خود اختصاص داده است.

حالا وقت آن است که سوال اصلی را پاسخ دهیم

 کدامیک از کیسه های پلاستیکی یا ساک دستی پارچه ای با محیط زیست سازگارتر هستند؟

برای پاسخ به این سوال ابتدا باید در مورد دو ویژگی زیست تخریب پذیری و قابل بازیاب بودن مواد صحبت کنیم و تفاوت بین این دو را شرح دهیم.

موادی که ویژگی زیست تخریب پذیری را دارا هستند در طبیعت به صورت طبیعی به وسیله باکتری ها و میکروارگانیسم ها تجزیه می شوند.

از سوی دیگر موادی که طی یک فرآیند غیر طبیعی قابل استفاده مجدد و یا تبدیل به ماده ای جدید هستند را بازیافت پذیر می گوییم.

کدامیک از کیسه های پلاستیکی و ساک دستی زیست تخریب پذیر هستند؟

جواب این سوال در ایران هیچ کدام است.

اما چر در ایران جواب این سوال هیچ کدام است؟ کیسه های پلاستیکی از ماده پلی اتیلن ساخته می شود که به طور قطع زیست تخریب پذیرنیست اما در مورد ساک های پارچه ای یا سوزنی شرایط متفاوت تر است.

اگر این سوال را در مورد یکی از کشورهای پیشرفته می پرسیدیم جواب متفاوت از جواب فعلی بود. در کشورهای پیشرفته ساک های پارچه ای زیست تخریب پذیر هستند اما متاسفانه در کشورما ساک های پارچه ای زیست تخریب پذیر نیستند!

چرا ساک های پارچه ای زیست تخریب پذیر نیستند؟

ساک پارچه ای در کشور ما از ماده اولیه ای به نام پلی پروپیلن ساخته می شوند و پلی پروپیلن یک ماده شیمیایی زیست تخریب پذیر نیست.

در کشورهای توسعه یافته ساک های دستی پارچه ای از مواد اولیه ای که قابلیت زیست تخریب پذیری دارند ساخته می شوند.

کدامیک از ساک دستی و کیسه پلاستیکی قابلیت بازیافت دارند؟

هر دو.

همانطور که پیش تر اشاره کردیم ساک های دستی پارچه ای از پلی پروپیلن و کیسه های پلاستیکی از پلی اتیلن ساخته می شوند و هر دو این مواد قابل بازیافت هستند.

حال که هر دو این مواد بازیافت پذیر هستند سوال مهم دیگر این است که هزینه بازیافت کدامیک کمتر است تا آن را به گزینه بهتر تبدیل کند؟

واقعیت این است که طی تحقیقات به عمل آمده بوسیله نهاد های پژوهشی و دانشگاهی هزینه فرآیند بازیافت این دو تقریبا یکسان بوده است و از این جهت نیز هیچ کدام بر دیگری برتری ندارند.

اما به راستی کدامیک با محیط زیست سازگارتر هستند؟

پاسخ این سوال البته ساک دستی است.

شاید سردرگم شده باشید وقتی که هم ساک دستی پارچه ای و هم کیسه پلاستیکی زیست تخریب پذیر نیستند (البته در ایران) و هر دو قابلیت بازیافت را با هزینه یکسانی دارند پس چگونه ساک دستی با محیط زیست سازگارتر است!

تفاوت در تعداد دفعات به کارگیری و طول عمر متفاوت بین این است.

کیسه های پلاستیکی عموما بیش از یک بار قابلیت استفاده ندارند و استحکام آنهای به گونه ای است که معمولا خیلی زود پاره و غیر قابل استفاده می گردند.

اما در مقابل ساک دستی ها به خصوص ساک دستی های پارچه ای (کیسه پارچه ای) را به دلیل استحکامشان می تواند تا چندین سال مورد استفاده قرار گیرد، حتی اگر آنها کثیف نیز بشوند می توان آنها را در ماشین لباسشویی شست و دوباره به کار گرفت.

در اصل چرخه تبدیل شدن کیسه پلاستیکی به بازیافت در مقایسه با کیسه های پارچه ای بسیار سریعتر است.

البته اگر ساک های دستی در کشور ما به صورت زیست تخریب پذیر ساخته می شدند بسیار بهتر بود اما کیسه پلاستیکی حتی اگر به صورت زیست تخریب پذیر نیز ساخته شوند باز هم موجب نوعی از آلودگی به نام آلودگی نامرئی می شوند.

بنابراین کیسه پلاستیکی حتی اگر زیست تخریب پذیر نیز باشند باز هم به محیط زیست آسیب می زنند.

جمع بندی آن است که ساک های دستی به دلیل چرخه مصرف چندین ماهه تا چندین ساله خود گزینه بسیار بهتر و سازگارتری با محیط زیست است تا کیسه های پلاستیکی.