مرگ مسافران در پاسکاری مسئولان

اتفاقی که دو سال پیش در همین روزهای شهریور ماه برای یک پدر و دختر مسافر رخ داده بود و آن دو را هم به کام مرگ برده بود. فعالیت چنین واحدهای نا ایمنی که به پذیرش زائر اقدام می کنند ما را بر آن داشت به سراغ رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مشهد، به عنوان متولی این امر برویم و ابعاد این حادثه ناگوار را در گفت وگو با او بررسی کنیم. احمد دیناری در توضیح نوع فعالیت این واحد اقامتی می گوید: این ساختمان از واحدهایی بوده که به صورت غیرمجاز به پذیرش مسافر اقدام می کرده و حتی ما در 17 شهریور سال 93 طی حادثه ای که در همین واحد صنفی رخ داد و به فوت یک پدر و دختر منجر شد، مکاتباتی را با اداره اماکن برای پلمب این واحد انجام داده بودیم و زمانی که مورد به اداره اماکن گزارش می شود اقدامات و پیگیری های بعدی بر عهده همان نهاد است و ما وظیفه ای در این زمینه نداریم. خلاء قانونی موجب عدم پلمب همیشگی واحدهای غیرمجاز می شود دیناری درباره وضعیت این واحداقامتی پس از حادثه رخ داده در شهریور 93 می گوید: چنین واحدهایی به دلیل خلاء قانونی هیچ زمان به صورت همیشگی پلمب نمی شوند و مالکان پس از پلمب واحدشان به اداره اماکن مراجعه و با ارائه تعهدی مبنی بر عدم پذیرش مسافر، ساختمان خود را رفع پلمب می کنند و حتی در خیلی موارد خود مالکان به صورت غیرمجاز به فک پلمب اقدام می کنند. از او درباره وجود نظارت بر اماکن پلمب شده سوال می کنم که پاسخ می دهد: نظارت بر این اماکن برعهده پلیس اماکن است و آن ها باید بر واحدها نظارت کنند تا به صورت غیرقانونی فک پلمب انجام نشود. وی تصریح می کند: در ماده 23 آیین نامه تاسیسات گردشگری اعلام شده است، واحدهایی که به صورت غیرمجاز فعالیت می کنند، توسط میراث فرهنگی شناسایی و برای برخورد به اداره اماکن معرفی می شوند، پس با توجه به این قانون کار ما صرفا شناسایی است و برخورد در مراجع قضایی و انتظامی انجام می شود و ما در سازمان میراث فرهنگی هم اواخر خرداد امسال با دادستانی مکاتبه داشتیم و طی آن حدود 2800 واحد از منازل شخصی را که به صورت غیرمجاز به زائر پذیری اقدام می کنند برای برخورد به آن ها معرفی کردیم و در همین راستا معاون دادستان مشهد این موارد را به اداره اماکن ارجاع داد. رئیس میراث فرهنگی مشهد درباره نظارت میراث فرهنگی بر این واحدهای غیرمجاز اعمال قانون شده نیز می گوید: ما تمامی گزارش های پلیس اماکن و بازرسان خودمان را به همراه تعهداتی که پلیس اماکن از واحدهایی که به صورت غیر مجاز فعالیت کردند گرفته است در قالب پرونده هایی نگهداری می کنیم و به مرور زمان به این واحدها مراجعه می کنیم و اگر ببینیم که آن واحد برخلاف تعهدی که داده، هنوز هم به پذیرش مسافر اقدام می کند، آن ها را به مراجع قضایی معرفی می کنیم. از وی سوال می کنم آخرین باری که برای نظارت و بازرسی به واحد اقامتی غیرمجاز خیابان نوغان که در آن مرگ چندنفر رخ داده است مراجعه کردید، چه زمانی بوده است؟ که می گوید: ما از این واحد بازدیدی نداشته ایم و آخرین بازدید به زمان رخ دادن همان حادثه اول برمی گردد، اما این واحد جزو آن 2800 واحدی است که ما به مراجع قضایی معرفی کرده ایم که ظاهرا هنوز نوبت رسیدگی به پرونده آن نشده بود، چرا که در هر روز به پرونده حدود 50 واحد رسیدگی می شود و رسیدگی به تمامی این 2800 واحد، نیازمند صرف زمان است. میراث فرهنگی مسئول بازدید از واحدهای غیرمجاز نیست از او دلیل بازدید نکردن و نظارت نداشتن بر این واحد متخلف را می پرسم که در جواب می گوید: ما مسئول بازدید و نظارت بر واحدهایی که از ما مجوز می گیرند هستیم. متولی منازل شخصی مسافر پذیر ما نیستیم که بخواهیم بر فعالیتشان نظارت کنیم. بحث نظارت را باید دستگاه های نظارتی از قبیل پلیس اماکن پیگیری کند البته گاهی اوقات بازرسان ما برای بازدید یکی از واحدهای مجاز در سطح شهر مراجعه می کنند و در همین حین با واحدی غیرمجاز هم مواجه می شوند، درباره آن واحد هم گزارشی تهیه می کنند و به ما تحویل می دهند و به مرور زمان تعداد این واحدهایی که به این روش شناسایی شدند به 2800 واحد رسیده است و این که ما این واحدها را به دستگاه قضایی معرفی کردیم به دلیل آن بوده که در 10 سال گذشته این واحدهای غیرمجاز در عملکرد واحدهای مجاز ما اختلال ایجاد کرده اند و ما برای احقاق حقوق واحدهای مجاز خودمان این کار را انجام داده ایم. کمپین شهرداری، فرهنگ‌سازی برای اقدامی غیرقانونی است رئیس میراث فرهنگی مشهد با انتقاد از کمپین شهرداری مشهد درباره پذیرش زائر در منازل شخصی، می گوید: اولین راهکار برای این که دیگر شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم این است که شهرداری مشهد کمپینی برای تشویق مردم نسبت به پذیرش زائران در منازل خود تشکیل ندهد، چرا که وقتی چنین کمپینی راه می اندازد و در تبلیغات شهری خود تصاویری از گرفتن دست زائران و بردن آن ها به خانه های خود منتشر می کند یعنی این که تمامی سازمان های متولی این امر را نادیده گرفته اند و مردم را به کاری تشویق می کنند که خلاف قانون است، حال وقتی مقابله ای با چنین کمپین ها و تبلیغاتی نمی شود، دیگر نباید وقتی چنین حوادثی رخ می دهد کسی سراغ میراث فرهنگی بیاید و جواب بخواهد، بلکه باید سراغ آن کسانی بروید که چنین کارهایی را فرهنگسازی می کنند. دیناری همچنین آماری از تعداد واحدهای غیر مجاز پلمب شده ارائه می کند و می گوید: 500 واحد در سطح شهر مشهد پلمب شده است که از این تعداد حدود 100 واحد با ارائه تعهد نامه ای مبنی بر عدم جذب مسافر رفع پلمب شدند. شناسایی واحدهای غیرمجاز وظیفه میراث فرهنگی است در ادامه برای پیگیری موضوع نظارت بر واحدهای غیرمجاز زائر پذیر با سرهنگ مهدی منصورزاده، رئیس اداره اماکن عمومی فرماندهی انتظامی خراسان رضوی گفت و گو می کنیم. سرهنگ منصورزاده توضیحاتی درباره پلمب این مکان ارائه می کند و به «خراسان رضوی» می گوید: این مکان در سال 93 و طی رخداد حادثه ای مشابه از سوی ما پلمب شده بود و پس از انجام پلمب در بازدید بازرسان ما در سال 94 از این واحد، مشاهده شد که همچنان پلمب برجای خود باقی است و پس از این بازدید مالک آن واحد مسکونی به فک پلمب و پذیرش دوباره مسافر اقدام کرده است. وی ادامه می دهد: نزدیک به 60 درصد واحدهای اقامتی کشور در شهر مشهد است و ما نیز سیستم نظارتی خودمان را داریم ولی شناسایی مکان های فعال غیرمجاز و مکان هایی که به فک پلمب غیرقانونی اقدام کرده اند بر عهده سازمان میراث فرهنگی است. میراث فرهنگی باید مانند یکی از اتحادیه های صنفی عمل و مجتمع های غیرمجاز فعال در این زمینه را به ما معرفی کند و پس از معرفی هم ما بلافاصله برای اعمال قانون اقدام می کنیم، ولی مکانی را که توسط میراث فرهنگی شناسایی نشده است ما با چه روشی باید شناسایی کنیم؟! وظیفه بازرس آن هاست که به دنبال چنین مکان هایی بگردد و شناسایی کند.وی تصریح می کند: تا زمانی که اتفاقی رخ نداده و مشکلی به وجود نیامده است، نهادها ادعای مسئولیت دارند، ولی زمانی که اتفاقی رخ دهد همه خودشان را کنار می کشند و می گویند به ما مربوط نیست. در صورتی که هم اکنون 90 درصد تمامی فعالیت ها و اقداماتی که برای شناسایی و اعمال قانون واحدهای اقامتی غیرمجاز انجام می شود توسط پلیس اماکن انجام گرفته است، در صورتی که وظیفه میراث فرهنگی است که مکان های غیرمجاز را شناسایی و به ما معرفی کند تا ما اقدام کنیم. رئیس اداره اماکن عمومی فرماندهی انتظامی خراسان رضوی درباره ادعای رئیس میراث فرهنگی مشهد، مبنی بر معرفی 2800 واحد غیرمجاز به اداره اماکن و عدم تکمیل روند رسیدگی به این واحدها که یکی از آن ها همان واحد خیابان نوغان است، می گوید: به پرونده تمامی این واحدها رسیدگی شده و هیچ پرونده ای بدون رسیدگی نمانده است، حال اگر این واحد در آن فهرست ارسالی سازمان میراث فرهنگی بوده که ما به پرونده آن رسیدگی کرده ایم و اگر هم نبوده است که خود مسئولان میراث فرهنگی باید پاسخگو باشند.