انگیزه مالی نباید بر روی رای قاضی تاثیر بگذارد

به گزارش خبرنگار شمانیوز از شیراز/ آیت‌الله لطف‌الله دژکام در دیدار با اعضای شورای قضایی فارس ضمن تبریک فرارسیدن هفته قوه قضائیه و گرامیداشت شهدای دستگاه قضا، گفت: در هفته قوه قضائیه باید از زحمات و خدمات دستگاه قضا قدردانی کرد، متاسفانه در کشور معمولا از کارهای خوب تشکر نمی‌شود؛ این فضا باید اصلاح شود.

وی با بیان اینکه جامعه مطلوب دینی، جامعه‌ای نیست که هرکه بیشتر انتقاد کرد، موفق‌تر جلوه کند اظهار داشت: نسبت به خدمت باید تشکر شود و به همین دلیل بنده از خدمات شایان دستگاه قضایی، اقدامات بزرگی که شکل گرفته و در حال انجام است، قدردانی می‌کنم.

او با بیان اینکه سامانه خدمات الکترونیک قضایی، زمان یک اقدام را از ۲۰۰ روز به ۴ دقیقه تقلیل داده است، کارهای از این دست را اثرگذار دانست و بر تداوم آن تاکید کرد و گفت: طبیعتا بعضی از کارها دیر و زود دارد و این طبیعت اقدام و اجراست.

وی با بیان اینکه در ابعاد مختلف کار باید به سمت بهتر شدن پیش برویم، بر اهمیت حمایت جامعه از اقدامات انجام شده تاکید و اضافه کرد: اگر قضیه الکترونیک شدن خدمات انجام شود مقداری از وقت آزاد و فراغ بالی از یک جهت ایجاد می شود؛ اما بالاخره به نظر بنده باید برای عزیزانی که می خواهند پیگیری کار پرونده ها را انجام دهند فکری کرد تا پرونده های در دست اقدام کمتر شود. مقداری با الکترونیک کردن‌، مقداری با قضازدایی کردن و سایر طرح ها و برنامه ها؛ البته جاهایی پرونده باید به محکمه بیاید، اما تعداد پرونده باید به گونه ای باشد که قاضی با یک فراغ بال و آسایشی، کار را انجام دهد و پرونده را به نتیجه برساند و تعداد زیاد، مناسب نیست.

آیت‌الله دژکام با بیان اینکه امروز به لحاظ فضای اداری و محیط کاری و تعداد قضات، کمبودهایی وجود دارد، گفت: باید بین تعداد قاضی و پرونده تناسبی باشد تا کار به حد مطلوب رسیده و جهات اخلاقی مورد نظر مراعات شود. اگر می خواهیم آداب به خرج دهیم، به اقتضای آدابی که از نگاه جهانی از ما مطالبه می شود، باید حجم کار را در حد استاندارد بیاوریم.

امام جمعه شیراز با بیان اینکه از سال ۷۰ این موضوع مورد بحث بوده است، بیان کرد: براساس ۳۵ میلیون نفر ‌جمعیت برنامه بسته شده حال آنکه اضافه شدن جمعیت یعنی افزایش ورودی پرونده‌ها، در برنامه توسعه گاهی این موضوع را محاسبه نکردیم و آینده پژوهی نمی کنیم و فقط برنامه ای ارائه می شود، این موارد را باید با محاسبه عالمانه‌تری حل کنیم و مسلما درست خواهد شد. هوش ایرانی به همه چیز رسیده و برای تدبیر مجموعه قضایی هم هوش و فراست ایرانی‌ها، به حل مسئله می‌انجامد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: گاهی سئوال پیش می آید که چه زمانی ‌می خواهد درست شود؟ تحولات اساسی اجتماعی چقدر طول ‌می کشد؟ این تمدن سازی است و اگر بنا هست تمدن ساخته شود و یک دولت براساس ارزش های اسلامی شکل بگیرد چقدر طول می‌کشد؟ این را از نگاه جامعه شناسی باید بررسی کنیم؛ به نظر می رسد از نگاه جامعه شناسان و عالمان ما عقب نیستیم.

او اضافه کرد: اول انقلاب ما مشکل سلاح کلاشینکف و سیم خاردار داشتیم و باید وارد می کردیم، امروز موشک می سازیم، پس نسبت به تحولات مدیریتی، تحولات دستگاه قضایی و... کارهایی کرده ایم. باید بررسی کنیم که این ۴۴ سال‌، مدت زیادی است؟ آیا از نظر علمی زمان زیادی برده یا هنوز فرصت داریم؟ بنده مطالعاتی که کردم از نظر زمان آنقدر عقب نیستیم و فرصت داریم و انشاالله با تلاش های شما عزیزان این حرکت هم به خوبی انجام می شود.

وی همچنین با اشاره به آیه‌۲۶ سوره مبارکه"ص" و آنچه خداوند خطاب به حضرت داوود فرمود، گفت: قضاوت منصب است، در نگاه ما منصب الهی‌ست نه منصب اداری و حکومتی و حاکمیت باید از جانب خدا حق حاکمیت و قاضی از جانب خدا حق قضاوت داشته باشد؛ حضرت داوود قاضی بوده، اگر قضاوت مقام خلافت الهی و منصبی است که از آن طرف داده می شود.

او با بیان اینکه در این آیه، به دو نکته اشاره شده است، گفت: نکته اول این است که " فَاحْکُمْ بَیْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ"،  باید به حق حکومت کند و نیاز به علم دارد. واقعا با این اوضاع دنیا و تحول فناوری دانش روز افزون می خواهد و دانش ثابت به کار نمی آید؛ پس برای اینکه بدانیم آنچه می‌گوییم واقعا حق است، یک فرصت دانش افزایی هم نیاز داریم.

وی با بیان اینکه نیاز به دانش افزایی باید به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد افزود: فضای دانش افزایی باید فراهم شود تا قاضی در صورتی بتواند آماده بررسی پرونده باشد که می‌داند حق است و به حق حکم کند؛ این "می‌داند" را ما باید تقویت کنیم؛ یعنی روزانه هم از نگاه فقهی و قانونی و موضوع شناسی، اطلاعات و آگاهی خود را به روز کنیم.

وی در خصوص نکته دوم آیه مورد اشاره، گفت: نکته دوم فرموده "وَلَا تَتَّبِعِ الْهَوَی"، اگر قاضی در این جایگاه قرارگرفت و دانش لازم را داشت باید مراقب باشد فریب شیطان را نخورد. این جایگاه سختی است و بسیاری از اوقات قاضی درگیر مسائلی می شود که بر روی قضاوتش اثر می‌گذارد. انگیزه مالی، انگیزه آبرویی و خیلی موارد ممکن است دخیل باشد که حکم حق صادر نشود. خدا به حضرت داوود فرمود مراقب باش تا هوا و هوس در کار نیاید، این توصیه خدا وقتی به یک پیغمبر است یعنی همه ما حساب کار خود را بکنیم.

وی در ادامه افزود: حضرت داوود علم داشت اما بررسی وظیفه قاضی است، به خلاف حق حکم نکرد اما موضوع را بررسی نکرد و خدا منصب را از او گرفت، از این حکایات باید درس بگیریم. هر وقت یک ترک اولی بشود یک تنبیه به دنبالش خواهد بود، چون منصب الهی است. مراعات کردن این نکات بسیار دشوار است.

آیت‌الله دژکام با بیان اینکه بین مطلوب دینی و آنچه در مقام اجرا و عمل قرار دارد، فاصله زیاد است، گفت: هر جا نمی توانیم انشاالله خدا می بخشد اما باید بر روی مسئله اخلاق و آداب قضا به صورت ویژه کار کنیم و سعی کنیم تا اجرایی و عملیاتی شود.