چند مدعی برای صندلی غیراستاندارد خانمی که می رود
دی ماه امسال دوران سه ساله ریاست نیره پیروزبخت بر سازمان ملی استاندارد به اتمام می رسد و آن گونه که از شواهد برمی آید خبری از تمدید ریاست او نیست.
این مدیر زن کم سروصدای دولت، از همان ابتدا مورد انتقاد مخالفان دولت روحانی و حتی برخی حامیان دولت بود. اتهام اصلی او هم صرفا همشهری بودن همسرش با رییس جمهور بود. می گفتند فردی که اوج تجربه مدیریتی اش، به مدیرکلی یکی از ادارات کل همین سازمان استاندارد بازمیگردد چگونه ناگهان به صندلی ریاست رسیده و همتراز معاون رییس جمهور شده است؟ با این وجود، علت پایان کار احتمالی پیروزبخت، این موارد نیست. او در دوران سه ساله ریاستش تقریبا هیچ ارزش افزوده ای برای سازمان استاندارد نداشت. همان شعارهای قبلی ها را تکرار کرد و همان اقدامات روتین سابق را ادامه داد. از طرح هایی مانند استاندارد حلال و حتی عضویت در چند سازمان بین المللی - که همگی به لطف برجام رخ داده بود نه حسن مدیریت - هم نتیجه ملموسی به دست نیامد. اما آنچه نه تنها در اندیشه مدیران ارشد دولتی بلکه در ذهن عامه مردم هم باقی مانده، اقدام ناشیانه پیروزبخت برای شناساندن خود در تلویزیون است. پیروزبخت در اوج محبوبیت برنامه خندوانه رامبد جوان، مهمان این برنامه شد تا نه از فرهنگ استاندارد، بلکه پیش چشم ده ها میلیون بیننده، از خودش و رفتارها و علایق شخصی اش بگوید که در نهایت منجر به رونمایی از همسرش شد. این البته تنها تلاش پیروبخت برای استفاده از حضور در تلویزیون نبود. سازمان تحت امر او، حمایت یک سریال تلویزیونی هم را هم پذیرفت تا بلکه از طریق آن، در "دوردست ها" دزِ کلمه "استاندارد" را در جامعه افزایش دهد اما نتیجه آن، اضافه شدن یک سریال متوسط خنثی به انبوه سریال های بی اثر تلویزیون بود و تنها یک سوال و ابهام بی پاسخ ماند و آن، میزان حمایتی است که سازمان استاندارد برای سریال کرده بود؛ ابهامی که با سکوت سازمان استاندارد تشدید هم شد و در شبکه های اجتماعی صحبت از ارقامی نجومی به میان آمد اما باز هم استاندارد سکوت را ترجیح داد. اکنون سه سال پس از ریاست پیروزبخت، به نظر می رسد نظر موافقی برای ادامه کار او وجود ندارد. دولت روحانی نه از قِبَل ریاست پیروزبخت، نه توانسته "مدیریت یک زن" را به رخ منتقدان بکشد و نه چیزی فراتر از آنچه پیش از این در سازمان استاندارد انجام می شد را رونمایی کند. بر اساس شنیده ها، شریعتمداری معاون اجرایی رییس جمهور تنها مقام ارشد دولتی است که با ادامه کار پیروزبخت مشکلی ندارد. خبر پایان کار قریب الوقوع پیروبخت، بسیار زودتر از آنکه به بیرون سازمان استاندارد درز کند، داخل همین سازمان پیچیده بود. شاید به همین دلیل باشد که رفتارهای دست کم دو نفر از مدیران سازمان شائبه تلاش آنها برای به چنگ آوردن صندلی ریاست را ایجاد کرده است. اولی مسلم بیات است که اکنون مدیرکلی استاندارد استان تهران را بر عهده دارد. اقدامات بیات در اداره کل استاندارد استان تهران، گاهی حتی شخص پیروزبخت را در چنان بن بستی قرار داده بود که خروج از آن به راحتی امکانپذیر نبود. اوج این اقدامات را می توان در بازرسی آسانسورهای ارگان های دولتی جست و جو کرد. اداره کل استاندارد استان تهران که در ماه های اخیر هیاهوی زیادی بر سر آسانسورهای ساختمان های دولتی به راه انداخته، یکی از بازرسی های خود را به ساختمان سازمان ملی استاندارد اختصاص داد. از قضا نتیجه بازرسی که جلوی چشم خبرنگاران انجام شده بود، غیراستاندارد بودن این آسانسور را برملا کرد. هزینه این اقدام، مستقیما از حیثیت کاری پیروزبخت خرج شد. اتفاقی که اغراق نیست اگر بگوییم رییس سازمان استاندارد هنوز هم نتوانسته اثرات منفی آن را دور کند. نتیجه این اقدام، سست شدن صندلی پیروبخت و تحکیم جایگاه بیات و حتی معرفی او به عنوان یکی از گزینه های ریاست بود. با این حال، سابقه مدیریتی نه چندان قوی بیات، که تجربه مدیریت در سطح ریاست یک سازمان ملی در تراز معاونت رییس جمهور را نداشته بسیاری از مقامات ارشد دولت را برای انتخاب او دچار تردید خواهد کرد. نفر دوم اما یونس الستی معاون فعلی پیروبخت است. الستی پله های ترقی را در دولت محمود احمدی نژاد و زیر نظر جمعی از اقتصادیون دولت سابق طی کرده؛ او در دوران وزارت غضنفری قائم مقام معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت صنعت، معدن و تجارت شد اما در دولت روحانی، توسط نعمت زاده از این سمت کنار گذاشته شد و البته به عضویت هیات مدیره سازمان صنایع کوچک وشهرکهای صنعتی ایران درآمد. الستی سابقه عضویت در هیات مدیره های سه شرکت گل گهر، مدیریت سرمایه گذاری امید و سنگ آهن بافق را هم دارد. اما نحوه ورود او به سازمان ملی استاندارد چندان مشخص نیست. الستی در اردیبهشت 94 در توسط پیروبخت، "مشاور او در امور مرتبط با بازمهندسی تشکیلاتی و ساختاری و تنظیم ضوابط مربوط به پیوست استاندارد در بهبود مستمر فضای کسب و کار" شد. عنوانی که به نظر می رسد صرفا دلیلی برای ورود او به سازمان استاندارد باشد. چراکه تنها 4 ماه بعد از این حکم و احتمالا آشنایی با فضای سازمان استاندارد، به عناون معاون توسعه مدیریت، امور حقوقی و مجلس منصوب شد. سمت های الستی در سال های گذشته، ابهامات در مورد این فرد را بیشتر کرده؛ این انتصابات دقیقا مشخص نمی کند که حوزه تخصصی این فرد چیست و چرا شخصی باید هم از هیات مدیره سنگ آهن بافق سردربیاورد و هم ناگهان پس از یک سمت که ظاهرا معجونی از تخصص های صنعتی، مدیریتی، حقوقی و فنی را با هم نیاز دارد، به حوزه مدیریت منابع انسانی آن هم در سازمان استاندارد برود که پیش از این سابقه ای در آن نداشته است. این نوع انتصابات در سال های گذشته، کارشناسان مخالف زیادی داشته است؛ به گفته آنها، به طور مثال، فردی با عدم سابقه در حوزه استاندارد در برخی حوزه های صنعتی، چرا ناگهان باید مشاور و سپس سکاندار مدیریت پرسنلی و مالی سازمان استاندارد شود؟ دقیقا مشخص نیست الستی را چه کسی به پیروزبخت معرفی کرده تا پله های ترقی را به سرعت طی کند اما چه بسا خود پیروبخت هم اکنون پس از گذشت یک سال از ابلاغش، چندان راضی نباشد به ویژه بعد از آنکه سایه سنگین معاون منصوب خود او، دست از سرش برندارد. نحوه رشد و ارتقای الستی و زمزمه های ریاست او در داخل سازمان استاندارد به اندازه ای مبهم است که نمی توان از نظر اعضای شورای عالی استاندارد و اینکه چه تصمیمی در دی ماه امسال برای جانشین پیروزبخت خواهند گرفت، پیش بینی خاصی داشت هرچند بعید است چنین فردی در حد و اندازه های ریاست سازمان استاندارد تشخیص داده شود. در کنار این دو مدیر فعلی سازمان استاندارد، نام سید محمدعلی سید ابریشمی هم به عنوان یکی از گزینه ها مطرح است؛ فردی که از او به عنوان موفق ترین رییس سازمان ملی استاندارد در دهه های اخیر یاد می کنند و اکنون رئیس هیات مدیره سایپا است. او پیش از این، مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی بود؛ جایی که الستی هم به عنوان یکی از اعضای هیات مدیره آن فعالیت کرده است. با این وجود، اشکال ابریشمی را هم می توان دور بودن او از فضای استاندارد در سال های اخیر، و امکان عدم تمایل دولت به او به دلیل تصور "بازگشت به عقب" دانست. دی ماه آینده، اعضای شورای عالی استاندارد رییس بعدی این سازمان و جانشین پیروزبخت را به رییس جمهور پیشنهاد خواهند کرد. اما اوضاع سازمان استاندارد چندان استاندارد نیست و باید منتظر ماند و دید اعضای این شورا و نیز رییس جمهور چه سورپرایز ویژه ای خواهند داشت تا بلکه استاندارد در ماه های آخر دولت روحانی، از این انزوا و گوشه گیری خارج شود.