داروی جنتامایسین (Gentamicin) + موارد مصرف و عوارض آن

داروی جنتامایسین (Gentamicin) با نام تجارتی و اختصاری  Cidomycin, Garamycin, Genticin  در بازار و داروخانه ها در دسترس مردم قرار دارد. داروی جنتامایسین جزو طبقه بندی دارویی  داروی آنتی بیوتیک قرار می گیرد .

 

جالب است بدانید که میزان خطر مصرف بیش از دوز مجاز دارو  کم است و  میزان وابستگی و اعتیاد به دارو نیز کم  میباشد. شایان ذکر است که برای استفاده از داروی جنتامایسین حتما احتیاج به نسخه پزشک است .

 

در صورت تشخیص پزشک استفاده از دارو برای عموم بلامانع است. داروی جنتامایسین ، برای درمان عفونت های شدید و پیچیده مانند عفونت های ریوی، مجاری ادراری، استخوانی و مفاصل، بکار می رود. ضمنا در درمان عفونت های ناشی از جراحت و عفونت های پرده شکم و عفونت های خونی و همچنین مننژیت، مورد استفاده قرار می گیرد. نوع تزریقی دارو همراه با پنی سیلین برای جلوگیری و درمان عفونت های دریچه قلب (آندوکاردیت)، کاربرد دارد. شکل قطرهای دارو برای درمان عفونت های چش م وگوش، مورد استفاده قرار می گیرد. اگر میزان عفونت گوشی خیلی شدید باشد بطوریکه احتمال کری وجود داشته باشد، باید از نوع تزریقی این دارو استفاده نمود. داروی جنتامایسین به شکل  آمپول، قطره چشمی و گوشی در دسترس قرار دارد. بهترین زمان مصرف در نوع تزریقی دارو (۱ تا ۳ بار در روز)، قطره گوشی (۳ تا ۴ بار در روز یا طبق دستور پزشک)، قطره چشمی (هر ۲ ساعت یکبار یا طبق دستور پزشک) می باشد . اندازه دوز مجاز مصرفی دارو  طبق دستور نظر پزشک و نوع بیماری اعلام می شود.

 

 

چگونگی تاثیر داروی جنتامایسین

 

اثرات این دارو ظرف ۱ تا ۲ ساعت پس از قطع مصرف هر دوز دارو، در بدن دوام خواهند داشت.  این دارو باید در یک محفظه سربسته در جای خشک و خنک دور از دسترسی کودکان نگهداری شود. برای قطع مصرف داروی جنتامایسین یادتان باشد که  دوره درمان با این دارو را کامل کنید، حتی اگر احساس بهبودی نمودید. زیرا ممکن است منشأ عفونت هنوز فعال باشد وقطع ناگهانی درمان با دارو، منجر به عود مجدد علائم بیماری گردد.

 

عوارض جانبی مصرف داروی جنتامایسین

سرگیجه، عدم تعادل، صدای زنگ در گوش ها، نارسایی در شنوایی، تغییرات ادراری، از جمله عوارض مصرفی این دارو می باشند. ضمنا ممکن است تهوع یا استفراغ نیز حادث شود. همچنین عوارض ناشی از حساسیت مانند ظاهر شدن جوش و خارش پوست نیز ممکن است بوجود بیاید.

از عوارض قطره چشمی این دارو می توان به تار شدن دید و سوزش چشم، اشاره نمود که باید سریعا پزشک را در جریان قرار داد.

نکات احتیاطی مهم در مصرف دارو : اگر به امراض و دردهای زیر مبتلا می باشید، حتما قبل از مصرف این دارو، پزشک معالج خود را آگاه سازید.

* اگر مشکلات کلیوی دارید و یا به بیماری شنوایی مبتلا می باشید.

* اگر بیماری پارکینسونی دارید و یا قبلا نسبت به آمینوگلوکوزیدها، حساسیت داشته اید.

* اگر داروهای دیگری مصرف می کنید.

 

مصرف دارو برای زنان حامله در نوع تزریقی این دارو برای زنان باردار مجاز نمی باشد، زیرا ممکن است موجب اختلالات شنوایی در نوزاد گردد. اما مصرف نوع قطره چشمی و گوشی دارو، اشکالی ندارد. مصرف دارو برای زنان شیرده بدین گونه است که برای مصرف نوع تزریقی این دارو بعلت اینکه در شیر مادر ترشح می شود باید با پزشک مشورت گردد.

 

اما استفاده نوع قطره گوش و چشمی بلامانع است. مصرف دارو برای بچه ها و اطفال با کاهش دوز مصرفی دارو، ضرورت دارد. مصرف دارو برای افراد بالای ۶۰ سال  بخاطر احتمال عوارض شدید کاهش دوز مصرفی دارو ضروری می باشد. مصرف در افراد بالای ۶۰ سال  در طول مدت درمان با این دارو، کنترل میزان دارو در بدن و همچنین آزمایشات کلیوی برای آگاهی از کارکرد کلیه ها، ضروری می باشد.

 

 

در طول مدت درمان با این دارو، کنترل محراب دارو در بدن و همچنین آزمایشات کلیوی برای آگاهی از کارکرد کلیه ها، ضروری می باشد.

 

عفونت ادراری از مشکلاتی است که اگر درمان نشود می‌تواند سبب آسیب به کلیه‌ها شود. آمپول جنتامایسین (Gentamicin) از داروهای آنتی‌بیوتیک است که به منظور درمان عفونت‌های ادراری و روده‌ای، منژیت، التهاب عفونی پروستات و همچنین درمان آبسه‌ها توسط پزشک تجویز می‌شود. آسیب گوش و سردرد برخی از عوارض مصرف این دارو می‌باشد.

 

چرا دچار عفونت ادراری می‌شویم؟

 

عفونت ادراری از مشکلات شایع مخصوصا در بین خانم‌ها است. این بیماری اگر به موقع درمان نشود سبب آسیب به کلیه‌ها شده و روند درمان را با مشکل مواجه می‌سازد. نمی‌توانیم علت دقیقی برای ابتلا به این بیماری ذکر کنیم. برخی مواقع فرد به دلایل ژنتیکی دچار این عارضه می‌شود. داشتن رژیم غذایی نامناسب، عدم رعایت بهداشت و مشکلات عصبی و استرس از عواملی هستند که در بروز عفونت ادراری موثر هستند. متاسفانه گاه این عارضه بدون نشانه بوده و اصلا فرد مبتلا خود متوجه این قضیه نمی‌شود. همین امر باعث می‌شود کلیه‌ها آسیب ببینند.

 

 

اگر بخواهیم به صورت موردی علایم این بیماری را ذکر کنیم شامل موارد زیر می‌شود:

 

    تکرر ادرار

    سوزش ادرار

    بوی بد ادرار

    خون ادراری

    درد کلیه

    تب و لرز

 

اگر بخواهیم درباره درمان عفونت ادراری بهترین راهکار را ارائه بدهیم می‌توانیم توصیه به مصرف مایعات کنیم. بهترین زمان برای مصرف مایعات صبح ناشتا دو لیوان و یک لیوان قبل از هر وعده غذایی و یک ساعت پس از پایان غذا است. این کار علاوه بر پیشگیری از عفونت ادرار به روند بهبود آن هم کمک خواهد کرد. علاوه بر این مراجعه به پزشک و مصرف آنتی‌بیوتیک‌های مورد نیاز برای درمان عفونت ادراری لازم است. یکی از داروهایی که در این زمینه استفاده می‌شود آمپول جنتامایسین می باشد که در ادامه قصد داریم بیشتر با آن آشنا شویم.

 

آمپول جنتامایسین چیست؟

 

آمپول جنتامایسین (Gentamicin) از داروهای آنتی‌بیوتیک است که به منظور درمان عفونت‌های ادراری و روده‌ای، مننژیت، عفونت پروستات و همچنین درمان آبسه‌ها توسط پزشک تجویز می‌شود. این دارو با کشتن باکتری‌ها و پیشگیری از رشد آن‌ها به روند بهبودی کمک می‌کند. توجه داشته باشید که این دارو برای درمان سرماخوردگی یا عفونت‌های ویروسی موثر نمی‌باشد. از آنجاییکه مصرف این دارو ممکن است عوارض جانبی خطرناکی مثل آسیب به کلیه‌ها و شنوایی به دنبال داشته باشد امروزه کمتر از آن استفاده می‌شود. در واقع تنها در صورتی از این دارو استفاده می‌شود که دیگر داروها در از بین بردن عفونت موثر واقع نشده باشند.

 

نام‌های تجاری، موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی

 

نام‌های تجاری      Garamycin, Cidomycin, Septopal

 

موارد مصرف

    

 درمان عفونت‌های ادراری و روده‌ای

 

 درمان آبسه

 

عوارض آمپول جنتامایسین      آسیب گوش، مسمومیت کلیه، سردرد، تب، کهیر و خارش پوست

 

تداخل دارویی

 

    سفالوتین، آمفوتریسین، سیکلوسپورین و داروهای سیتوتوکسیک، نئوستیگمین و پیریدوستیگمین، داروهای مدر، کاپرئومایسین

 

 

مقدار و نحوه مصرف آمپول جنتامایسین

 

میزان دقیق مصرف این دارو باید توسط پزشک تعیین گردد. معمولا به ازای هر کیلوگرم از وزن بیمار ۳ میلی‌گرم از جنتامایسین در نظر گرفته می‌شود و این مقدار باید طی ۳ مرحله در روز ترزیق شود که معمولا هر ۸ ساعت یک بار می‌باشد.

 

نکاتی که در ارتباط با مصرف این دارو باید بدانید

 

    مصرف این دارو در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه، بیماران مبتلا به پارکینسون و نوزادان باید با احتیاط صورت گیرد.

 

    مصرف این دارو باید طی یک دوره کوتاه مدت باشد.

 

    طی درمان با این دارو آب و مایعات فراوان بنوشید.

 

    آمپول جنتامایسین در بارداری منع مصرف دارد. در این رابطه حتما با پزشک مشورت کنید.

 

    در صورتیکه به داروی جنتامایسین حساسیت دارید آن را مصرف نکنید.

 

    فهرست داروهای دیگری که در حال مصرف آن هستید را در اختیار پزشک قرار دهید. ممکن است داروی جنتامایسین با برخی از آن‌ها تداخل داشته باشد.

 

    استفاده از آمپول جنتامایسین در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود.

 

    اگر طی مصرف آمپول جنتامایسین دچار علائمی مثل وزوز گوش، سرگیجه و یا کاهش شنوایی شدید از ادامه مصرف دارو صرفنظر کرده و سریعا به پزشک مراجعه کنید. این علائم نشان‌دهنده حساسیت شما به داروی مذکور باشد.

 

 

    دوره درمان را کامل کنید.

 

    اگر طی چند روز بعد از مصرف این دارو هیچ علائمی از بهبودی در خود مشاهده نکردید به پزشک مراجعه و این موضوع را با وی در میان بگذارید. شاید نیاز به تغییر دارو داشته باشید.

 

    اگر در طول درمان با داروی جنتامایسین خون در ادرار خود مشاهده کردید، دچار حالت تهوع و خواب‌آلودگی شده یا در تنفس با اشکال مواجه شدید به پزشک مراجعه کنید. این موارد می‌تواند نشانه‌هایی از آسیب به کلیه باشد.

 

توصیه‌ها و مراقبت‌های پرستاری

 

    در صورت ابتلای بیمار به میاستنی گراو این دارو نباید مصرف شود.

    تزریق زیر جلدی جنتامایسین توصیه نمی‌شود.

    جنتامایسین تزریقی بدون رنگ است. در صورتی که رنگ محلول تغییر کرده باشد نباید به بیمار تزریق شود.

    طی درمان با این دارو باید وزن، علائم حیاتی و عملکرد کلیه و سیستم شنوایی و تعادلی بیمار بررسی شود.

    میزان مصرف برای سالمندان با حساسیت بیشتری باید تعیین شود.

 

 

منابع: ویکی پدیا ، مجله ستاره ، مجله سلامت درمان سرا