اقداماتى که مبتلایان به صرع باید جدى بگیرند

فاطمه صدیق مروستی متخصص مغز و اعصاب و معاون آموزشی انجمن صرع ایران، درباره علل ایجاد کننده صرع اظهار کرد: علل ایجاد کننده صرع در گروه‌های سنی مختلف، متفاوت است و برخی گروه‌های سنی نسبت به برخی از عوامل بیشتر مستعد هستند؛ اختلالات ژنتیکی، سیستمی و متابولیکی مانند تغییرات در میزان کلسیم و قند خون و ناهنجاری‌های مادرزادی در شیرخواران از جمله علل ایجاد کننده صرع است، در سنین نوجوانی صرع‌هایی وجود دارند که علتی مشخص ندارند و به آنها، ایدیوپاتیک می‌گویند. وی بیان کرد: با افزایش سن، ضربه‌ها و تومور‌های مغزی در ایجاد صرع نقشی مؤثر دارند، در سنین ۵۰ تا ۶۰ سالگی سکته‌ها و تومور‌های مغزی، این عارضه را موجب می‌شوند و در سنین ۶۰ تا ۷۰ سالگی بیماری‌های تحلیل برنده سیستم عصبی مانند آلزایمر در بروز صرع دخالت دارند.

مهم‌ترین علائم صرع مروستی درباره مهم‌ترین علائم صرع افزود: تشنج، از دست دادن هوشیاری، حرکات غیرارادی در دست و پاها، خروج ترشحات کف آلود از دهان، مشکلات بینایی یا شنوایی و حرکت در یک طرف بدن از جمله علائم این عارضه هستند. این متخصص مغز و اعصاب تأکید کرد: مبتلایان به صرع باید عواملی را رعایت کنند؛ از جمله این فاکتور‌ها می‌توان به قطع یا مصرف نامنظم داروها، بی‌خوابی‌های مفرط، گرسنگی‌های طولانی مدت، عوامل استرس‌زا، بیمار‌یهای تب‌دار و استعمال دخانیات و الکل اشاره کرد. مروستی درباره روش‌های درمانی صرع تصریح کرد: خوشبختانه در سال‌های اخیر درمان‌های غیر دارویی و جراحی به درمان این عارضه کمکی زیاد می‌کند، به طور کلی میزان موفقیت درمان‌های صرع در بزرگسالان ۷۵ درصد است که در کودکان این عدد به ۸۵ درصد هم می‌رسد، صرع مانند هر بیماری دیگر طیفی وسیع دارد و درصدی از بیماران با درمان دارویی کنترل نمی‌شوند، کنترل آن‌ها با درمان دارویی طولانی مدت است یا با چند درمان کنترل می‌شوند؛ همچنین برخی اوقات صرع‌ها، مقاوم به درمان هستند یعنی علی‌رغم مصرف چندین دارو به مدت سالیان متمادی باز هم این عارضه کنترل نمی‌شود که البته روش‌های درمان غیر دارویی به این افراد بسیار کمک می‌کند. وی درباره پوشش بیمه‌ای دارو‌های ضد صرع گفت: بیشتر دارو‌های ضد صرع در ایران تولید می‌شوند و پوشش بیمه‌ای دارند، اما متاسفانه باز هم مثل بسیاری از بیماری‌های دیگر، تشنج برخی مبتلایان به صرع با مصرف این دارو‌ها کنترل نمی‌شود و به دارو‌های خارجی نیاز پیدا می‌شود که پوشش بیمه‌ای ندارند، همچنین برخی دارو‌های ایرانی بسیار گران قیمت هستند و پوشش بیمه‌ای نیز ندارند، در نتیجه مبتلایان به صرع در تهیه داروهایشان با مشکلاتی مواجه هستند، خوشبختانه انجمن صرع ایران توانسته است با برخی شرکت‌های دارویی قرارداد‌هایی را منعقد کند، اما با توجه به تعداد زیاد بیماران و دارو‌های مورد نیاز آنها، کمک انجمن به تنهایی کافی نیست، بنابراین دولت باید میزان پوشش بیمه‌ای دارو‌های ضد صرع را افزایش دهد. آیا با وجود ابتلا به صرع بارداری سالم خواهد شد؟ این متخصص مغز و اعصاب اظهار کرد: به طور کلی مصرف دارو‌های ضد صرع در دوران بارداری تفاوتی چندان با غیر بارداری ندارد، استفاده از این دارو‌ها در دوران بارداری باید تحت نظر پزشک باشد، زیرا شاید لازم باشد دوز مصرفی برخی از این دارو‌ها در این دوران کم یا زیاد شود، اگر بیماری صرع در خانمی کنترل شده است، او می‌تواند باردار شود، ولی اگر فرد بارداری ناخواسته داشته باشد، داروی ضد صرع نباید قطع شود، زیرا وقوع تشنج در دوران حاملگی برای مادر و جنین بسیار خطرناک است، بنابراین اگر خانمی قصد بارداری دارد، باید با نظر پزشک معالجش در صورت کنترل تشنج، دارویش قطع شود، مصرف دارو‌های ضد صرع در دوران بارداری باید به گونه‌ای باشد که کمترین عارضه را برای جنین و بیشترین اثر درمانی را برای مادر داشته باشد، خوشبختانه دارو‌هایی هم وجود دارند که در این دوران می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. مروستی بیان کرد: مبتلایان به صرع همانند سایر افراد عادی می‌توانند ازدواج کنند و تشکیل خانواده دهند و هیچ منعی برای ازدواج آن‌ها وجود ندارد، اما باید طرف مقابل در جریان بیماری همسرش باشد تا در موقع لزوم بتواند به او کمک لازم را بکند، اشخاصی که دچار بیماری صرع هستند نیز می‌توانند همانند سایر افراد جامعه ادامه تحصیل بدهند.

مبتلایان به صرع دور این مشاغل را خط بکشند وی افزود: تشنج مبتلایان به صرع ممکن است در محیط کار یا جامعه برای آن‌ها خطرناک باشد از این جهت محدودیت‌های نسبی برای انتخاب شغل و فعالیت آن‌ها وجود دارد، افرادی که دچار صرع هستند باید در انتخاب شغل‌های حساسی مانند تکنسین برق و فعالیت در ارتفاعات مانند کار کردن در بالابر‌ها احتیاط کنند؛ همچنین مبتلایان به این عارضه باید از انتخاب شغل‌هایی که بی‌خوابی‌های طولانی مدت را به همراه دارند مانند رانندگی ماشین‌آلات سنگین اجتناب کنند. ورزش‌های ممنوع برای مبتلایان به صرع این متخصص مغز و اعصاب تاکید کرد: به طور کلی افراد در انجام هر ورزشی باید نکات ایمنی را به درستی رعایت کنند؛ گذاشتن کلاه ایمنی در ورزش‌هایی مانند دوچرخه سواری و اسکیت در مبتلایان به صرع بیش از سایر افراد اهمیت دارد، افرادی که دچار صرع هستند از انجام ورزش‌هایی مانند کوهنوردی و صخره‌نوردی باید خودداری کنند، کودکان مبتلا به صرع هم باید در حضور غریق نجات شنا کنند و هنگام شنا حتماً بازو بند شنا را بسته و جلیقه نجات را بپوشند. مروستی یادآوری کرد: روش‌های جراحی هم در درمان بیماری صرع بسیار موثر هستند که از جمله این روش‌ها می‌توان و به تحریک عصب واگ (VNS) (عصب واگ، طولانی‌ترین عصب مغزی و دهمین زوج اعصاب مغزی از ۱۲ جفت عصب مغز است که در بلعیدن غذا، صحبت کردن، فعالیت‌های پاراسمپاتیک و هاضمه نقش دارد.) اشاره کرد که این روش نسبتاً موفقیت آمیز هم هست.