عربستان به دنبال رویارویی مستقیم با ایران

در حالی که بسیاری از تحلیلگران و سیاستمداران به ویژه در غرب این انتظار را داشتند که با دستیابی به توافق هسته ای با ایران در آینده نزدیک شاهد یک خاورمیانه با ثبات و همراه با همکاری کشورهای منطقه برای امنیت باشند، اما به دلیل آنکه عربستان سعودی این توافق را آستانه سقوط خود به انزوای تاریخی میدید، شروع به موازنه در برابر ایران در منطقه کرد. عملی که منجر به شروع یک جنگ سرد بزرگ در خاورمیانه بین تهران و ریاض شده و به شدت در حال گسترش است. تنها چند روز قبل از امضای نهایی توافق هسته ای میان ایران و شش قدرت جهانی، جان کری وزیر امور خارجه ایالات متحده با اشتیاق از این توافق به عنوان شروعی برای همکاری در سایر مسائل دیپلماتیک در منطقه خاورمیانه یاد کرد. وی در مصاحبه ای با نشریه بوستون گلوب این توافق را یک فرصت طلایی برای آینده همکاری های منطقه ای خوانده بود. اما جان کری شاید به اشتباه رفته و زود قضاوت کرده بود. زیرا بلافاصله بعد از نهایی شدن توافق هسته ای، عربستان سعودی که اکنون خود را در آستانه یک انزوای بزرگ دیپلماتیک میدید، شروع به گسترش تنش ها در روابط خود با ایران کرده و عملا جنگ سردی را در خاورمیانه رقم زد که هر روز ابعاد گسترده تری به خود میگیرد. از مدتها پیش مشخص شده است که عربستان سعودی در ابعاد و گستره های مختلف در حال تقابل و موازنه با ایران است. از حوزه تجارت و ممنوع کردن خرید و استفاده از قالی ایران در مکه گرفته تا رصد فعالیت های گروه های شیعه در کشورهای منطقه و ایجاد محدودیت برای آنها، تا اخراج یا فشار برای اخراج شخصیت های برجسته شیعه از مسئولیت در کشورهای مختلف مانند اخراج رئیس یک دانشگاه در اسلام آباد، همه نشان میدهد که سران سعودی تمامی ظرفیت و توان دیپلماتیک خود را برای ضربه زدن به ایران و موازنه با ایران به کار انداخته و به شدت نیز فعال هستند. فوبیای «شیعه گرایی»؛درخواست عربستان برای کوبیدن سر مار منطقه: ایران! این موضوع را زمانی بهتر متوجه میشویم که نگاهی اساسی به اسناد منتشر شده از سوی ویکی لیکس در ماه ژوئن داشته باشیم. این نهاد اقدام به انتشار بیش از 60 هزار سند رسمی و سری دیپلماتیک عربستان سعودی کرده است - اسنادی که تعداد کل آنها به 450 هزار نسخه میرسد - که مربوط به سالهای 2010 تا 2013 میباشند. تنها نگاهی اتفاقی به این اسناد به خوبی نشان دهنده پنجره سری و بزرگ دیپلماسی ضد ایرانی عربستان سعودی در طی این سالها است. دیپلماسی که عملا نشان میدهد عربستان جنگ سردی را با ایران آغاز کرده که خود از نهایت و غایت آن اطمینان و آگاهی درستی ندارد. البته درگیری عربستان و مقابله این کشور با ایران جای چندان تعجبی هم ندارد. اسنادی که از همان نهاد ویکی لیکس در سال 2008 و مربوط به ایالات متحده منتشر شده به خوبی نشان میدهد که عربستان در همان زمان نیز از آمریکا خواسته بود که اقدام به حمله نظامی به ایران کرده و «سر مار را بکوبد»! اکنون سفیران سعودی در همه نقاط دنیا تمامی فعالیت های ایران را رصد کرده و گزارش های مربوط به آن را با جزئیات خسته کننده در اختیار وزارت خارجه عربستان قرار میدهند. جالب آن که تفاسیر از این گزارش ها نیز در نوع خود سیاسی است. برای مثال در یکی از اسناد ویکی لیکس بخش امور اقتصادی و فرهنگی وزارت خارجه عربستان به این وزارت خانه گزارش میدهد که یکی از تجار سرشناس فرش ایرانی برای بافت دو فرش نفیس برای مساجد مقدس مکه و مدینه ابراز تمایل کرده است. اما وزارت خارجه سعودی در جواب این گزارش یاد آور شده که این مسئله یک مسئله کاملا سیاسی و یک مانور سیاسی و مذهبی از سوی ایران و برای جا گذاشتن رد پا در مساجد مقدس اسلام است! این اشل کوچکی از تلاش های متوهمانه سران سعودی برای مقابله با ایران در طیفی به وسعت هر آنچیزی است که تصور شود. طیفی که سر بزرگ آن به تغذیه و حمایت بی دریغ گروه های شورشی و حتی و تروریست در خاورمیانه و به ویژه سوریه میرسد و تمامی اسناد مربوط به آن در نامه های لو رفته و منتشر شده فوق سری وزارت خارجه عربستان سعودی وجود دارد. در این میان ایران البته و بدون شک از قدرت نمایی منطقه خجالت زده نیست و در برابر این تحرکات دیپلماتیک عربستان سعودی - که البته موفقیت هایی را نیز در همراه کردن برخی کشورهای عربی منطقه داشته است - با صدای بلند تاثیر عمیق خود در منطقه - در سوریه، لبنان و عراق - را فریاد میزند. همه اینها منجر به آن شده است که بی ثباتی و تنش در خاورمیانه به اوج خود برسد که البته تنها ناشی از رقابت های منطقه ای ایران و عربستان نیست و ارتباطی ظریف با ایالات متحده و تغییر نقش جهانی این کشور دارد. در زمانی که ایالات متحده خواهان کنار کشیدن از منطقه پر آشوب و پیچیده خاورمیانه و عدم صرف هزینه در این خطه است، همزمان بعد از دهه ها، یک چرخش اساسی را در سیاست خارجی خود با ایران پی گرفته که مماشات، ترجیع بند آن است. ایران اکنون با استفاده از این فرصت تاریخی در پی تقویت دیپلماسی خود، خروج از انزوای بین المللی و باز پس گیری جایگاه سابق خود به عنوان قدرت بزرگ منطقه ای است. چیزی که عربستان سعودی به عنوان دشمن بزرگ شیعه گرایی و حامی بزرگ وهابیت، و از سوی دیگر داعیه دار رهبری جهان اسلام هرگز نمیپذیرد. در نتیجه این تحولات طبیعی است که عربستان سعودی از همه ظرفیت های خود در راستای احاطه کردن ایران و محدود کردن حوزه نفوذ و بازی ایران استفاده کند. عربستان سعودی از مدتها قبل جرقه جنگ سرد با ایران را روشن کرده بود و توافق هسته ای تنها سران این کشور را دچار یک دستپاچگی اساسی و شتاب جنون آمیز در برخورد با ایران کرده است. موضوعی که نتیجه آن ریسک بالای دیپلماتیک در منطقه بوده و نتیجه آن را در جنگ های پراکسی و نیابتی و تغذیه گروه های تروریستی برای مقابله با ایران میبینیم. عربستان به شکلی نا بخردانه در حال دامن زدن به جنگ فرقه ای و دیپلماتیک با ایران است و فوبیای شیعه گرایی سران سعودی بی توجه به واقعیات منطقه در حال رقم زدن یک رویارویی مستقیم با ایران و گرم کردن جنگ سردی است که از مدتها پیش شروع کرده اند.