استراتژی هوشمندانه و قاطعانه در برابر شریک دزد و رفیق قافله
مقام معظم رهبری در روز چهارشنبه هفته جاری در دیداری که با تعدادی از کارگزاران و مسئولان نظام داشتند، در دو محور «رفتار صحیح در قبال آمریکا، برجام و اروپا» و همچنین «لوازم و ضرورتهای حرکت راهگشای اقتصادی در داخل کشور» به ایراد سخنان مهمی پرداختند و چندین تجربه عبرتآموز در رابطه ایران و غرب را یادآوری کرده و تضمینهای لازمی که اروپا برای ادامه یافتن برجام باید به ایران ارائه دهد، را تشریح کردند.
به گزارش شما نیوز ، مقام معظم رهبری که پیش از این نیز در سخنرانی خود در تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه به مناسبت هفته معلم در جمع دانشجویان و معلمان تاکید کرده بودند که سه کشور اروپایی عضو برجام برای ادامه این توافق بینالمللی با توجه به خروج آمریکا از آن باید تضمینهای قطعی و قابل اعتماد به ایران بدهند تا تهران بتواند از مواهب برجام برخوردار شود در سخنرانی روز چهارشنبه خود نیز به صورت مفصل به این موضوع پرداختند و در بخشی از اظهارات خود با اشاره به تکرار تعبیر براندازی( Regime change) در صحبتهای مقامات آمریکایی در ارتباط با ایران تاکید کردند که این تعبیر جدیدی نیست و مقامات آمریکایی از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی آن را به کار میبرند حتی همان رییسجمهوری که میگفت به دنبال براندازی نیستند به دنبال براندازی بود و نیت و اهداف او در همین راستا مشخص شد.
مقام معظم رهبری با توجه به تجربیات گذشته کشورمان به بیان شش تجربه و درس مهم در خصوص آمریکا و تعامل غرب با ایران پرداخت و گفت: مجموعه برخوردهای آمریکا از ابتدای مذاکرات هستهای تاکنون این تجربه مهم را به ما میدهد که ایران نمیتواند با آمریکا تعامل کند زیرا آمریکا پایبند به تعهدات خود نیست. ایشان این عدم پایبندی را مختص به دولت فعلی آمریکا ندانستند و در همین چارچوب اضافه کردند که دولت قبل نیز به همین روش عمل کرده است و آنها نیز برجام را نقض و ایران را تحریم کردند.
مقام معظم رهبری همچنین در این سخنرانی خود با اشاره به دیگر تعهدات بینالمللی که از سوی آمریکا به راحتی و همچون آب خوردن نقض شده است و با بیان این نکته که با چنین دولتی نمیتوان تعامل کرد، تاکید کردند: تجربه برجام جواب آن کسانی است که بارها میگفتند که چرا با آمریکا مذاکره و تعامل نمیکنید، بنابراین همه باید از این بدعهدی تجربه و درس بیاموزند و بدانند که نمیتوان با چنین دولتی تعامل و مذاکره کرد.
آشکار شدن عمق دشمنی آمریکا با جمهوری اسلامی را مقام معظم رهبری دومین تجربه در تعامل با آمریکا عنوان کردند و در همین چارچوب به این موضوع اشاره کردند که در مذاکرات سالهای اخیر و بعد از برجام کاملا مشخص شد که موضوعاتی همچون هستهای و موشکی مساله اصلی نیستند بلکه مخالفت و دشمنی عمیق آمریکا با اصل نظام اسلامی و ملت ایران است و آنها در همین چارچوب میخواهند نظام اسلامی را از مولفههای قدرت و اقتدار تهی کنند.
اتخاذ تحریم از سوی آمریکا علیه ایران بعد از برجام یکی دیگر از شواهدی بود که از سوی مقام معظم رهبری به عنوان مولفههای بیاعتمادی به آمریکا مورد تاکید قرار گرفت، چنان که ایشان در همین چارچوب تصریح کردند: در مقابل بسیاری از این تحریمها اعتراض شد اما هیچ اقدام قوی انجام نگرفت و نتیجه این شد که رییسجمهور آمریکا گستاختر و وقیحانهتر سخن میگوید.
مقام معظم رهبری با بیان اینکه راه جلوگیری از دشمنی آمریکا، انعطاف و کوتاه آمدن نیست در همین راستا بر این نکته مهم نیز تاکید کردند که این فقط مختص آمریکاییها نیست، بلکه همه غربیها عمدتا همینگونه هستند.
ایشان در همین چارچوب به تجربههای مذاکرات هستهای ایران در سالهای ۸۳ و ۸۴ با کشورهای اروپایی اشاره کردند و افزودند: در آن سالها برای اینکه پرونده هستهای ایران در آژانس عادی شود، پذیرفته شد که تاسیسات هستهای تعطیل و مهر و موم شود اما آنها در مقابل نرمش و عقبنشینیهای آن زمان به هیات ایرانی گفتند که باید تمام تاسیسات هستهای ایران جمعآوری و نابود شود. در آن زمان حتی اجازه راهاندازی دو یا سه سانتریفیوژ را هم نمیدانند اما زمانی که در مقابل زیادهخواهی آنها ایستادیم غربیها برای مذاکره با ما به التماس افتادند و ضمن قبولی غنیسازی ۳.۵ درصد با ادامه فعالیتهای پنج تا شش هزار سانتریفیوژی ما موافقت کردند.
رهبر انقلاب اسلامی در روز چهارشنبه همچون سخنان خود در جمع فرهنگیان که در آن بر بیاعتمادی ایران به سه کشور اروپایی که همچنان عضو برجام تاکید کرده بودند و به مقامات عالیرتبه کشور سفارش کرده بودند که اگر میخواهند قراردادی با اروپاییها ببندند تضمین واقعی و عملی از آنها بگیرند به این موضوع بار دیگر اشاره کردند و گفتند تجربه پنجم که میتوان از این تحولات گرفت همراهی اروپا با آمریکا در مهمترین موضوعات است. البته ما بنای دعوا با اروپا را نداریم اما این سه کشور اروپایی نشان دادهاند که در حساسترین مواقع با آمریکا همراهی میکنند. ایشان در همین چارچوب به حرکت وزیر خارجه وقت فرانسه در مذاکرات هستهای و نقشی که او به عنوان پلیس بد ایفا میکرد و همچنین مانعتراشی دولت انگلیس در قبال حق خرید کیک زرد اشاره کردند و افزودند: اروپاییها حرفهایی میزنند اما ما تاکنون ندیدهایم که به معنای واقعی کلمه در مقابل آمریکا ایستاده باشند.
توجه به مسائل اقتصادی و رسیدن به خودکفایی در این زمینه یکی دیگر از موضوعاتی بود که مقام معظم رهبری در این چارچوب به آن پرداختند و در بیان ششمین تجربه مهم در قضایای برجام گفتند در سالهای اخیر این درس گرفته شد که گره زدن حل مسائل کشور بخصوص مسائل اقتصادی به برجام و خارج از کشور، یک خطای بزرگ است. هنگامی که ما مسائل اقتصادی و کسب و کار را به برجام گره میزنیم نتیجه این میشود که صاحبان کار و سرمایه چند ماه منتظر امضا شدن یا نشدن برجام میمانند و بعد از آن هم منتظر اجرا یا اجرا نشدن آن هستند و سپس منتظر اینکه آیا آمریکا در برجام میماند یا نمیماند و این باعث میشود که دستگاه فعال اقتصادی کشور همیشه معطل خارجیها بشود.
مقام معظم رهبری پس از جمعبندی مباحث مربوط به تجربههای برجام و تجربههای گذشته از تعامل با غرب و تاکید بر اینکه در قضایای بعدی باید مراقبت کرد تا این تجربهها تکرار نشود تا از یک سوراخ دو بار گزیده نشویم، در بخش دوم صحبتهای خود به طرح یک سوال اساسی پرداختند و گفتند که اکنون نحوه صحیح مواجهه با برجام بعد از خروج آمریکا چیست؟
طرح واقعبینانه و صریح مسائل با مردم را مقام معظم رهبری اولین نکته در این زمینه عنوان کردند و گفتند که باید بدون دلخوش کردن به احتمالات، مسائل را صریح با مردم در میان بگذاریم و نباید همچون گذشته تصور واهی به مردم منتقل کرد به مانند اتفاقی که پس از انعقاد برجام در ارتباط با تصور باطل ورود ۱۰۰ میلیارد دلار به کشور رخ داد.
رهبر انقلاب همچنین با تاکید بر اینکه باید به این نکته توجه داشت که اقتصاد کشور را از راه (برجام اروپایی) نمیتوان درست کرد، انصراف و تردید برخی از شرکتهای بزرگ اروپایی به حضور در بازار ایران پس از خروج آمریکا از برجام و نیز سخنان برخی از مسئولان سه کشور اروپایی در این زمینه را از دیگر شواهد این موضوع عنوان کردند که نمیشود اقتصاد کشور را از راه برجام اروپایی به جلو برد.
آیتالله خامنهای در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به بدعهدی و بیصداقتی سه کشور اروپایی در اوایل دهه ۸۰ بر سر موضوع هستهای ایران تاکید کردند: اروپاییها باید اثبات کنند که این بار قصد تکرار آن بدعهدی را ندارند.
سکوت سه کشور اروپایی عضو برجام در برابر اقدام آمریکا در نقض مکرر روح و جسم برجام از سوی رهبر انقلاب اسلامی مورد انتقاد قرار گرفت و ایشان بر این موضوع تاکید کردند که اگر آنها به آمریکا در این زمینه اعتراض میکردند، ممکن بود کار به اینجا نرسد و اکنون زمان آن است که اروپاییها این غفلت را جبران کنند.
رهبر معظم انقلاب با اشاره به اینکه پس از امضای برجام، قطعنامه ۲۲۳۱ در این زمینه در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید و اکنون خروج آمریکا از این توافق بینالمللی نقض این قطعنامه است، تاکید کردند: اروپاییها باید قطعنامهای را علیه آمریکا به شورای امنیت ببرند و به این حرکت آمریکا اعتراض کنند.
در ماههای اخیر پس از مطرح شدن زمزمه خروج آمریکا از برجام، کشورهای اروپایی تلاش کردند که با دادن امتیازهایی به ترامپ، او را متقاعد به ماندن در برجام کنند و در راستای خواستههای ترامپ و با نادیده گرفتن قدرت منطقهای ایران، این موضوع را مطرح کردند که ایران باید فعالیتهای موشکی و حضور منطقهای خود را محدود کند، موضوعی که همواره با واکنش منفی ایران روبرو شده و مقامات جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کردهاند که در این زمینه مذاکرهای نخواهند کرد. مقام معظم رهبری نیز در روز چهارشنبه در ادامه تضمینهایی که اروپاییها باید برای ادامه برجام ارائه دهند، به این موضوع اشاره کردند و گفتند سران سه کشور اروپایی (آلمان، فرانسه و انگلیس) باید متعهد شوند و قول دهند که بحث موشکی و حضور منطقهای ایران را مطلقا مطرح نخواهند کرد و در همین چارچوب تاکید کردند که همه بدانند جمهوری اسلامی ایران از مولفههای قدرت خود از جمله دفاع از راه دور قطعا دست نمیکشد و از دیگر سو حضور در منطقه و طرفداری ملتها از جمهوری اسلامی ایران عمق راهبردی ایران است و هیچ دولت عاقلی از این مولفههای قدرتبخش صرفنظر نمیکند.
حضرت آیتالله خامنهای مقابله صریح اروپاییها با هرگونه تحریم آمریکا علیه ایران را از دیگر شرایط ضروری برای ادامه برجام عنوان کردند و افزودند: اگر آمریکاییها توانستند در فروش نفت ایران خللی وارد کنند اروپاییها باید خرید نفت از ایران را به مقدار مورد نیاز ما را تضمین کنند. از دیگر سو تضمینهای بانکهای اروپایی درباره دریافت و پرداخت وجوه تجاری و خصوصی با جمهوری اسلامی ایران از دیگر مسائلی بود که رهبر انقلاب در همین زمینه مورد تاکید قرار دادند.
سابقه بد اروپاییها در نوع تعامل با ایران بار دیگر از سوی مقام معظم رهبری مورد اشاره قرار گرفت و ایشان در همین راستا تاکید مجدد کردند که ما با این سه کشور اروپایی دعوایی نداریم ولی با توجه به سابقه اروپاییها، ما به آنها اعتمادی نداریم و به همین علت باید تضمینهای واقعی بدهند و اگر اروپاییها در پاسخ به مطالبات ما تعلل کردند حق ایران برای آغاز فعالیتهای تعطیل شده هستهای محفوظ است.
مقام معظم رهبری در همین چارچوب مسئولان سازمان انرژی اتمی را به آمادگی برای شروع احتمالی اینگونه فعالیتها فرا خواندند و گفتند: الان غنیسازی ۲۰ درصد را آغاز نمیکنیم ولی باید آماده باشیم که اگر لازم شد و دیدیم برجام فایدهای ندارد فعالیتهای تعطیل شده به واسطه برجام از سر گرفته شود.
با توجه به شروط صریحی که مقام معظم رهبری برای ادامه برجام اروپایی مطرح کردند و همچنین انتقال این شروط از سوی مقامات تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان به طرفهای عضو این توافق بینالمللی، باید منتظر ماند و دید در چند هفته باقیمانده که ایران به طرفهای عضو برجام برای دادن تضمینهای واقعی به تهران فرصت داده، آنها برای حفظ این توافق بینالمللی که یک دستاورد مهم در عرصه دیپلماسی برای اتحادیه اروپا و حفظ امنیت این منطقه است، چه اقداماتی را اتخاذ خواهند کرد و چگونه تلاش خواهند کرد بدعهدیهای گذشته را جبران کنند.