بررسی رمز و رازهای مکانیزه کردن بیمه های عمر

به گزارش شمانیوز به نقل از روابط عمومی بیمه پاسارگاد؛ مکانیزه شدن بیمه نامه های عمر ؛ موضوعی است که در شرکت بیمه پاسارگاد از ۱۰ سال پیش برای آن برنامه ریزی شده و زیرساختهای آن اکنون برای نزدیک به ۵میلیون بیمه نامه ایجاد شده است.

این را معصوم ضمیری  می گوید؛ فردی که از سال ۶۴ که مدیرعاملی بیمه آسیا را عهده دار شده تا کنون حدود۳۵سال است که در جایگاه مدیرعامل به صنعت بیمه کشور خدمت می کند و امسال نیز دوازدهمین سالی است که مدیرعاملی شرکتی را برعهده دارد که بیش از نیمی از پرتفوی آن در بیمه های عمر است و بیشترین تعداد بیمه نامه ها دراین رشته را در بازار بیمه کشور به خود اختصاص داده است؛ پس طبیعی است که با این کهنه کار صنعت بیمه کشور اکنون باید بیش از هرچیز درزمینه بیمه های عمر صحبت کرد، بحثی که جای کار و رشد فراوانی را در آینده صنعت بیمه می تواند به خود اختصاص دهد و متاسفانه دچار عقب افتادگی است؛ لذا سر صحبت را از علل عقب افتادگی بیمه های عمر در کل صنعت بیمه باوجود قدمت بیش از ۵۰ ساله بیمه های زندگی شروع می کنیم و در ادامه درخصوص یکی از نیازهای عمده این نوع بیمه نامه ها یعنی مساله مکانیزه شدن آنها بحث را ادامه می دهیم، موضوعی که مدیرعامل بیمه پاسارگاد می گوید برای ۴میلیون و ۸۰۰هزار بیمه نامه در این شرکت محقق شده است ؛ موضوع تفکیک درآمدهای بیمه نامه های زندگی از بیمه نامه های غیرزندگی و نحوه سرمایه گذاری آن ها و برخورد با مدیرانی که از مصوبه بیمه مرکزی در این خصوص تخطی می کنند و تاثیراتی که بیماری کرونا بر این رشته و همچنین صنعت بیمه کشور می تواند بگذارد و پیش بینی استاد ضمیری از این موضوع از بحث های داغ دیگر مصاحبه با مردی است که یکی از طولانی ترین سوابق کاری را در صنعت بیمه به خود اختصاص داده است؛ جزئیات بیشتر را در پرسش و پاسخ با وی می خوانید:

الان سهم بیمه های عمر از پرتفوی صنعت بیمه در حدود چهارده و نیم درصد می باشد ، در حالی که همانطور که به عنوان مدیر عامل برترین شرکت فعال کشور در زمینه بیمه عمر مستحضرید این سهم در پرتفوی کشورهای پیشرفته بالای ۵۰ تا ۶۰ درصد می باشد و با وجود اینکه فعالیت بیمه های عمر از زمان پهلوی در کشور ما شروع شده و بیش از ۵۰ سال است که موضوع بیمه عمر در کشور ما اجرایی می شود اما هنوز به آن جایگاه شایسته در پرتفوی صنعت بیمه نرسیدیم دیدگاه شما به عنوان یک فرد متخصص در این امر که شرکتی را رهبری می کنید که بیش از نیمی از پرتفوی آن متعلق به بیمه عمر است،در مورد علت این عقب افتادگی چیست؟

استاد ضمیری: عقب افتادگی در بیمه های عمر در کشور ما علت های مختلفی دارد که می شود آن ها را طبقه بندی کرد. علت اول این است که در کشور ما تامین آتیه از قبیل بازنشستگی و پوشش هایی که در بیمه عمر داده می شود بسیار متفرق است یعنی صندوق های بازنشستگی مختلفی داریم و در کنار این ها ،شرکت های بیمه دارند بیمه های عمر بازرگانی را مدیریت می کنند ؛بحث بازنشستگی در خیلی از کشورها از طریق بیمه های عمر تامین می شود و صندوق های پایه بازنشستگی قوی ندارند ،علت دوم آن نپرداختن صنعت بیمه در یک بازه زمانی طولانی به این موضوع بوده است به خاطر این که در کشور ما در بخش بیمه های عمر، کسب حق بیمه آسان تر بوده است و شرکت های بیمه ترجیح می دادند در آن بخش ها فعالیت کنند، ولی در حدود بیست و دو سال است که صنعت بیمه به بحث بیمه عمر به طور جدی پرداخته است و سهمش علیرغم رشد بقیه قسمت ها افزایش یافته است و از بخش بیمه اتومبیل و شخص ثالث سریعتر رو به رشد است به طوری که سهمش از شش درصد چند سال گذشته به حدود ۱۵ درصد درحال حاضر رسیده است و روبه افزایش حرکت می کند و هر ساله این نسبت بیشتر می شود ضمن اینکه بنده خبرهای موثق دارم که اکثر شرکت های بیمه به این نکته توجه کرده اند که پرداختن به بیمه های عمر می تواند یکی از راه های موفقیت ان ها باشد. درسال گذشته شرکت تخصصی بیمه عمر خاورمیانه آغاز به کار کرده است جدیدا هم شرکت بیمه باران به طور تخصصی در زمینه بیمه عمر شروع به کار کرده است و بیمه پاسارگاد نیز به عنوان یک شرکت بیمه پیشرو کار خود را در بازار انجام می دهد.بنابراین این که این موضوع رشد کاملی نداشته است به این معنی نیست که در آن کار نشده اتفاقا کار شده است ولی یک کار بلندمدت است و حتما در آینده نزدیک ما بیمه عمر را به عنوان یک بخش اساسی دربازار کشور خواهیم داشت.

عوامل دیگری نیز وجود دارد به عنوان مثال بیمه عمر یکی از ضروریاتش داشتن بازار سرمایه با ثبات است. در بیمه عمر شرکت های بیمه منابعی را از مردم دریافت می‌کنند و باید سرمایه‌گذاری نمایند و باید بتوانند سود مناسب را به آنها برگردانند ؛ما در کشورمان به دلایل مختلف از جمله ۸ سال جنگ تحمیلی و تحریم های طولانی ؛ یک ثبات اقتصادی دقیقی را نداشتیم بنابراین ریسک پذیری برای بیمه عمر زیاد بوده است و شرکت‌های بیمه نگران بودند در این فضای اقتصادی ممکن است نتوانند منابعی را که دریافت می‌کنند به کار بگیرند. اما اکنون اقتصاد کشور نیاز به این منابع دارد و تجمیع منابع مالی و همچنین جمع کردن منابع اندک در بین مردم و به کار بردن آن در بخش تولید یکی از سیاست های اساسی دولت است و ما فکر می‌کنیم اگر صنعت بیمه در سال های آینده مثل ۱۰ سال گذشته حرکت خود را ادامه دهد قطعاً در آینده در بخش بیمه‌های عمر رشد خوبی خواهیم داشت.

 یک موضوع که کمک میکند به این که بیمه های عمر رشد کنند موضوع مکانیزه شدن این بیمه نامه ها و البته تمام بیمه نامه ها درکشور است. در صورتی که ما در بخش بیمه‌نامه‌های شخص ثالث این امر را در دستور کار داریم ولی در کل صنعت بیمه هنوز نداریم و در بیمه های عمر هم به صورت اختصاصی وجود ندارد . در ابتدا بفرمایید چه موانعی برای انجام این کار وجود دارد درحالی که خیلی از کشور ها در این زمینه رشد داشته اند . چه تمهیداتی را باید برای مکانیزه کردن بیمه نامه ها پیش بینی کرد؟

استاد ضمیری : به طور کلی کسانی که معتقد هستند که بیمه عمر باید در مسیر رشد قرار بگیرد سه رکن را اشاره می کند: ۱ محصول خوب ۲ سیستم خوب و۳ شبکه فروش خوب

و همین صحبت شما در باب سیستم های خوب به طور عام چه در بخش مالی چه در بخش آی تی و چه محاسبات فنی باشد این مجموعه را می‌گویند باید قوی باشد و اگر یک شرکت بیمه سیستم فنی قوی نداشته باشد ممکن است در محاسباتش به یک اشتباه برخورد که در آینده در بخش مالی برایش مشکل ایجاد کند و یا اگر در بخش مالی قوی نباشد و نتواند منابعی که جمع آوری می‌کند را سرمایه گذاری کند و پاسخ مناسب به بیمه گذار بدهد و یا اگر از نظر آی تی قوی نباشد اصولاًبیمه های عمر به تعداد زیاد فروخته میشود از آن زمانی که بنده در شرکت بیمه پاسارگاد مسئولیت دارم حدوداً ۵ میلیون بیمه‌نامه به فروش رفته است و این ۵ میلیون بیمه‌نامه برای ۲۰ سال آینده باید از سیستم ای تی قوی پیروی کنند،زیرا باید این اطلاعات را نگهداری و تجزیه و تحلیل کند و همچنین سود آن را محاسبه و مشارکت در منافع را به موقع بپردازد ؛بنابراین هیچ راهی نیست به غیر از اینکه یک سیستم آی تی قوی داشته باشند و شرکت بیمه پاسارگاد در این زمینه ها قوی است همچنین شرکت‌هایی که تازه شروع به کار کرده اند و اندکی مسیر برایشان سخت است دلیلش این موارد است و باید ابتدا ابزارش را فراهم کنند و اگر بیمه پاسارگاد می گوید این تجهیزات را دارم ده سال پیش این موضوع را شروع کرده هاست و اکنون به این جایگاه رسیده است

و برای این ۵ میلیون بیمه‌نامه چیزی حدود ۵ میلیون واریزی در ماه به طور متوسط وجود دارد و این موضوع را باید یک سیستم مالی و آی تی قوی حمایت کند تا حق بیمه ها را به درستی تحلیل کند و هزینه را ثبت کند؛ کارمزد را پرداخت کند؛ سهم بیمه گذار را جدا کند؛ سود را جدا کند و این موضوع یک مجموعه فعالیت بسیار سنگین است.اکنون بیمه پاسارگاد برنامه آی تی قوی دارد.

 آیا به غیر از بیمه شخص ثالث در بخش دیگری به صورت برخط و آنلاین خدمات ارایه می شود؟

استاد ضمیری :بله در قسمت بیمه های عمر ، خریدتان از طریق شبکه انجام می شود، زیرا باید به طور کامل برایتان توضیح دهد، به اصطلاح می گویند، بیمه عمر مثل کت شلوار سری دوزی نیست.زیرا نیازهای هر بیمه‌گذار و وضع اقتصادی و پرداختهای هر بیمه‌گذار با فرد دیگر متفاوت است این موارد را باید یک متخصص فروش ویزیت کند و بعد بگوید این مورد برایتان مناسب است.ولی مابقی موارد آنلاین است و اکنون پرداختهای حق بیمه کاملا به صورت آنلاین در جریان است و از خانه خود می توانید حق بیمه را بپردازید.

پس با این حساب در تمام مراحل حتی صدور و گزارش گیری به صورت آنلاین انجام می شود؟

استاد ضمیری :بله الان کاملاً آنلاین می باشد به طوری که شما یک بار خرید می کنید و ۲۰ سال قسط می پردازید.تمام آن اقساط از طریق اینترنت قابل پرداخت می‌باشد و نیاز به هیچگونه مراجعه حضوری نمی باشد ، ضمناً شما دسترسی کامل به تمام اطلاعات بیمه نامه تان دارید.

در بحث سررسید آن و اینکه مشتری بتواند بفهمد‌ چقدر اندوخته ریاضی دارد آیا کاملاً دسترسی به مشتریان داده می شود؟

استاد ضمیری-بله کاملاً دسترسی به تمام اطلاعات بیمه نامه موجود است.یک بیمه گذار با دریافت کد امنیتی که به او میدهیم میتواند بیمه نامه خود را کامل مطالعه کند. به طور مثال واریزی به حساب نشسته یا خیر

حتی میزان بازخرید را هم می تواند ببیند؟

استاد ضمیری-بله همانطور که قبلاً صحبت شد کاملاً دسترسی ایجاد شده و همه این اطلاعات را می تواند ببیند.

 در حال حاضر برای چه تعداد مشتری این مکان فراهم است؟

استاد ضمیری-برای تمامی بیمه‌نامه‌های فروخته شده که به تعداد ۴ میلیون و ۸۰۰ هزار بیمه نامه فروخته ایم که ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار بیمه نامه فعال هستند، به جز درصد اندکی که آنها هم یا فوت شده‌اند یا بازخرید کرده‌اند و خسارت آنها نیز پرداخت شده است.اما مسئله ای که وجود دارد این است که ما برای این علم و تجهیزات از ۱۰ سال پیش برنامه ریزی کردیم ؛ما ده سال پیش استارت این کار را زدیم و سال پیش این موضوع به بهره برداری رسید.

بیمه پاسارگاد یک بیمه پیشرو در این زمینه است ، پس اگر بخواهیم این موضوع را در کل صنعت بیمه جا بیندازیم احتمالا سال ها زمان می برد؟

استاد ضمیری-این طور نیست زمان خیلی کمتری می خواهد زیرا درهر کاری وقتی شرکت اول که استارت کار را زد مشکلات را دید و آنها را حل کرد بقیه شرکت ها می توانند آن شیوه را الگو قرار دهند و امورات را انجام دهند ضمن اینکه باید بگویم اکنون تکنولوژی و امکانات بسیار پیشرفت داشته و موانع کمتر شده به طور مثال ما ده سال پیش امکان اینکه یک فرد در خانه بنشیند و حق بیمه را پرداخت کند را نداشتیم و این موضوع به تدریج در سیستم بانکی ما به وجود آمد و ما نیز به همراه آن‌ها توانستیم سیستم مان را قوی کنیم.

 بحث دیگری که وجود دارد بحث تفکیک درآمد سرمایه گذاری ناشی از بیمه عمر از درآمد ناشی از بیمه‌های غیرزندگی است که این موضوع را بیمه مرکزی جدی دنبال می‌کند و آقای دکتر صفری مدیرکل بیمه های زندگی بیمه مرکزی که چند وقت پیش از طرف پایگاه الفبا خبر با ایشان گفتگو داشتیم گفتند این موضوع را پیگیری می‌کنند، که ظاهراً به لحاظ قانونی یک مانع کوچک بر سر راه آن وجود دارد من از شما به عنوان یک شرکت پیشرو در این زمینه سوالی دارم که شما هم این موضوع را برای دفاع از منافع بیمه گزاران بیمه عمر در نظر دارید؛ بفرمایید شما چه راهکاری در این زمینه دارید و برای صنعت بیمه در رشته بیمه های عمر چقدر می تواند مفید باشد؟

استاد ضمیری-ما طبق صورت های مالی که فرمتش را بیمه مرکزی ابلاغ کرده است موظفیم در انتهای هر سال بگوییم هر بیمه نامه جمعا چه ذخایری داشته است و این ارقام در کجا سرمایه گذاری شده است و این موضوع جزو یکی از یادداشت‌های اساسی صورت‌های مالی است و بیمه مرکزی ما را موظف کرده است که شرکت هایی که بیمه عمر میفروشند در انتهای هر سال باید میزان ذخایر ریاضی شان را اطلاع دهند که به چه صورت است و در کجا سرمایه گذاری شده است. ما این کار را داریم انجام می دهیم و زمانی که اطلاعات سال ۹۸ را بررسی و تکمیل می‌کردیم با جزئیات به بیمه مرکزی ‌دادیم و رویت شد که در کجا سرمایه گزاری شده و به چه صورت.زیرا این سرمایه گذاری ملاک واقعی سود بیمه‌نامه ها است.

ولی مشاهده شده که برخی از شرکت های بیمه درآمدهای ناشی از بیمه نامه زندگی و غیر زندگی را باهم ترکیب می کنند تا جلوی زیان شان در بخش‌های غیر زندگی گرفته شود.

استاد ضمیری -خب این موضوع را باید بیمه مرکزی با توجه به مقرراتش بررسی و جلویشان را بگیرد و نباید اجازه دهد با درآمد بیمه های غیر زندگی خسارت بیمه های زندگی پرداخت شود.به همین دلیل است که بیمه مرکزی در انتهای هر سال اطلاعات ذخایر را دریافت می کند تا ببیند در چه مناطقی سرمایه‌گذاری شده و باید افشا کند.

ولی این طور که متوجه شدیم هنوز یک قانون سفت و سخت وجود ندارد!

استاد ضمیری – نه این طور نیست قانون وجود دارد کافیست به سایت بیمه مرکزی مراجعه و در بخش یادداشت های صورتهای مالی قسمت ذخایر ریاضی و سرمایه گذاری را مشاهده نمایید.

بله این موضوع بحثش هست ولی یک ضمانت لازم الاجرا وجود ندارد!

استاد ضمیری -مگر ما ضمانت اجرایی قوی‌تر و ناظری بالاتر از بیمه مرکزی در این زمینه داریم

 نه منظور من این است که در قانون مجازات برای مدیران یا شرکتی که این رفتار را انجام می دهد وجود ندارد!

استاد ضمیری-در آیین‌نامه صلاحیت مدیران همه این موارد وجود دارد و در آن قید شده است و اگر بیمه مرکزی از مدیر بازخواست کند که موضوع را اصلاح نماید اگر اقدام نشود می‌تواند صلاحیتش را لغو کند.این که انجام نمی‌شود یک بحث است و این که مقررات نیست ؛ بحث دیگری است که من مخالفم؛ مقررات هست و باید انجام شود.

 به نظر جنابعالی کرونا در صنعت بیمه و همچنین بیمه نامه های عمر چه تاثیری گذاشته ؛ بعضا مطرح می شود که تاثیر کرونا بر بیمه عمر می‌تواند برعکس باشد زیرا تهدید مرگ برای کرونا مطرح است ولی در کل اقتصاد و صنعت بیمه می‌تواند اثر منفی داشته باشد، نظرتان در این مورد چیست؟

استاد ضمیری-بحث کرونا در صنعت بیمه یک تأثیر دو گانه دارد ابتدا این که تاثیر کرونا بر اقتصاد ، قدرت خرید مردم را پایین می آورد که می تواند منجر به عدم گرایش به خرید بیمه عمر شود ولی از طرف دیگر نیاز را بالا می برد یعنی این دو عامل با هم همراه هستند .اما اگر در بیمه پاسارگاد بخواهیم بررسی کنیم و فکت را ببینیم می فهمیم که این دو عامل با هم حدوداً برابر هستند. یعنی به دلیل کرونا فروش بیمه نامه ها مقداری کم شد اما وصولی بیمه نامه ها بیشتر شد .یعنی آنهایی که حق بیمه هایشان تاخیر داشت آنها را پرداخت کردند چون دیدند خطر نزدیک است و اگر حق بیمه را نداده باشند ممکن است مشکل پیش می آید و در نتیجه وصولی های ماهانه بالا رفت ولی تعداد بیمه نامه های جدید کاهش یافت.

این موضوع در چه بازه زمانی اتفاق افتاد؟

استاد ضمیری- در بازه زمانی حدوداً سه ماهه از ابتدای اسفند

 پس درمجموع می توان این طور هم گفت که بیمه عمر کشور آسیبی از کرونا ندیده است؟

استاد ضمیری-بله و من فکر می‌کنم وصولی ها نیز بیشتر می‌شود

اکنون آماری در ذهنتان دارید؟

استاد ضمیری- به طور دقیق نه ولی آخرین آمار نشان می دهد ما در اردیبهشت وصولی حق بیمه مان رکورد حق بیمه در ۱۵ ماه گذشته را داشت در حدود ۲۲۸ میلیارد تومان وصولی حق بیمه، بیمه پاسارگاد فقط در ماه اردیبهشت بود و در مقایسه با سال گذشته رشدی حدود ۵۰ درصدی داشت.

 پیش بینی شما از تاثیر کرونا بر صنعت بیمه چیست؟

استاد ضمیری- اگر در مجموعه صنعت بیمه همراهی و هماهنگی در برخورد با کرونا به وجود بیاید می‌تواند به یک فرصت تلقی شود و می‌تواند خود را معرفی و آثار منفی را کنترل نماید به طوری که با کنترل این موضوع زیان جدی نبینند و در بازه زمانی ۶ ماهه توان خودشان را مجدد بازیابی کنند.

ایک پرسش نیز در رابطه با برنامه ششم توسعه وجود دارد که طبق آن باید به نرخ ۷ درصدی ضریب نفوذ بیمه برسیم که البته الان رقم آن ۲.۴ است و با چیزی که باید محقق شود فاصله داریم . آیا مسئله کرونا به این موضوع آسیب نمی‌زند؟

استاد ضمیری-باید منتظر ماند و دید در آینده چه می شود. زمانی که ضریب نفوذ را بررسی می کنید ، دو عامل در آن مؤثر است، یکی بحث حق بیمه تولیدی و دیگری بحث جی دی پی است و هر دوی این دو مورد تغییر می کند. امکان دارد تغییر این دو مورد باعث شود نسبت بالا برود چون جی دی پی ممکن است کاهش یابد.پس باید منتظر آینده ماند تا ببینیم جی دی پی افزایش یا کاهش پیدا می کند ؛بنابراین فقط حق بیمه مؤثر نیست چون حق بیمه درحال رشد است ولی باید ببینیم که آیا جی دی پی هم رشد خواهد کرد یا کاهش پیدا می کند.