غرب، ناچار به تسلیم در برابر ایران است| زمستان سخت اروپا فرصتی برای توافق خوب میان ایران و آمریکا

علی آبشناس- خبرنگار شمانیوز، ماه سپتامبر برای ما آخرین ماه فصل تابستان و برای کشورهای قاره اروپا و آمریکا آغاز فصل سرد زمستان است. سرمای طاقت‌فرسای کشورهای اروپایی به کابوسی برای مردم دو قاره اروپا و آمریکا تبدیل شده است. افزایش و کمبود حامل‌های انرژی در آغاز سرمای زمستان اروپا، مردم این کشورها را به هراس انداخته و کارشناسان معتقدند در صورت ادامه این روند احتمال شدت آشوب‌ها و غارت پمپ‌بنزین‌ها بالا است. برای درک این موضوع و تاثیر این اتفاقات بر روند مذاکرات ایران و آمریکا با محمدپارسا نجفی کارشناس مسائل بین‌الملل به گفت وگو نشستیم که خلاصه ای از این مصاحبه را به صورت گزارش در اختیار خوانندگان قرار می‌دهیم.

جنگ روسیه و اوکراین و به دنبال آن اعمال تحریم های اروپا و آمریکا بر روسیه، افزایش و کمبود شدید انرژی خصوصا نفت و گاز را به دنبال داشت به نحوی که معاون رئیس شورای امنیت روسیه اعلام کرد ناچاریم قیمت گاز را به ۵ هزار یورو افزایش دهیم. این در حالی است که قیمت برق نیز در آلمان و فرانسه ده برابر بیشتر شده است. 

اعمال تحریم‌های آمریکایی، نیش عقرب بر پس گردن خود بود

اقدامات خصمانه آمریکا و به دنبال این کشور اروپای‌ها در اعمال تحریم‌ها برای دیگر کشورها به نیش عقرب بر پشت خود تعبیر می شود. آمریکا، ابتدا ایران، سپس ونزوئلا و سرانجام روسیه را تحریم کرد، یعنی راه‌های دسترسی به سه منبع عظیم نفت و گاز در سیبری، خلیج فارس و دریای کارائیب را برای خود و متحدانش را سد کرد. تحریک دیگر کشورها و راه‌اندازی درگیری‌ و جنگ‌ها در سطح منطقه را نیز باید به این موضوعات اضافه نمود. حمله عربستان و امارات به یمن موجب شد تا صادرات نفت از خلیج فارس در معرض تهدید جدی جنگ قرار گیرد. انرژی که رابطه‌ای مستقیم با تورم و رکود یا شکوفایی اقتصادی کشورهای جهان دارند در معرض بیشترین آسیب قرار گرفت.

محمدپارسا نجفی، کارشناس مسائل بین الملل در گفت‌وگویی اختصاصی باخبرنگار شمانیوز با اشاره به افزایش قیمت‌های حامل‌های انرژی در اروپا به بررسی دلایل این افزایش قیمت و تاثیر تحریم‌ها بر روزهای سرد زمستان پرداخت و گفت: تا سال قبل روسیه ۴۰ درصد گاز مصرفی اروپا را تامین می‌کرد و با ساخت خط لوله نورد استریم ۲ قصد داشت صادرات گاز بیشتری داشته باشد که با مخالفت جدی آمریکا مواجه بود. مسکو هیچ اقدامی علیه اروپا انجام نداده بود در مقابل گسترش ناتو و انقلاب‌های مخملی در کشورهای همسود را هم تحمل می‌کرد.»

نجفی درباره اینکه چرا آمریکا به دنبال تقویت نئونازی‌ها در اوکراین بود؟ اضافه کرد: راهبردنگاران ایالات متحده برای کاهش سرعت افول جهانی آمریکا و به تعویق انداختن استقرار نظام چند قطبی متوازن، تلاش کردند همزمان روسیه و چین را تحت فشار قرار دهند و غرب آسیا را با واگرایی تحت سیطره خود درآورند. از منظر آنان روسیه غیر از قدرت نظامی خود، برگ برنده‌ای نداشت که بتواند اقتصاد آمریکا را تحت فشار قرار دهد پس تصور کردند با تحمیل شرایط تحریم اقتصادی بر روسیه، خواهند توانست مانع کسب درآمد آن شده و زمینه فروپاشی یا تغییر نظام سیاسی در مسکو را فراهم سازند. با این راهبرد هم رقیب حذف می‌شد هم دسترسی به منابع عظیم انرژی آن میسر می‌گردید.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان راهبرد چینی‌ها در مقابله با اقدامات آمریکا، ادامه داد: دقیقاً برعکس آن راهبرد را برای چین طراحی کردند که یک هزار و ۹۰ میلیارد دلار اوراق بدهی خزانه آمریکا را خریداری کرده (و از این منظر رتبه دوم را در جهان دارد) و با فروش آن می‌تواند توفانی در ارزش دلار و سپس اقتصاد آمریکا ایجاد کند. بنابراین واشنگتن در مقابل قدرت اقتصادی چین سعی کرد با قدرت نظامی خود، پکن را تحت فشار قرار دهد و وضعیت یک «شبه محاصره دریایی» را بر چین برنامه ریزی کرد. اما واشنگتن خیلی دیر دست به کار شده بود و تقریباً برگ برنده‌ای در اختیار نداشت.

تحریم های آمریکا، نتیجه عکس داد

محمد پارسا نجفی با تاکید بر اینکه آمریکا با تبدیل دلار به یک سلاح اقتصادی برای مداخلات سیاسی، به مهمترین مولفه قدرت خود در جهان بزرگترین آسیب را زد، اظهار داشت: تحریم ۱۰ سال قبل ایران به معنای هشداری بود برای دیگر کشورها که وابستگی خود را به دلار به عنوان ارز رایج جهانی کم کنند و به دلار و سامانه پیام رسان بانکی (سوئیفت) دیگر اعتماد نداشته باشند. از این رو برای شرایط مشابه از مدت‌ها قبل آماده شدند؛ «سامانه پیام رسان مالی روسیه» ( SPFS) و نوعی چینی آن ( CIPS) برای مقابله با خطر قطع دسترسی بانک‌های روسیه به سامانه سوئیفت طراحی شد. اتصال آنها به سپام ( SEPAM) ایرانی و در یک گام بسیار بزرگ‌تر از آن، فعال شدن سامانه پیام رسان مالی کشورهای بریکس تلاش موثری برای بی اثر کردن دلار است.

وی افزود: روسیه بلافاصله پس از تحریم شدن توسط غرب، فروش انرژی به روبل را اعلام کرد. ارزش روبل بالا رفت و آمریکا و اروپا با فشار اقتصادی مواجه شدند. ضمن اینکه اقتصادهای بزرگی مانند چین، هند، افریقای جنوبی و آرژانتین که نیازمند انرژی هستند حاضر به تحریم مسکو نشدند. مشتریان آفریقایی و آسیایی مانند قبل از روسیه سلاح و غلات می خرند. حتی در مجموعه ناتو هم ترکیه و مجارستان اروپایی حاضر به تحریم روسیه و همکاری با آمریکا نشدند. مسکو به کاخ سفید رودست زد.

این کارشناس سیاسی با بیان اینکه اعمال تحریم‌های آمریکا بر دیگر کشورها نتیجه عکس داشته، تصریح کرد: تحریم آمریکا علیه روسیه نتیجه وارونه داد و با افزایش قیمت انرژی در جهان، کشورهای ایران، ونزوئلا و روسیه در اقدامی ارزشمند دست به مدیریت راهبردی مدیریت صادرات انرژی زدند. واردات نفت چین از ایران همچنین واردات هند از روسیه افزایش یافت. در مقابل اروپا نفت و گاز گرانتری از مسیر دورتری نسبت به روسیه، خریداری می‌کند که تضمینی هم برای استمرار آن نیست. آمریکا نیز دست به دامان عربستان برای افزایش روزانه ۵ میلیون بشکه نفت در آینده شد آن هم در شرایطی که عربستان به اشغال یمن خاتمه نداده و آتش بس شکننده هر لحظه ممکن است پایان یابد و عربستان زیر آتش انتقام دولت صنعا قرار گیرد. واشنگتن دیگر اهرم فشار موثری برای مدیریت اقتصادی جهان ندارد.

صعود قیمت‌ها کابوس مردم اروپا در زمستان سخت

معاون رئیس شورای امنیت روسیه امروز اعلام کرد که به دنبال افزایش قیمت گاز به ۳۵۰۰ یورو در هر هزار متر مکعب، ناچاریم قیمت پیش‌بینی شده را تا پایان سال ۲۰۲۲ به ۵ هزار یورو افزایش دهیم. در کنار افزایش قیمت گاز اروپا باید اضافه کنیم که قیمت برق در آلمان و فرانسه با افزایش ده برابری روبه رو شده است.

محمدپارسا نجفی به افزایش قیمت در زمستان پیش روی مردم اروپا اشاره کرد و گفت: واشنگتن می‌خواست گاز (LNG) ایالات متحده به اروپا صادر شود اما آنچه کاخ سفید پیش بینی نمی‌کرد این بود که با تحریم روسیه و کاهش میزان عرضه انرژی به اروپا، قیمت نفت و گاز سپس برق و بنزین در جهان افزایش می‌یابد و پیامد آن افزایش نرخ تورم و کاهش شدید قدرت خرید مردم در غرب از جمله خود آمریکا خواهد شد. این وضعیت اکنون در زندگی آنها کاملاً مشهود است.

وی افزود: «گزارش وزارت کار آمریکا نشان می‌دهد که شاخص قیمت مصرف کننده، سریع‌تر از حد انتظار رشد کرده که بخش مهمی از آن به دلیل افزایش قیمت بنزین است. افزایش ۹.۱ درصدی تورم آمریکا طی ۱۲ ماه گذشته منتهی به ژوئن ۲۰۲۲، سریع‌ترین افزایش از نوامبر ۱۹۸۱ بوده است و قیمت بنزین در ایالات متحده به ۶ دلار در هر گالن رسید.»

نجفی تصریح کرد: قیمت هرمگاوات ساعت برق در آلمان (که خود شاخصی برای اروپاست) از ۸۳ دلار در سال ۲۰۲۱ به ۳۳۴ دلار در ابتدای تابستان ۲۰۲۲ رسید و در فرانسه از این هم بیشتر و به ۳۷۷ دلار در هر مگاوات رسید و این روند رو به افزایش است. این نرخ، بالاترین هزینه برق در تاریخ این قاره است که در زمستان که مصارف گرمایشی منازل هم افزوده می‌شود باید انتظار افزایش شدید قیمت‌های انرژی را داشت.

کارشناس مسائل بین‌الملل، افزایش قیمت‌ها و حامل‌های انرژی در اروپا و زمستان پیش‌روی مردم اروپا را یادآور شد و اضافه کرد: در سال ۲۰۲۲، قیمت میانگین هر بشکه نفت خام برنت به عنوان معیار کلیدی بین‌المللی بیش از ۱۰۴ دلار است که به نسبت ۷۰.۸۹ دلار سال ۲۰۲۱ و تنها ۴۱.۶۹ دلار سال ۲۰۲۰ افزایش چشمگیری داشته است. این روند ممکن است در پاییز و زمستان سیر صعودی داشته باشد به ویژه آنکه احتمال رخ دادن اتفاقاتی که در صدور انرژی از خلیج فارس تاثیر منفی بگذارد هم قطعا وجود دارد.

نجفی با بیان اینکه اروپا نمی‌تواند به دلیل فرسودگی برخی از نیروگاه‌های اتمی امید چندانی به برق اتمی داشته باشد، بیان داشت: در این حالت نیز می‌توان یادآور شد که ۴۰ درصد تولید اورانیوم جهان در اختیار قزاقستان است که از متحدان روسیه طبقه بندی می‌شود.

آغاز زمستان سخت، پایان اتحاد اروپا و آمریکاست؟

این کارشناس مباحث سیاسی در سطح بین الملل، گفت: افزایش قیمت‌ها در حالی است که کشورهای قاره اروپا مانند فرانسه، انگلیس و آلمان هم سلاح رایگان برای اوکراین ارسال کردند هم مجبور شدند بودجه نظامی خود را از ترس انتقام احتمالی مسکو افزایش دهند که این موارد در کنار افزایش قیمت حامل‌های انرژی سپس تورم ناشی از آن به کاهش بودجه رفاهی مردم و نیز افزایش هزینه‌های زندگی آنان در کل قاره منجر شده است.

وی افزود: قسمت سخت ماجرا این است که رهبران غربی نمی‌توانند مردم را قانع کنند همه این هزینه‌ها و خسارت‌ها برای چه بوده است. به نوشته دیلی میرور بوریس جانسون خطاب به مردم انگلیس همچنان می‌گوید «رشد قیمت‌ها را تحمل کنید تا بتوانیم پوتین را شکست دهیم.» مردم غرب تاوان اقداماتی را می‌دهند که در وزارتخانه‌های دفاع و خزانه داری آمریکا طراحی شده است. پیامد این روند اشتباه، سقوط دولت‌های انگلیس و ایتالیا، وضعیت بد سایر دولت‌های اروپایی و امکان درگیری‌های خیابانی در زمستان سرد در بلوک غرب است.

غرب، ناچار به تسلیم در برابر ایران است

محمدپارسا نجفی اضافه کرد: اروپا تلاش کرد تا بدون دادن امتیازی اول ونزوئلا را به بازار انرژی بازگرداند سپس واردات نفت و گاز از هر کشوری به هر مقداری هر چند ناچیز را در اولویت قرار داد. تلاش بورل برای برای موفقیت مذاکرات هسته‌ای با ایران و نیز خرید نفت و گاز یمن از عریستان!! توسط فرانسه مصادیقی از این موارد است.

او با اشاره به امید واهی اتحادیه اروپا به عربستان برای تامین انرژی شان، تصریح کرد: امید اروپایی‌ها به عربستانی بود که در بهترین شرایط نمی‌تواند برای امسال جایگزین انرژی وارداتی اروپا از روسیه باشد. صنعت نفت ونزوئلا هم به دلیل سال‌ها تعطیلی توان تولید موثری در بازار را نخواهد داشت جدای از اینکه دولت این کشور در شراکت راهبردی با ایران و روسیه است و سابقه فشار واشنگتن و بروکسل را به یاد دارد.

در نهایت غرب دو راه بیشتر ندارد؛ حذف تحریم روسیه و ایران یا تحمل زمستانی با گران‌ترین هزینه‌ها که ممکن است با جنگ در غرب آسیا به جهش قیمت‌ها هم منجر شود.