بیماری پوستی لیکن پلان چیست؟

بیماری لیکن پلان یا خزه پوستی یک بیماری التهابی است که بر روی پوست و یا غشاهای مخاطی تأثیر می‌گذارد. این بیماری می‌تواند موجب خارش، قرمزی و راش در قسمت‌های مختلف بدن از جمله پاها، دست‌ها، اندام تناسلی، ناخن و دهان شود. گفتنی است که زمانی که بیماری لیکن پلان در دهان ایجاد می‌شود آن را با عنوان بیماری لیکن پلان دهانی می‌شناسند. در ادامه با ما همراه باشید .

این بیماری علائم مختلفی دارد که این علائم به منطقه‌ای که عارضه در آن نمایان شده بستگی دارند. مثلاً لکه‌های روی پوست قرمز مایل به بنفش هستند و لکه‌هایی که در دهان ایجاد می‌شوند عموماً رنگی سفید دارند. ضمناً لیکن پلان دهانی موجب سوزش و درد به هنگام خوردن و نوشیدن نیز می‌شود. همچنین می توانید درباره ی بیماری ایدز بیشتر بخوانید .

بیماری لیکن پلان یا خزه پوستی یک بیماری التهابی است که بر روی پوست و یا غشاهای مخاطی تأثیر می‌گذارد.

علل لیکن پلان

این بیماری در میان مردمان جهان بین ۱ تا ۲ درصد شایع است ولی دقیقاً مشخص نیست که چه چیزی موجب بروز لیکن پلان می‌شود. با این حال متخصصان بر این گمان اند که یک سری علل و عوامل ممکن است در بروز این بیماری نقش داشته باشند. این عوامل عبارت اند از:

۱- واکنش خودایمنی

سیستم ایمنی بدن، سعی بر  آن دارد که از بدن در برابر عفونت و هر گونه مورد مهاجم خطرناک محافظت کند. این سیستم، این کار را با تولید آنتی بادی‌هایی که به ویروس‌ها و باکتری‌های مضر حمله می‌کنند انجام می‌دهد. اما در افرادی که به لیکن پلان مبتلا می‌شوند سیستم ایمنی بدن بیش از اندازه فعال است و با تولید آنتی بادی‌هایی بی شمار موجب بروز التهاب در پوست می‌شود.

این واکنش غیر نرمال سیستم ایمنی را اصطلاحاً واکنش خودایمنی می‌گویند و طبق توضیحاتی که داده شد ممکن است یکی از علل بروز بیماری لیکن پلان باشد.

۲- واکنش بدن به برخی داروها

بیماری لیکن پلان ممکن است در برخی موارد واکنشی به مصرف برخی داروها باشد. داروهایی که برای درمان بیماری‌های قلبی، آرتریت، فشار خون بالا، مالاریا و دیابت مورد مصرف قرار می‌گیرند از جمله داروهایی هستند که می‌توانند سبب بروز لیکن پلان شوند. افزون بر این موارد، برخی از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و برخی از آنتی بیوتیک‌ها نیز ممکن است در بروز این بیماری نقش داشته باشند.

در صورتی که لیکن پلان ناشی از واکنش به برخی از داروها باشد، باید حتماً در صورت توقف مصرف داروها لکه‌های این بیماری نیز به تدریج از بین روند. البته اگر به بیماری لیکن پلان مبتلا هستید و از یکی از این داروها استفاده می‌کنید نباید برای از بین رفتن آن به طور خودسرانه اقدام به توقف مصرف داروهای تجویزی پزشک کنید، بلکه باید حتماً و حتماً با پزشک خود در این مورد مشورت کنید.

۳- وجود فلز در دهان

اگر چه وضعیت وجود فلز در دهان کمیاب است، اما با این حال ممکن است موجب بروز بیماری لیکن پلان شود. البته پر کردن دندان با آمالگام و ورود فلز به دهان خیلی کمیاب نیست و این امر خصوصاً در زنان می‌تواند موجب بروز لیکن‌پلان شود. بخش عمده‌ای از پر کردن دندان با آمالگام را جیوه تشکیل می‌دهد، اما در صورتی که از ماده‌ای به جز جیوه برای پر کردن دندان استفاده شود احتمالاً بیماری لیکن‌پلان نیز در بدن از بین خواهد رفت.

۴- سابقه خانوادگی

نوعی خاص و البته نادر از لیکن‌پلان با نام familial bullous lichen planus ممکن است در اثر سوابق خانوادگی و ارثی ایجاد شود، این در حالی است که سایر انواع این بیماری ارثی نیستند. نتیجه‌ی مطالعه‌ای که در این باب صورت گرفته نشان از آن دارد که در بیماری خاص familial bullous lichen planus بیش‌تر سطح پوست ساق پا است که درگیر لکه‌های لیکن‌پلان می‌شود و به تدریج این لکه‌ها به سطح ران نیز می‌رسند. ضمناً این نوع از بیماری لیکن‌پلان عمدتاً لکه‌ها و علائم دهانی را شامل نمی‌شود.

۵- هپاتیت C

برخی از محققان بر این باور اند که ممکن است میان بیماری هپاتیت C و لیکن‌پلان ارتباطی وجود داشته باشد. جالب است بدانید که بسیاری از افرادی که به بیماری هپاتیت C مبتلا هستند از بیماری لیکن‌پلان نیز رنج می‌برند. (هپاتیت C یک بیماری التهابی کبدی است که از ویروس هپاتیت C ناشی می‌شود.)

البته در راستای همین ارتباط بین هپاتیت C و لیکن‌پلان، برخی از متخصصین توصیه می‌کنند که افراد مبتلا به لیکن پلان حتماً یک آزمایش جهت تشخیص هپاتیت C بدهند.

۶- سایر عفونت‌های ویروسی

ویروس هپاتیت C رایج‌ترین ویروسی است که می‌تواند لیکن پلان را به همراه داشته باشد، اما تنها ویروس ممکن نیست. برخی ویروس‌های دیگر نیز هستند که احتمال می‌رود در بروز لیکن پلان نقش داشته باشند از جمله:

• Epstein-Barr
• Cytomegalovirus
• varicella zoster
• human herpes
• human papilloma (پاپیلومای انسانی)
• human immunodeficiency (HIV)

۷- استرس

استرس عامل بروز بسیاری از بیماری‌هاست، اما متأسفانه در جهان امروز بسیار شایع است. در خصوص این که استرس موجب بروز این بیماری می‌شود بحث وجود دارد اما شکی نیست که استرس می‌تواند وضعیت بیماری لیکن پلان را بدتر کند. مشاهده شده که در افراد مبتلا به افسردگی و اضطراب علائم بیماری لیکن پلان شدیدتر است.

سخن آخر

در حال حاضر درمان برای بیماری لیکن پلان وجود ندارد، هر چند که معمولاً بیماری پس از ۶ الی ۹ ماه به طور خودبه‌خود بهبود می‌یابد. اما در طول این مدت می‌توان از زردچوبه و یا آلوئه ورا به عنوان درمان‌های طبیعی لیکن پلان بهره جست. در آخر  گفتنی است که پزشک در برخی موارد جهت کاهش و کنترل خارش پوست، پماد استروئیدی نیز تجویز می‌کند.

منبع : استاد کار