دلایل ریزش مو + درمان های موثر و اساسی

ریزش مو  یکی از دغدغه های بسیاری از افراد جامعه به خصوص آقایان است و ممکن است بسیاری از افراد به دنبال علت ریزش مو و راه درمان ریزش مو باشند. ریزش مو تا یک حدی قابل تامل است اما اگر موهایتان دسته ای و به طور مداوم ریزش دارد باید فکری برای درمان آن بکنید قبل از اینکه کچل شوید.

همه انسان ها موهایشان می ریزد، هنگامی که حمام هستید، موها را خشک یا شانه می کنید ممکن است چندین تار بریزد و این کاملا نرمال و عادی است. به طور متوسط، ما حدود 50 تا یکصد تار موی خود را در طول روز از دست می دهیم.

این اندازه نرمال ریزش موها است. دلیل آن هم از بین رفتن موهای مرده و جایگزینی موهای جدید است. اما اگر موهای شما بیش از این تعداد است، دچار ریزش غیرطبیعی هستید و باید آن را درمان کنید.با ایران ناز همراه باشید

بیش از حد شامپو کردن، حالت دادن،  سشوار کشیدن، رنگ کردن ، کراتینه کردن و .. به موها آسیب می رسانند. حرارت و مواد شیمیایی به موها آسیب می رسانند و باعث شکستن و ریزش موها می شوند.نشانه ها: موهایی که آسیب دیده اند خیلی راحت شکسته و خرد می شوند و وقتی می ریزند شما پیاز موها را نمی بینید.

روش های درمان: از وسایلی که باعث افزایش حرارت موها می شوند، استفاده نکنید. سشوار را روی باد سرد تنظیم کنید و تا حد امکان از اتوی مو استفاده نکنید. موها را تا دو یا سه درجه روشن تر از رنگ نرمال خود رنگ کنید. برای روشن کردن موها مواد شیمیایی زیادی نیاز است و در نتیجه آن، آسیب بیشتری به مو وارد می شود.

تاسی نوعی عارضه است که سیستم ایمنی بدن به پیازهای مو آسیب می رساند. این عارضه دامنگیر افراد بسیاری در جهان و در هر دو جنس زن و مرد یکسان است. دلیل این امر ناشناخته است اما ارتباط نزدیکی با استرس و بیماری ها دارد.

نشانه ها: این عارضه به سه شکل خود را نشان می دهد: تاسی عموما به صورت دایره ای در کاسه سر، ابروها یا پاها ظاهر می شود. ریزش مو های کف سر به نام تاسی توتالیس و ریزش بقیه موها به نام تاسی یونیورسالیس شناخته می شوند. برخی از بیماران اعتقاد دارند پیش از بروز تاسی، آنها در منطقه ای که دچار ریزش شده است چیزی همچون سوزش یا التهاب را حس می کرده اند.

روش های درمان: تاسی اصولا با کورتیکواستروئیدها درمان می شوند. در برخی موارد، ماینوکسیدیل نیز می تواند موثر باشد. اما مهم تر از همه این است که استرس کمی داشته باشید.

پوست سری که سالم نیست می تواند باعث التهاب و مانع از رویش موها شود. مشکلات پوستی که باعث ریزش مو می شوند شامل چربی نابهنجار پوست، شوره سر، سوریاس و بیماری های قارچی هستند.

نشانه ها: چربی نابهنجار پوست باعث پوسته ریزی پوست سر می شود و شوره های زرد رنگ و چرب روی شانه های و لای موهای فرد کاملا مشخص هستند. شوره سر در نتیجه مخمری به نام مالاسزیا، تغییرات هورمونی بدن یا چربی بیش از حد سر به وجود می آیند.

سوریاس نیز موجب تغییر پوسته سر می شود که پوسته های ضخیم و سفید ایجاد می کند که در نتیجه کشیده شدن ممکن است خون بیفتد. بیماری های قارچی در نتیجه تماس با حیوانات یا انسان های آلوده به انسان سرایت می کنند و نشانه های آن شامل لکه های قرمز رنگ در کف سر است.

روش های درمان: برای درمان شوره سر شامپوهای مختلفی در بازار وجود دارند که می توانید از آنها استفاده کنید. برای سوریاس و قارچ های پوستی نیز دارو وجود دارند که باید با تجویز پزشک آنها را مصرف کنید.

کیست تخمدان

خیلی از خانم ها از عارضه کیست تخمدان رنج می برند. این بیماری می تواند از 11 سالگی آغاز شود و باعث عدم تعادل هورمونی می شود. PCOS اصولا منجر به ناباروری نیز می شود.

نشانه ها: PCOS می تواند باعث رشد موهای صورت، پریودهای نامنظم، اکنه و کیست تخمدان شود. اگر به ریزش موی سر دچار شده اید، ممکن است متوجه شوید رشد موهای دیگر قسمت های بدنتان افزایش یافته است. اینها نشانه های کیست تخمدان هستند.

روش های درمان: بیشتر بیماری های PCOS با قرص های ضدبارداری قابل درمان هستند. این داروها حاوی ضد استروئیدهای قوی هستند که مانع از ترشح تستوسترون می شود.

اگر نمی توانید از قرص های ضدباراداری استفاده کنید، ممکن است پزشک، داروهایی همچون اسپیرونولاکتون برایتان تجویز کند که مانع از ترشح هورمون های مردانه می شوند. کاهش وزن نیز می تواند در کاهش تاثیرات هورمون های مردانه موثر باشد.

خانم هایی که پریودهای سخت دارند یا غذاهای آهن‌دار مصرف نمی کنند ممکن است در خطر کمبود آهن قرار داشته باشند. کمبود آهن منجر به کم شدن سول های قرمز خونی می شود. گلبول های قرمز خون مسوول حمل اکسیژن و هموگولوبین هستند و انرژی لازم را به انسان می رسانند.

نشانه ها: کمبود آهن باعث خستگی مفرط، ضعف و رنگ پریدگی می شود. این بیماری ممکن است با سردرد، اختلال در تمرکز، دست و پای سرد و ریزش مو نیز همراه باشد.

روش های درمان: غذاهایی که حاوی آهن هستند همچون گوشت گوساله، ماهی، سبزیجات سبز، حبوبات و غلات زیادی مصرف کنید. این غذاها را به همراه غذاهایی که ویتامین c دارند مصرف کنید تا آهن آنها به خوبی جذب شوند.

خانم ها به 18 میلی گرم آهن در طول روز نیاز دارند و پس از یائسگی نیز به 8 میلی گرم آهن در طول روز نیاز دارند. اگر قصد دارید از مکمل های آهن استفاده کنید حتما پیش از مصرف با پزشک خود هماهنگ کنید. برای جلوگیری از ریزش مو می توانید از قرص های آهن استفاده کنید.

لوپوس (زخم پوستی)

لوپوس نوعی بیماری مزمن خود ایمن است که خود سیستم ایمنی بدن به بافت های سالم آسیب می رساند. حدود 1.5 میلیون نفر از مردم دنیا به این بیماری دچار هستند و بیشتر آنها را زنان تشکیل می دهند که در طول سال های باروری تحت تاثیر این بیماری قرار دارند.

نشانه ها: لوپوس اصولا با خستگی مفرط، سردرد، زخم های دهانی و مفاصل متورم همراه است. بسیاری از مردم در قسمت استخوانی بینی خود دچار لکه پروانه ای شکل هستند و حساسیت بالایی به نور خورشید پیدا می کنند.

از دیگر نشانه های آن باید به تب، ورم دست و پا و پف اطراف چشم ها، درد سینه و کم خونی اشاره کرد. بیشتر مردم نیز موهای خود را از دست می دهند. از آنجا که این نشانه ها در شرایط دیگر نیز ممکن است بروز کنند لوپوس را مقلد بزرگ نام نهاده ا ند.

روش های درمان: اگر دچار ریزش مو و درد مفاصل، خستگی و دیگر نشانه های لوپوس شدید حتما به متخصص روماتیسم مراجعه کنید. احتمالا پزشک برایتان داروهای خوراکی همچون پرد نیزون تجویز می کند. اگر لکه های در کاسه سر خود دارید باید به متخصص پوست مراجعه کنید تا لوسیون های مناسب برایتان تجویز کند.

میلیون ها نفر که بیشتر آنها را زنان تشکیل می دهند از بیماری های تیروئید رنج می برند. هنگامی که بدن شما خیلی کم هورمون تیروئید را ترشح کند، گفته می شود که دچار کم کاری غده تیروئید هستید. تیروئید هورمونی است که مسوول متابولیسم بدن، ضربان قلب و حالت های روحی انسان است.

اگر بدن تیروئید زیادی تولید کند، پرکاری غده تیروئید دارید. هورمون تیروئید مسوول همه چیز در بدن از مصرف اکسیژن بدن گرفته تا رشد مو، پوست و ناخن ها است. وقتی این هورمون به اندازه کافی و درست در بدن ترشح نشود شما شاهد تغییراتی در بدن خود خواهید بود.

نشانه ها: کم کاری غده تیروئید باعث افزایش وزن، خستگی، یبوست، افسردگی و اخلال در تمرکز می شود. مو، ناخن و پوست نیز مواردی هستند که در نتیجه این بیماری آسیب می بینند. این مساله بیشتر در خانم های بالای 50 سال بسیار رایج است.

پر کاری غده تیروئید نیز باعث کاهش وزن، تپش قلب نامنظم، عصبی بودن، پرخاشگری، اسهال، پوست مرطوب، ضعف عضلانی و تغییر حالت چشم می شود. در نتیجه این بیماری چون متابولیسم بدن زیاد می شود، ممکن است موهای خود را نیز از دست بدهید.

روش های درمان: برای بیماری های تیروئید باید به پزشک مراجعه کنید تا داروهای مناسب با دوز کافی را برای شما تجویز کند.

ریزش موی ارثی

ریزش موهای ارثی یکی از دلایل رایج ریزش موی سر است. این مشکلی است که ممکن است فرد، ژن آن را از پدر یا مادر خود دریافت کند.

نشانه ها: نشانه های ریزش موی ارثی از اوایل 20 سالگی آغاز می شود. اگر هر دو پدر و مادر این مشکل را داشته باشند، فرزند هم دچار آن خواهد شد. ریزش موها در برخی از افراد پراکنده است یعنی بخش های مختلفی از سر دچار ریزش مو می شود. برخی هم فقط بخش مشخصی ار سرشان می ریزد.

روش های درمان: با کمک ماینوکسیدیل می توانید تاحدی جلوی ریزش موها را بگیرید. برای این منظور باید روزی دومرتبه از این محلول استفاده کنید. داروهایی نیز برای جلوگیری از ریزش موها برای مردان و زنان وجود دارد.

البته خانم ها باید مراقب عوارض جانبی این داروها باشید. مصرف ماینوکسیدیل برای زنان باردار یا شیرده ممنوع است. برای مردان نیز از داروهای خوراکی و فاینستراید استفاده می شود.

Telogen effluvium

Telogen effluvium، بیماری پوسته سر است که پس از بارداری، جراحی های مهم، کاهش وزن شدید یا استرس زیاد به وجود می آید. در اثر این پدیده شما هر روز دسته دسته موهای خود را به ویژه هنگام شامپو کردن، حالت دادن یا شانه زدن آنها از دست خواهید داد.

این مساله می تواند عوارض جانبی برخی از داروها همچون داروهای ضدافسردگی، ضد اضطراب و کاهش دهنده التهاب نیز باشد. در طول این بیماری، موها پیش از اینکه از پوسته سر بیرون بیایند بسیار سریعتر از حالت نرمال، از فاز رویش به فاز استراحت می رسند.

نشانه ها: خانم ها به طور طبیعی 6 هفته تا 3 ماه پس از اتفاق های استرس زا دچار ریزش موی شدید می شوند. در بیشترین حد این بیماری ممکن است مشت مشت موهای خود را از دست بدهید.

روش های درمان: در برخی موارد، همچون بارداری یا جراحی های مهم، باید صبر کنید تا این دوره ریزش تمام شود. اما اگر در نتیجه مصرف داروها ریزش موی شدید دارید، با پزشک صحبت کنید تا دوز آن را کاهش دهد. اگر در نتیجه استرس دچار این مشکل شده اید نیز بهترین راه کم کردن اضطراب و هیجان های منفی است.

سیکل طبیعی رشد مو:

در هر زمانی ۱۰% موهای سر شما در فاز استراحت هستند.بعد از گذشت ۲ تا ۳ ماه، موهای در فاز استراحت می ریزند و موهای جدید به جای آنها می رویند.این رویش حدود ۲ تا ۶ سال بعد تمام می شود.در این فاز، هر تار مو، ماهیانه ۱ سانتیمتر رشد می کند.

بنابراین ریزش چند تار مو در هر روز به عنوان بخشی از این سیکل طبیعی است.اما بعضی افراد بیش از حد طبیعی ریزش مو دارند که این ریزش مو می تواند در کودکان، مردان و زنان باشد.

علل ریزش مو:

علل متفاوتی می توانند سبب ریزش مو شوند.از آن جمله می توان به این دلائل اشاره کرد:

بیماری یا جراحی بزرگ:

یکی از عوامل ریزش مو بیماری یا انجام جراحی است.ممکن است حدود ۳ یا ۴ ماه پس از یک بیماری یا جراحی بزرگ، به طور ناگهانی تعداد زیادی از موهای خود را ازدست دهید که به علت، استرس بیماری یا جراحی است و این ریزش مو موقتی می باشد.

اختلالات هورمونی:

از عوامل دیگر ریزش مو اختلالات هورمونی است.اگر مشکل تیروئیدی داشته باشید،چه پرکاری و چه کم کاری،می تواند باعث ریزش مو شود،که برای درمان ریزش مو باید مشکل تیروئید حل می شود.ممکن است هورمونهای زنانه( استروژن) یا مردانه( آندروژن) دچار عدم تعادل شده باشند که باز می تواند از علل ریزش مو باشد.متعادل کردن این هورمونها نیز باعث درمان ریزش مو می شود.

هورمون مردانه:

هورمون مردانه(تستسترون) که می تواند به دی هیدروتستسترون(DHT) تبدیل شود، یکی از دلائل اصلی ریزش مو است.این هورمون هچنین می تواند توسط آدرنال و پوست سر هم ساخته شود.

چربی پوست سر:

از دیگر عواملی که سبب ریزش مو میشود،چربی زیاد پوست سر است،اگر پوست سر چرب باشد، ریزش مو بیشتر خواهد بود.

ارتباط ریزش مو با تغذیه:

مهمترین عامل ریزش مو، می تواند رژیم غذایی نامتعادل باشد.هنگامی که تغذیه فولیکول مو بطور کامل باشد، موی سالم ایجاد می‌شود ولی هنگام تغذیه ناقص این بخش ، سلولهای این ناحیه دچار سوء‌ تغذیه شده و به تدریج می‌میرند و یا وظیفه خود را به درستی انجام نمی‌دهند.

کاهش نمک مصرفی ،‌ حذف یا محدود کردن مصرف اسید چرب اشباع ، کاهش مصرف آجیل ، شکلات ، غذاهای سرخ کردنی و پرادویه و مصرف فراوان آب ، سبزی و میوه تازه می‌تواند در جلوگیری از سفید شدن مو و ریزش آن ، ابتلا به شوره سر و شکنندگی مو مفید باشد.

رژیم غذایی باید حاوی انواع مواد غذایی باشد.برای کاهش و درمان ریزش مو، غذای پر پروتئین و آهن کافی، لازم است.همچنین مصرف میوه ها، سبزی های تازه، سالادها و…نیاز است.

استرس:

از دیگر عوامل مهم ریزش مو، استرس، اضطراب، نگرانی و شوک ناگهانی است ،که کاهش و کنترل استرس میتوانید سبب درمان ریزش مو شود.

حاملگی:

بسیاری از زنان بعد از گذشت ۳ ماه از بچه دار شدن خود متوجه ریزش موی شدید در خود می شوند.این موضوع به این دلیل اتفاق می افتد که در زمان حاملگی افزایش مقدار هورمونهای زنانه سبب می شود تا بدن موهایی را که باید می ریختند نگاه دارد و پس از حاملگی که سطح هورمونها نرمال می شوند، موهای اضافه ریزش پیدا می کنند.

داروها:

بعضی داروها باعث ایجاد ریزش مو می شوند.داروهایی مانند:داروهای ضد انعقاد خون( وارفارین، هپارین و…)، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد نقرس، شیمی درمانی که برای سرطانها استفاده می شود، استفاده بیش از حد از ویتامین A و قرصهای ضد حاملگی.قطع این داروها به کاهش ریزش مو و درمان ریزش مو بسیار کمک کننده است.

عفونت:

بعضی از عفونتها مانند عفونتهای قارچی باعث ریزش مو می شوند که با درمان عفونتها با داروهای ضد قارچ، می توان از ریزش مو جلوگیری کرد.

بیماری:

ریزش مو در بعضی از بیماریها می تواند روی دهد از جمله در لوپوس یا دیابت.ریزش مو می تواند از علائم بعضی از بیماریها باشد.بنابراین تشخیص و درمان ریزش مو می تواند سبب کشف بیماری و درمان به موقع آن شود.در بعضی از بیماریهای مزمن هم ممکن است ریزشمو دیده شود.مانند: سیفلیس، تیفوس، آنفلوآنزا، سرماخوردگی مزمن و کم خونی.

مراقبت نا مناسب:

کشش بیش از حد موها از علل مهم ریزش مو است.

درمان ریزش مو:

درمان ریزش مو بر اساس علت آن می‌باشد در صورت وجود علل زمینه‌ای،اینها باید برطرف شود. یکسری درمان کلی هم بصورت تجربی در همه موارد استفاده می‌شود از جمله قرص ویتامین E ، ویتامین ب- کمپلکس و قرصهای آهن و هماتینیک.

درمان طاسی مردانه (درمان ریزش مو)

به صورت اختصاصی در مورد طاسی مردانه در حال حاضر محلول ماینوکسیدیل تنها درمان دارویی پذیرفته شده است.در مردانی که دارای نواحی کوچکی از ریزش موی ناکامل در ورتکس هستند، بهترین جواب را می‌دهد. اثر آن بر روی موی نواحی فرونتال و شقیقه هنوز شناخته نشده است.

اثر آن به صورت کم کردن ریزش مو و حتی تحریک رویش موی جدید است. رشد مو 8 تا 12 ماه بعد واضح می‌گردد.محلول را باید بطور مداوم استفاده کرد تا رشد مو حفظ شود. با قطع ماینوکسیدیل موهای جدید می‌ریزد.

تقریبا در 3/1 اینها مو به اندازه‌ای رشد می‌کند که به اندازه کافی برای کوتاه یا شانه شدن بلند باشد. از این دارو 1 سی‌سی (15 قطره) ‌از محلول 2 درصد روی ناحیه خشک مالیده می‌شود و تا یک ساعت نباید آن ناحیه خیس شود، ماساژ هم داده نشود.

در صورتی که بررسیهای آزمایشگاهی طبیعی باشد، درمان مانند طاسی آندروژنیک مردانه است. با این تفاوت که در اینجا می‌توان از داروهای آنتی‌آندروژنیک سیستمیک استفاده کرد. در صورتیکه آزمایشات علت دیگری را مطرح کند، درمان علت زمینه‌ای لازم است.

درمان ریزش موی منطقه‌ای(درمان ریزش مو)

از درمانهای مورد استفاده برای این نوع ریزش مو ، تزریق داخل ضایعه و یا تزریق وریدی استروئید ، آنترالن ، فتوکموتراپی ، آلرژنهای موضعی و ماینوکسیدیل می‌باشد.

درمان تریکوتیلوماینا (درمان ریزش مو)

برای درمان تریکوتیلوماینا درمان اختلالات روانی همراه و روان درمانی کمک کننده است و کلومیپرامین و فلوکستین به عنوان درمان دارویی در کنترل این رفتار موثر هستند.

عدم توازن میزان مواد معدنی و ویتامین ها در بدن:

بدن ما برای متابولیزم صحیح، تولید آنزیم ها، هورمون ها و عملکرد صحیح بخش های مختلف خود نیازمند ویتامین ها و مواد معدنیست، به مواد معدنی ابزار بدن گفته می شود، برای تمام فعالیت های بیوشیمیایی مورد استفاده بدن قرار می گیرند،

ایران ناز به عنوان مثال بدن از عنصر روی برای تولید آنزیم های گوارشی و تبدیل مواد غذایی به انرژی، تولید اسپرم و غیره، از کلسیم برای ترمیم استخوان ها و دندان ها و همچنین فعالیت سیستم اعصاب مرکزی،

از آهن برای تولید گلبول های قرمز خون، از منیزیم برای تنظیم ضربان قلب و فشار خون و غیره، استفاده می نماید، هرگونه عدم توازن(کمبود یا ازدیاد) این مواد می تواند در فعالیت بخشی از بدن ایجاد اختلال نماید و سبب بروز بیماری ها و مشکلات گردد.

به عنوان مثال شخصی از بی خوابی رنج می برد، بی خوابی یعنی بدن دارای مقدار کافی از عناصری نیست که به آرامسازی سیستم اعصاب مرکزی، ذهن و عضلات کمک می نماید و یا دارای بار اضافی از مواد معدنی است که محرک سیستم اعصاب و ذهن بوده و در نتیجه فرد نمی تواند به حالت استراحت و خواب فرو رود.

بهداشت مو

بدن نیز برای حفظ سلامت موها و رویش موهای جدید{بطور نرمال روزانه در هر فرد تا 75 تار مو ریخته می شود} نیازمند مقادیری از ویتامین ها، مواد معدنی، پروتئین و سایر مواد مغذی می باشد، عدم توازن میزان این مواد در بدن موجر به افزایش ریزش مو و کاهش رویش موهای جدید می گردد و از اصلی ترین علل ریزش مو هم در زنان و هم در مردان می باشد که باید از دو دیدگاه مورد بررسی قرار گیرد: الف) کمبود مواد معدنی و ویتامین ها ب) ازدیاد برخی از مواد معدنی

متاسفانه اکثر پزشکان از نقش ازدیاد مواد معدنی در ریزش مو و بروز سایر بیماری ها آگاه نیستند و برای درمان ریزش مو، به تجویز انواع قرص های مولتی ویتامین و مینرال می پردازند،

حال آنکه در خیلی از افراد علت ریزش مو ازدیاد برخی از عناصر در بدن است و مصرف این مکمل ها نه نتها باعت کاهش ریزش مو ها نمی شود بلکه سبب برهم خوردن هر چه بیشتر توازن مواد معدنی و بروز سایر مشکلات می گردد.در زیر به بررسی رابطه کمبود و ازدیاد ویتامین ها و مواد معدنی با ریزش مو می پردازیم:

الف کمبود مواد معدنی و ویتامین ها :

مو به عنوان بافت نرم و همبند بدن محسوب می شود و از لحاظ ساختار و ترکیب شبیه پوست و سایر بافت های همبند بدن می باشد. بافت های همبند برای ترمیم، رشد و حفظ سلامت خود نیازمند مقادیری از مواد مغذی از قبیل منیزیم، کلسیم، منگنز، روی و ویتامین های A, B, C, E، پروتئین و… می باشند.

امروزه به دلیل تغذیه نادرست و کاهش کیفیت مواد غذایی (به دلیل کاهش کیفیت خاک مزارع، استفاده از هورمون ها برای رشد میوه ها و پروار کردن طیور و دام ها و…)، کمبود بعضی از ویتامین ها و مواد معدنی در اکثر افراد دیده می شود.

همچنین استرس، انجام فعالیت های سنگین بدنی، مصرف الکل، استعمال دخانیات و… نیاز بدن به برخی از آن ها را افزایش می دهد.کسانی که به دلیل فقر ویتامین ها و مواد معدنی دچار ریزش مو هستند نیازمند استفاده از مکمل غذایی برای مدتی به منظور جبران کمبود های بدنشان می باشند.

نکته بسیار مهم تشخیص این است که بدن دچار کمبود کدام مواد می باشد تا بر اساس آن مکمل های مناسب و میزان مصرف مشخص گردد، بنا بر تجربه ما یکی از بهترین روش ها جهت تشخیص نیازهای بدن انجام آنالیز مو می باشد.نیاز به یاد آوریست مصرف بدون بررسی مکمل ها می تواند با نتیجه منفی همراه باشد.

ب) ازدیاد برخی از مواد معدنی در بدن و رابطه آن ها با ریزش مو:

ازدیاد مس:

عنصر مس وظایف مختلفی در بدن ایفا می نماید، مشکل معمولا زمانی ایجاد می شود که مقدار این عنصر در بدن افزایش یابد.مس در پیوند خوردن کلسیم به استخوان ها و بافت های همبند به منظور ساخت و ترمیم آن ها مورد نیاز است.

این شامل تاندون ها، رباط ها، پوست، مو، ناخن، شریان ها، وریدها و غیره می شود. عدم توازن می تواند به پوکی استخوان و تقریبا به تمام مشکلات پوستی، تاندون ها، مو و ناخن ها دامن بزند.بسیاری از مردها و زن هایی که دچار ریزش مو هستند دارای ازدیاد مس می باشند

و علاوه بر ریزش مو سایر علایمی را که مرتبط با ازدیاد مس در بدن می باشند از قبیل: ضعف و کمبود انرژی، سردرد، افسردگی، مشکلات جنسی و… را نیز تجربه می نمایند.امروزه ازدیاد مس یکی از دلایل اصلی در بروز ریزش مو و حتی سایر بیماری هاست که متاسفانه اکثر پزشکان از آن اطلاعی ندارند و یا آنرا مورد بررسی قرار نمی دهند.

ازدیاد آهن:

آهن یک عنصر ضروری برای بدن انسان است و وظایف متعددی از قبیل تولید هموگلوبین، کمک به تولید انرژی، تولید کاتالاز و… ایفا می نماید. امروزه با توجه به برنامه غذایی افراد به ندرت کمبود آن مشاهده می شود و در عوض ازدیاد آن هم در مردان و هم در زنان به وفور دیده می شود.

ازدیاد آهن در بدن سبب افزایش تولید رادیکال های آزاد شده که موجب کمبود ویتامین هایی که خاصیت آنتی اکسیدان دارند مانند ویتامین سی، ای و برخی دیگر از ویتامین ها از قبیل B6 و غیره می شود. کمبود این ویتامین ها در بدن ریزش موها را به دنبال خواهد داشت.

از علل ازدیاد آهن که امروزه بسیار شایع است می توان به مصرف بیش از حد گوشت قرمز، تخم مرغ و سایر منابع آن، خوردن مشروبات الکلی، آب پرتقال و یا ویتامین سی همراه با غذا، استعمال تنباکو، مصرف بدون بررسی مکمل های غذایی که حاوی آهن می باشند و… اشاره نمود، همچنین بسیاری از کودکان با ازدیاد آهن به دنیا می آیند دلیل آن هم مصرف بیش از حد منابع آهن در دوران بارداری توسط مادرانشان می باشد.

کمبود پروتئین در برنامه غذایی

مو از نوعی پروتئین به نام کراتین ساخته شده، برنامه غذایی باید شامل مقدار کافی از پروتئین با کیفیت مرغوب بوده تا موها به درستی تغذیه شوند، کمبود پروتئین در برنامه غذایی و یا صرفا مصرف پروتئین های گیاهی مانند حبوبات و غیره که دارای پروتئینی با کیفیت مرغوب نمی باشند

(پروتئین های گیاهی دارای تمام اسیدهای آمینه به اندازه کافی نمی باشند) ریزش موها را به دنبال خواهد داشت. یکی از دلایلی که برنامه های غذایی گیاه خواری مورد تایید ما نمی باشند همین موضوع است. جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله گیاه خواری را مطالعه نمایید.در آنالیز مو میزان فسفر بیانگر وضعیت متابولیزم و سنتز پروتئین در بدن می باشد.

مشکلات غده تیروئید:

غده تیروئید هورمون های بسیار مهمی از جمله: T3, T4 ، تیروکسین، کلسیتونین و TSH ترشح می کند، این هورمون ها وظایف مهمی در بدن از قبیل تنظیم وزن، تنظیم سوخت و ساز بدن، ترمیم و بازسازی بافت های بدن و غیره ایفا می نمایند.

وقتی غده تیروئید کم کار باشد سبب کاهش سرعت متابولیزم بدن، خشک، نازک و شکننده شدن موها شده و در نهایت باعث ریختن موها می گردد، از طرفی دیگر به دلیل کند شدن سرعت متابولیزم بدن رویش مجدد موها نیز با سرعت کمتری روی می دهد که تدریجا باعث خالی شدن قسمت های مختلف سر می گردد.

از دلایل کم کاری غده تیروئید می توان به کمبود ید، منگنز، سلنیوم، ویتامین سی و سایر مواد مغذی که غده تیروئید جهت فعالیت خود به آن ها احتیاج دارد اشاره کرد.در آنالیز مو نسبت کلسیم به پتاسیم بیانگر عملکرد غده تیروئید می باشد. همچنین می توان با انجام آزمایش های خون T3, T4, TSH وضعیت و میزان هورمون های غده تیروئید را بررسی نمود.

کم کاری غدد فوق کلیوی(آدرنال)

غدد آدرنال(فوق کلیوی) 2 غده گرد به اندازه 3 الی 4 اینچ که هر کدام بالای هر کلیه قرار گرفته اند. این غدد برای ادامه بقاء حیاتی هستند، آن ها هورمون های مختلفی از جمله آدرنالین، کورتیزول، آلدوسترون، استروژن، تستسترون، پروژسترون ،DHEA و…. تولید کرده که نقش های مختلفی در بدن ایفا می کنند.

بعضی از وظایف هورمون های تولید شونده توسط این غدد عبارتند از: فعال کردن سیستم فرار و گریز(سیستم مقابله با استرس)، تولید انرژی، افزایش قند خون، تنظیم قوای جنسی، تنظیم سوخت و ساز بدن و…

وقتی غدد آدرنال کم کار شوند متقابلا ترشح هورمون های نام برده شده نیز کاهش می یابند که باعث کاهش سرعت متابولیزم بدن میگردد که یکی از علایم آن ریزش مو می باشد. سایر علایم عبارتند از:

ضعف و خستگی زودرس، افسردگی، افت قند خون، کاهش فشار خون، کاهش مقاومت بدن در برابر بیماری ها، مشکلات جنسی، نیاز به خوابیدن بیش از حد و غیره متاسفانه تعداد کمی از پزشکان از ناراحتی های مرتبط با ضعف غدد آدرنال آگاه هستند.

دلایلی که سبب تضعیف غدد آدرنال می شوند عبارتند از: مصرف بیش از اندازه شکر، الکل و نوشیدنی های کافئین دار، کمبود ویتامین ها و مواد معدنی که غدد آدرنال جهت فعالیت به آن ها احتیاج دارند

مانند روی، سلنیوم، منیزیم، منگنز، ویتامین های سی، ای و گروه ب، ازدیاد مس، استرس و فشارهای روحی، کم خوابی و غیره در آنالیز مو نسبت و میزان سدیم به پتاسیم بیانگر عملکرد غدد فوق کلیوی(آدرنال) می باشد. همچنین می توان با انجام آزمایش خون Saliva وضعیت غدد فوق کلیوی را بررسی نمود.

عوامل ارثی در مردان:

در برخی از مردان با افزایش سن تبدیل هورمون تستسترون به دی هیدرو تستسترون افزایش می یابد که سبب طاسی و ریزش موها می گردد که اصطلاحا به آن ریزش موی مردانه گویند. با انجام آزمایش خون DHT می توان میزان این هورمون را بررسی نمود،

همچنین در آنالیز مو زمانی که میزان سدیم و پتاسیم بالا و کلسیم و منیزیم پایین باشد بیانگر سرعت متابولیزم سریع بدن بوده، به عبارتی بیانگر فعالیت بیش از حد غدد تیروئید و آدرنال می باشد که در این حالت احتمال بالا بودن میزان هورمون DHT در بدن وجود دارد.

کم خونی:

کم خونی سبب می شود خون که حاوی اکسیژن و مواد مغذی بوده به اندازه کافی به ریشه موها نرسیده و به مرور زمان ریشه موها تضعیف می گردند، علل شایع کم خونی می تواند کمبود ویتامین های E ,C ,B6 ,B12 ,Folic Acid باشد و با توجه به برنامه های غذایی به ندرت کمبود آهن نقشی در آن ایفا می نماید،

در بسیاری از موارد، کم خونی به دلیل ازدیاد مس می باشد که سبب اختلال در متابولیزم آهن می شود که به اشتباه از سوی بسیاری از پزشکان با کم خونی فقر آهن اشتباه گرفته می شود. با انجام آزمایش خون CBC می توان وضعیت کم خونی را بررسی نمود.

تشخیص و درمان:

همان طور که گفته شد اولین و مهمترین گام در درمان، تشخیص علل ریزش مو می باشد، بدین منظور در کنار آزمایش خون از روشی بنام آنالیز مو استفاده می نماییم که با انجام آن ها اطلاعات کاملی درباره علل ریزش مو از قبیل میزان مواد معدنی در بدن، وضعیت متابولیزم پروتئین، وضعیت متابولیزم بدن و فعالیت غدد تیروئید و آدرنال و غیره بدست می آید

و ما با بررسی اطلاعات بدست آمده می توانیم برنامه درمانی دقیقی که شامل مکمل های غذایی مناسب، برای تنظیم میزان مواد معدنی و ویتامین ها در بدن، انتخاب نوع مناسب از محلول های محرک رویش مو، تجویز گیاهان درمانی جهت کمک به تنطیم متابولیزم و میزان هورمون ها در بدن و غیره تنظیم نماییم، که علاوه بر درمان ریزش مو و رویش مجدد موها، سبب تنظیم متابولیزم، افزایش انرژی و سلامت بدن نیز می گردد.

رنگ کردن مو با حنا موجب تقویت مو می شود

حنا از جمله گیاهان دارویی سنتی است که محبوبیت بالایی در میان ایرانیان داشته است. خواص حنا از نظر پزشکی بی شمار و جالب می باشد. در واقع حنا یک رنگ موی طبیعی بوده و عوارض رنگ موهای شیمیایی را ندارد.

چون حنا موجب تشکیل یک غلاف نازک از رنگ به دور ساقه مو می گردد لذا ظاهراً مو را ضخیم تر کرده و یک حس تقویت مو در شخص بوجودمی آورد ولی در حقیقت حنا نقشی در رشد مو و تقویت آن نداشته و صرفاً یک رنگ مو می باشد.

استفاده از کتیرا موجب تقویت مو می شود

کتیرا نرم کننده خوبی برای مو بوده و اثرات مضر نرم کننده های شیمیایی را ندارد ولی نقشی در تقویت و رشد مو ندارد. شامپوهای حاوی پروتئین، ویتامین، کتیرا، مورد، حنا، سیر، فلفل، بابونه و غیره برای رشد و تقویت مو سر مفید هستند.

شامپو و مواد موجو د در آن برای مدت کوتاهی روی پوست سر باقی مانده و لذا جذب پوستی ملکول های موجود در آن بسیار ناچیز می باشد. از طرف دیگر پروتئین و ویتامین ها ملکول های بزرگی بوده و از طریق پوست جذب نمی شوند. بدلایل فوق شامپو هیچ اثری در رشد مو نداشته و فقط جنبه پاک کننده دارد.

البته توصیه می شودکه با توجه به نوع مو (خشک، چرب،معمولی، شوره دار، آسیب دیده ، رنگ شده، ضعیف و غیره) شامپوی مناسب استفاده شود تا آسیبی به موها وارد نیاید ولی در هرحال شامپو باعث تقویت رشد مو نمی گردد و صرفاً مو را تمیز می کند.

رنگ کردن موها باعث استحکام و تقویت مو می گردد

در جریان رنگ کردن مو با فرآورده های شیمیایی آسیب هایی به ساقه مو وارد شده که در درازمدت موجب ریزش مو می گردد. رنگ موی طبیعی مثل حنا این اثر مضر را ندارد. در هر حال هیچکدام از انواع رنگ مو (طبیعی یا شیمیایی) اثری د رتقویت رشد مو نداشته و موجب استحکام آن هم نمی گردند.

ویتامینه و پروتئینه کردن مو در آرایشگاه اثرات مفیدی بر مو دارد

ویتامین و پروتئین از راه جریان خون به ریشه مو می رسد و از طریق ساقه مو و پوست جذب نمی شود لذا ویتامینه و پروتئینه کردن مو کار بی معنی و غیر سودمندی بوده و فقط موجب اتلاف وقت و هزینه فرد می گردد و غالباً برای موها مضر هم می باشد.تراشیدن موها باعث رشد بیشتر، افزایش تعداد و ضخیم تر شدن موها می گردد

با تراشیدن یا کوتاه کردن مو، ساقه مو که یک جسم مرده و بی جان است تحت تأثیر قرار گرفته و این کارها اثری بر روی ریشه مو (که بخش کنترول کننده رشد و سایر مشخصات مو است) ندارد.

بهداشت مو

برای داشتن موهای سالم باید مقدار زیادی پروتئین مصرف کرد مو عمدتاً از پروتئین (97 درصد مو از پروتئین است) و آب تشکیل شده است و لذا مصرف مقدار کافی پروتئین برای رشد و سالم بودن مو بسیار حیاتی است ولی نکته مهم این است که مصرف اضافی پروتئین موجب رشد بیشتر مو نمی گردد و لذا اضافه خوردن مواد پروتئینی کار بی فایده ای است.

شستشوی مو با صابون های دست ساز خانگی مفید است در قدیم مواد پاک کننده کم بوده و مردم فقط از صابون های دست ساز و سنتی (معروف به صابون مراغه) استفاده می کردند.

چون این صابون ها دست ساز هستند لذا میزان اسیدیته و مواد موجود در این صابون ها از استاندارد و کنترول کیفی برخوردارنیست و بنابراین در حال حاضرکه مواد شوینده جدید، با کیفیت و دارای استاندارد در دسترس می باشند

صلاح نیست که از صابون مراغه (که اکثراً در شرایط غیر بهداشتی ساخته می شوند) استفاده شود. در هر حال بایستی گفت که هیچ شوینده ای اعم از صابون مراغه، صابون و شامپوهای جدید (که باکیفیت و استاندارد هستند) تأثیری در رشد و تقویت مو ندارند.

موهای سالم

مو یک ارگان زنده است و هر کاری با آن بکنیم دارای قابلیت ترمیم و بازسازی می باشدیکی از تصورات اشتباه در مورد مو این است که “مو یک جسم زنده می باشد”، در حالی که اینطور نیست.

ساقه مو یک جسم غیرزنده بوده و لذا در صورت آسیب رسیدن به آن دارای قابلیت ترمیم نمی باشد مگر اینکه یک موی جدید از محل موی قبلی رشد نماید. هر گاه به ساقه مو آسیبی وارد شود لایه چربی محافظ روی سطح بیرونی ساقه مو از بین می رود.

این لایه چربی مسئول شفاف و درخشان بودن مو می باشد و لذا با آسیب به آن مو کدر و پژمرده می گردد. استفاده از مواد شیمیایی شایع ترین علت آسیب به مو می باشد.

طاس شدن سر آقایان ناشی از نرسیدن خون به پوست سر است

این موضوع صحت ندارد. البته پوست بدون مو بتدریج مقداری از رگهای خونی اش را از دست داده و لذا نازک و براق می شود ولی این تغییرات ثانویه به از دست دادن موها بوده نه اینکه عامل بروزآن باشند.

بدین ترتیب که فولیکول های مو چون دارای متابولیسم بسیار بالایی هستند لذا خون رسانی خوبی داشته و هر جا که تعداد فولیکول های مو زیاد باشد تعداد رگهای خونی هم زیاد خواهد بود و متعاقباً با از دست رفتن موها (مثلاً در طاسی با طرح مردانه) تعداد رگهای خونی هم کاهش می یابد.

شاهد این مدعا این است که مشاهده شده درصورت پیوند مو در بافت اسکار ( جوشگاه محل خوب شدن زخم که رگهای خونی آن خیلی کم هستند) و هم زمان با رشد موهای پیوند زده شده تعداد رگهای خونی نیز افزایش پیدا می کنند.

ریزش مو در آقایان بدلیل بسته شدن منافذ پوست توسط چربی است

در عکس هایی که از مناطق طاس گرفته اند منافذ پوست بصورت مملو از چربی و بدون مو مشاهده شده و لذا اینطور تصور می شود که انسداد منفذ با چربی موجب ریزش مو شده است.

اگر این موضوع صحت داشت بایستی طاسی با طرح مردانه در خانم ها نیز با همان شدت آقایان دیده می شد در حالیکه اینطور نیست. از طرف دیگر در صورت صحیح بودن این ادعا پس چرا طاسی با طرح مردانه در مناطق حاشیه ای سر (که به همان میزان جلوی سر دارای چربی هستند) مشاهده نمی شود؟

حقیقت این است که چربی سر از همان منفذی از پوست خارج می شود که مو از آن بیرون می آید و در صورت وجود مو این چربی موجب چرب شدن ساقه مو می شود ولی اگر مو بریزد چون چربی همچنان ترشح می شود لذا مقداری از آن در دهانه منفذ گیر کرده و تصویر منفذ مملو از چربی را بوجود می آورد.

ریزش مو در آقایان بدلیل عدم رسیدن هوا به موها است

اغلب افراد اعتقاد دارند که پوشیدن مداوم کلاه باعث ریزش مو شده چون هوا به موها نمی رسد. حقیقت این است که موها اکسیژن و مواد مغذی را از طریق جریان خون دریافت می کنند نه از راه هوای اطراف خود و لذا صرف پوشیدن کلاه موجب ریزش موها نمی شود

مگر اینکه کلاه دارای فشار شدید و مداوم بر پوست بوده و به اصطلاح موها در اثر وجودکلاه (یا هر چیز دیگری مثل کلاه گیس) بطور دائم کشیده شوند. بدین حالت ریزش موی ناشی از کشش مو گفته شده و با طاسی با طرح مردانه فرق می کند.

با دارو و وسایل خاص می توان موهای از دست رفته را باز گردانید

داروها و وسایل زیادی با این ادعا و بصورت وسیعی در دنیا فروخته می شوند ولی عمدتاً پایه و اساس علمی نداشته و بی اثر هستند. انواع لوسیون ها با فرمول های ناشناخته و بعضاً اسرارآمیز و انواع شانه ها و برس های مغناطیسی و الکتریکی (و در سال های اخیر لیزری) در این زمینه در بازار وجود داشته

که سود هنگفتی را نصیب فروشندگان آن می نماید ولی فقط دو داروی شناخته شده و دارای تأییدیه FDA آمریکا در این زمینه موجود بوده که عبارتند از محلول موضعی ماینوکسیدیل (Minoxidil) و قرص خوراکی فیناستراید (Finasteride) و در مورد این دو دارو هم باید گفت که همیشه اثر مفید بر طاسی با طرح مردانه ندارند.

شانه و برس زدن زیاد پوست سر برای رشد موها مفید است

هرگونه دستکاری کردن بیش از حد مو منجمله شانه و برس زدن زیاد بالقوه آسیب رسان بوده و در دراز مدت موجب ریزش مو می شود.

سیگار هیچ ربطی به ریزش مو ندارد

دقیقاً بر عکس! سیگار یکی از علل شایع و مهم ضعف مو و ریزش آن به ویژه در آقایان است.

اگر موی سفید را بکنیم به جای آن چندین موی سفید درمی آید

کندن مو عادت بسیار بدی است که ممکن است منتهی به عفونت یا اسکار در محل گردد ولی اثری بر روی تعداد موهای سفید ندارد و زیاد شدن موهای سفید بستگی به ژنتیک و عوامل بیشمار دیگر دارد.

قدرت مردانگی در افراد طاس کمتر است و یا مردان پرمو دارای نیروی جنسی بالاتری هستند

قدمت این باور غلط به هزاران سال قبل می رسد. در افسانه ها آمده است که قدرت و مردانگی سامسون با کوتاه کردن موهایش توسط دلیله از بین رفته است. در حال حاضر این نظریه مردود اعلام شده و هیچ ارتباطی بین نیروی جنسی و بودن یا نبودن موها وجود ندارد. بعبارت دیگر ممکن است نیروی جنسی مردی بسیار بالا بوده و موهایش هم کم باشد و یا بالعکس.

اگر پدر و یا مادر فردی دچار طاسی باشد، وی نیز حتماً طاس خواهد شد

توارث طاسی با طرح مردانه از طریق چندین ژن کنترول شده و صرف وجود طاسی در والدین دلیل وقوع حتمی آن در فرزندان پسر نمی شود هر چند که احتمال وقوع آن بسیار بالاتر می رود.

آلوپسی آندروژنتیک (طاسی با طرح مردانه) فقط پس از بلوغ رخ داده و سن معمول بروز آن حدود 25 سالگی است. بطور کلی 95 درصد ریزش مو در آقایان از نوع طاسی با طرح مردانه بوده و درحدود 50 درصد آقایان تا سن پنجاه سالگی این عارضه را تجربه خواهند کرد.

خانم های دچار آلوپسی آندروژنتیک همانند آقایان دچار طاسی کامل سر می شوند

شایعترین فرم ریزش مو در خانم ها (همانند آقایان) طاسی با طرح مردانه است. آلوپسی آندروژنتیک در خانم ها معمولاً در زمان هایی رخ می دهد که تغییرات هورمونی اتفاق می افتد شامل:

1) زمان بلوغ
2) پس از حاملگی
3) پس از قطع مصرف طولانی مدت قرص جلوگیری از حاملگی
4)در زمان یائسگی و پس از آن

تخمین زده شده است که 50 – 40 درصد خانم ها تا زمان رسیدن به سن یائسگی دچار درجاتی از آلوپسی آندروژنتیک شده اند. آلوپسی آندروژنتیک در خانم ها معمولاً قسمت های بالا و طرفین سر را درگیر کرده، به حالت گسترده و پخش بوده، بیشتر بصورت نازک شدن موها (نه از دست رفتن کامل مو) جلوه کرده و شدت آن بطور کلی کمتر از آقایان می باشد. شدت این عارضه با شروع یائسگی در خانم ها بیشتر شده و از نظر نمای بالینی به طاسی با طرح مردانه در آقایان شبیه تر می گردد.

درمان ریزش مو با ماساژ سر

ماساژ برای هر نوع مو لازم و ضروری است، داشتن مویی زیبا و سالم فقط با ماساژ امکان پذیر است. منظور از ماساژ فقط مالش موها نیست بلکه باید پوست سر را طوری ماساژ دهیم که به استخوان نچسبد.

علت این چسبندگی را می توان تولید سلولیت دانست که مانع از رسیدن خون به پوست سر می شود و در نتیجه موها خوب تغذیه نمی شوند. بنابراین شما باید با نوک انگشتان و یا کف دست حرکات دورانی در پوست سر ایجاد نمایید.

به طوری که بعد از ماساژ احساس کنید که پوست سر از استخوان جدا می شود. این ماساژ روزانه نه فقط از ریزش مو جلوگیری می کند و به آن ها زیبایی می بخشد، بلکه از بروز سردرد ها نیز جلوگیری می کند.

حال باید دید آیا شانه و برس زدن موها ضروری است؟ بعضی ها برس زدن را ضروری می دانند و کسانی هم عقیده دارند که این عمل باید با احتیاط انجام شود وگرنه مضر خواهد بود.

برس زدن گذشته از پاک کردن موها، خون را به جریان می اندازد به شرط آنکه موها سالم و محکم باشند. اگر موها ناسالم باشند، ممکن است به آن ها صدمه وارد شود، پس باید اول مو را سالم ساخت و بعد اقدام به برس زدن کرد.

شما می توانید پوست سر خود را به آرامی ماساژ دهید تا رشد مو را تحریک کنید . این یک روش عالی برای مناطقی است که به علت بافت مو نازک شده است. این کار را هر روز به مدت یک ماه تکرار کنید.

مراحل انجام ماساژ سر

1: با استفاده از روغن های طبیعی و خالص پوست سر خود را ماساژ دهید. با استفاده ازروغن هایی مانند نارگیل، زیتون، آواکادو، بادام و یا روغن جوجوبا.

2: استفاده از یک قاشق غذاخوری روغن زیتون و اضافه کردن چند قطره از رز ماری و اسطوخودوس، چوب درخت سرو، و روغن آویشن می تواند برای تحریک رشد مو موثر باشد.

3: با استفاده کردن از روغن و ماساژ توسط انگشتان، به صورت دایره ای، می تواند خارش مو را کم کند. خارش پوست سر شما باعث بریدگی های کوچکی می شود که سرعت رشد مو را کم می کند و یا رشد مو را مهار می کند.

4: برای درمان مناطقی از سرتان که مو های نازکی دارد می توانید قبل از هر بار شامپو کردن به مدت 2 تا 5 دقیقه موی سرتان را ماساژ دهید. زمانی که شما این کار را منظم برای نگهداری موی سرتان انجام می دهید 1 دقیقه ماساژ کافیست. ماساژ سرتان را در زمان استراحتتان انجام دهید زیرا ممکن است در طول روز وقت این کار را پیدا نکنید.

منبع : ایران ناز