سلاح کشنده انگلیس در ایران

احسان مصطفوی، اپیدمیولوژیست، رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران در پاسخ به این پرسش که «ویروس جدید کرونا که در انگلیس ظهور کرده است چه ویژگی هایی دارد؟»گفت:نوع جدیدی از ویروس کرونا که تاکنون در مناطق مختلف انگلستان مخصوصا در مناطق جنوبی آن گزارش شده است و گزارش‌های پراکنده‌ای از آن از سایر کشورهای اروپایی شده است؛ گفته می‌شود حدود ۷۰ درصد از نوع رایج این ویروس قدرت سرایت پذیری بیشتری دارد.

وی ادامه داد: این نوع از ویروس کرونا برای نخستین بار در حدود سه ماه پیش در بدن بیماران انگلیسی مشاهده شده است اما توالی کامل ژنوم آن اخیرا انجام شده است.

رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران افزود: این ویروس جهش یافته در ابتدا ویژگی خاصی از خود بروز نداد و به همین دلیل محققان آن را در زمره جهش‌های متعددی که یک ویروس به طور عادی انجام می‌دهد، می دانستند.

مصطفوی بیان داشت: اما حدود یک ماه پیش این سؤال برای محققان انگلیسی مطرح شد که چرا با وجود افزایش محدودیت‌های عمومی، گسترش ویروس در برخی مناطق این کشور کاهش پیدا نکرده است؛ این سوال باعث انجام یکسری تحقیقات وسیع شد و با تعیین توالی ژنوم ویروس مشخص شد که ویروسی جهش یافته در آن مناطق گسترش یافته است.  

وی ابراز داشت: ویروس جدید چندین جهش نسبت به ویروس رایج داشته است. یکی از این جهش‌ها زمینه را برای انتشار بیشتر ویروس در بدن فراهم کرده است. جهش دیگر قابلیت اتصال گیرنده ویروس به سطح سلول‌های بدن را افزایش داده است و مقابله با آن را دشوارتر کرده است.

رئیس مرکز تحقیقات بیماری های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران اضافه کرد: نهایتا یکی از این جهشها باعث حذف بخشی از ویروس شده است که نتیجه آن افزایش سرایت پذیری ویروس بوده است.

مصطفوی یادآور شد:گفته می‌شود این حذف ممکن است باعث شده باشد که آنتی بادی تولید شده در بدن بهبودیافتگان از کرونای رایج، محافظت کمتری در برابر ویروس جدید داشته باشد.

وی تصریح کرد: البته تاکنون حداقل هفت نوع جهش یافته ویروس عامل کووید-۱۹ در جهان شناسایی شده‌ است، اما آنچه که نوع جدید ویروس جهش یافته را حائز اهمیت کرده است، سرعت بالای سرایت آن است.

این اپیدمیولوژیست اظهار داشت: به گونه‌ای که گونه جدید که گفته می‌شد حدود ۱۵ درصد موارد ابتلا در چند هفته پیش در لندن به آن مربوط بوده است، هفته گذشته عامل ۶۰ درصد موارد ابتلا در این شهر بوده است.

مصطفوی افزود: مطالعات دانشگاه امپریال کالج لندن نشان داده است که میزان سرایت پذیری ویروس جدید حدود ۷۰ درصد افزایش یافته است؛ هر چند که این سرعت در جنوب شرقی انگلستان حدود ۴۰ درصد و در لندن و شرق انگلستان به ترتیب حدود ۶۰ درصد بوده است.

رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران ادامه داد: در حالی که به طور متوسط هر فرد در بریتانیا یک و دو دهم فرد دیگر را به کرونا مبتلا می‌کرد (عدد مولد نسلی)، این عدد در مورد ویروس جهش یافته جدید به حدود ۲ رسیده است.

وی متذکر شد: البته گفته می‌شود با توجه به عدم افزایش معنی دار میزان مرگ طی هفته‌های اخیر، به نظر نمی‌رسد که ویروس جدید خطرناک‌تر و یا مرگبارتر شده باشد. همچنین هنوز شواهدی در مورد سخت تر شدن درمان و یا مقاومت ویروس در برابر واکسن کرونا به دست نیامده است.  

مصطفوی خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد حداقل سه واکسن مهم تولید شده برای مقابله با کرونا قادر به مقابله با جهش جدید هم هستند و این واکسن‌ها، هنوز کارآیی خود را در این زمینه حفظ کرده‌اند.

رئیس مرکز تحقیقات بیماری های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران گفت: جهش ویروس هایی نظیر کرونا در مسیر فرار از تأثیرگذاری روش های معمول درمان و پیشگیری (واکسن) است؛ لذا ممکن است در آینده با جهش‌های بیشتر ویروس، واکسن‌های فعلی هم قادر به نابودی آن نباشند.

وی یادآور شد: لذا شاید واکسن‌های کرونا لازم باشد در آینده به روز شوند تا تأثیرگذاری خود را بر روی این جهش ها حفظ کنند. البته یک خوشبینی هم در این راستا این است که جهش‌های آینده ویروس به سمت بیماری زایی و سرایت پذیری کمتر ویروس پیش برود.

مصطفوی افزود: سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که از نزدیک با مقام‌های بهداشتی انگلستان در ارتباط است و در حال تجزیه و تحلیل داده‌های جدید است.

رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران تصریح کرد: آنها گفته‌اند به محض کسب اطلاعات بیشتر در مورد ویژگی‌های این نوع ویروس و تاثیرات آن بر دیگر کشورها، جامعه جهانی را مطلع خواهند کرد.