فوری/ واکسن کرونا هفته آینده وارد ایران می شود

واکسن ضد کرونای روسی هفته آینده وارد کشور می شود.

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران

کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه

دکتر میخائیل پاولنیکوف رییس بخش تحقیقات و واکسن سازی دانشگاه مسکو

روسیه : علی دارابی

کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه با بیان اینکه قرارداد خرید و همچنین تولید مشترک واکسن روسی «اسپوتنیک وی» بین تهران و مسکو امضا شد، اعلام کرد که اولین محموله این واکسن به میزان ۱۰ هزار دوز، تا ۱۶ بهمن به ایران ارسال خواهد شد.جلالی گفت: به دنبال ثبت واکسن روسی «اسپوتنیک وی» در ایران که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مسکو خبر آن را اعلام کرد، قرارداد خرید و تولید مشترک آن بین ایران و روسیه دیروز جمعه به امضا رسید و براساس توافق صورت گرفته با کریل دیمیتریف معاون رییس جمهور در امور واکسن و رییس صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه مقرر شد نخستین محموله واکسن تا ۱۶ بهمن و در ایام پیروزی انقلاب اسلامی به ایران ارسال شود.

وی افزود: محموله دوم به میزان ۱۰۰ هزار دوز، تا آخر بهمن ماه جاری و محموله سوم به میزان ۳۰۰ هزار دوز تا ۱۰ اسفند راهی تهران می‌شود. جلالی گفت: به همین روال هر دو هفته و یک ماه بین ما و روسیه برای ارسال محموله‌های واکسن به داخل ایران ادامه خواهد یافت. با توجه به اینکه ظرفیت واکسن سازی ایران هم بالا است طرف روس و ما توافق کردیم که این واکسن در داخل ایران نیز به شکل مشترک تولید شود.

وی تصریح کرد: در همین راستا طی ۱۰ روز آینده هیاتی از وزارت بهداشت و درمان ایران به مسکو خواهند آمد و در این مورد مذاکراتی انجام خواهند داد. سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه گفت: بخشی از ظرفیت‌های واکسن سازی ایران را به طرف روس اعلام کردیم و بخشی دیگر هم در سفر هیات ایرانی اعلام خواهد شد. با وجود اراده جدی که در مسوولان روسی برای همکاری در تولید مشترک این واکسن هست و امیدواریم در داخل ایران هم اراده جدی وجود داشته باشد می‌توانیم این واکسن را در داخل ایران تولید کنیم، چون از ماه‌ها پیش پیگیری‌های زیادی در این مورد انجام شده است.

وی گفت: با تحقق ساخت واکسن روسی در داخل ایران علاوه بر اینکه نیاز‌های داخلی تامین خواهد شد ایران در این مورد می‌تواند به عنوان صادرکننده منطقه‌ای واکسن عمل کند. جلالی درباره روند مذاکرات انجام شده برای قرارداد خرید و همکاری مشترک تولید واکسن اسپوتینک وی گفت: از چند ماه پیش سفارت جمهوری اسلامی ایرات پیگیری‌های زیادی با مقامات روسی انجام داد و محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران هم در این مورد با سرگئی لاوروف همتای خود مذاکرات فشرده‌ای داشتند و نهایتا قرارداد آن بین روسیه و ایران روز جمعه امضا شد.

سفیر جمهوری اسلامی ایران درباره سطح ایمنی واکسن روسی کرونا افزود: واکسیناسیون گسترده در روسیه با «اسپوتنیک وی» چند ماه است که در حال انجام است و برخی مقامات روسیه نظیر وزیر دفاع، همچنین نظامیان، کادر درمانی، معلمان و اساتید در این کشور واکسیناسیون شده اند بنابر این دانشمندان و مقامات روس در ایمنی آن مطمئن هستند.کاظم جلالی تصریح کرد: از طرفی تاکنون حدود سه میلیون نفر این واکسن را در داخل روسیه تزریق کرده اند و تا الان هم هیچ گزارشی از عوارض در میان آنان اعلام نشده است.

سفیر ایران در روسیه گفت: نکته مهمتر در ایمنی و کارایی این واکسن اینکه بسیاری از کشور‌ها نه تنها برای واکسیناسیون شهروندان خود با این واکسن به روسیه درخواست داده اند بلکه اقدام به تولید مشترک «اسپوتنیک وی» در داخل کشور‌های خود کرده اند. صندوق سرمایه گذاری مستقیم روسیه هم اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران واکسن روسی ویروس کرونا موسوم به «اسپوتنیک وی» را به ثبت رسانده است.

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز سه شنبه هفته گذشته در سفر به مسکو و در نشست خبری مشترک با سرگئی لاوروف همتای روس از ثبت واکسن روسی کرونا با نام "اسپوتنیک وی" در ایران خبر داد. ظریف گفت: واکسن روسی اسپوتنیک در ایران ثبت و از سوی مقام‌های بهداشتی ایران تایید شد و امیدواریم به زودی بتوانیم این واکسن را هم خریداری کنیم و هم از طریق موسسه‌های مربوطه ایران و روسیه، تولید مشترک آن را داشته باشیم.

باید نگران واکسن روسی بود؟

حرف‌های محرز تا چه اندازه درست است و ما چقدر باید نگران روسی باشیم؟ پوریا ناظمی، ژورنالیست حوزه علم، با اشاره به بخشی از صحبت‌های محرز درباره تأییدیه واکسن‌های دیگر در مقابل اسپوتنیک در توییتر خود می‌نویسد: در حال حاضر سازمان بهداشت جهانی تنها واکسن فایزر را به صورت اضطراری تأیید و EMA (آژانس دارویی اروپا) تنها دو واکسن فایزر و مدرنا را تأیید کرده است.

وی با اشاره به این که دستور عدم ورود این دو واکسن به ایران صادر شده است گفت: ایشان (دکتر محرز) در جایی گفته است واکسن اکسفورد مورد تأیید سازمان جهانی بهداشت است که این هم درست نیست و هنوز در حال بررسی است.

اما چرا ایرادات حرف محرز قابل توجه است؟ چونان که کیانوش جهانپور گفته است محرز مسئول کارآزمایی یکی از واکسن‌های ایرانی است و واکسن روسی به نوعی رقیب این واکسن حساب می‌شود و این مسئله‌ای نیست که بتوان آن را نادیده گرفت.

ناظمی در ادامه در توییت‌های خود درباره واکسن اسپوتنیک می‌نویسد: واکسن اسپوتنیک وی به هیچ وجه بر اساس مدارکی که داریم واکسن بد یا خطرناک شناخته نمی شود. ما داده‌های این واکسن را به شفافیت فایزر و مدرنا نداریم اما این الزاماً معادل خطرناک بودن نیست. پنجاه کشور تا کنون برای خرید این واکسن اقدام کرده و چندتایی غیر از روسیه تزریق را آغاز کرده‌اند.

ناظمی به یک نکته دیگر هم اشاره می‌کند و می‌نویسد: اکسفورد/ زنکا در حال همکاری با اسپوتنیک وی برای افزایش اثر واکسن به شکل مشترک است.

آرژانتین به عنوان نخستین کشور در قاره آمریکا از ۹ دی‌ماه استفاده از واکسن روسی را آغاز کرده است. امارات متحده عربی هم هفته گذشته به جمع کشورهای خریدار اسپوتنیک وی پیوست. پاکستان هم هم‌زمان با ایران اقدام به ثبت واکسن روسی کرده است و مجارستان نیز قبل از تأیید اتحادیه اروپا دو میلیون دوز از این واکسن را خریده است.

کشوری مثل امارات نه تنها محدودیت سیاسی در خرید فایزر ندارد، بلکه از نظر مالی هم هیچ مشکلی در خرید فایزر ندارد. با این وجود نه تنها از واکسن‌های چینی و روسی خریداری کرده است، بلکه در تست یکی از واکسن‌های چینی نیز مشارکت کرده است.

با توجه به همکاران واکسن اسپوتنیک و توانایی روسیه در حوزه واکسیناسیون به نظر می‌رسد واکسن اسپوتنیک وی به مراتب از واکسن ایرانی که تازه در مراحل اولیه تست است بارها مؤثرتر باشد و خرید آن ضروری است.

مشکل اساسی این جا است که بحران کرونا و حتی واکسن آن در ایران به شدت سیاسی شده و از دو روز گذشته نیز موضع‌گیری‌های سیاسی علیه واکسن روسی شروع شده است. این مسئله در کنار ضعف سیاستگذاری مسئولان، باعث خلق بحران‌های متعددی شده است، چنانچه با جو فعلی احتمال می‌رود که مردم در برابر زدن واکسن روسیه مقاومت کنند.

بهتر است مسئولان با توجه به جو موجود جامعه اول یک واکس اروپایی را تهیه می‌کردند و بعد سراغ واردات گسترده واکسن‌های چینی و روسی می‌رفتند. از سوی دیگر مسئولان ستاد کرونا باید فکری به حال اقناع کارشناسان خود و یک صدایی در ستاد کرونا بکنند. اگر مسئولان ستاد کرونا توان اقناع کارشناسان خود را ندارند، چطور می‌خواهند مردم را قانع کنند؟ 

نقدی که به مینو محرز وارد است نیز به بی‌دقتی او باز می‌گردد. آن چنان که پوریا ناظمی گفته است برخلاف گفته محرز به جز یک واکسن، هیچ واکسن دیگری تاییدیه بهداشت جهانی را نگرفته است، آن هم واکسنی که ایران قصد خرید آن را ندارد. اگر قرار است منتظر تایید سازمان بهداشت جهانی یا آژانس دارویی اروپا باشیم احتمالا به این زودی‌ها نمی‌توانیم واکسنی را بخریم.

همان‌طور که مشخص است با موضع گیری اخیر دکتر محرز راه جلب اعتماد مردم به اسپوتنیک بسیار سخت‌تر از قبل شده است. اگر فکر به حال این مسئله نشود ما با بحران مقاومت سیاسی در برابر واکسن مواجه خواهیم شد، مقاومتی که شاید کوچک باشد، اما در شرایط فعلی مهم و خطرناک است.