برای درمان افسردگی به روانشناس مراجعه کنیم یا روانپزشک

انسان به عنوان موجودی با پیچیدگی‌های ساختاری و ذهنی روانی، در عصر پرسرعت و مدرن امروزی، چه بداند و چه نداند، ممکن است سطوحی از افسردگی را تجربه کند و نیاز به مراجعه به یک روانشناس یا روانپزشک داشته باشد. لزوماً بررسی مسائل روحی و روانی و مراجعه به یک روانشناس و یا روانپزشک ، به این معنا نیست که موضوع یا مسئلۀ غامضی در جریان است؛ بلکه بیش از هر چیز نیاز به یک کارشناس و متخصص آگاه به ساختار و فرمت روانی انسان است تا بتوان از او در رویارویی با موقعیت‌های مختلف زندگی بهره گرفت. احتمالاً خواهید پرسید برای درمان افسردگی، می‌بایست به یک روانشناس مراجعه کرد یا به یک روانپزشک؟ فرق بین روانشناس و روانپزشک چیست و آیا هر دو تخصص یکسان داشته و یا در مواجهه با افسردگی به کدام یک از این دو باید مراجعه کرد؟ برای پاسخ به این سؤالات قصد داریم در این مقاله با شما گفتگو کرده و ابتدا بدانیم که روانشناس و روانپزشک چه تفاوتی دارند! پس همراه ما باشید 

تفاوت روانشناس و روانپزشک در چیست؟

واضح است که روانشناس و روانپزشک هر دو با روان انسان سروکار داشته و در حوزۀ روان تخصص دارند، اما رویکرد آن‌ها با یکدیگر متفاوت است. سؤال این است که این تفاوت در چیست؟!

اگر با دیدگاه آکادمیک به موضوع نگاه کنیم، روانپزشک به بررسی عوامل بیولوژیک و شیمیایی مؤثر بر روان افراد پرداخته و یک پزشک است. فردی که علاقمند است تا روانپزشک بشود به دانشکده پزشکی رفته و پس از گذراندن دورۀ چهارساله عمومی، وارد دورۀ تخصصی می‌شود. اما روانشناس روال متفاوتی را طی کرده و پس از تحصیل در رشتۀ روانشناسی که زیرشاخۀ علوم انسانی است، می‌تواند مدرک کارشناسی ارشد و دکترا در این رشته کسب کند.

روانشناسی به نحوۀ عملکرد افراد و رفتار آن‌ها پرداخته و تعامل و ارتباط افراد را با دیگران بررسی کرده و از خلال واکنش‌ها و طرز تفکر و ذهنیت آن‌ها به رفع مشکلات و ناهنجاری‌ها می‌پردازد. وجه تمایز مشخص روانشناسی و روانپزشکی، عدم تجویز دارو از سوی روانشناس است.

درعوض روانپزشک به بررسی مشکلات به‌وجود آمده پرداخته و بر اساس مطالعات بالینی و با استفاده از داروها، به بیمار کمک می‌کند. جالب اینکه در بسیاری از مواقع، روانشناسان و روانپزشکان در یک حیطه فعالیت و در واقع همکاری می‌کنند تا بتوانند با کمک هم، مشکل بیمار را رفع کنند.

روانشناس یا روانپزشک؟ آیا هر دو به درمان افسردگی می‌پردازند؟

برای درمان افسردگی و غلبه بر آن، این امکان وجود دارد که به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنیم. در واقع هر دو می‌توانند به درمان افسردگی بپردازند؛ منتهی همان طور که گفتیم هر یک به روشی متفاوت از دیگری.

تفاوت اصلی بین روانشناس و روانپزشک در درمان افسردگی به این صورت است که عموماً روانپزشکان از آنجایی که مجاز به تجویز دارو هستند، تمایل دارند که دارو برای بیمار تجویز کرده و با کمک دارو اقدام به درمان بیمار نمایند. اما روانشناسان در صورتی که نیاز به مداخلۀ دارویی بوده و استفاده از دارو را لازم بدانند و در مراجعه‌کننده تشخیص دهند، او را به روانپزشک ارجاع داده تا با مراجعه به روانپزشک، دارو برای او تجویز گردد.

همچنین فردی که درگیر افسردگی شده است، باید این را بداند که در موارد ابتلا به افسردگی شدید، استفاده از دارو می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد و زمینه را برای بررسی‌های روانشناسانه مهیّا کند. از سوی دیگر ممکن است روانشناس از روش‌هایی برای درمان کمک بگیرد که روانپزشک از آن‌ها استفاده نکند. روش‌ها و تکنیک‌هایی مانند گفتگودرمانی، بازی‌‌درمانی و دیگر روش‌ها که بسته به شاخه‌های مختلف و انواع روانشناسی ممکن است متفاوت باشند.

آیا برای درمان افسردگی نیاز به مراجعه به متخصص است یا خیر؟

تا به اینجا در مورد هر دو شاخۀ روانشناسی و روانپزشکی صحبت کردیم. اما سؤال این است که در هنگام بروز افسردگی، برای درمان افسردگی به کدام یک مراجعه کنیم؟

شاید بد نباشد که کمی در مورد افسردگی صحبت کنیم. افسردگی بیش از اینکه یک بیماری به حساب بیاید، یک اختلال است که باعث ظهور احساساتی از قبیل خشم، غم، ناامیدی، ترس و اضطراب می‌گردد و روال معمول زندگی فرد را مختل می‌سازد؛ به گونه‌ای که فرد قادر به انجام وظایف معمول در زندگی خود نبوده و ممکن است نظم زندگی او برهم بخورد. افسردگی ممکن است در هر برهه‌ای از زندگی و به دلایل مختلف ایجاد شود، اما اصلی‌ترین نکته، توان عبور فرد از افسردگی است که گاهی اوقات برای او مقدور نبوده و نیاز به دریافت کمک و مداخلۀ دارویی دارد.

حالا که تاحدودی در مورد افسردگی صحبت شد، خوب می‌دانیم که سبک زندگی و ایجاد تغییر در روش و استایل و سبک زندگی شخصی می‌تواند در درمان افسردگی و گذر از آن مؤثر باشد. پس قبل از مراجعه به روانشناس یا روانپزشک می‌شود که با تغییر در سبک زندگی، انجام فعالیت‌هایی همانند ورزش که احساسات بهتری در ما ایجاد می‌کنند، می‌توانیم به شرایط خود کمک کنیم. در صورتی که فرد قادر به تغییر شرایط نباشد و یا روند بیماری به گونه‌ای باشد که دچار افسردگی شدید شده باشد، نیاز به مراجعه دارد و می‌بایست به متخصص مراجعه نماید.

برای درمان افسردگی به روانشناس مراجعه کنیم یا روانپزشک؟

برای درمان افسردگی و عبور از این اختلال که بر زندگی نرمال فرد تأثیر منفی می‌گذارد، در صورتی که تغییر سبک زندگی کافی نبود و یا فرد احاس نیاز به مراجعه به یک متخصص داشت، در ابتدا بهتر است که به روانشناس مراجعه کند. با مراجعه به روانشناس فرد می‌تواند با مشاوره‌های دریافتی و روش‌های غیردارویی که روانشناس ارائه می‌دهد، تا حدود زیادی بر مشکل خود فائق آمده و احساس و شرایط بهتری داشته باشد.

اما همانطور که گفتیم در مواردی که مشکل جدّی است و لازم است از دارو و روش‌های درمانی تجویز شده از سوی روانپزشک استفاده کرد، روانشناس فرد را به روانپزشک ارجاع داده و با همکاری روانپزشک، به مداوای فرد می‌پردازد. کما اینکه در برخی موارد مانند افسردگی فصلی ممکن است مشکل تنها با مراجعه به روانشناس حل شود، اما در مواردی دیگر نیاز به استفادۀ همزمان از خدمات روانشناس و استفاده از دارو باشد؛ مانند افسردگی دوقطبی و یا افسردگی آتپیک.

نتیجه گیری و جمع بندی

توجه به سلامت روان همانند توجه و دقت به سلامتی جسم، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و پرواضح است که جسم و روان هر دو بر هم تأثیرگذار هستند. لذا مراجعه به روانشناس و استفاده از خدمات مشاوره و روان‌درمانی و همچنین در صورت لزوم استفاده از روش‌های درمانی روانپزشک در درمان افسردگی، می‌تواند در دنیای مدرن امروز راه را بر مشکلات و مسائل بزرگتر بسته و شرایط را برای داشتن زندگی سالم‌تر برای تمامی افراد فراهم نماید.