آینده پرداخت سازان مهاجرت از کارت به حساب بانکی است

 «پرداخت سازی و راه‌های نرفته‌اش» عنوان یکی از پنل‌های تخصصی این رویداد بود که با حضور محمدحسین کاشی، مدیرعامل پرداخت الکترونیک سداد؛ محمد مهدی تقی‌پور، مدیرعامل به‌پرداخت ملت؛ فرهاد اینالویی، معاون فناوری اطلاعات بانک ایران زمین؛ مهرداد حداد، مدیر امور فناوری‌های نوین بانک پاسارگاد؛ حمیدرضا نوروزی، معاون اداره نظارت نظام‌های پرداخت بانک مرکزی و به میزبانی علیرضا هوشمند دبیر کارگروه پرداخت‌سازی نصر تهران برگزار شد.

در ابتدای بحث علیرضا هوشمند دبیرکارگروه پرداخت‌سازی نصر ضمن تعریف مفهوم پرداخت‌سازی این سوال را مطرح کرد که چرا بانک‌ها بابت سرویس کارت به کارت به پرداخت‌سازها کارمزد نمی‌دهد؟ به گفته هوشمند سرویس‌های پرداخت‌سازی در اپلیکیشن‌های پرداخت مانند ایوا، آپ و غیره وجود دارند و باعث تسهیل روند کارت به کارت می‌شوند اما سال‌هاست که بانک‌ها به این شرکت‌ها کارمزد نمی‌دهد. دبیرکارگروه پرداخت‌سازی نصر در واقع به این موضوع اشاره کرد که به رغم اصلاح نظام کارمزد شبکه بانک و پرداخت و اضافه شدن پذیرندگان به ساختار نظام کارمزد برای پرداخت‌سازان سهم کارمزدی در نظر گرفته نشده است.

کارمزد بر عهده سرویس‌گیرنده است!

در پاسخ به این پرسش فرهاد اینالویی معاون فناوری اطلاعات بانک ایران زمین با تاکید بر این موضوع که پرداخت‌سازان مدل کسب وکار خود را درست طراحی نکردند گفت: پرداخت‌سازها باید ارزش افزوده ایجاد کنند تا بتوانند از خود کاربر پول بگیرند. اینالویی با اشاره به این نکته که اگر پرداخت‌ساز کارمزد می‌خواهد باید این مبلغ را از مشتری بگیرد، گفت: مردم هم باید عادت کنند که بار کارمزد بر عهده سرویس گیرنده است. بانک‌ها اپلیکیشن مستقل دارند و هرکس می‌تواند از اپ بانک خود استفاده کنند.

در ادامه بحث معاون فناوری اطلاعات بانک ایران زمین این سوال را نیز مطرح کرد آیا پرداخت‌ساز توانسته نسبت به بانک مزیت رقابتی ایجاد کند؟

هوشمند در پاسخ به این پرسش به این نکته اشاره کرد که مدل انتقال مبالغ در پرداخت‌سازی سه وجهی است. به گفته او 40 درصد انتقال وجود شبکه بانکی توسط خودپردازها انجام می‌شود و این سخت‌افزارها ماهانه دو میلیون تومان هزینه دارند وحال آنکه با توجه به ساختار پرداخت‌سازی سه وجهی، آنها حتی هزینه‌های بانک را کاهش داده اند.

در ادامه محمد مهدی تقی‌پور، مدیرعامل به‌پرداخت ملت، در واکنش به صحبت‌های اینالویی توضیح داد که هنوز بسیاری از بانک‌ها اپ کاربردی و آسان ندارند و دیگر نمی‌توان با هزینه‌های سنگین سخت افزاری شبکه خودپردازها را افزایش داد. تقی پور بر این موضوع تاکید داشت که نمی‌توان سهم پرداخت‌سازها را در افزایش کارت به کارت نادیده گرفت!

در مقابل اما مهرداد حداد مدیر امور فناوری های نوین بانک پاسارگاد معتقد است که پرداخت‌سازها از بانک سرویس می‌خواهند، بانکها متقاضی پرداخت‌سازها نبودند که حالا بخواهند کارمزد بدهند!

تقی پور اما در انتقاد به این پاسخ گفت: هرکاربری گاه بالای پنج کارت دارد، نمی‌توان از کاربران خواست در گوشی خود چندین اپ را نصب کنند.

مهاجرت از کارت به حساب بانکی

محمدحسین کاشی مدیرعامل پرداخت الکترونیک سداد اما دیدگاه دیگری داشت. کاشی بر این نکته تاکید کرد که باید راه‌های میان‌مدت و بلندمدت را در نظر بگیریم. به اعتقاد کاشی باید راه میان‌مدتی داشته باشیم و به یک چارچوب و مدلی برسیم و بر اساس آن راه بلندمدتی را پیش بگیریم. راه بلند مدت از دید او مهاجرت از کارت به حساب بانکی است که در آن حساب بانکی به سمت پرداخت‌سازها بیاید. کاشی معتقد است که نمی‌توانیم سرمایه‌گذاری‌هایی که در بخش خصوصی و نیمه‌خصوصی در حوزه پرداخت انجام شده است را نادیده بگیریم و بگوییم این ظرفیت و این پتانسیل باید اصلاح شود و این روش غلط بوده است. چرا که برای ایجاد این ظرفیت ها چندین سال زمان و هزینه صرف شده است و همین امر در نظر گرفتن راه میان مدت و بلند مدت را ضروری میکند. او تصریح کرد مهاجرت به حساب بانکی مدینه فاضله این شرایط است اما نباید راه‌های کوتاه مدت را نیز از بین برد.

هوشمند نیز در ادامه بر این نکته تاکید کرد که ما در دوره گذاری هستیم که باید به آن مدینه فاضله‌ای که دکتر کاشی در صحبت‌هایش به آن اشاره کرد برسیم.

حمیدرضا نوروزیمعاون اداره نظارت نظام‌های پرداخت بانک مرکزی در ادامه بحث به آمارهای جالبی اشاره کرد. به گفته نوروزی در هر روز23 میلیون تراکنش کارت به کارت در کشور انجام می‌شود که تنها حدود 5 میلیون تراکنش در هاب فناوران شکل می‌گیرد که میزان مبلغی آن حدود سه و نیم همت است و عمده وزن تراکنش‌ها از کارت به کارت از کانال بانک است. هوشمند در مقابل به این نکته اشاره کرد که هاب فناوران برای پوشش مسائل امنیتی و از بین مش ایجاد شده است. اینالویی اما تاکید کرد که مهم ارزش افزوده است. به اعتقاد او استاندارد بانکداری باز حساب به حساب است نه کارت به کارت و ادامه این مسیر نابودی اکوسیستم پرداخت‌یاری است و پرداخت‌ساز تمام سرویس‌ها را رها کرده و بر این سرویس متمرکز شده است.

حداد نیز بر این نکته تاکید کرد که هر زمان پرداخت‌ساز به افزایش تعداد حساب و مشتریان بانک کمک کرد می‌تواند بابت خلق ارزش افزوده درخواست کارمزد کند.

در نهایت دکتر محمد حسین کاشی، مدیرعامل پرداخت الکترونیک سداد با شنیدن تمام اظهارات گفت: زمانی که ما راجع به نوآوری و خلق ارزش افزوده جدید صحبت می‌کنیم، باید در نظر بگیریم که این خلق ارزش بدون سرمایه‌گذاری و بدون توجه به پلنی که در یک کسب وکار شکل می‌گیرد انجام نمی‌شود. نمی‌توان بدون توجه به هزینه‌های انجام شده بگوییم مدل کسب و کار غلط است و به همین دلیل نمی‌توان و نباید تمام پتانسیل‌های ایجاد شده در فین تک را از بین برد. کاشی بر این نکته تاکید کرد که می‌گوییم چرا پرداخت‌سازها به سمت ارائه سایر سرویس‌ها نمی‌روند، اما توجه نداریم که کدام سرویس تا این حد میان مردم نفوذ کرده است؟ او با اشاره به سهولت سرویس کارت به کارت بر این نکته تاکید کرد که باید با همراهی بیشتر رگولاتور این ظرفیت را با یک مدل درست تنظیم کرد. به اعتقاد کاشی بهتر بود ابزارهای فعال مشخص و برحسب آن کارمزد تعیین می‌شد اما حالا تفاوتی میان شرکت‌های نوپا و شرکت‌های قدیم قائل نشدیم. در پایان این نشست علیرضا هوشمند دبیرکارگروه پرداخت‌سازی نصر تهران اینطور نتیجه گرفت که پایان این مسیر مسدود است و شاید تا زمان ارائه مجوز ارائه سرویس به پرداخت سازها چیزی از آنها باقی نماند.