علت ریزش مو در نوزادان چیست؟

هفته ها و ماه های اول زندگی کودک پر از تغییرات بزرگ است. اما آنچه پدر و مادرهای جدید شاید انتظار نداشته باشند موهای ریز و درشتی است که روی تشک نوزاد خود باقی مانده است.خوشبختانه ریزش موی نوزادان بندرت نگران کننده است. ریزش مو به این معناست که یک کودک تعدیل عظیمی را در زندگی خارج از رحم انجام می دهد.

 

در هر بزرگسال، هر رشته مو موقتی رشد می کند و هنگامی که مو رشد نمی کند، می ریزد. در هر زمان معین، تنها درصد کمی از موهای سر در این مرحله قرار می گیرند و فقط در حدود ۵۰ تا ۱۰۰ رشته در روز از بین می رود.

 

به گفته متخصصان کودک تغییرات بزرگ هورمونی در بدن کودک بعد از تولد اتفاق می افتد، که می تواند باعث شود همه موهای آنها به طور همزمان وارد مرحله استراحت شوند، این بدان معنی است که همه ی موهای کودک می توانند به یکباره ریخته شوند.

 

مادر و نوزاد هر دو در طی زایمان دچار تغییرات جنجالی هورمونی می شوند که برای تولد موفق ضروری است. شروع زایمان به بدن کودک هشدار می دهد تا شروع به تولید هورمون هایی کند که برای زندگی در خارج از رحم بسیار مهم هستند. بعضی از هورمون ها به پیشرفت شریان ها و رگ های کودک کمک می کنند، و اطمینان حاصل می کنند که اندام ها در هنگام زایمان و و بعد از قطع شدن بند ناف خون کافی دریافت می کنند.

 

 

یکی از هورمون ها به نام کورتیزول، به ریه های نوزادان کمک می کند و به آنها امکان می دهد نفس اول خود را بکشند. همچنین به بدن کودک کمک می کند تا انرژی و حرارت خود را تولید کند. زایمان نوع خوبی از استرس را برای کودک ایجاد می کند. استرس باعث تولید کورتیزول می شود، که انرژی را به سمت تغییرات رشد برای بقاء مهم هدایت می کند.

 

بعد از تولد ، تمام موهای کودک در مرحله استراحت می ماند تا منابع بیشتری در دسترس قرار بگیرند. موها معمولاً در سن ۸ تا ۱۲ هفتگی شروع به ریختن می کنند و تقریباً در حدود ۳ تا ۷ ماهگی رشد می کنند. با گذشت حدود ۲ سال موهای ضخیم تر ظاهر می شوند. زمان بندی و الگوی خاص ریزش و رشد مو به چندین عامل از جمله جنس، قومیت، ژنتیک، شرایط تولد (نارس، زودرس یا دیررس؛ تولد طبیعی یا سزارین) و تغذیه کودک بستگی دارد.

 

 آیا ریزش مو در نوزاد طبیعی است و نیازی به درمان ندارد؟

بعضی از نوزادان هنگام تولد دارای موهای پرپشتی بوده در حالی که برخی دیگر دارای موهای کم و یا ناچیزی می باشند و این یک مسئله ژنتیکی است که از پدر و مادر خود به ارث می برند.

 

اکثر نوزادان و البته نه همه در یک بازه زمانی دچار ریزش مو می شوند و موهای اولیه خود را از دست می دهند، این ریزش مو کاملا طبیعی بوده و جای نگرانی برای والدین ندارد و دلیل آن صرفا تغییرات هورمونی به واسطه تولد می باشد. قبل از تولد کودک دارای سطح بالایی از هورمون ها بوده که از بدن مادر وارد بدن وی می شوند اما بعد از تولد به واسطه قطع ارتباط مستقیم خونی با مادر این هورمون ها افت می کنند که موجب می شود موهای نوزاد وارد فاز استراحت گردند و معنی آن این است که برای مدتی موهای نوزاد رشد نخواهند کرد و حتی ممکن است دچار ریزش نیز گردند.

 

 

معمولا انتظار می رود در 6 ماه اول بعد از تولد نوزاد دچار ریزش مو گردد، این ریزش می تواند بصورت کلی یا منطقه ای باشد. بیشتر نوزادان موهای پشت سر خود را از دست می دهند زیرا وقتی در حالت خوابیده سر خود را می چرخانند موهای پشت سر در اثر کشیدگی جدا می شوند.

 

چه کاری می توان برای جلوگیری از ریزش مو در نوزاد انجام داد؟

در واقع هیچ کاری نمی توان انجام داد، والدین باید بدانند این ریزش مو یک چرخه طبیعی است و فقط باید صبر نمایند تا دوره آن تمام شود و بعد از آن بدون نیاز به اقدامی شاهد رویش موهای کودک خود خواهند بود.

 

چه زمانی ریزش مو در نوزاد نشانه بیماری است و نیاز به مراجعه به پزشک می باشد؟

اگر بعد از 6 ماه کماکان نوزاد با شدت زیاد دچار ریزش مو بوده آنگاه نیاز به مراجعه به پزشک می باشد، گاهی ممکن است مشکلی در تغذیه نوزاد از جمله عدم دریافت کافی آهن و بعضی از ویتامین ها وجود داشته باشد.

 

اگر نوزاد در 6 ماه اول دچار طاسی کامل شود جای نگرانی دارد؟

خیر، بسیاری از نوزادان ممکن است در 6 ماه اول دچار طاسی شوند و تا 1 سال نیز شاهد هیچ گونه رویشی نباشند.

 

آیا تراشیدن سر نوزاد یا کودک موجب پرپشتی موهای او می شود؟

خیر تراشیدن موها در هیچ سنی موجب تقویت و پرپشتی موها نمی شود و این یک باور غلط است.

 

 

آیا راهی برای تقویت و بهبود وضعیت موها در کودکان و نوزادان وجود دارد؟

بهترین راه رسیدگی به تغذیه کودک و مادر است، در گام اول توصیه می شود خانم ها از چند ماه قبل از بارداری به تغذیه خود اهمیت بیشتری دهند و با مراجعه به پزشک و انجام آزمایشات خون وضعیت غده تیروئید و برخی املاح معدنی و ویتامین ها از قبیل آهن، کلسیم، روی، ویتامین D و B12  که نقش مهمی در تکامل و رشد جنین ایفا می کنند را بررسی نمایند تا در صورت نیاز زیر نظر پزشک از مکمل های غذایی مناسب استفاده کنند.

 

نکته مهم دیگر این است که حداقل برای 6 ماه نوزاد از شیر مادر تغذیه کند، توجه کنید هیچ نوع شیر خشک و یا مکمل غذایی نمی تواند جایگزین مناسبی برای شیر مادر باشد. شیر مادر علاوه بر مواد مغذی طبیعی حاوی آنتی بادی و هورمون های متعددی نیز می باشد که موجب تقویت سیستم ایمنی و رشد بهتر نوزاد می گردند که در هیچ نوع شیر خشک و یا محصولی دیگر نمی توان آن ها را مشاهده نمود.

 

تحقیقات نشان می دهند تغذیه دوران بارداری و سال های ابتدایی کودکان به اندازه ژنتیک در سلامت و ساختار بدنی آن ها نقش ایفا می کند.

 

 

در دوران شیردهی نیز توصیه می شود مادران از تغذیه متنوع و مناسبی برخوردار باشند و به میزان کافی از همه گروه های غذایی از جمله پروتئین ها مانند مرغ، تخم مرغ، ماهی و حتی گوشت قرمز، منابع کلسیم مانند لبنیات، میوه ها و سبزیجات تازه، حبوبات و غیره استفاده نمایند تا به میزان کافی پروتئین، کربوهیدرات، چربی های مفید، ویتامین و املاح معدنی دریافت نمایند. تغذیه مناسب به طور مستقیم باعث افزایش کیفیت و ارزش غذایی شیر مادر می گردد.

 

چه مدت توصیه می شود کودک از شیر مادر تغذیه کند؟

6 ماه اول توصیه می شود نوزاد فقط از شیر مادر تغذیه کند و از ماه ششم به بعد می توان به آهستگی و میزان کم سایر مواد غذایی از جمله برخی از انواع آب میوه، برنج و سفیده تخم مرغ پخته و له شده، گاهی شیر خشک و میوه هایی که هضم آن ها راحت است مانند موز به برنامه غذایی کودک اضافه نمود.

 

پس به عنوان قاعده کلی توصیه می شود 6 الی 12 ماه نوزاد از شیر مادر تغذیه کند. اگر مدت شیردهی طولانی تر شود مانعی ندارد.

 

آیا نکته دیگری درباره تغذیه کودکان وجود دارد که موجب بهبود وضعیت رشد و سلامت آن ها گردد؟

توجه کنید آنچه که به کودک خود از 6 ماهگی تا 3 سالگی برای خوردن می دهید موجب شکل گیری ذائقه وی می گردد پس مهم است از همین دوران، کودکان را با مواد غذایی سالم و مغذی به جای مواد غذایی خوشمزه آشنا کنیم.

 

کافی است کودک برای اولین بار طعم مواد غذایی شیرین مانند کیک، شکلات و بستنی را تجربه کند آنگاه همیشه آن ها را به میوه ها و سبزیجات و سایر مواد غذایی ترجیح خواهد داد و یکی از دلایل بد غذایی کودکان این است که والدین ناآگاهانه و در زمان نامناسب حس چشایی کودکان را با تنقلات غیر سالم آشنا می کنند.

 

 

همچنین با توجه به کاهش کیفیت مواد غذایی نسبت به دهه های گذشته اغلب کودکان نیازمند استفاده از مکمل های غذایی به شکل دوره ای می باشند تا به میزان کافی مواد مغذی مهم مانند روی(زینک)، ویتامین D، کلسیم، منیزیم و ویتامین های گروه ب را دریافت کنند.

 

 

منابع: سلامت نیوز ، کلینیک مو