۵ راهکار برای جلوگیری از سکته مغزی
دانشمندان دانشگاه هاروارد ۵ راهکار موثر که می‌تواند خطر سکته مغزی در انسان را کاهش دهد، توضیح دادند.
سکته مغزی یکی از رایج‌ترین بیماری‌ها در میان انسان هاست. سکته مغزی نوعی اختلال نورولوژیک ناگهانی است که به علت بسته شدن عروق کانونی رخ می‌دهد که به دنبال آن خون‌رسانی به ناحیه‌ای که دچار سکته مغزی شده‌است مختل می‌شود. به بیان دیگر، اگر خون‌رسانی به قسمتی از مغز دچار اختلال شده و متوقف شود این قسمت از مغز دیگر نمی‌تواند عملکرد طبیعی خود را داشته باشد که این وضعیت را اصطلاحاً سکته مغزی می‌نامند.
سکته مغزی می‌تواند به عللی مانند بسته شدن یا پاره شدن یکی از رگ‌های خون‌رسان مغز ایجاد شود. احتمال وقوع سکته مغزی در مردان بیشتر از زنان است. معمولاً قبل از بروز سکته مغزی علائم هشدار دهنده‌ای وجود ندارد یا اینکه علائم بسیار جزئی هستند. بعد از بروز سکته مغزی بیمار باید بلافاصله در بیمارستان بستری شود تا از بروز صدمات دائمی به مغز جلوگیری شود. عوارضی که بعد از سکته مغزی ایجاد می‌شود بستگی به محل سکته و وسعت بافت‌های گرفتار شده مغز دارد. عوارض سکته مغزی از عوارض خفیف و گذرا مثل تاری دید تا عوارض فلج‌کننده دائمی یا حتی مرگ را شامل می‌شود.
تحقیقات نشان داده است با افزایش سن خطر احتمال وقوع سکته مغزی در فرد افزایش می‌یابد. با این حال، متخصصان انگلیسی می‌گویند به جز عامل سن، ۵ عامل دیگر نیز وجود دارد که می‌توان با کنترل آن به میزان قابل توجهی خطر وقوع سکته مغزی در فرد را کاهش داد. در این گزارش به این ۵ عامل می‌پردازیم.
۱- فشار خون
فشار خون بالا یکی از اصلی‌ترین دلایل وقوع سکته مغزی است. تحقیقات دانشمندان دانشگاه هاروارد می‌دهد فشار خون بالای کنترل نشده می‌تواند خطر وقوع سکته مغزی در افراد را تا چهار برابر افزایش دهد. با افزایش سن افراد باید به طور مستمر فشار خون خود را اندازه گیری کنند. فشار خون ایده آل سیستول ۱۲ و دیاستول ۸ میلی متر جیوه است. بهتر است در اندازه گیری فشار خون به تعداد ضربان قلب نیز توجه شود.
می‌توانید با انجام مداوم ورزش و افزایش ضربان قلب خود در بلند مدت باعث کاهش فشار خون شوید. متخصصان انگلیسی پیشنهاد می‌کنند افراد در طول روز ۳۰ دقیقه فعالیت‌های بدنی مانند ورزش را انجام دهند. یکی از مهم‌ترین راهکار‌ها برای کاهش فشار خون کم کردن مصرف نمک در رژیم غذایی است.
بسیاری از مواد غذایی از جمله نان و مواد غذایی فرآوری شده که از بیرون تهیه می‌کنید دارای نمک‌های پنهان است، پس بهتر است در پخت و پز روزانه حدالمقدور از نمک استفاده نکنید. ذائقه خود را به غذا‌های کم نمک و کم چربی عادت دهید. این کار در بلند مدت به شما برای کم کردن فشار خون کمک می‌کند.
متخصصان تغذیه تاکید دارند میوه‌ها و سبزیجات را نباید از رژیم غذایی حذف کرد. این مواد غذایی بسیار برای سلامتی بدن مفید هستند و می‌توانند به طور طبیعی به کم کردن فشار خون کمک کنند.
۲- داشتن تناسب اندام
دانشمندان دانشگاه هاروارد از ارتباط مستقیم میان چاقی و اضافه وزن و بالا رفتن خطر سکته مغزی خبر می‌دهند. شاخص توده بدن (BMI) یکی از مواردی است که می‌تواند پیش‌بینی‌کننده مناسبی از تناسب اندام فرد باشد. متخصصان تغذیه می‌گویند شاخص توده بدن کمتر از عدد ۲۵ ایده آل‌ترین گزینه است. البته شاخص توده بدن در افراد مختلف متفاوت است و هر انسانی یک آستانه برای اضافه وزن یا چاقی دارد که می‌تواند خطر سکته مغزی را در او افزایش دهد.
برای مثال، یک مرد با قد ۱۸۲ سانتی متر اگر وزنی معادل ۸۲ کیلوگرم داشته باشد، وزن متناسبی دارد درحالی که اگر یک خانم با قد ۱۶۴ سانتی متر این وزن را داشته باشد، چاق محسوب می‌شود. در واقع شاخص توده بدن براساس میزان قد و وزن افراد، وزن متناسب را تعیین می‌کند.
متخصصان انگلیسی می‌گویند برای داشتن تناسب اندام باید افراد نسبت به کالری دریافتی روزانه خود هوشیار باشند. به طور معمول یک انسان سالم نیازمند ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ کالری انرژی در طول روز است و نباید از این میزان پیشروی کند. کسانی که دارای اضافه وزن هستند علاوه بر توجه به کاهش دریافت انرژی، باید با فعالیت انرژی بیشتری را نیز بسوزانند. فعالیت‌هایی مانند پیاده روی، شنا کردن و ورزش‌های رزمی می‌تواند به افراد برای سوزاندن چربی‌های اضافی کمک کند.
۳- ورزش کردن
تحقیقات متعدد نشان داده است ورزش کردن می‌تواند یکی از عوامل تاثیر‌گذار در کاهش خطر سکته مغزی در افراد باشد. فعالیت‌های بدنی می‌تواند توان شش‌ها را افزایش دهد. سعی کنید به طور مستمر در طول روز فعالیت‌های بدنی داشته باشید. همچنین ممکن است برای برخی انجام ورزش‌های بلند مدت برای ۳۰ دقیقه مداوم سخت باشد. در این موارد فعالیت‌های بدنی خود را به ۳ بخش ۱۰ دقیقه‌ای تقسیم کنید.
بکوشید در سبک زندگی خود را از راکد بودن به سمت فعال بودن سوق دهید. برای مثال، پیاده به خرید بروید و یا بخشی از مسیر محل کار تا خانه را پیاده طی کنید.
۴- نقش مخرب نوشیدنی‌های الکلی
تحقیقات دانشمندان نشان داده است افرادی که از نوشیدنی‌های الکلی استفاده می‌کنند به میزان قابل توجهی نسبت به افراد دیگر در خطر بیشتری برای ابتلا به سکته مغزی قرار دارند. همچنین با افزایش مصرف نوشیدنی‌های الکلی این خطر می‌تواند تا چند برابر افزایش یابد.
متخصصان تغذیه همواره نسبت به خطرات مصرف مشروبات الکلی هشدار داده‌اند. تاثیرات مخرب الکل تنها بر مغز نیست بلکه کبد، کلیه ها، چشم‌ها و سایر اندام‌ها را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
۵- استعمال دخانیات
یافته‌های دانشمندان دانشگاه هاروارد نشان می‌دهد کسانی که سیگار می‌کشند به میزان قابل توجهی در خطر سکته مغزی قرار دارند. استعمال دخانیات باعث شدت گرفتن ایجاد لخته‌های خونی می‌شود که این عامل در نهایت منجر به سکته مغزی در فرد می‌شود.
محققان امریکایی توصیه می‌کنند توقف استعمال دخانیات نخستین و مهم‌ترین اقدامی است که می‌توان در راستای تغییر سبک زندگی برای کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی انجام داد.
در پایان باید گفت که سکته مغزی به میزان زیادی وابسته به سبک زندگی هر انسان است. انسان‌ها نمی‌توانند مانع از افزایش سن خود شوند، اما می‌توانند به راحتی با تغییر عادات، رژیم غذایی و نیز افزایش تحرک و فعالیت خطر وقوع سکته مغزی را به میزان قابل توجهی کم کنند.
