
گفتگوی اختصاصی دکتر علیرضا رییسی، سخنگوی پویش ملی نه به تصادف:
دلیل تفاوت آمار ارائه شده در موضوع تصادفات چیست؟

در روزهای اخیر، توجه جامعه به بحران تصادفات جادهای جلب شده و در همین راستا، آمارهای مختلفی از تلفات و خسارات ناشی از این حوادث ارائه میشود. این تفاوت در آمارها، پرسشهایی را در مورد منبع اطلاعات و میزان دقت آنها ایجاد کرده است. در گفتوگوی اختصاصی با دکتر علیرضا رئیسی، سخنگوی پویش ملی "نه به تصادف"، به بررسی دلایل این اختلافات پرداختهایم. این گزارش به شما نشان میدهد که چرا ارقام ارائهشده متفاوت هستند و چگونه میتوان تصویری دقیقتر از وضعیت تصادفات به دست آورد.
در روزهای اخیر شاهدیم که همزمان با جلب توجه افکار عمومی به پویش ملی نه به تصادف، اعداد و ارقام مرگ و میر و جراحت و خسارت متفاوتی از منابع مختلف ارائه می شود. این سوال پیش می آید که چرا با آمار متفاوت مواجهیم و کدام مرجع اعداد نهایی را ارائه خواهد کرد؟
دکتر رییسی: تصادفات جادهای در کشور به یک بحران تبدیل شده است. حادثهای که روزانه جان دهها نفر را میگیرد و بسیاری را با آسیبهای جبرانناپذیر جسمی و روانی روبهرو میکند. پویش ملی "نه به تصادف" با هدف آگاهیبخشی و هشدار به جامعه تلاش دارد از روند عادیسازی این معضل جلوگیری کند و در مسیر کاهش حوادث رانندگی گام بردارد.
نه به تصادف؛ آمار، آگاهی و اقدام برای پیشگیری
یکی از چالشهای اساسی در بحث تصادفات جادهای، عادی شدن این اتفاقات برای جامعه است. به دلیل وقوع مکرر تصادفات، آسیبهای ناشی از آنها برای بسیاری از مردم به امری معمولی تبدیل شده است. اما واقعیت این است که هر تصادف نهتنها خسارتهای مالی در پی دارد، بلکه میتواند باعث آسیبهای جدی جسمی و روانی شود. هدف اصلی پویش ملی "نه به تصادف" این است که با اطلاعرسانی، از این روند عادیسازی جلوگیری کند و میزان تلفات تصادفات را کاهش دهد.
انواع تصادفات و دستهبندی آنها
در تصادفات رانندگی، سه نوع خسارت قابل شناسایی است:
خسارتهای مادی: شامل آسیبهایی که به وسایل نقلیه وارد میشود. این نوع تصادفات که به "تصادفات خسارتی" معروف هستند، آمار مشخص و دقیقی دارند.
خسارتهای جسمی: شامل جراحات وارده به سرنشینان وسایل نقلیه یا عابران پیاده که به "تصادفات جرحی" شناخته میشوند. شدت این آسیبها از یک خراش سطحی تا آسیبهای جدی مانند قطع نخاع یا بستری شدن در ICU متغیر است.
تصادفات فوتی: حوادثی که منجر به مرگ افراد در صحنه تصادف میشوند. در برخی موارد، فرد پس از انتقال به بیمارستان جان خود را از دست میدهد که این آمار نیز در دستهبندی تلفات ناشی از تصادفات محسوب میشود.
دقت آمار و منابع آن
آمار تصادفات از سه منبع اصلی تهیه میشود:
پلیس راهور: اطلاعات مربوط به تصادفات خسارتی، جرحی و فوتی در لحظه وقوع حادثه ثبت میشود.
وزارت بهداشت: تعداد مجروحان و فوتشدگان در بیمارستانها را گزارش میدهد.
پزشکی قانونی: آمار نهایی فوتیها را تایید و منتشر میکند.
برای اطمینان از صحت آمار، دادههای ثبتشده از این سه منبع در نهایت با یکدیگر تطبیق داده میشوند و نتیجه نهایی اعلام میشود. بنابراین، هرگونه تغییر در آمارهای روزانه به دلیل فرآیند طبیعی بررسی و تجمیع اطلاعات است، نه اشتباه در گزارشدهی.
تمرکز بر پیشگیری بهجای اختلاف بر سر آمار
آنچه باید مورد توجه قرار گیرد، صرفاً اعداد و ارقام نیست، بلکه پیامدهای این حوادث است. میانگین روزانه ۳۰ تا ۴۰ نفر در کشور به دلیل تصادفات رانندگی جان خود را از دست میدهند؛ رقمی که به هیچ وجه قابل قبول نیست. هدف اصلی پویش "نه به تصادف!" کاهش این آمار و پیشگیری از وقوع حوادث ناگوار است. بنابراین، بهجای تمرکز بر تغییرات جزئی در آمارها، باید بر راهکارهای کاهش تصادفات و ارتقای فرهنگ رانندگی ایمن تاکید کنیم.