تلاش عجیب مسئولان دولتی برای انحصاری کردن بازار داغ اربعین!

با نزدیک شدن ایام اربعین حسینی، تعداد زیادی از ایرانیانِ علاقمند به سفر کربلا، در تلاش هستند تا با تهیه مدارک لازم خود را آماده این سفر معنوی کنند. تلاش هموطنان برای اخذ مدارک سفر در حالی است که بررسی ها نشان می دهد، موازی کاری، اطلاعات ناقص، دریافت هزینه های بالا موجی از نارضایتی را در میان مردم ایجاد کرده است. به گزارش «تابناک» در حال حاضر و بر اساس اطلاعاتی که از سوی مسئولان سازمان حج و زیارت که به دلیل انتساب به دولت دارای اعتماد قابل توجهی نیز در میان مردم هستند، داده می شود مردم برای دریافت ویزای عراق الزاماً باید به سامانه اینترنتی طراحی شده توسط این سازمان (سماح) مراجعه کنند و از مراجعه به سایر مراکز صدور ویزا به دلیل غیرقانونی بودن پرهیز کنند؛ اطلاعاتی که اگر نگوییم غلط است، دست کم می‌توان ناقص خواندش چراکه راه های دیگری برای دریافت ویزا، حتی با شرایط بهتر وجود دارد. توضیح اینکه «محسن نظافتی» مدیر کل عتبات سازمان حج و زیارت چندی پیش در یک مصاحبه رسانه ای با غیرمجاز نامیدن سایر مراکز صدور ویزا تأکید کرد، متاضیان دریافت ویزا به هیچ عنوان به کنسولگری عراق یا سایر مراکز صدور ویزا مراجعه نکنند و برای انجام کامل فرایند تنها از طریق سامانه «سماح» اقدام کنند. حمید محمدی معاون سازمان حج و زیارت نیز در همین راستا و با ارعاب افکار عمومی از افتادن در باند جاعلان با غیر مجاز خواندن سایر شرکت های صادر کننده ویزا، ویزا به فارس گفت: با توجه به هشدارهای مسئولین مرتبط برای گرفتار نشدن در دام باندهای جاعل ویزا، مشتاقان زیارت اربعین از مراجعه به افراد و مراکز غیر مجاز هوشیارانه پرهیز کرده و صرفاً در سامانه سماح به نشانی samah.haj.ir ثبت ­نام کنند. اظهارات مسئولان سازمان حج و زیارت و اصرار ایشان برای جذب حداکثری متقاضیان به این سازمان سفر در حالی است که ستاد اربعین جدا از سازمان حج و زیارت به سفارش و تأیید سفارت عراق سه شرکت خصوصی دیگر را نیز مسئول صدور ویزای عراق اعلام کرده است؛ سه شرکتی که مسئولان سازمان حج و زیارت نه اشاره ای به قانونی بودنشان می‌کنند و نه آنها را از صف شرکت های غیر مجاز استثناء کرده و مراقبند که انگ غیرقانونی و کلاهبرداری نخورند. در همین رابطه خبرنگار تابناک تلاش کرد تا با بررسی های بیشتر ابهام و محدودیت های موجود در رابطه با صدور ویزا را به صورت ویژه بررسی کند. بررسی های انجام نشده حاکی از چندین محدودیت، آسیب و ابهام در فرایند صدور و اعزام زائرین به کربلاست که در ادامه به آنها اشاره می شود: نخست اینکه مسئولان سازمان حج و زیارت اصرار دارند هموطنان از طریق سامانه سماح اقدام به ثبت نام نمایند و دیگر مراکز صدور ویزا را غیر مجاز و یا دلال می خوانند. این در حالی است که ستاد اربعین وزارت کشور جدا از این سازمان، سه شرکت خصوصی را نیز در این زمینه مجاز اعلام کرده است؛ شرکت هایی که البته شنیده می شود تأیید و حمایت سفارت عراق را نیز با خود همراه دارند! دیگر اینکه شرایط صدور ویزا از طریق سامانه سماح وابسته به سازمان حج و زیارت و شرکت های خصوصی مورد تأیید سفارت عراق و ستاد اربعین وزارت کشور که در این زمینه فعال هستند با یکدیگر متفاوت است. مشخص نیست چه کسی مسئول پاسخگوی در این زمینه است! برای مثال یک شهروند عادی می تواند به صورت فردی یا گروهی از شرکت های خصوصی فعال در این زمینه ویزا تهیه کند؛ ویزایی که نه تنها معتبر است، بازه زمانی صدور آن نیز سریع تر، قیمت تمام شده آن برای مردم 2500 تومان کمتر(مبلغی که مردم در مراکز خدمات اینترنتی برای ثبت نام باید بپردازند). بماند که اساسا در ویزا مشخص نمی‌شود زائر از کدام مرز قصد خروج از کشور را دارد اما مسئولان سازمان حج و زیارت به دلایل موجه و غیر موجه، به زائران این گونه القا می‌کنند که ویزای صادر شده تنها برای مرزش خاص معتبر است و به عنوان مثال، با ویزای صادر شده برای مرز مهران نمی‌شود از مرز چزابه خارج شد! اشکالی که درباره الزام سازمان حج و زیارت برای خروج از مرز در زمانی مشخص نیز صادق است چراکه در تمامی محدوده زمان اعتبار ویزا می‌توان از آن بهره برد و به استناد به آن، از کشورخارج شد. این همه ابهام و نکات جالب توجه ماجرا نیست و نکته اینکه وقتی مسئولان از قبل آگاهی دارند که در ایام اربعین نزدیک به دو میلیون ایرانی به عراق سفر می کنند تا در یک همایش بزرگ مذهبی شرکت کنند، چرا تلاش نمی کنند با رایزنی های خود با دولت عراق ضمن کاهش هزینه ویزا حداقل برای ایام اربعین از اخذ مبالغ قابل توجه دیگری مثل 248000 ریال هزینه بیمه سلامت! و 100000ریال حق الزحمه ثبت پرهیز کنند تا اعزام زائران ایرانی به کربلا به رفاه بیشتری انجام شود؟ نکته مهم دیگر اینکه در سال های گذشته شاهد آن بودیم در دقایق نود مرزهای خروجی (شلمچه، چزابه و مهران) باز شد و بسیاری از شهروندان ایرانی بدون داشتن ویزا موفق به سفر شدند، آیا این اوج بی عدالتی نیست که عده ای با زحمت و سختی اقدام به تهیه مدارک لازم و پرداخت مبالغ قابل توجه بکنند و از سوی برخی افراد بدون داشتن هیچ کدام از این امکانات به سفر کربلا مشرف شوند؟ در کنار موارد بالا باید به نگرانی های جدی در مورد بازار سیاه، جعل ویزا و بیمه نامه نیز اشاره کرد. وقتی مسئولان سازمان حج و زیارت بنا به هر دلیلی از اعلام صادقانه اطلاعات طفره می روند و ضمناً حاضر به مصاحبه و شفاف سازی هم نیستند، آیا نمی توان نگران بود مردم دچار اشتباه و سر در گمی شوند و با مراجعه به مراکز یا افراد غیرمجاز نادانسته اقدام به اخذ ویزا و بیمه نامه جعلی کنند؟ توضیح دوباره اینکه در حال حاضر علاوه بر سازمان حج و زیارت که به عنوان یک سازمان دولتی متولی صدور ویزا و بیمه مسئولیت نیز شده است، 3 شرکت خصوصی دیگر به نمایندگی از سفارت عراق در حال صدور ویزا هستند، شرکت هایی که مسئولان سازمان حج و زیارت آنها را غیر مجاز می خوانند و علاقه ندارند مردم برای اخذ ویزا به آنها مراجعه کنند. به مشکلات و ابهام های موجود در راه زائرین کربلا اضافه کنیم که بنا بر آنچه در رسانه ها آمد، شهروندانی که با وسیله نقلیه شخصی به مرز مهران مراجعه می کنند، امسال و برای اولین مجبورند خودروهای خود را زیر باد و باران بیابان های خاکی مهران پارک کنند و به مسئولان به ازای هر روز 50000 ریال حق پارک کنند. پیش بینی می شود در ایام اربعین سال جاری بیش از 2 میلیون ایرانی به عراق سفر کنند؛ زائرانی که باید برای اخذ مدارک به سامانه سازمان حج و زیارت یا نمایندگی های سفارت عراق مراجعه کنند و با پرداخت 40 دلار حق ویزا، 248000ریال حق بیمه، 100000ریال حق ثبت، 25000ریال حق ثبت نام اینترنتی(مخصوص کسانی که برای ثبت نام در سایت سماح به کافی نت مراجعه می کنند) و ارائه 2 قطعه عکس فرایند اخذ مدارک خود را تکمیل کنند. گفتنی است بیمه اجباری اعلام شده برای این سفر معنوی نیز حاوی ابهاماتی است که در فرصت آتی به آن خواهیم پرداخت.