مزایای تعطیلات زمستانی مدارس

به گزارش شمانیوز: ابراهیم محمدی مدیرکل سابق فرهنگی و هنری وزارت آموزش‌وپرورش در یادداشتی به مسئله جایگاه دانش‌آموز در تعطیلات پرداخته است. او در بخشی از این یادداشت اشاره کرده است" شاید بتوان گفت یکی از مسائل مغفول، حاشیه‌ای و گاه درجه چندم آموزش‌و پرورش، جایگاه دانش‌آموز درمنظومه تعطیلات آموزش وپرورش است. واقعیت این است که آموزش‌و پرورش به‌دلیل اشتغال به برخی مسائل به ظاهر مهم، از این مسئله غفلت کرده است و فراغت دانش‌آموزان را که یکی از اصلی‌ترین مسائل در آموزش‌وپرورش است مورد بررسی و چاره‌اندیشی جدی قرار نداده است." مشروح یادداشت وی بدین شرح است: آموزش‌و پرورش هرچند مسائل ریزو درشت بسیار دارد اما هریک درجای خود مهم و حائز اهمیت است. در این میان آنچه بیش‌تر رسانه‌ای شده و جامعه را نسبت به آن حساس کرده است، چند سرخط پر تکراری چون سرانه دانش‌آموزی‌ و مدارس، حقوق معلمان، شیر مدارس، معوقات، حق‌التدریس، خرید خدمات آموزشی و ... است. شاید بتوان گفت، یکی از مسائل مغفول، حاشیه‌ای و از نظر برخی درجه چندم آموزش و پرورش، «جایگاه دانش آموز درمنظومه تعطیلات آموزش وپرورش » است. واقعیت این است که آموزش و پرورش به‌دلیل اشتغال به برخی مسائل به ظاهر مهم، از این مسئله غفلت کرده است و فراغت دانش‌آموزان را که یکی از اصلی‌ترین مسائل در آموزش و پرورش است مورد بررسی و چاره‌اندیشی جدی قرار نداده است. به عقیده بسیاری از صاحب نظران،فراغت اولین عامل آسیب‌رسان و ضدتربیتی و آموزشی است و آموزش و پرورش نیز اولین نهاد در پاسخگویی به این مسئله است. پرونده فراغت دانش‌آموزی که به‌نحوی با مدیریت تعطیلات مدارس گره خورده است نیازمند بررسی، تحلیل و ارزیابی علمی و تربیتی است و شاید خود به یک پژوهش علمی و میدانی گسترده‌‌ای نیازمند باشد. نگارنده براین باور است که برای مدیریت فراغت دانش‌آموزی لازم است نگاه منظومه‌ای به مسئله داشته و از طرح‌ها وبرنامه‌های کاریکاتوری پرهیز شود. به نظرمی‌رسد تعطیلات زمستانه که از دیرباز در محافل کارشناسی طرح و در خروجی‌های رسانه‌ای تحلیل می‌ود، نه تنها مزاحمتی با فرایند جاری آموزش ندارد بلکه به تجدید انرژی و تنفس در خلال دو نیم سال تحصیلی انجامیده و آمادگی‌ها را در معلمان و دانش‌آموزان تقویت می‌کند.این اقدام ضمن تجدید انرژی در نیمه سال تحصیلی از تعطیلی کسالت‌آور و خسته‌کننده تابستان وبه تبع آن فراغت زیانبار و آسیب‌زای آن خواهد کاست. از سوی دیگر لازم است آموزش‌و پرورش همانند خانواده، مدرسه را به‌عنوان خانه دوم از امنیت روانی و جذابیت فرهنگی، آموزشی، هنری، تربیتی و ورزشی برخوردار سازد. واقعیت این است که مدارس امروز ما به‌ دلیل انحصارگری در آموزش و انحصار پرورشی در چند فعالیت نخ نما عملاً از تربیت دینی، اجتماعی و ... دور مانده اند. آموزش فشرده و تعطیلی نیمه اداری مدارس و پدیده پنجشنبه‌ها اولیاء را عملاً در مقابل هجوم ابزار و زمینه‌های ضد فرهنگی و تربیتی بی‌دفاع ساخته این در حالی است که مدرسه نه اداره است و نه شرکت و به قاعده نمی‌تواند مثل این دست مجموعه‌ها ساعت 12 تعطیل شود بلکه باید نسبت به فراغت ضمن تحصیل احساس مسئولیت بیشتری کرده و همپای خانواده برای تربیت فردی و اجتماعی ایشان چاره‌اندیشی کند. می‌توان همانند بسیاری از کشورهای پیش رفته که نسبت به آینده و تربیت فکری و مهارتی دانش‌آموزان حساس و نگرانند ساعت کاری مدارس را تا ساعت 16 افزایش داد و با ساماندهی درست و نیاز محور از ظرفیت معاونان و مربیان پرورشی، ورزشی، هنری برای فراغت‌های غیرآموزشی استفاده کرد. مدرسه را زمانی می‌شود نهاد فرهنگی و تربیتی نامید که از طلوع تا غروب آفتاب، به مهر آغوش بگشاید و برای دانش‌آموزان دلبری کند و این برخلاف موانع صوری وظاهری؛ عملاً شدنی است. ساماندهی مربیان برای فعالیت‌های میدانی و چیدمان برنامه با لحاظ کردن ظرفیت‌ و زمینه‌های سنی، جنسیتی و مشارکت‌پذیری اولیاء این طرح را با اقبال دانش‌آموزان و اولیا همراه خواهد کرد. نکته بسیار مهمی که بیش از هر چیز قابل توجه است تعطیلات طولانی و فراغت تابستان دانش‌آموزان است. واقعیت این است که فراغت در سال‌های اخیر به‌ دلیل مرجعیت‌ فضاهای مجازی معنا و مفهومی خاص پیدا کرده است وبه دیگر عبارت مدیریت فراغت دانش‌آموزان در مواجهه با مزاحمت‌ها و اختلالات امری سنگین و طاقت‌فرساشده است. 12 سال فراغت سه ماهه، 12سال فراغت ضمن تحصیل و پنجشنبه‌های مهربانی ! که جز اسمی از آن نماند خود بهترین فرصت و ظرفیت برای تجهیز دانش‌آموزان به انواع توانایی‌های فردی، اجتماعی و به‌ویژه مهارت‌های کارآفرینی و اقتصادی است. بهتر است وزارت آموزش و پرورش با کمک نهادهای مسئول دبیرخانه دائمی وفعال، فراغت دانش‌آموزان را با هدف مهندسی و پشتیبانی ایجاد کند.فراغت دروضع جاری که از سابقه‌ای طولانی برخوردار است، درد چندانی از مشکلات عدیده فردی و اجتماعی جامعه هدف، درمان نکرده و مشکلی را از سر راه زندگیی آنان برنداشته است. نگاه منظومه‌ای به فراغت ضمن تحصیل و تابستان دانش‌آموزی و نیز تقویت مهارت‌های بایسته برای دانش‌آموزان در مقاطع سه گانه و تعریف قالب و چارچوب هدف‌مندو کارنامه‌ای‌ از الزامات این طرح است.