شیوع تب برفکی در استان مرکزی و اقدام های دامپزشکی

دکتر ابوالفضل حمزه لوئیان رئیس کلینیک مرجع دامپزشکی استان مرکزی روز سه شنبه وضعیت این بیماری و اقدامات صورت گرفته در این خصوص را تشریح کرد. س - شیوع بیماری تب برفکی در استان مرکزی از چه زمانی افزایش یافته و تا کنون چه تعداد کانون در این استان شناسایی شده است؟ ج - بر اساس آمار موجود بیماری تب برفکی در آبان ماه امسال چهار کانون آلوده دامی در استان داشت که در دی ماه به 10 کانون افزایش یافته است و در 12 روز بهمن نیز هشت کانون بر تعداد آنها افزوده شده است. از تعداد کل کانون های بیماری تب برفکی 10 کانون در بین گاو و گوساله و هشت کانون در بین گوسفند استان است. س - کانون های تب برفکی بیشتر در کدام شهرستان های استان است و تا کنون چه ضرر و زیان هایی برای دامداران استان به همراه داشته است؟ ج - از تعداد کل کانون های تب برفکی، چهار کانون در شهرستان اراک، چهار کانون در شهرستان فراهان، چهار کانون شهرستان خمین، دو کانون در شهرستان کمیجان، دو کانون ساوه و یک کانون شازند و یک کانون در محلات توسط بازرسان دامپزشکی استان مرکزی بازدید و تایید شده است و پیش بینی می شود تعداد کانون های این بیماری بیشتر از این تعداد باشد که به دلیل مراجعه کمرنگ دامداران شناسایی نشده است. از ابتدای دی ماه تا کنون حدود 39 راس گاو و 140 راس گوسفند بر اثر بیماری تب برفکی در دامداری ها و گاوداری های سطح استان تلف شده است. س - تب برفکی جزو کدام دسته از بیماری های دامی تقسیم بندی می شود و بیشتر در بین چه دام های شیوع بیشتری دارد؟ ج - بیماری تب برفکی بیماری فوق العاده عفونی و واگیر دار دامی به خصوص نشخوارکنندگان شامل گاو، گوساله، گوسفند و بز است که به دلیل وجود اشکال مختلف ویروسی به اشکال و سویه های متفاوتی بروز می کند و در برخی اوقات جمعیت دامی کشور و استان را مورد تهدید قرار داده و یکی از خسارت بارترین بیماری های دامی در جهان محسوب می شود. هم اکنون به دلیل کمبود و نبود واکسن موثر از یک طرف و همزمانی شیوع این بیماری با فصل زایش دام ها به ویژه گوسفند و بز شرایط کنترل بیماری را سخت شده و احتمال افزایش تلفات سنگین بره و بزغاله در کانون های این بیماری دور از انتظار نیست. س - آیا این بیماری قابلیت انتقال به انسان را دارد و احتمال شیوع این بیماری در ببن جامعه انسانی وجود دارد؟ ج- بیماری تب برفکی جزو بیماری های مشترک انسان و دام محسوب نمی شود و به صورت کلی قابلیت انتقال به انسان را ندارد و برای جامعه انسانی خطری ایجاد نمی کند و دامپزشکی استان مرکزی ضمن افزایش نظارت های خود در کانون ها این بیماری از کشتار دام هایی که از دارو برای مقابله با این بیماری استفاده شده باشد جلوگیری کرده و از عرضه لاشه هایی آبدار و تب دار در بازار جلوگیری می کند. س - آیا دامپزشکی استان مرکزی از کشتار کلیه دام های مبتلا به تب برفکی جلوگیری می کند؟ ج - خیر، همانطور که گفتم بیماری تب برفکی قابل انتقال به انسان نیست و دام هایی که تب نداشته و یا برای درمان آنها از داروها و آنتی بیوتیک استفاده نشده باشد در کشتارگاه ها، کشتار و مهر می شوند. س - چگونه بیماری تب برفکی در استان مرکزی شیوع پیدا کرده است؟ ج - سویه جدید ویروس تب برفکی از کشور ترکیه و عراق وارد کشور شده و استان های غربی را به شدت درگیر و در استان مرکزی نیز شیوع پیدا کرده است. س- دامپزشکی استان مرکزی برای مقابله با شیوع این بیماری چه اقدام هایی انجام داده است؟ ج- رعایت موارد بهداشتی، قرنطینه ای و جلوگیری از تردد دام در بین دامداری ها و عدم خریداری دام از مکان های نامعتبر در مرحله نخست کنترل بیماری تب برفکی قرار داشته و واکسیناسیون در مراحل بعدی کنترل و جلوگیری از شیوع این بیماری در بین دام های استان قرار دارد. دامداران اگر موارد بهداشتی و مراقبتی را رعایت نکنند کنترل این بیماری بسیار سخت و دشوار است و در این صورت فعالیت های دامپزشکی نیر تاثیری در کنترل این بیماری نخواهد داشت. هم اکنون ضدعفونی کانون های بیماری تب برفکی در استان مرکزی به صورت ویژه در دستور کار دامپزشکی این استان قرار داشته و سموم و مواد ضدعفونی کننده به صورت رایگان در اختیار دامداران این مناطق قرار می گیرد. س - واکسیناسیون دامها در کانون های بیماری از چه زمان آغاز و چه تعداد از دام در مناطق آلوده در برابر این بیماری واکسینه شده اند؟ ج - واکسیناسیون دام ها در برابر بیماری تب برفکی و سایر بیماری های دامی مختص به زمان خاصی نبوده و به صورت مداوم در طول سال در تمام واحدها صنعتی و سنتی انجام می شود و از دی ماه با افزایش کانون ها این بیماری دامپزشکی کار خود را افزایش داده است. با شیوع این بیماری کلیه دام ها در کانون ها شناسایی و اقدام های پیشگیرانه و واکسیناسیون به صورت صد درصد برای آنها انجام شده و این اقدام ها ادامه دارد . از ابتدای دی ماه تا کنون 13 هزار و 392 راس گاو و 37 هزار و 968 راس گوسفند، بره و بز در برابر بیماری تب برفکی واکسینه شده اند. س- آیا دام هایی که در طول سال در برابر بیماری تب برفکی واکسینه شده اند در برابر این بیماری مصونیت دارند؟ ج - با توجه به اینکه سویه جدید بیماری تب برفکی وارد کشور شده است دام هایی که قبلا در برابر این بیماری واکسینه شده اند هیچ گونه مقامتی در برابر این بیماری ندارند. بیماری تب برفکی سویه و گونه های مختلفی دارد واکسناسیون دامها در برابر این بیماری همه گونه های این بیماری را پوشش نداده و امنیت آنها نیز سه ماه است. س - دامداران برای جلوگیری از شیوع بیماری تب برفکی در بین دام های خود چه اقدام هایی باید انجام دهند؟ ج- دامداران برای جلوگیری از شیوع این بیماری باید از ورود و خروج دام به دامداری های خود، تردد به جاهای آلوده جلوگیری کرده و واکسیناسیون را به موقع انجام دهند. دامداران باید دام های مورد نیاز خود را از دامداری هایی تهیه کنند که تحت کنترل و بازدید دامپزشکی استان مرکزی قرار دارند و از خریداری دام هایی که در گذشته در کانون آلودگی بوده اند به دلیل ماندگاری ویروس این بیماری در بدن دام برای تا چند روز خودداری کنند و دامهای مورد نیاز خود را از جاهای مطمئن که گواهی پزشکی دارند تهیه کنند. آنان باید از هرگونه جابجایی و نقل و انتقال دام، خرید و فروش و حضور در میادین دام و تماس با دلالان دام به شدت پرهیز کنند و ضمن رعایت اصول بهداشتی نسبت به فعال کردن حوضچه ضدعفونی ورودی به دامداری خود به خصوص دامداری های صنعتی اقدام و هرگونه ورود وسیله نقلیه، تجهیزات و لوازم لازم به دامداری را ضد عفونی کنند، استفاده از واکسن و واکسیناسیون دام ها در کانون های بیماری و شعاع قرنطینه ای آنها و هرگونه تلفات و مورد مشکوک بیماری را در اسرع وقت به دامپزشکی شهرستان خود گزارش کنند. همچنین دامدارانی که در کانون آلودگی قرار دارند برای کنترل بیماری باید با دامپزشکی برای ضد عفونی و درمان تعامل داشته و ضدعفونی دامداری و جایگاه دام در کانون بیماری و محل های پرتراکم دام، نسبت به دفن بهداشتی تلفات دامها اقدام کنند. تب برفکی یا «بیماری دهان و پا» یک بیماری ویروسی و عفونی دامی است که در حیوانات زوج سم از جمله گاو اهلی و اعضای خانواده گاوسانان شیوع می یابد و در بسیاری از موارد با تلفات سنگین همراه است. تب برفکی، بیماری واگیردار است که در با علایم بالینی تب شدید به مدت دو تا سه روز آغاز می شودو در پی آن تاول هایی در داخل دهان و روی پا ظاهر می شود که ممکن است پاره شده و موجب لنگش حیوان شود. دامنه آلوده زایی این بیماری بسیار بالاست و قطرات آیروسل دفع شده از حیوان آلوده، تماس با تجهیزات دامداری، غذا، وسایل نقلیه، البسه آلوده و حیوانات شکارچی اهلی و وحشی به سرعت گسترش بیماری را در پی دارد و به علت خسارت های سنگین و تلفات بالا ، تب برفکی بعنوان طاعون برای صنعت دامداری محسوب می شود. کنترل بیماری منوط به واکسیناسیون به موقع، مراقبت شدید نقل و انتقال حیوانات، قرنطینه کردن دام های مبتلا، اعمال محدودیت در خرید و فروش حیوانات و گاهی معدوم کردن دامها است.