جایگاه اسناد خزانه اسلامی در بازار بدهی بررسی شد

به گزارش شمانیوز، مهدی عبادی، رئیس اداره اسناد خزانه اسلامی فرابورس ایران در برنامه لایو اینستاگرامی یکشنبه‌های فرابورسی به بررسی جایگاه اسناد خزانه اسلامی در بازار بدهی پرداخت.

او با تاکید بر اینکه اوراق خزانه برای تامین مالی دولت‌ها منتشر می شود، گفت: در کشور ما برای نخستین بار یک میلیارد و 160میلیون تومان اسناد خزانه در دهه 40 منتشر شد.

به گفته وی دوره بعد در سال 1394 اسناد خزانه اسلامی منتشر، در فرابورس پذیرش و مورد مبادله قرار گرفت.

رئیس اداره اسناد خزانه اسلامی فرابورس ایران با اشاره به اینکه بازارهای بدهی در دنیا بسیار بزرگ هستند، گفت: اما در ایران هنوز ارزش این بازار بسیار پایین است.

مزیت های اسناد خزانه

عبادی درباره مزایای اسناد خزانه گفت: اسناد خزانه ابزار تامین مالی دولت بدون ایجاد تورم و دست اندازی به منابع بانک مرکزی است، همچنین عملیات بازار باز از طریق این اوراق انجام می‌شود و طریق این مبادلات نرخ بهره تعیین می‌شود.

او با اشاره به اینکه اسناد خزانه ابزاری در جهت تعیین نرخ بهره است، گفت: اسناد خزانه همبستگی منفی با سهام دارد و مدیران سبدها برای کم کردن ریسک کلی سبد از این اوراق استفاده می‌کنند.

به گفته وی طی سال جاری 105 هزار میلیارد تومان اسناد خزانه اسلامی در بازار سرمایه منتشر شده البته این موضوع به مفهوم تزریق کل این عدد به بازار سرمایه نیست بلکه این رقم به تدریج منتشر و به بازار تزریق می‌شود.

ریسک های «اخزا»

او در بررسی ریسک‌های سرمایه‌گذاری در اوراق اسناد خزانه گفت: در برخی کشورها اوراق خزانه مصون از تورم منتشر می‌شود، در مجموع اسناد خزانه ابزاری برای کنترل ریسک است که بازار سرمایه ما نیز باید به سمت انتشار اوراق مصون از تورم حرکت کند.

عبادی در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است سرمایه‌گذاری در اسناد خزانه باعث از بین رفتن کل سرمایه فرد شود، گفت: با خرید اسناد خزانه کل سرمایه فرد از بین نمی‌رود ، اگر سرمایه‌گذار اوراق خود را تا سررسید نگه دارد، اصل مبلغ به حساب فرد واریز می‌شود اما اگر قبل از سررسید قصد فروش داشته باشند مولفه‌های زیادی مثل وضعیت خرید و فروش اسناد در بازار، بر قیمت اثرگذار است اما در هر صورت این سرمایه از بین نمی‌رود.

به گفته رئیس اداره اسناد خزانه اسلامی فرابورس ایران اسناد خزانه اوراق ممتازه و در صدر پرداخت‌های دولت قرار دارد، این اوراق از سپرده‌های بانکی یا اوراق سایر ارگان‌ها و شرکت‌ها، اعتبار بالاتری دارد.

او با تاکید بر اینکه نرخ اسناد خزانه در جریان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، گفت: عوامل مختلفی مثل تورم و برخی دیگر از مولفه‌های اقتصادی در این نرخ اثر گذار است به عنوان مثال دوره‌هایی بوده که نرخ تا 15 درصد کاهش داشته و گاها در دوره‌ای تا 30 درصد هم بالا رفته است.

اسناد خزانه اسلامی شبه پول شده‌اند

مهدی عبادی رئیس اداره اسناد خزانه اسلامی فرابورس ایران در ادامه صحبت‌های خود در خصوص ملیت پیمانکارانی که از اسناد خزانه اسلامی استفاده می‌کنند گفت: ما همچنین پیمانکاران خارجی داریم که بعد از اخذ مجوز از سازمان بورس، اوراق به آن‌ها تخصیص داده می‌شود. حتی اشخاص خارجی هم وجود داشتند که از طریق کد فراگیر و پس از احراز هویت به آن‌ها اسناد خزانه اسلامی تخصیص داده شده است.

او در مورد فرایند نقل و انتقال این اوراق عنوان کرد: این اسناد صرفا داخل فرابورس ایران در بازار ابزارهای نوین مالی قابل نقل و انتقال است و صرفا باید داخل فرابورس معامله شده، مالکیت‌ها انتقال پیدا کرده و مانند سایر اوراق فرایند تسویه و تادیه وجوه آن صورت گیرد.

عبادی در پاسخ به این پرسش که پیمانکاران چطور می‌توانند بفهمند که اسناد خزانه آن‌ها از کجا آمده است گفت: از اوایل امسال خدمات جدیدی تحت عنوان ره‌گیری اسناد خزانه به صورت تجمعی راه‌اندازی شده است که از این طریق این امکان وجود دارد. این خدمت به دو صورت؛ یکی با کدهای پیگیری اسناد خزانه و دومی به صورت تجمیعی انجام می‌شود.

رئیس اداره اسناد خزانه اسلامی فرابورس ایران در مورد روندی که این اسناد در سال‌های اخیر طی کرده‌اند بیان کرد: این نوع اسناد در پیمانکاران خیلی نفوذ کرده است. اغلب پیمانکاران دولت از این اسناد استفاده کرده‌اند. ما با دستگاه‌های زیادی در ارتباط هستیم.

عبادی در مورد مزیت این اسناد برای پیمانکاران به کوتاه شدن مدت زمان انتظار برای دریافت طلب و حفظ قدرت خرید اشاره کرده و افزود: می‌توان گفت اسناد خزانه اسلامی به شبه پول تبدیل شده و تامین مالی دولت را به خوبی انجام می‌دهد.

مناسب بودن اسناد خزانه اسلامی در سبد سرمایه‌گذاری

عبادی در ادامه در مورد یکی از تجربه‌های تخصیص اسناد خزانه اسلامی به اشخاص حقیقی عنوان کرد: درسیلی که در سال 98 غرب ایران را درگیر خود کرد مزارعی از بین رفت و به اهالی این مناطق اسناد خزانه اسلامی داده شد.

او در توضیح تفاوت نرخ بهره بانکی و نرخ اسناد خزانه اسلامی عنوان کرد: نرخ اسناد خزانه اسلامی رقابتی و بر مبنای عرضه و تقاضا است. نرخ بهره بانکی را بانک مرکزی مشخص می‌کند و ر سال 1396 این نرخ را برای اوراق بلند مدت 15 درصد تضمین کرده است. متوسط نرخ اسناد خزانه اسلامی اکنون بالای 20 درصد است.

رئیس اداره اسناد خزانه اسلامی فرابورس ایران در توصیه به افرادی که تمایل به ورود به بازار بدهی را دارند گفت: افراد باید با مفاهیم اوراق با درآمد ثابت آشنا باشند و ریسک قیمت و نقدشوندگی را هم در نظر بگیرند. آن‌ها باید بدانند که در چه طبقه‌بندی دارایی سرمایه‌گذاری می‌کنند.

او در پایان عنوان کرد: شاید اسناد خزانه اسلامی ممکن است برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال بازدهی خیلی بالا هستند مناسب نباشد اما در قالب سبد سرمایه‌گذاری می‌تواند بسیار مناسب باشد.