آشنایی با انواع اختیار معامله؛ اختیار خرید و اختیار فروش

مشخصات یک قرارداد اختیار

در قراردادهای اختیار معامله سهام، نکات اصلی که هنگام عقد قرارداد تعیین می‌شود، شامل موارد زیر است:

مبلغ یا قیمت اختیار معامله (پرمیوم): مبلغی است که خریدار قرارداد اختیار معامله به فروشنده می‌پردازد.

دارایی پایه: این دارایی، موضوع قرارداد است و خریدار اختیار معامله، حق خرید یا فروش آن را دریافت می‌کند.

قیمت اعمال یا قیمت توافقی: قیمتی که هنگام عقد قرارداد تعیین می‌شود و خرید یا فروش دارایی در آینده بر اساس این قیمت انجام می‌گیرد.

سررسید یا تاریخ انقضا: تاریخ سررسید، زمانی است که خریدار می‌تواند اختیار خود را اعمال کند و قرارداد پایان می‌یابد.

انواع اختیار معامله

اختیار معامله به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

اختیار خرید یا Call Option

 این نوع اختیار به خریدار اجازه می‌دهد که دارایی پایه را با قیمت مشخص در تاریخ معین بخرد. همچنین اگر قیمت دارایی در بازار افزایش یابد، خریدار می‌تواند از این افزایش قیمت سود کند.

اختیار فروش یا Put Option

 این نوع اختیار به خریدار اجازه می‌دهد که دارایی پایه را با قیمت مشخص در تاریخ معین بفروشد. همچنین اگر قیمت دارایی کاهش یابد، خریدار می‌تواند آن را با قیمت بالاتر تعیین‌شده در قرارداد بفروشد و سود کسب کند.

موقعیت‌های قرارداد اختیار معامله

در قراردادهای اختیار معامله چهار نوع موقعیت اصلی وجود دارد که به شرح زیر است:

خرید اختیار خرید یا Long Call: در این موقعیت، خریدار اختیار خرید حق دارد مقدار مشخصی از دارایی را به قیمت تعیین‌شده در تاریخ معین خریداری کند. اگر قیمت دارایی در تاریخ سررسید بیشتر از قیمت تعیین‌شده باشد، خریدار از این تفاوت سود می‌برد. در غیر این صورت، تنها مبلغ پرداختی برای خرید اختیار (پریمیوم) از دست می‌رود.

فروش اختیار خرید یا Short Call: فروشنده اختیار خرید متعهد است که در تاریخ سررسید، دارایی پایه را به قیمت مشخص به خریدار بفروشد. این موقعیت زمانی سودآور است که قیمت دارایی کاهش یابد یا ثابت بماند. در این صورت، فروشنده فقط به اندازه مبلغی که به‌عنوان پرمیوم از خریدار گرفته، سود می‌کند.

خرید اختیار فروش یا Long Put: در این موقعیت، خریدار اختیار فروش حق دارد دارایی را به قیمت مشخص در تاریخ سررسید به فروشنده بفروشد. این موقعیت زمانی سودآور است که قیمت دارایی کاهش یابد. در این صورت، خریدار می‌تواند دارایی را به قیمت پایین‌تر از بازار خریداری کرده و به قیمت بالاتر از قیمت بازار به فروشنده بفروشد.

فروش اختیار فروش یا Short Put: در این موقعیت، فروشنده اختیار فروش موظف است دارایی را به قیمت مشخص از خریدار خریداری کند. سود این موقعیت زمانی است که قیمت دارایی افزایش یابد یا ثابت بماند و خریدار اختیار فروش از اعمال اختیار خود منصرف شود. در این حالت، فروشنده تنها پرمیومی که از خریدار دریافت کرده را به‌عنوان سود کسب می‌کند.

تفاوت اختیار معامله با قرارداد آتی

اختیار معامله و قرارداد آتی هر دو ابزارهای مالی مشتقه هستند، اما تفاوت‌های اساسی دارند. در اختیار معامله، خریدار حق خرید یا فروش دارایی را در یک تاریخ معین با قیمت مشخص دارد، اما هیچ الزامی برای انجام آن ندارد و ریسک او محدود به مبلغ پرداختی (پریمیوم) است. در مقابل، در قرارداد آتی هر دو طرف موظف به انجام معامله در تاریخ سررسید با قیمت توافقی هستند و ریسک برای هر دو طرف نامحدود است. به عبارت دیگر، اختیار معامله به خریدار انعطاف بیشتری می‌دهد، در حالی که قرارداد آتی تعهدات قطعی برای طرفین دارد و معمولا برای پوشش ریسک در بازارهای مالی استفاده می‌شود.

مزایای قرارداد اختیار معامله

• اهرم مالی
• کاهش ریسک
• کسب سود از نوسانات قیمت بدون نیاز به خرید دارایی پایه
• استفاده از مزیت زمانی برای تصمیم‌گیری آتی

اگرچه قراردادهای اختیار معامله می‌توانند ابزاری مفید برای کسب سود در بازارهای مالی باشند، اما موفقیت در این زمینه نیازمند آگاهی و مهارت‌های کافی است. بنابراین، سرمایه‌گذاران باید به آموزش‌های مرتبط با بورس و سایر حوزه‌های مالی توجه ویژه‌ای داشته باشند. افراد می‌توانند از سایت https://learning.emofid.com/  برای ارتقا دانش مالی و سرمایه گذاری خود استفاده کنند.