ارز و چالشی که رفاه جامعه را هدف گرفت/رویش فاجعه از شکاف نرخ ارز نیمایی و بازار آزاد!

به گزارش شمانیوز: کسری اسکندری:  طبق اعلام بانک مرکزی ارز صادراتی باید با نرخ نیمایی، از سامانه نیما عرضه شود و فروش آن به قیمت توافقی در بازار غیر قانونی است. 

چرا بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور ضروری است؟

 ارز حاصل از صادرات اگر به کشور بازنگردد طبعا صادرات موضوعیت و معنای حقیقی خود را از دست می دهد. طبق تعریف تجارت خارجی هرچقدر که بهای کالای صادراتی از کشور خارج شود در اصل به همان میزان گرفتار پدیده فرار سرمایه با نقاب صادرات خواهیم شد. 

مجازات نقض کنندگان قانون ارزهای صادراتی 

ضبط ارز صادراتی، پرداخت جریمه نقدی معادل دو برابر مبلغ ارز کشف شده و حبس در صورت عدم توانایی پرداخت آن جزای نقض کنندگان قانون بانک مرکزی خواهد بود.

علت فروش ارز صادراتی به قیمت توافقی و راهکارهای مقابله با آن

یکی از دلایل وسوسه فروش توافقی ارز صادراتی شکاف میان نرخ سامانه نیما و بازار آزاد است که شاید در صورت پر شدن منطقی آن انگیزه ای برای این قانون شکنی وجود نداشته باشد. طبق گفته ابراهیم بهادرانی مشاور رئیس اتاق بازرگانی تهران تفاوت چشمگیر نرخ ارز آزاد و نیمایی بازار ارز، تراز تجاری، تولید کالا و تعادل در بازار کالاها را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد و کاهش آن تاثیر بسیاری در توسعه صادرات خواهد داشت. بهادرانی همچنین بر لزوم صدور مجوز خرید مواد اولیه با قیمت بازار برای تولیدکننگان، کمک به مصرف کننده با پرداخت نقدی و افزایش تدریجی نرخ ارز معادل تورم داخلی، منهای تورم خارجی تاکید کرد.

راهکارهای بازگشت ارز صادراتی به کشور

 کشورهایی غیر از ایران نیز با مشکل خروج ارز حاصل از صادرات دست و پنجه نرم می کنند که طبق اطلاعات موجود در کتابخانه ملی اقتصاد آلمان یا  ZBW  برخی از آنها به جای ابزارهای تنبیهی برای بازگشت درآمد ارزی صادرات سراغ روش های تشویقی رفته اند. زیمباوه و هند از جمله کشورهایی بودند که مکانیزم تشویقی را برای کنترل این وضعیت اقتصادی به کار گرفتند.

عواقب صادرات بدون درآمد ارزی برای جامعه

عواقب خروج ارز صادراتی از کشور مثالی علمی را در ذهن تداعی می کند. به عنوان مثال اهدای خون فوایدی دارد اما در صورتی که شخص مواد مغذی لازم برای بازگشت خون از دست رفته را دریافت نکند دچار مرگ تدریجی خواهد شد. سیستم اقتصاد کشور نیز به همین شکل است صادرات مزایایی در پی خواهد داشت اما اگر ارز به دست آمده از آن به کشور بازنگردد این چرخه مختل خواهد شد.

صادرات اگر منجر به درآمد در داخل کشور شود قطعا رشد اقتصادی و رفاه حال شهروندان را در پی خواهد داشت. حمایت از تولید ملی همیشه مورد تایید و تاکید است اما به طور مثال گاهی برخی کالاهای مورد نیاز شهروندان در کشور موجود نیست و اگر درآمد حاصل از صادرات به کشور بازگردد می توان با همین سرمایه اقدام به واردات کالاهای مذکور از کشورهای خارجی کرد که شاید امکان تولیدشان بنا بر هر علتی در وجود ندارد. ناگفته نماند که پوشش نیازهای ارزی، افزایش حجم تجارت نیز از دیگر مزایای بازگشت ارز صادراتی به کشور است.

اختلال تراز ارزی، فشار بر ارزش پول ملی، افزایش تقاضای بیش از حد استاندارد و بی پاسخ به سبب خروج منابع به کار گرفته شده در کالاهای صادراتی و تورمی غیر قابل کنترل از عواقب صادرات بدون بازگشت درآمد ارزی است. هرکدام از این موارد مانند زخمی بر پیکر اقتصاد کشور به مرور بر اثر خونریزی موجب زمین گیر شدن آن می شوند. بنابراین حفظ درآمد صادرات در کشور یک موضوع شخصی نیست و به بیانی ساده تر حق یک جامعه و شهروندان آن است زیرا همانطور که ذکر شد عواقب این رویداد به صورت مستقیم یا غیر مستقیم گریبان رفاه مردم را خواهد گرفت و موضوع تامین نیازهای اولیه شان را تحت الشعاع قرار خواهد داد.

ضرورت پیشگام بودن در کنترل ارز صادراتی

حدود یک هفته پیش بود که خبری امیدوار کننده درباره شرکتی دانش بنیان منتشر شد. این شرکت که در حوزه تولید تجهیزات پزشکی فعالیت می کند با نصب 16 هزار دستگاه نصب شده در کشورهای خارجی غیر از ارزآوری موجب جلوگیری از خروج 25 میلیون دلار ارز از کشور شده بود. بنابراین رعایت قانون تصویب شده برای کنترل و حفظ درآمد ارزی صادرات موجب تقویت مرهمی است که بانک مرکزی به موقع بر زخم خروج ارز صادراتی از کشور گذاشت تا این پدیده شوم اقتصادی رفاه شهروندان جامعه را هدف نگیرد.

انتهای پیام/