چرا داغ "حقوق‌های نجومی" هنوز تازه است؟

درحالی هنوز یکی دو ماه از آغاز سال 95 نگذشته بود که انتشار فیش های حقوقی برخی مدیران دولتی داغی بر دل مردم و کارگرانی گذاشت که بیش از 12 ساعت در روز کار می کنند ولی بازهم هشت‌شان گروی نه‌شان است. هرچند مدتی از انتشار فیش های حقوقی نجومی بگیران گذشته ولی هنوز هم داغ آن برای مردم تازه است؛ زمانی که هر روز از گوشه‌ای فیشی بیرون می‌زد و خالص‌های پرداختی ده‌ها و حتی صدها میلیونی مندرج در آن موجب شگفتی و حیرت می‌شد این مردم و قشر ضعیف جامعه بودند که بیش از قبل به چرایی وجود حقوق های نجومی در بخش های مختلف حساس شدند. هنوز هم کارگران و کارمندان ارقام دریافتی نجومی بگیران را بر حقوق خود تقسیم می‌کنند و به این می‌اندیشند که حتی اگر قرار بود چنان حقوق‌هایی بر فرض محال با این شرایط صعب‌العبور و حتی ممتنع‌العبور بانکی و با آن سودهای سرسام‌آور، به آنها به عنوان وام هم پرداخت شود، باز هم با کل حقوق ماهانه خود حتی نمی‌توانستند یک قسط آن را پرداخت کنند! رسوایی حقوق های نجومی مدیران دولتی تا همین چند هفته قبل نقل محافل اجتماعی بود و مردم با رد و بدل کردن فیش های نجومی برخی آقایان مدام این جمله را تکرار می کردند که کجای این حقوق ها بوی عدالت می دهد؟! مسؤولان دولتی از جمله آقای رئیس‌جمهور و جناب نوبخت، سخنگوی دولت سعی دارند این رسوایی را از پیشانی دولت بزدایند. روحانی نامه‌ای به معاون اول خود نوشت و دستور رسیدگی فوری به این مساله را داد و محمدباقر نوبخت نیز در نشست‌ها و گفت‌وگوهای خود مکرراً ضمن انتقاد از رسانه‌هایی که به این مساله می‌پردازند، تاکید می‌کند دولت این مورد را حل خواهد کرد. داغ حقوق های نجومی بر دل مردم به قدری سنگین بود که در نهایت دستور جابه جایی مدیران نجومی بگیر صادر شد و در برخی موارد هم پول هایی به بیت المال برگشت ولی این تمام ماجرا نیست ضمن انکه انتظار مردم از پایان ماجرای حقوق های نجومی برآورده نشد. بعد از دست به دست شدن فیش های حقوقی نجومی بگیران تعدادی از این مدیران عزل شده و برخی دیگر استعفا دادند ولی هنوز برخورد قانونی با این افراد صورت نگرفته است. این درحالی است که چند ماه از انتشار حقوق های نجومی گذشته و دستور برخورد با این افراد هم صادر شده است. ولی سوالی که بعد از گذشت چند ماه از انتشار حقوق های نجومی همچنان مطرح می باشد این است که چرا فساد حقوق های نجومی تا این اندازه مهم است؟ شاید یکی از پاسخ هایی که بتوان به این پرسش داد این باشد که فساد حقوق های نجومی به اعتماد مردم لطمه زده و این مهمترین موضوع نظام جمهوری اسلامی برای برخورد با نجومی بگیران است. پاسخ دیگر هم شاید در لطمه خوردن به برخی از اصول حاکم بر کشور از جمله عدالت در دولت است؛ اهمیت رسوایی حقوق های نجومی به حدی است که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار با اعضای دولت با تأکید بر اینکه نباید از این قضیه به‌آسانی عبور کرد، خاطرنشان کردند: «اعتماد مردم در این قضیه ضربه‌ی فراوانی خورده است، زیرا مردم و جوانان تحصیلکرده، دریافت‌های خود را با این دریافت‌های غیرعادلانه مقایسه می‌کنند و این سؤال را می‌پرسند که براساس چه معیار و امتیازی و به دلیل انجام کدام کارویژه این حقوق‌ها پرداخت شده است؟» ایشان با تأکید بر لزوم عزم راسخ و برخورد قاطع با مسئله‌ی حقوق‌های نجومی در تمام قوا و سازمان‌ها افزودند: در موارد بجا و لازم، قوه‌ی قضائیه نیز باید ورود و با متخلفان برخورد کند. همانطور که در بازخوانی فرمایشات مقام معظم رهبری به آن اشاره کردیم در رسوایی حقوق های نجومی اعتماد مردم ضربه خورده است و راه درمان آنهم برخورد با متخلفان است. ضمن آنکه باید دولت به مردم گزارش دهد که در این موضوع چه اقداماتی انجام داده است؟ البته رهبر انقلاب در همان دیدار با اعضای دولت طی ماه های گذشته صراحتاً فرمودند: «خواهش میکنم از این قضیّه آسان عبور نکنید. بله، دامن زدنِ به این قضیّه به آن معنا -که به قول ایشان(رئیس جمهور) مدام بازخوانی‌کردن و آماردادن که فلان کس این‌قدر میگیرد، فلان کس [آن‌قدر]- شاید کار خیلی مثبتی نیست؛ امّا از آن طرف، اقدامی که شما در مقابل میکنید، خیلی مهم است؛ یعنی به مردم بگویید که چه کار کردید. در این قضیّه، مردم اعتمادشان ضربه خورده. ببینید، مردم خیلی از این ارقام بزرگ و مانند اینها را هضم نمیکنند؛ امّا حقوق شصت میلیون تومان و پنجاه میلیون تومان و چهل میلیون تومان را خوب هضم میکنند؛ یعنی کسی که در ماه یک‌میلیون یا یک‌میلیون‌ودویست یا یک‌میلیون‌وپانصد درآمد دارد، خوب میفهمد که پنجاه‌میلیون یعنی چه؛ در کشور کم نیستند کسانی که حقوق‌هایشان این است. این اعتماد مردم را -که بدرستی آقای روحانی گفتند که مایه‌ی اصلی ما، اعتماد مردم و امید مردم است- با این کارها نباید ضایع کرد. شما این همه زحمت بکشید، کار کنید، تلاش کنید، بعد ناگهان مثلاً فرض کنید یک نفری با یک کار حقوق غیر عادلانه [همه را ضایع کند]. آیا فاصله‌ی بین پنجاه‌میلیون و یک‌میلیون غیرعادلانه نیست؟ شما امروز در دستگاه دولتی‌تان کسی که از شما یک‌میلیون، یک‌میلیون‌ودویست، یک‌میلیون‌وپانصد، دو میلیون حقوق بگیرد ندارید؟ فراوان. خب، آن‌وقت یک نفر هم سی‌میلیون میگیرد، چهل‌میلیون میگیرد! این غیرعادلانه نیست؟ با مردم هم‌دردی کنید که مردم احساس کنند که همان رنجی را که او میبرد شما هم میبرید و نشان بدهید که عزم راسخ دارید که با این قضیّه برخورد کنید و جلویش را بگیرید و اجازه ندهید؛ این را نشان بدهید به مردم. به هر حال این نکته‌ی [مهمّی] است. به نظر من برای متخلّف‌ اصلاً نباید عذر تراشید؛ برخورد هم بایستی قاطع باشد؛ مخصوص قوّه‌ی مجریّه هم نیست. در همه‌ی قوا و در همه‌ی سازمانها، همین معنا ساری و جاری است؛ همه بایستی این را رعایت بکنند. خب، قوّه‌ی مجریّه جلوی چشم است و حالا مثلاً بیشتر از دیگران گسترده است. در برخورد هم فقط قوّه‌ی مجریّه نیست که باید برخورد کند، قوّه‌ی قضائیّه هم در جای خود -آ‌نجایی که جای ورود قوّه‌ی قضائیّه است- بایستی برخورد کند». همچنین ایشان در جای دیگر فرمودند: «موضوع حقوق‌های نجومی، در واقع هجوم به ارزش‌ها است اما همه بدانند که این موضوع از استثناها است و اکثر مدیران دستگاه‌ها، انسان‌های پاک‌دست هستند، اما همین تعداد کم نیز خیلی بد است و باید حتماً با آن برخورد شود» ولی موضوعی که باعث نگارش این گزارش شد اهمیت اظهارات مقام معظم رهبری پیرامون انتشار حقوق های نجومی است؛ آنجا که ایشان فرمودند: «غفلتهایی شده است، بایستی جبران بشود؛ این‌جور نباشد که ما سروصدا بکنیم و بعد قضایا را تمام بکنیم و بکلّی به دست فراموشی بسپریم؛ باید دنبال بشود. خوشبختانه رئیس جمهور محترم و رؤسای محترم دو قوّه‌ی دیگر، متعهّد شده‌اند که این مسئله را دنبال کنند؛ باید با جدیّت دنبال بشود؛ دریافتهای نامشروع باید برگردانده بشود، و اگر کسانی بی‌قانونی کرده‌اند مجازات بشوند، و اگر سوءاستفاده‌ی از قانون هم شده است بایستی اینها را از این کارها برکنار بکنند؛ اینها کسانی نیستند که لیاقت این را داشته باشند که در این مراکز قرار بگیرند». از دیگر مواردی که رهبری در این خصوص به آن توجه ویژه دارند گزارش دادن به مردم است، ایشان با اشاره به دستور رئیس‌جمهور به معاون اول برای پیگیری عارضه حقوق های نجومی فرمودند: «این موضوع نباید شامل مرور زمان شود بلکه باید حتماً به صورت جدی پیگیری، و نتیجه‌ی آن به اطلاع مردم رسانده شود» همچنین در پی ارسال نامه معاون اول رییس جمهور به رهبر معظم انقلاب مبنی بر درخواست همکاری و مشارکت همه دستگاه ها و نهادهای عمومی کشور با دولت در ایجاد انضباط به ویژه در امور مالی و رعایت کامل قوانین و مقررات و حرکت بر مدار قانون، مقام معظم رهبری به نامه دکتر جهانگیری اینطور پاسخ دادند که « کلیه دستگاه ها موظفند نسبت به پرداخت های غیرمتعارف حساسیت نشان دهند و قاطعانه با موارد تخلف برخورد کنند. دفتر هم موظف است ضوابط مصوب دولت را در مجموعه های وابسته به خود مورد توجه و امعان نظر قرار دهد.» بنابراین در اصل اهمیت پیگیری فساد حقوق های نجومی در دولت شکی نیست ولی نباید از اصل گزارش دهی به مردم هم غافل شد و همانطور که رهبر انقلاب بارها تأکید کرده اند دولتمردان باید گزارش کار خود در این خصوص را فوراً به مردم ارائه دهند و اجازه ندهند که این مهم مشمول مرور زمان شود. جعفر قادری که سالهاست در پارلمان حضور دارد معقتد است که مقابله با فساد حقوق های نجومی یک موضوع اساسی و زیر بنایی دراقتصادهاست؛ وی به خبرنگار تسنیم می‌گوید: یکی از شعارهای اصلی انقلاب اسلامی تحقق عدالت اجتماعی است که باید برای تحقق آن اقدامات اساسی صورت گیرد. وی با بیان اینکه اگر در سیستم‌های اداری پرداخت‌های متفاوت انجام شود انگیزه ای برای کارکنان به وجود نیامده و زمینه فساد ایجاد خواهد شد، افزود: دراین سیستم‌ها کم کاری‌ها ایجاد شده واختلاف نظرها افزایش خواهد یافت. این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: از منظردیگر اگر پرداخت‌های غیرمنطقی در سطح مدیران دولتی به وجود آید آنها خود مانعی برای واگذاری‌ها به بخش خصوصی خواهند شد و توسعه اقتصاد باموانع جدی روبه رو می‌شود. حال که چند ماه از افشای حقوق های نجومی برخی از مدیران دولتی می گذرد باید از دولت خواست که گزارش عملکرد خود را در راستای برخورد با مدیران نجومی بگیر و همچنین اقدامات انجام شده برای جلوگیری از تکرار این فسادها به مردم بدهد.