اعمال شب و روز مبعث
در این شب سراسر نور و معرفت اعمال مستحبی ذکر شده است که نشان از جایگاه والای شب بیست و هفتم رجب دارد.
به گزارش شمانیوز، در حالی به روز‌های پایانی ماه رجب نزدیک می‌شویم که عید مبعث در روز بیست و هفتم این ماه اتفاق افتاده است، رویداد خجسته‌ای که جهان را تحت شعاع خود قرار داد و خداوند متعال با مبعوث کردن آخرین فرستاده خود، حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی (ص) راه سعادت و کمال بشریت را به آن نشان داد. در این شب سراسر نور و معرفت اعمال مستحبی ذکر شده است که نشان از جایگاه والای شب بیست و هفتم رجب دارد. اعمال شب بیست و هفتم ماه رجب شب مبعث از شب‌های مبارکی است و برای آن چند عمل ذکر شده است: ۱ - شیخ در مصباح فرموده روایت شده از حضرت ابوجعفر امام جواد علیه السلام که فرمود: در رجب شبى است که بهتر از هر چیزی است که آفتاب بر آن می‌تابد و آن شب بیست و هفتم رجب است که در صبح آن پیغمبر خدا صَلَّى الله علیه و آله به رسالت مبعوث گردید؛ و هر کس از شیعیان ما در آن شب اعمال را انجام دهد، اجر عمل در شصت سال را می‌برد. خدمت آن حضرت عرض شد که عمل در آن شب چیست؟ فرمود: بعد از نماز عشاء، سحر پیش از نیمه شب بیدار شو و دوازده رکعت یعنی شش نماز دو رکعتی اقامه کن. (که در هر رکعت حمد و
سوره‌اى از سوره‌هاى کوچک و یا مفصّل که سوره مفصل از سوره محمّد است تا آخر قرآن) پس از اتمام نماز؛ سوره حمد را هفت مرتبه و مُعَوَّذَتَیْن هفت مرتبه، توحید و قُلْ یا اَیُّها الْکافِرُونَ را هر کدام را هفت مرتبه و اِنّا اَنْزَلْناهُ و و آیة الکرسى هر کدام را هفت مرتبه بخوان و بعد از اتمام این سوره‌ها، دعای ذیل خوانده شود: اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذى لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فى الْمُلْکِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِىُّ مِنَ الذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبیراً اَللّهُمَّ اِنّى اَسئَلُکَ بِمَعاقِدِ عِزِّکَ عَلَى اَرْکانِ عَرْشِکَ وَ مُنْتَهَى الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ وَ بِاسْمِکَ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ وَ ذِکْرِکَ الاْعْلىَ الاْعْلىَ الاْعْلى وَ بِکَلِماتِکَ التّامّاتِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اَنْ تَفْعَلَ بى ما اَنْتَ اَهْلُهُ. پس از این دعا کرده و عرض حاجت به بارگاه احدیت داشته باشید. ۲- انجام غسل در این شب مستحب است. ۳- اقامه نمازی که در شب نیمه رجب ذکر شد. ۴- زیارت حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام که افضل اعمال در
این شب است و از براى آن حضرت در این شب سه زیارت ذکر شده است که در باب زیارات در مفاتیح الجنان آمده است. شب بیست و هفتم رجب خود را نجف برسانید روایت شده است که ابو عبدالله محمد بن بطوطه که یکى از علماء اهل تسنن است و در ششصد سال پیش از این زمان زندگی می‌کرده است در سفرنامه خود که معروف است به "رحله ابن بطوطه" داستان ورود خود از مکه معظمه به نجف اشرف در روضه و قبر مبارک مولایمان امیرالمؤمنین علیه السلام را ذکر کرده است و گفته اهل این شهر تمامى رافضى (شیعه) هستند و از براى این روضه مبارکه کراماتى ظاهر شده از جمله آن که در شب بیست و هفتم ماه رجب که نام آن شب نزد اهل آنجا " لَیْلَةُ الْمَحْیا " است که از عراقین و خراسان و بلادِ فارس و رُوم هر شَل و مفلوج و زمینگیرى (بیمار) که هست، قریب سى چهل نفر در آنجا جمع مى‌شوند. 
این مبتلایان را نزد ضریح مقدّس می‌برندو مردم منتظر خوب شدن و برخاستن آن‌ها می‌شوند. بعضى ذکر مى‌گویند و بعضى قرآن تلاوت مى‌کنند و بعضى تماشاى روضه مى‌کنند تا آن که نصف یا دو ثلث از شب بگذرد. آن وقت جمیع این مبتلایان و زمینگیران که نمى‌توانستند حرکت بکنند برمی‌خیزند در حالی که صحیح و تندرست مى‌باشند و بیماری در آن‌ها دیده نمی‌شود آن‌ها در آن حال مى‌گویند «لا اِلهَ اِلا اللهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللهِ عَلَىُّ وَلىُّ اللهِ» و این امری مشهور است. البته من خودم آن شب را در آنجا درک نکردم لکن از افرادی ثقه که بر سخن اعتماد داشتم، شنیدم و نیز در مدرسه‌اى که مهمانخانه آن حضرت است، دیدم سه نفر زمین گیر که قادر بر حرکت نبودند یکى از اهل روم و دیگرى از اهل اصفهان و سومى از اهل خراسان بود از آن‌ها پرسیدم چگونه شما خوب نشده‌اید و اینجا مانده‌اید؟ گفتند ما به شب بیست و هفتم نرسیده‌ایم و همین جا مانده‌ایم تا شب بیست و هفتم آینده که شفا بگیریم. شیخ عباس می‌گوید مبادا استِبْعاد کنى این مطلب را چرا که معجزات و کرامات بسیاری از این مشاهد مشرّفه بروز کرده و به تواتر رسیده و قابل شمارش نیست. در ماه شوّال گذشته یعنی سال هزار و
سیصد و چهل و سه در حرم مطهر حضرت ثامن الائِمّة امام رضا علیه السلام سه نفر زن که هر کدام به سبب مرض فلج زمین گیر شده بودند و اطبّاء و دکتر‌ها از معالجه آن‌ها عاجز شده بودند شفا یافتند و این معجزات از آن قبر مطهّر بر همه واضح و آشکارا گردید مانند نمودار شدن خورشید در آسمان مثل باز شدن دَرِ دروازه نجف اشرف بر روى عرب‌هاى بادیه و به حدّى این مطلب واضح بود که نقل شد دکترهایى که مطلّع بر مرض‌هاى آن زن‌ها بودند تصدیق نمودند با آن که در این باب خیلى دقیق بودند بلکه بعضى از آن‌ها تصدیق خود را بر شفاء آن‌ها نوشتند. ۵- شیخ کفعمى در بلد الامین آورده که در شب مبعث این دعا را خوانده شود: اَللّهُمَّ اِنّى اَسئَلُکَ بِالتَّجَلِىِ الاْعْظَمِ فى هذِهِ اللَّیْلَةِ مِنَ الشَّهْرِ الْمُعَظَّمِ وَالْمُرْسَلِ الْمُکَرَّمِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اَنْ تَغْفِرَلَنا ما اَنْتَ بِهِ مِنّا اَعْلَمُ یا مَنْ یَعْلَمُ وَلا نَعْلَمُ. اَللّهُمَّ بارِکْ لَنا فى لَیْلَتِنا هذِهِ الَّتى بِشَرَفِ الرِّسالَةِ فَضَّلْتَها وَ بِکَرامَتِکَ اَجْلَلْتَها وَ بِالْمَحَلِّ الشَّریفِ اَحْلَلْتَها. اَللّهُمَّ فَاِنّا
نَسْئَلُکَ بِالْمَبْعَثِ الشَّریفِ وَالسَّیِّدِ اللَّطیفِ وَالْعُنْصُرِ الْعَفیفِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اَنْ تَجْعَلَ اَعْمالَنا فى هذِهِ اللَّیْلَةِ و َفى سایِرِ اللَّیالى مَقْبُولَةً وَ ذُنُوبَنا مَغْفُورَةً وَ حَسَناتِنا مَشْکُورَةً وَ سَیِّئاتِنا مَسْتُورَةً وَ قُلوُبَنا بِحُسْنِ الْقَوْلِ مَسْرُورَةً وَاَرْزاقَنا مِنْ لَدُنْکَ بِالْیُسْرِ مَدْرُورَةً. اَللّهُمَّ اِنَّکَ تَرى وَلا تُرى وَ اَنْتَ بِالْمَنْظَرِ الاْعْلى وَ اِنَّ اِلَیْکَ الرُّجْعى وَالْمُنْتَهى وَ اِنَّ لَکَ الْمَماتَ وَالْمَحْیا وَ اِنَّ لَکَ الاْخِرَةَ وَالاُْولى. اَللّهُمَّ اِنّا نَعُوذُبِکَ اَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزى وَ اَنْ نَاتِىَ ما عَنْهُ تَنْهى. اَللّهُمَّ اِنّا نَسْئَلُکَ الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ وَ نَسْتَعیذُبِکَ مِنَ النّارِ فَاَعِذْنا مِنْها بِقُدْرَتِکَ وَ نَسْئَلُکَ مِنَ الْحُورِ الْعینِ فَارْزُقْنا بِعِزَّتِکَ وَاجْعَلْ اَوْسَعَ اَرْزاقِنا عِنْدَ کِبَرِ سِنِّنا وَ اَحْسَنَ اَعْمالِنا عِنْدَ اقْتِرابِ اجالِنا وَاَطِلْ فى طاعَتِکَ وَ ما یُقَرِّبُ اِلَیْکَ وَ یُحْظى عِنْدَکَ وَ یُزْلِفُ لَدَیْکَ اَعْمارَنا وَ
اَحْسِنْ فى جَمیعِ اَحْوالِنا وَ اُمُورِنا مَعْرِفَتَنا وَلا تَکِلْنا اِلى اَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ فَیَمُنَّ عَلَیْنا وَ تَفَضَّلْ عَلَیْنا بجَمیعِ حَوایِجِنا لِلدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَابْدَاْ بِاباَّئِنا وَ اَبْناَّئِنا وَ جَمیعِ اِخْوانِنَا الْمُؤْمِنینَ فى جَمیعِ ما سَئَلْناکَ لاِنْفُسِنا یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ. اَللّهُمَّ اِنّا نَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظیمِ وَ مُلْکِکَ الْقَدیمِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تَغْفِرَلَنَا الذَّنْبَ الْعَظیمَ اِنَّهُ لا یَغْفِرُ الْعَظیمَ اِلا الْعَظیمُ. اَللّهُمَّ وَ هذا رَجَبٌ الْمُکَرَّمُ الَّذى اَکْرَمْتَنا بِهِ اَوَّلُ اَشْهُرِ الْحُرُمِ اَکْرَمْتَنا بِهِ مِنْ بَیْنِ الاُْمَمِ فَلَکَ الْحَمْدُ یا ذَاالْجُودِ وَالْکَرَمِ فَاَسْئَلُکَ بِهِ وَ بِاسْمِکَ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ الاْجَلِّ الاْکْرَمِ الَّذى خَلَقْتَهُ فَاسْتَقَرَّ فى ظِلِّکَ فَلا یَخْرُجُ مِنْکَ اِلى غَیْرِکَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ اَهْلِ بَیْتِهِ الطّاهِرینَ وَ اَنْ تَجْعَلَنا مِنَ الْعامِلینَ فیهِ بِطاعَتِکَ وَالاْمِلینَ فیهِ لِشَفاعَتِکَ. اَللّهُمَّ اهْدِنا
اِلى سَواَّءِ السَّبیلِ وَاجْعَلْ مَقیلَنا عِنْدَکَ خَیْرَ مَقیلٍ فى ظِلٍّ ظَلیلٍ وَ مُلْکٍ جَزیلٍ فَاِنَّکَ حَسْبُنا وَ نِعْمَ الْوَکیلُ. اَللّهُمَّ اقْلِبْنا مُفْلِحینَ مُنْجِحینَ غَیْرَ مَغْضُوبٍ عَلَیْنا وَلا ضاَّلّینَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ. اَللّهُمَّ اِنّى اَسئَلُکَ بِعَزاَّئِمِ مَغْفِرَتِکَ وَ بِواجِبِ رَحْمَتِکَ السَّلامَةَ مِنْ کُلِّ اِثْمٍ وَالْغَنیمَةَ مِنْ کُلِّ بِرٍّ وَالْفَوْزَ بِالْجَنَّةِ وَالنَّجاةَ مِنَ النّارِ. اَللّهُمَّ دَعاکَ الدّاعُونَ وَ دَعَوْتُکَ وَسَئَلَکَ السّاَّئِلُونَ وَسَئَلْتُکَ وَ طَلَبَ اِلَیْکَ الطّالِبُونَ وَ طَلَبْتُ اِلَیْکَ اَللّهُمَّ اَنْتَ الثِّقَةُ وَالرَّجاَّءُ وَ اِلَیْکَ مُنْتَهَى الرَّغْبَةِ فِى الدُّعاَّءِ. اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَاجْعَلِ الْیَقینَ فى قَلْبى وَالنُّورَ فى بَصَرى وَالنَّصیحَةَ فى صَدْرى وَ ذِکْرَکَ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ عَلى لِسانى وَ رِزْقاً واسِعاً غَیْرَ مَمْنُونٍ وَلا مَحْظُورٍ فَارْزُقْنى وَ بارِکْ لى فیما رَزَقْتَنى وَاجْعَلْ غِناىَ فى نَفْسى وَ رَغْبَتى فیما عِنْدَکَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ
الرّاحِمینَ. پس به سجده برو و بگو: اَلْحَمْدُلله الَّذى هَدانا لِمَعْرِفَتِهِ وَ خَصَّنا بِوِلایَتِهِ وَ وَفَّقَنا لِطاعَتِهِ. سپس صد مرتبه ذکر شُکْراً شُکْراً گفته شود. پس سر از سجده بردار و بگو: اَللّهُمَّ اِنّى قَصَدْتُکَ بِحاجَتى وَاعْتَمَدْتُ عَلَیْکَ بِمَسْئَلَتى وَ تَوَجَّهْتُ اِلَیْکَ بِاَئِمَّتى وَ سادَتى. اَللّهُمَّ انْفَعْنا بِحُبِّهِمْ وَ اَوْرِدْنا مَوْرِدَهُمْ وَارْزُقْنا مُرافَقَتَهُمْ وَ اَدْخِلْنَا الْجَنَّةَ فى زُمْرَتِهِمْ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ؛ و این دعا را سیّد براى روز مبعث ذکر کرده است. اعمال روز بیست و هفتم ماه رجب از جمله اعیاد عظیمه است و روزى است که حضرت رسول اکرم صلَّى الله علیه و آله در آن روز به رسالت مبعوث گردید و جبرئیل به پیغمبرى بر آن حضرت نازل شد و از براى آن چند عمل است: ۱- غسل. ۲- روزه گرفتن و آن یکى از چهار روزى است که در تمام سال روزه گرفتنش امتیاز دارد و برابر است با روزه هفتاد سال. ۳- بسیار صلوات فرستادن. ۴- زیارت حضرت رسول اکرم و امیرالمؤمنین علیهماالسَّلام.
۵- شیخ در مصباح از رَیّان بن الصّلت روایت نموده است که امام جواد علیه السلام در زمانی که در بغداد بود روز نیمه رجب و روز بیست و هفتم را روزه گرفت و همه اصحاب آن حضرت نیز روزه گرفتند و ما را امر فرمود که دوازده رکعت نماز اقامه کنیم (شش نماز دو رکعتی مثل نماز صبح) و بعد از فراغ از نمازها، هر یک از حمد و توحید و مُعَوَّذَتین چهار مرتبه و " لا اِلهَ اِلا اللهُ واللهُ اَکْبَرُ وَ سُبْحانَ اللهِ وَالْحَمْدُلِلّهِ وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ" چهار مرتبه، اللهُ اللهُ رَبِّى لا اُشْرِکُ بِهِ شَیْئا چهار مرتبه و لا اُشْرِکُ بِرَبِّى اَحَدا چهار مرتبه، خوانده شوند.
