اولویت وزارت صمت تامین مواد مورد نیاز صنایع پایین دستی زنجیره فولاد است

آقای دکتر طی روزهای گذشته مصوبه ای صادر کردیدکه ماحصل آن محدویت در صادرات و حاشیه سازشد دراین مورد توضیح می فرمایید؟

واحدهای تولیدکننده فولاد مراجعه کرده یا تماس داشتند که امسال به دنبال ایجاد تعهد فروش در خارج از کشور برای خود هستیم و حداقل میزان که می‌توانیم صادر کنیم چقدر است؟ ما بر اساس برنامه سال گذشته بررسی کردیم و دیدیم پارسال ۲۷.۵ میلیون تن تولید شمش فولادبوده که بین ۷ تا ۸ میلیون تومان آن صادر شده است و احساس کردیم که اگر امسال هم ۲۷ میلیون تن تولید داشته باشند، یک سوم آن معادل ۹ میلیون تن می توانند صادرات داشته باشد.

به واحدهای تولیدکننده میلگرد نیز اجازه صادرات به میزان ۳۵ درصد تولیدشان داده شد، زیرا به دنبال آن هستیم که محصولات انتهای زنجیره بیشتر صادر شود. اما پس از آن آقایان شانتاژ رسانه ای را شروع و مرتب از محدود شدن صادرات و چوب لای چرخ گذاشتن وزارت صنعت صحبت کردند.

این در حالی بود که وزارتخانه اعلام کرده بود هر یک از واحدهای تولیدکننده شمش یا میلگرد اگر طی یکی دو ماه دیگر نیز با خارج از کشور قراردادی منعقد کردند، این میزان حداقلی صادرات را داشته باشند. یعنی هم اکنون تولید کنندگان می توانند مشتریان خود در خارج از کشور را پیدا کرده و قرارداد ببندند تا بتوانند صادر کنند.

پرسش این است که در سالهای گذشته تولید کنندگان شمش چقدر تولید می کردند که این رقم در نظر گرفته شده برای صادرات برای شان کفایت نمی‌کند؟ بر این اساس اعلام شد هر چقدر از شمش فولادی که در بورس عرضه شد و مشتری داخلی نداشت، صادر شود.

مجموعه وزارت صنعت به دنبال صادرات هرچه بیشتر محصولات است، اما به نظر می‌رسد آقایان بیشتر علاقمند به چالش، درگیری و گل آلود کردن آب هستند. ما روی صادرات حساب کرده و برنامه داریم و معتقدیم تا آنجا که امکان دارد باید محصولات انتهایی زنجیره را صادر کنیم. این بدان معنا است که در داخل کشور هر چقدر از شمش و ورق که مورد نیاز و مصرف واحدهای تولیدی پایین دستی مثل میلگرد و غیره است، باید در داخل مصرف شود.

در روزهای گذشته با فولاد مبارکه اصفهان صحبت کرده و اعلام کردیم که دلیلی ندارد ورق صادر کنند، در حالی که سهم ۶۰۰ هزار تنی برای صادرات ورق برای خود در نظر گرفته بودند، اما به آنها اعلام کردیم که باید همه آنها در داخل کشور توزیع کنند.

وقتی تولیدکنندگان لوازم خانگی، خودروسازان، بشکه سازی ها، لوله و پروفیل سازی ها، کانکس سازی و غیره در کشور نیاز به ورق دارند، دلیلی ندارد که ما ورق را صادر کنیم.زمانی که واحد های تولید کننده ورق کشور مثل فولاد مبارکه، فولاد گیلان، فولاد اصفهان و غیره باز باشند و نیاز به اسلب داشته باشند، نیازی نداریم که اسلب را صادر کنیم.

امسال به دنبال آن هستیم که حداقل یک جهش ۲۵ درصدی در صنایع معدنی داشته باشیم.

آقای دکتر، انجمن فولاد می گوید با مازاد شمش و میلگردی ها می گویند با کمبود شمش روبه‌رو هستیم، منشا این پارادوکس آماری از کجاست؟

فکر می کنم که میلگردی ها درست می گویند.واقعیت این است که تولید شمش دو برابر مصرف داخلی است و حداقل می توان یک سوم آن را صادر کرد. اما نمی‌توانیم شمش را به واحدهای تولیدی میلگردی و سایر واحدهای پایین دستی نرسانیم و به دنبال صادرات باشیم.

ما می گوییم تولید کنندگان شمش سهم ۲۵ درصدی در صادرات دارند و به همان اندازه می‌توانند با خیال راحت صادر کنند، مشروط به اینکه عرضه خود در داخل را انجام دهند. یعنی باید محصولشان را در بورس عرضه کنند.

همچنین مقرر شد که فقط کسانی می توانند در بورس شمش بخرند که خود تولیدکننده پایین دستی باشند. یعنی اجازه خرید شمش به افراد آزاد، دلال، تاجر و غیره ندادیم. اگر شمش در بورس فروش برود که واحدهای تولیدکننده میلگردی خریداری خواهند کرد. بر این اساس هر چه توانستند در بورس بفروشند که خواهند فروخت و اگر نتوانستند، می توانند صادر کنند.تا امروز بیش از ۵۰ روز از سال ۹۹ گذشته است و اگر آمار از بورس بگیرید خواهبد دید که عرضه شمش بسیار اندک بوده است.

چرا این مصوبه زودتر ابلاغ نشد؟

سازمان حمایت این مسئله را به انجمن فولاد به طور رسمی قبل از سال ۹۹ ابلاغ کرد، اما انجمن فولاد کوتاهی کرد و به واحدهای زیرمجموعه خود اعلام نکردبر فرض اگر هم به دستشان نرسیده و آنها هم عرضه نکردند، حال که اعلام کردیم که بیایند و ۶۰ درصد محصولات خود را عرضه کنند.چند روز پیش نیز به میلگردی ها ابلاغ شد. همچنین اعلام کردیم آنهایی که تاکنون عرضه نداشتند، کسری عرضه ۵۰ روز قبلشان را تا پایان خرداد عرضه کنند.

انجمن فولاد معتقد است که در شرایط فعلی تحریم ها و کرونا، این مصوبه سبب کاهش صادرات می شود..

ما اعلام کردیم که تولید‌کننده شمش، هر چقدر که مورد نیاز واحدهای تولیدکننده میلگرد است را تامین کرده و بقیه محصول شان را صادر کنند، و این چه ربطی به کرونا و تحریم دارد؟ مگر اعلام کردیم که شمش تولید نکنند یا اینکه شمش تولیدی شان را گوشه‌ای بگذارند.ما از تولید شمش حمایت می کنیم و می گوییم تولید داشته باشند، ۶۰ درصد آن را در بورس عرضه کنند‌، هر چقدر که میلگردی ها خریدند که هیچ، آنگاه مابقی را صادر کنند.

واحدهای تولیدکننده فولاد القایی ۶ میلیون تن شمش تولید دارند. روزی که این واحدها تأسیس شدند ماشین‌آلات و ابزارآلات شان طوری تنظیم شده بود که مصرفشان آهن قراضه بود، اما با گران شدن آهن قراضه اعضای انجمن فولاد به ما مراجعه کرده و گفتند که به این واحدها نیز آهن اسفنجی بدهیم.

ما امسال اعلام کردیم که معادل ۵۰ درصد مصرف این واحدها به آنها آهن اسفنجی می دهیم، چرا که معتقدیم تولید انتهای زنجیره باید بالا برود و بر این اساس به واحدهای آهن اسفنجی اجازه صادرات ندادیم. اما انگار دوستان فراموش کرده و کم لطفی می کنند.

درخصوص افزایش قیمت در زنجیره فولاد از جمله قیمت کنسانتره و گندله توضیح بفرمایید.

پیش از عید حدود ۲۵ ساعت جلسه با اعضای زنجیره فولاد برگزار کردیم. بعد از عید نیز با حضور نمایندگانی از هر پنج حلقه یعنی سنگ آهنی‌ها، گندله ای ها، کنسانتره ای ها، آهن اسفنجی ها و شمش فولادی ها جلسه برگزار کردیم. همه به اتفاق بر این باور بودند که توزیع سود در این زنجیره عادلانه نیست و گفتند قیمت ها باید ضریبی از شمش فولاد خوزستان باشد و ما نیز قبول کردیم.

اعلام کردیم دو راه وجود دارد. اینکه همه این محصولات از طریق بورس عرضه شود یا اینکه فولاد به تنهایی در بورس عرضه شده و بقیه محصولات ضریبی از شمش باشند. همه آنها به اتفاق راه حل دوم را پذیرفتند.

پس از آن، اینکه قیمت ها چند درصد از شمش فولاد خوزستان باشد مطرح شد و ما اعلام کردیم که به عنوان وزارتخانه در این موضوع ورود نمی‌کنیم. در همان جلسه قرار شد چهار انجمن و تشکل تولیدکنندگان فولاد، تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن، خانه معدن ایران و کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی فرمول پیشنهادیشان را به وزارتخانه اعلام کنند. امیدواریم در همین هفته نتیجه کار این تشکل ها ارائه شود.

ما اعلام کردیم که می توانند چند پیشنهاد داشته باشند از جمله اینکه پیشنهاد داده و امضا کنند که قیمت ها این قدر درصد از شمش فولاد باشد، یا اینکه چند پیشنهاد ارائه داده و آنگاه وزارت صنعت با انجام کار کارشناسی یکی از آنها را انتخاب کند، یا بگویند به توافق نرسیدیم که در این صورت وزارتخانه از پتانسیل کارشناسی خود استفاده خواهد کرد.

امیدواریم حداکثر تا پایان هفته پیشنهاد نهایی خود را به ما ارائه بدهند تا ما نیز بتوانیم تا پایان اردیبهشت آن را ابلاغ کنیم. بر این اساس موضوع بر خلاف آن چیزی است که برخی از این افراد در مصاحبه های خود اعلام کردند که دولت مداخله کرده و قیمت های دستوری ارائه می‌دهد.

آیا امسال تغییر در قیمت زغال‌سنگ خواهیم داشت و آیا ضریب افزایش قیمت شمش فولاد روی زغال سنگ نیز تأثیرگذار خواهد شد؟

زغال سنگ برای ذوب‌آهن همان نقش سنگ آهن را برای فولادی‌ها دارد و اینها حیات و ممات شان به هم وابسته است.اگر ذوب آهن نتواند زغال سنگ را بخرد زغال‌سنگ تعطیل خواهد شد و اگر زغال‌سنگ نتواند تولید کند، مشکل برای ذوب آهنی ها ایجاد می شود.

در چنین مواردی ما می گوییم این دو مجموعه خودشان با هم کنار بیایند و اگر اختلاف نظری بینشان پیدا شد به درخواست خودشان کارشناس از وزارتخانه می فرستیم تا مشکل حل شود. بنابراین مجموعه ذوب آهن ، انجمن زغال سنگ و تولیدکنندگان زغال می‌توانند باهم تفاهم کنند و ما در این زمینه به تفاهم آنها استناد خواهیم کرد.

آقای دکتر، در خصوص ورود معادن به بورس چقدر مصمم هستید؟

ما مصمم به انجام این مهم هستیم و اینجانب از ابتدای ورود به وزارتخانه برنامه‌ای که به معاونت معدنی و وزیر محترم دادم و در برنامه‌ای که به دفتر رئیس جمهوری ارائه شد و همچنین در برنامه جهش تولید اعلام کردم که همه معادن در اختیار ایمیدرو باید به بخش خصوصی واگذار شود.

با توجه به فرمایش رئیس جمهوری که این مهم از طریق بورس انجام شود، به اعتقاد من این کار شدنی است.