گُهر زمین؛ گوهر ارزنده ی معادن جنوب شرق ایران

*بیوگرافی شرکت سنگ آهن گهر زمین:

شرکت ایران باریت عملیات اکتشاف و پی جویی سنگ آهن را در منطقه ای در جنوب غرب سیرجان (استان کرمان) در سال 1348 آغاز و سپس شرکت ایروسرویس در محدوده ای به وسعت 45000 کیلومتر مربع درفاصله بین آباده فارس تا جازموریان، برداشتهای ژئوفیزیک هوایی (مگنتومتری) را انجام و آنومالی های متعددی که دارای پتانسیلهای بالایی از سنگ آهن بودند را مشخص نمود. همچنین معلوم گردید بزرگترین آنومالی ها در منطقه گل گهر واقع شده است. در پی مطالعات ژئوفیزیک هوایی با همکاری مؤسسه زمین شناسی یوگسلاوی در خلال ماههای مارس تا ژوئن سال 1975 و در محدوده ای به وسعت 74 کیلومتر مربع برداشتهای ژئوفیزیک زمینی شامل مغناطیس سنجی و گرانی سنجی صورت گرفت.گزارش عملیات در سپتامبر همان سال داده شد که نتیجه این مطالعات پیدایش شش آنومالی سنگ آهن در مجاورت یکدیگر با ذخیره سنگ آهن به میزان 1100میلیون تن گردید. آنومالی شماره 3 بزرگترین ذخیره سنگ آهن را در بین آنومالیهای شش گانه دارا می باشد. مطالعات تفصیلی در آنومالی شماره 3 با بیش از46265 متر حفاری در قالب 147 گمانه به اتمام رسیده است و بر اساس مطالعات و اطلاعات جمع آوری شده و مطالعات فنی اقتصادی مقدماتی که توسط شرکت کانادائی ADC صورت پذیرفته و همچنین مطالعات و طراحی اولیه در بخش روباز معدن که توسط شرکت مهندسی کوشا معدن و با مشارکت شرکتهای WGM از کشور کانادا و SRK از کشور انگلستان صورت گرفته، مشخص شده است که معدن سنگ آهن گهر زمین دارای ذخیره زمین شناسـی بالغ بر 610 مـیـلیون تن می باشد که بر اسـاس طراحیهای صورت گرفته حدود ثلث ذخیره مذکور طراحی و در حال استخراج بصورت روباز بوده و بقیه ذخیره نیز در حال طراحی می باشد. با برنامه ریزیهای صورت گرفته سالیانه 15 میلیون تن سنگ آهن و 75 میلیون تن باطله و آبرفت با نسبت باطله برداری 5 به 1  استخراج می گردد. همچنین بعد از راه اندازی تعداد 118 حلقه گمانه به متراژ 380 هزار متر دیگر حفاری شده است.

*موضوع فعالیت شرکت :

اکتشاف و استخراج و بهره برداری از معادن سنگ آهن و تولید کنسانتره، گندله و ...

نصب و راه اندازی، تعمیرات، نگهداری، بازرسی، سرویس تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز شرکت.

خرید و تهیه انواع و اقسام ماشین آلات و تجهیزات و تاسیسات و مصالح مورد نیاز برای انجام موضوع شرکت

انجام خدمات مهندسی، مشاوره، مدیریت و فراهم نمودن دانش فنی از داخل و یا خارج برای تحقق موضوع شرکت.

مشارکت و سرمایه گذاری در سایر شرکت ها و طرح های معدنی و صنعتی، انعقاد قراردادهای پیمانکاری بمنظور ارائه خدمات فنی و مهندسی

مبادرت به کلیه امور بازرگانی از قبیل خرید و فروش، صادرات و واردات و کلیه امور و عملیاتی که بطور مستقیم یا غیر مستقیم در جهت اجرای موضوع شرکت ضرورت داشته باشد.

 اکتشاف و استخراج و بهره برداری از معادن سنگ آهن و تولید کنسانتره، تولید گندله، که در 2 فاز عملیاتی و مطالعاتی در حال اجرا می باشد.

*«گندله سازی» چیست؟

 گندله‌ها، گوی هایی تولید شده از کنسانتره‌ها و کانه‌های طبیعی آهن هستند که با ترکیبات کانی‌شناختی و شیمیایی متفات‌اند.

گُندله یعنی گلوله‌های تولید شده از نرمه سنگ آهن و سایر مواد افزودنی که نخست خام و سپس پخته شده و سخت می‌شود، و برای احیا به روش سنتی تولید آهن در کوره بلند و یا روش‌های متعدد احیای مستقیم به کار می‌رود.  

 از آنجایی که کنسانتره که محصول کارخانه کانه آرائی است به صورت کانه های آهن دانه ریزی می‌باشد که به این شکل فیزیکی قابل مصرف نیستند و این نرمه‌ها، تراوایی گاز را در بار کوره بلند به صورت ناموزون کاهش می‌دهند و عملکرد کوره بلند را مختل می‌کنند و همین طور در کارخانه احیا مستقیم نیز اشکالاتی را ایجاد می‌نمایند، بنابراین نرمه‌های آهن را به صورت گندله در می‌آورند که به عنوان فراورده میانی ازمعدن تا کوره‌های تولید آهن و فولاد در نظر گرفته می‌شود.

 از آنجائیکه گندله‌ها ماده اولیه به شمار می‌آیند، لذا باید درکوره‌های احیا ویژگی مکانیکی، شیمیایی و حرارتی مطلوبی را داشته باشند.  

گندله‌ها، گویهایی تولید شده از کنسانتره‌ها و کانه‌های طبیعی آهن هستند که با ترکیبات کانی‌شناختی و شیمیایی متفاوت‌اند.

درواقع هدف واحد گندله سازی تبدیل کنسانتره آهن به گندله آهنی با هندسه و تخلخل. یکنواخت است.

 گندله ها دارای خواص زیر هستند:  

توزیع یکنواخت ابعاد به طور عمده از ۹ تا ۱۶ میلیم‌تر

تخلخل زیاد و یکنواخت ۲۵ تا ۳۰ درصد

ترکیب کانی‌شناختی یکنواخت به شکل هماتیت یا ترکیبات هماتیت دار احیا شونده

استحکام مکانیکی زیاد و یکنواخت

مقاومت به سایش

استحکام مکانیکی کافی حتی در برابر تنش گرمایی در محیط های احیا کننده

قابلیت چسبندگی کم داشته باشد

اجزا سیستم گندله سازی عبارتند از:  

سیستم انتقال مواد خام

سیستم آسیاب و خردایش مواد اولیه

واحد مخلوط سازی مواد اولیه

تولید گندله خام

کوره پخت گندله

سیستم غبار گیر

سیستم تعمین آب خنک کننده

سیستم انتقال محصول نهایی

سیستم تصفیه آب

سیستم تولید هوای فشرده

آزمایشگاه

* مراحل ساخت گندله به چه شکل است؟

ابتدا سنگ آهن از معدن استخراج می شود و پس از خردایش و رسیدن به ابعاد مطلوب برای حذف ناخالصی های سنگ آهن از فرایند پرعیار سازی و فلوتاسیون کمک گرفته می شود، در مرحله بعد سنگ آهن به همراه مواد افزودنی، مخلوط و سپس در دیسک های گندله سازی به گندله خام تبدیل می شود و بعد از پخت در کوره، گندله نهایی تولید خواهد شد.

   *هدف از تولید گندله چه چیزی است؟

هدف از تولید گندله افزایش عیار آهن کنسانتره به حدود 70 درصد برای احیاء مستقیم و حدود 67 درصد برای کوره های بلند می باشد که تبدیل کنسانتره به گندله مزایایی چون

- کاهش انرژی و هزینه های حمل و نقل

- کاهش آلودگی محیط زیست در اثر استفاده بیشتر از گندله در چرخه فولاد

- کاهش میزان سرباره تولیدی به ازای هر تن

- افزایش کارایی کوره های بلند و روش های مختلف احیاء اکسید آهن با .... و دوب آن در کوره های ... الکتریکی

-  نگهداری و انبار داری آسان گندله سنگ آهن در فضای آزاد به مدت طولانی بدون تغییر خواصی و کیفیت آهن

-جلوگیری از خام فروشی

-ارزش افزوده بیشتر نسبت به کنسانتره

- تکمیل چرخه فولاد

- رونق اشتغال زایی

را به همراه دارد.

*جایگاه گندله سازی در چرخه فولاد کشور

یکی از حلقه های تکمیل زنجیره فولاد کشور گندله سازی است. بدین صورت که ابتدا سنگ آهن از معدن استخراج می شود و سپس تبدیل به کنسانتره آهن می شود و پس از آن تبدیل به گندله و سپس آهن اسفنجی و بعد از آن به فولاد تبدیل می شود که به مجموع این مراحل فولاد سازی گویند و با تولید سالانه 5 میلیون تن گندله توسط شرکت گهرزمین قطعاً ظرفیت فولاد کشور به صورت چشمگیری افزایش پیدا خواهد کرد.

* تحریم ها و شیوع بیماری کرونا چه اثری در روند پروژه گندله سازی گهرزمین داشت؟

این پروژه حاصل تکنولوژی کشور آلمان بود و در زمان راه اندازی حتماٌ می بایست با حضور سوپروایزرهای خارجی اکثر تجهیزات راه اندازی شود، درواقع به دلیل شیوع بیماری منحوس کرونا کشور آلمان محدودیت هایی برای سوپروایزرهای خارجی برای آمدن به ایران را اعمال کرد، با توجه به این وضعیت، مهندسین توانمند داخلی توانستند در زمان کم، تمامی تجهیزات را نصب و راه اندازی کنند.بی تردید ساخت و راه اندازی واحد تولیدی گندله سازی گهرزمین را می توان جهشی بزرگ در تولید توصیف کرد. در زمانی که دنیا به خاطر شیوع بیماری کرونا با تعدیل و افزایش نرخ بیکاری مواجه است، افتتاح این پروژه می تواند موجب رونق اقتصادی منطقه شود.

* تأثیر کارخانه گندله سازی در تحقق نامگذاری سال جهش تولید توسط مقام معظم رهبری(مدظله العالی):

با راه اندازی کارخانه گندله سازی و افزوده شدن آن به چرخه تولید کشور، به صنعت فولاد کمک شایانی خواهد شد که این امر در تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری نقش بسزایی دارد. درواقع راه اندازی این کارخانه، برگ زرین دیگری بر افتخارات جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.

*میزان اعتبار و اشتغالزایی این پروژه :

میزان اعتبار این پروژه، 120 میلیون یورو در بخش ارزی، معادل 650 میلیارد تومان می باشد، همچنین با راه اندازی این پروژه حدود 500 نفر نیرو به طور مستقیم و 1200 نفر نیرو به صورت غیر مستقیم جذب و مشغول بکار خواهند شد.

* پروژه فاز ۲ گندله سازی شرکت گهر زمین:

جانمایی فاز 2 پروژه گندله سازی صورت گرفته است و دقیقاً به موازات فاز 1 پروژه احداث خواهد شد، طرح این پروژه آماده اجرا می باشد و مقدمات کار نیز انجام شده است. کلنگ زنی فاز 2 پروژه گندله سازی به زودی انجام خواهد شد.

*همدلی و همنوایی یک مجموعه برای رسیدن به یک هدف مشترک

در راستای راه اندازی پروژه گندله سازی و نیل به این هدف مشترک همدلی مدیر عامل، اعضای هیئت مدیره و تمامی کارکنان و کارگران پرتلاش شرکت سنگ آهن گهر زمین شایسته تقدیر و تشکر است. با تولید نهایی این محصول در شرکت گهر زمین، گامی دیگر در جهت جهش تولید ملی برداشته و برگ زرین دیگری به دفتر افتخارات صنعتی دیارمان سیرجان افزوده شد.