5 نکته برای محافظت از لوازم خانگی به بهترین شکل هنگام قطعی برق

همه ما با قطعی برق به ویژه در روزهای گرم تابستان مواجه شده‌ایم؛ اتفاقی که در بسیاری از موارد به دلیل مصرف مازاد از انرژی برق ایجاد می‌شود. اما نیازی به گفتن نیست که ما به وجود الکتریسیته همانند آب و غذا وابسته‌ایم و بسیاری از وسایل خانه و سازمان‌ها با وجود نیروی برق کار می‌کنند و قطعی برق، علاوه بر مختل کردن کارهای ما، به آنها نیز آسیب می‌زند و ممکن است عمر مفید آنها را کاهش دهد. این مقاله همین موضوع را مورد بررسی قرار داده است: در مقابل قطعی اجتناب‌ناپذیر برق، چه راهکارهایی برای محافظت از لوازم خانگی برقی وجود دارد؟ اگر شما نیز با این سوال مواجه شده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم با ما در ادامه مقاله همراه باشید.

1. از محافظ برق استفاده کنید

دستگاه‌های محافظ برق که در انگلیسی surge protector نامیده می‌شوند، وسایلی هستند که امکان محافظت از وسایل برقی خانه را نسبت به تغییر ولتاژهای ناگهانی برق فراهم می‌کنند. هنگامی که ولتاژ برق به مدت سه نانو ثانیه بالاتر از حد نرمال می‌رود، تغییر ناگهانی ولتاز یا surge رخ می‌دهد که روی کارکرد صحیح لوازم خانگی برق تاثیر منفی دارند و ممکن است مدار الکتریکی دستگاه را تخریب کنند. برای مثال با قطعی برق دوره‌ای ممکن است کولرهای آبی و گازی، نیم‌سوز شده و یا موتور آنها به طور کامل بسوزد (ولتاژ استاندارد برای خانه‌ها، 220 ولت است).

نحوه عملکرد محافظ برق

محافظ برق، وظیفه تشخیص شوک‌های ولتاژی در جریان برق را دارد و پس از آن، باید این شوک ولتاژی را به جای انتقال به مدار دستگاه به زمین منتقل کند. به همین علت محافظ ولتاژ باید دارای پین اتصال به زمین باشد.

همچنین لازم به یادآوری است تمام وسایل برقی طوری طراحی می‌شوند که توانایی تحمل 10 درصد ولتاژ پایین و 8 درصد ولتاژ بالا را دارند، اما در ولتاژهای کمتر و بالاتر از این مقدار، محافظ برق وظیفه قطع جریان برق را دارد تا آسیب شدیدی به وسایل برقی وارد نشود.

ویژگی‌های محافظ برق

در حال حاضر انواع مختلفی از محافظ برق را در بازار می‌توانید پیدا کنید، اما برای اینکه مورد مناسب را پیدا کنید، سعی کنید به ویژگی‌های زیر در خرید آنها توجه کنید:

• در ساخت محافظ برق استانداردهای لازم (FCC و CE) رعایت شده باشد و جنس بدنه آن از مواد مقاوم در برابر آتش‌سوزی ساخته شده باشد.
• ولتاژ مجاز عبوری (voltage protection rating) مناسبی داشته باشد. این ولتاژ، میزانی مشخصی است که دستگاه با تشخیص آن میزان از ولتاژ دست به کار شده و برق را به زمین منحرف می‌کند. بنابراین هر چه این ولتاز مجاز کمتر باشد، مناسب‌تر است. محافظ برق‌هایی با ولتاژ مجاز زیر 400 ولت برای مصارف خانگی مناسب هستند.
• میزان ژول بالا باشد: میزان ژول حداکثر میزان انرژی است که محافظ می‌تواند جذب کند. بنابراین اگر شوک ولتاژ وارد شده، بیشتر از این میزان باشد، محافظ ولتاژ بی‌فایده خواهد بود. هرچه ژول بالاتر، انرژی بیشتری جذب می‌شود.
• به زمان پاسخ‌دهی توجه کنید: زمان پاسخ‌دهی، به مدت زمانی اشاره دارد که محافظ ولتاژ، شوک برق را شناسایی می‌کند. هر چه این زمان پایین‌تر باشد، قدرت پاسخ‌دهی محافظ بیشتر است.

انواع محافظ برق

• محافظ برق وسایل برقی دستگاه‌های الکتریکی: شما می‌توانید برای انواع وسایل برقی خود این محافظ‌های برقی را تهیه کنید و در نتیجه پریز برق دستگاه‌هایی مانند یخچال، تلویزیون و ماشین لباسشویی را به این دستگاه‌ها متصل کنید.
• محافظ برق پشت بدنه کنتور: این محافظ‌ها قیمت بالاتری نسبت به محافظ نوع اول دارند، در پشت بدنه کنتور برق ساختمان وصل می‌شوند و در نتیجه از تمام وسایل برقی خانه در برابر تغییرات ولتاژی و قطع برق محافظت می‌کنند. این نوع از محافظ‌ها به ویژه برای دستگاه‌هایی مانند کولر آبی و گازی که امکان نصب محافظ برق معمولی وجود ندارد، بسیار توصیه می‌شود.

1. وسایل برقی را از پریز برق جدا کنید

نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید این است که خود قطعی برق منجر به خراب شدن دستگاه نمی‌شود، بلکه شوک ولتاژی که هنگام روشن شدن دوباره  به این دستگاه‌ها وارد می‌شود، منجر به خرابی آنها می‌شود. در چنین شرایطی اگر از دستگاه‌های محافظ برقی برای وسایل برقی خود استفاده نمی‌کنید، حتما آنها را از پریز برق بکشید و پس از آنکه برق دوباره وصل شد، چند دقیقه بعد اقدام به راه‌اندازی مجدد آنها کنید.

اینکار را در وضعیت صاعقه نیز تکرار کنید. شوک‌های ولتاژی که در هنگام رعد و برق ایجاد می‌شوند بسیار زیاد است و حتی اگر قطعی برق هم وجود نداشته باشد، می‌تواند به دستگاه‌های روشن مثل تلویزیون آسیب برساند. در صورتیکه نشانه‌هایی از خرابی بر اثر قطعی برق در دستگاه تلویزیون خود مشاهده نمودید می‌توانید از خدمات تعمیر تلویزیون در محل کمک بگیرید.

1. لامپ‌ها را فراموش نکنید

اگر به هنگام تاریکی، قطعی برق رخ می‌دهد، سعی کنید کلید خاموش تمامی برق‌ها را بزنید و فقط یک لامپ کوچک را روشن بگذارید تا در زمان وصل مجدد برق، متوجه آن شوید. شوک ولتاژی برق می‌تواند لامپ‌ها را نیز خراب کند.

1. تعمیرات زودهنگام را جدی بگیرید

خراب شدن دستگاه‌های برقی در طول زمان امری اجتناب ناپذیر است، حتی اگر تمام موارد اشاره شده را جدی بگیرید و به آنها عمل کنید. اما به طور معمول تعدادی از این وسایل، علائم مشخصی را قبل از خراب شدن کامل نشان می‌دهند که اگر به آنها توجه کنید، جلوی تخریب کامل و هزینه‌های گزاف را خواهید گرفت. برای مثال، ممکن است یخچال فریزر شما به تازگی صداهای عجیب و غریبی داشته باشد و یا دمای داخل آن به خوبی سرد نباشد. در چنین شرایطی تعمیر یخچال و فریزر را به ویژه اگر یخچال فریزر قدیمی دارید، جدی بگیرید. از تعمیرکار یخچال بخواهید در منزل حضور بیابند و مشکل را به طور کامل مطرح کنید تا هر چه سریع‌تر به مشکل رسیدگی شود.

همچنین در هنگام درخواست تعمیرکار، سعی کنید از افراد متخصص و خبره که دانش و مهارت کافی در تعمیر انواع یخچال دارند،کمک بگیرید، برای مثال اگر یخچال شما مانند سامسونگ و ال جی، خارجی است و یا انواع ایرانی مانند پارس، امرسان، هیمالیا و ... دارید، به سراغ تعمیرکارانی بروید که در این نوع از یخچال‌ها تخصص داشته باشند.

1. در مصرف برق صرفه‌جویی کنید

موضوع بسیار مهم دیگری که به همه ما در کاهش قطعی برق به ویژه در ایام تابستان کمک می‌کند، صرفه‌جویی در مصرف برق است. این موضوع را برای احترام به زمین و پاسداری از منابع برای آیندگان و زندگی راحت‌تر برای خودتان جدی بگیرید. برای اینکار به طور مثال می‌توانید لامپ‌های اضافی را خاموش کنید. تا آنجا که می‌توانید روشن کردن کولر را به ساعات گرم‌تر موکول کنید. وسایل برقی که روشن نیستند را از پریز برق بکشید. تا آنجا که می‌توانید از روشنایی روز بهره بگیرید و لامپ‌ها را روشن نکنید و موارد بیشتری که می‌توانید به این لیست اضافه کنید.

موارد اشاره شده، از راه‌های کلیدی برای محافظت از تمام وسایل برقی خانه است و شما می‌توانید با تلفیق این موارد، برای دوره طولانی‌تری از دستگاه‌های برقی خود استفاده کنید.