اسرار سریال آقای قاضی | چرا در این دادگاه هیچ وکیلی نبود؟

کارگردان «آقای قاضی» می گوید، برای ایفای نقش شخصیت اصلی در این سریال، ابتدا بنا بر این بوده که یک قاضی واقعی را بازیگر کنند اما در نهایت به یک بازیگر برای ایفای این نقش رسیده اند.

او همچنین درباره دلایل حذف وکلا از این سریال که با انتقادهایی همراه بوده نیز توضیحاتی را بیان و اعلام کرد که در سری جدید، بنا بر پرداختن به پرونده های جنایی و کیفری تر، نقش وکلا هم پررنگ تر خواهد شد.

سجاد مهرگان ـ کارگردان ـ در گفت و گویی با ایسنا، با اشاره به اینکه سریال «آقای قاضی» در فرمت جدیدی در تلویزیون ایران ارائه شد، خاطرنشان کرد: ما تاکنون این فرمت را در تلویزیون نداشته ایم. این نوع کارها چیزی بین سیتکام و سریال های مرسوم هستند و پیچیدگی ها و ساختشان از سریال های سیتکام بیشتر است اما نسبت به سریال های مرسوم هم ساده تر هستند. تعدد لوکیشن ندارند، قصه‌شان، داستان متکثرتری است و وحدت قصه‌اش نسبت به سریال های اصلی کمتر است.

این نوع سریال ها هنوز در ایران جا نیفتاده اند

وی درباره ی محدودیت های تولید این سریال و همچنین مرسوم نبودن این جنس سریال ها در تلویزیون، اظهار کرد: این نوع سریال ها هنوز در ایران جا نیفتاده اند و در چنین شرایطی قاعدتا یکسری مسائل وجود دارد. از بابت سوژه ها و موضوعاتی که به آن می خواهی بپردازی به دلیل اینکه مدل آن را نداشته ایم پرداخت سوژه ها برایمان سخت بود. خیلی اوقات قوه قضائیه به ما اعتماد نمی کرد؛ چراکه برخی سوژه ها برای اولین بار بود که ساخته می شد، البته نگاهشان سانسور نبود، بلکه بحث فرایند آیین دادرسی مطرح بود و معتقد بودند آیین دادرسی پیچیده است و شما چطور می خواهید در عرض ۱۵ دقیقه به آن بپردازید که به آن ایراد وارد نشود. از طرفی از سمت سازمان صدا و سیما هم به هر حال مشکل کمبود بودجه وجود دارد. هنوز نمی دانیم فرمت کار چیست و به همین دلیل هزینه ها را نمی توان برآورد کرد. البته تعدد لوکیشن نداشتیم اما تعدد بازیگر داشتیم. برای چنین کاری نمی توان یک فیلمنامه نوشت بلکه باید حدود ۱۰۰ فیلمنامه نوشت تا ۴۰ شب قصه داشته باشی و داستان روایت کنی.

مشکل بودجه در «آقای قاضی»

این کارگردان سپس به مشکل کمبود بودجه در ساخت سریال «آقای قاضی» اشاره و اظهار کرد: این فرمت ها باید در ایران جا بیفتند. از آن جایی که پرلوکیشن نیستند و فلاش بک ندارند، باید با قصه گویی مخاطب را همراه کنی. قاعدتا قصه ها باید عمیق تر باشند. ما مشکلی که در این سریال داشتیم این بود که هزینه ای که برای نویسندگی کار داشتیم دست و بالمان را می بست که قصه ها را عمیق تر کنیم. اما از منظر فضاسازی و لوکیشنِ محدود، فضای مرسوم به همین شکل است. همینطور در ارتباط با بازیگران؛ شما اگر بودجه خوبی داشته باشی می توانی از بازیگران باکیفیت استفاده کنی و همین رنگ و بوی متفاوتی به کار می دهد. مشکل زمان ضبط نیز از محدودیت های کار است، چون فرمت این کار در تلویزیون ما جا نیفتاده بود، هنوز نمی دانستیم فرمت کار در چند دقیقه باید باشد. برآورد زمانی سازمان صداوسیما بالا بود و همین باعث می شد ما با سرعت هر چه تمام تر کار را ضبط کنیم در نتیجه حساسیت ها را تخفیف می دادیم تا بتوانیم به آن میزان دقیقه ای که در روز باید فیلمبرداری کنیم، برسیم.  

«آقای قاضی» یک دوازدهم سریال های ۵۰ میلیاردی بودجه داشته

به عقیده این کارگردان مخاطب، «آقای قاضی» را پسندیده است و ادامه می دهد: آمار مخاطبان این سریال ۳۴ درصد بوده است؛ رقمی که در سال های اخیر جزو سریال های پرمخاطب محسوب می شود. پس مخاطب همراه شده است اما بحث هایی که وجود دارد، مباحث حرفه ای است؛ یعنی کار طوری باید باشد که همه مردم ایران «آقای قاضی» را ببینند. هرچند ۳۴ درصد بیننده با توجه به هزینه پایینی که صرف ساخت این سریال شد در مقابل سریال هایی که ۵۰ میلیارد هزینه شان شده و این میزان مخاطب را هم نداشته اند، آمار خوبی است. این سریال با یک دوازدهم آن بودجه ساخته شده و توانسته این میزان مخاطب داشته باشد. اما قاعدتا می تواند به میزان مخاطبان بالایی برسد.

 فضای دادگاهی ایده آل می تواند شبیه «آقای قاضی» باشد

این کارگردان درباره ی حساسیت های جایگاه قضاوت و اینکه تا چه میزان داستان های «آقای قاضی» مابه ازای بیرونی دارد و به واقعیت نزدیک است؟ اظهار کرد: معتقدم در مقام تلویزیون شما باید هنر و رسانه باشید؛ چرا که صرف هنر بودن یا صرف رسانه بودن جواب نمی دهد. این هنر و رسانه بودن یکسری مسائلی را به شما گوشزد می کند. مهمترین آن این است که شما برآیند کارتان به سمت آینده باشد؛ یعنی اینکه درست است که شاید الان فضا اینطور نباشد، شاید قضات این شکلی نباشند، اما خوب است که ما نشان دهیم یک فضای دادگاهی ایده آل می تواند شبیه «آقای قاضی» باشد و خوبی را نشان دهیم که به سمت خوبی حرکت کنیم.

او ادامه داد: در سریال «آقای قاضی» هدفمان نشان دادن فضایی بود که مماس با واقعیت باشد اما به حقیقت اشاره کند. حقیقتی که از واقعیت به سمت آن برویم. خیلی سعی کردیم این ویژگی را از دست ندهیم. شاید شما اگر بگردید چنین قضاتی را بتوانید پیدا کند اما نایاب هستند. به این شخصیت قاضی بر اساس پژوهشی که انجام دادیم، مطالعه آداب قضاوت و به واسطه مصاحبه با بسیاری از قضات برجسته، رسیدیم. و در حال حاضر آقای بهزاد خلج که کاراکتر قاضی را ایفا کردند کلاژی از قضات را به تصویر کشیدند از نحوه نگاه و رفتار گرفته تا ویژگی های دیگر.

قرار بود یک قاضی را بازیگر کنیم

این کارگردان در ادامه درباره انتخاب بهزاد خلج برای ایفای نقش قاضی توضیح داد: ابتدا قرار بود یک قاضی واقعی را بازیگر کنیم و حتی با دو قاضی گفت و گو داشتیم و تمرین هایی کردیم اما آن چیزی که می خواستیم درنیامد. نقطه ثقل سریال هم از طرفی روی قاضی بود و نمی خواستیم ریسک کنیم؛ به همین دلیل دنبال یک شخصیت بازیگر معروف گشتیم با چند بازیگر مطرح هم صحبت کردیم اما آنها هم به دلمان ننشستند در نهایت بهزاد خلج به ما معرفی شد و ایشان آن ویژگی های مد نظر را داشتند و با تمرین های گسترده ایشان را نزدیک به آن چیزی کردیم که می خواستیم.

چرا وکلا حذف شدند؟

مهرگان درباره ی انتقادهایی که از مباحث حقوقی سریال از سوی برخی وکلا مطرح شده بود نیز توضیح داد: انتقادهایی که نسبت به سری اول کار وجود دارد بیشتر از سمت وکلا و نه حقوقدان ها بوده است. ما در این سریال به این تصمیم رسیدیم، اینکه وکلا نباشند. به این دلیل که مخاطبان، خود با قانون مواجه شوند و واسطه نگذاریم. بیشتر پرونده ها هم حقوقی و مدنی بودند و کیفری نبودند که نیاز به وکیل باشد. به همین دلیل به جامعه وکلا بر خورده بود که چرا باید وکلا حذف شوند و بنابراین انتقادهایی مطرح شد.

به گفته وی در ارتباط با رعایت فرایند حقوقی، پنج حقوقدان به عنوان مشاور در حوزه های تخصصی از جمله کودک و نوجوان، فضای مجازی، خانه و خانواده، حقوق مربوط به مسائل امنیتی و ... با سریال آقای قاضی همکاری داشته اند؛ بنابراین این فیلمنامه ها توسط افراد متخصص نظارت می شد.

کارگردان «آقای قاضی» گفت: این افراد کارشناس همچنین فرایند نهایی آیین دادرسی را چک می کردند. البته اثر نمایشی است و در جاهایی ما به دلیل نمایشی بودن تخفیف هایی داده ایم اما ۹۰ درصد فرایندها از لحاظ حقوقی انجام می شود. شاید در تفسیر رای یا قانون دو برداشت وجود داشته باشد اما ما دو برداشت را که نمی توانیم نشان دهیم و یکی را نشان دادیم. حدس من این است در این فصل انتقاد وکلا به این دلیل است که چرا نیستند اما در فصل دوم پرونده ها جنایی و کیفری تر خواهند شد و قاعدتا حضور وکلا پررنگ تر می شود.

«آقای قاضی» سریال نوروزی می شود

سجاد مهرگان در پایان از پیش تولید فصل جدید «آقای قاضی» برای پخش در نوروز ۱۴۰۲ از شبکه دو سیما خبر داد و در توضیحاتی گفت: این سریال یکی از سریال های عید نوروز خواهد بود. دنبال این هستیم برای چند قسمتی که در عید روی آنتن می رویم فضایمان مفرح باشد.