نشست خبری بیست و ششمین سال رتبه‌بندی شرکت‌های برتر ایران(IMI-100)

 این همایش با حضور مقامات کشوری، مدیران شرکت‌های برتر و بزرگ ایران، صاحب نظران اقتصادی و خبرگان صنعتی برگزار می‌شود و در آن، از شرکت‌های برتری که رتبه‌های ویژه-ای کسب می‌کنند، تقدیر خواهد شد. 

 رتبه‌بندی IMI-100 در سال نخست (1377) با رتبه‌بندی 100 شرکت برتر ایران از نظر شاخص میزان فروش (درآمد) آغاز شد و در سال‌های بعد از آن، با توجه به استقبال خوب شرکت‌ها و برای پاسخگویی به درخواست آنها، به تدریج، تعداد شرکت‌های فهرست به 500 شرکت افزایش یافت، همچنین، تعداد شاخص‌های مورد بررسی نیز به 33 شاخص افزایش یافت.

 مهم‌ترین اهداف رتبه‌بندی شرکت‌های برتر ایران: 

• تولید اطلاعات در مورد بنگاه‌های اقتصادی کشور و شفاف سازی فضای کسب و کار

• رتبه‌‌بندی شرکت‌ها از نظر میزان اثرگذاری در اقتصاد ملی

• گسترش رقابت بین بنگاه‌های اقتصادی

• استفاده از نتایج رتبه بندی برای کمک به برنامه ریزی اقتصادی در کشور

 رتبه بندی‌های مشابه IMI-100 هم در سطح جهانی و هم در سـطح منـطقه ای و کشـوری انـجـام می‌شود.

• در سطح جهانی: رتبه‌بندی Fortune Global 500 که 500 شرکت بزرگ دنیا را رتبه‌بندی می‌کند.

• در سطح منطقه‌ای: رتبه‌بندی DS100 که صد شرکت بزرگ کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی را رتبه‌بندی می‌کند. 

• در سطح کشوری: در کشورهای آمریکا، ترکیه، هندوستان و برخی کشورهای دیگر انجام می‌شود.

 در رتبه‌بندی شرکت‌های برتر ایران و رتبه‌بندی‌های مشابه فوق الذکر، ابتدا 500 شرکت براساس شاخص»میزان فروش (درآمد)» انتخاب و رتبه‌بندی می‌شوند. پس از آن، این 500 شرکت براساس شاخص‌های دیگری نیز رتبه‌بندی می‌شوند. نکته مهم این است که یک شرکت، در شاخص‌های مختلف، رتبه‌های متفاوتی می‌گیرد، یعنی مثلا ممکن است در شاخص فروش رتبه 10 را داشته باشد ولی در شاخص «سودآوری» رتبه 45 را به دست آورده باشد. به عبارت دیگر، شاخص‌های مختلف در این رتبه‌بندی‌ها با هم ترکیب نمی‌شوند تا در مجموع، به یک شرکت، یک رتبه تعلق گیرد.

 انتخاب 500 شرکت براساس «میزان فروش» از منطق اقتصادی و مدیریتی برخوردار است، زیرا «فروش» خروجی نهایی بنگاه‌های اقتصادی است. همچنین، میزان اثرگذاری فعالیت یک شرکت در ابعاد اقتصاد ملی، رابطه مستقیمی با میزان فروش شرکت دارد.

 در مجموع، در رتبه‌بندی شرکت‌های برتر ایران، شرکت‌ها براساس 33 شاخص مذکور در جدول زیر مقایسه و رتبه‌بندی می‌شوند:

 شاخص‌های رتبه‌بندی در رتبه‌بندی IMI-100، شاخص های کمّی (مقداری) هستند و مقادیر آنها از «صورت‌های مالی حسابرسی شده « شرکت‌ها استخراج می‌شود. بنابراین‌، بر خلاف بسیاری از ارزیابی‌ها و رتبه‌بندی‌ها که در رتبه‌بندی شرکت‌ها قضاوت ارزیابان دخالت دارد و یا از خود اظهاری شرکت‌ها استفاده می‌کنند‌، در رتبه‌بندی IMI-100‌، نرم افزار مربوط، براساس مقادیر عددی، رتبه هر شرکت را مشخص می‌کند و هیچ قضاوتی توسط اجرا کنندگان رتبه‌بندی صورت نمی‌گیرد. 

 از ویژگی‌های رتبه‌بندی IMI-100، شفافیت بسیار بالای آن است، بطوری که رتبه هر شرکت در هر شاخص، به راحتی قابل بررسی و صحه گذاری است، زیرا در هر فهرستی، در مقابل نام شرکت، علاوه بر رتبه آن، کمیت آن شاخص درج شده است.

 نوع رتبه‌بندی IMI-100 و رتبه‌بندی‌های مشابه مثل Fortune 500 و اهدافی را که دنبال می‌کنند به گونه‌ای است که کلیه شرکت‌ها در هر رشته کسب و کار، در فهرست حضور دارند و اساساً یکی از اهداف این رتبه‌بندی این است که امکان مقایسه بین کسب و کارهای مختلف را فراهم کند. گزارشات سالانه رتبه‌بندی IMI-100 به خوبی نشان دهنده فواید این گونه مقایسه‌ها است.

 چرا ارزیابی و رتبه بندی شرکت‌های بزرگ مهم است ؟

سهم کشورها از نظر میزان درآمد در فهرست فورچون 500 در سال 2021

  جایگاه 6 کشور اول فهرست فورچون در رتبه بندی کشورها از نظر GDP در سال 2021

 برخی نتایج کلی در رتبه بندی سال 1401 (سال مالی 1400)

o سهم ارزش افزوده شرکت‌ها از تولید ناخالص داخلی(GDP) 

• ارزش افزوده 100 شرکت اول : 14درصد GDP

• ارزش افزوده 500 شرکت: 16 درصد GDP

o مقایسه فروش شرکت‌ها با تولید ناخالص داخلی(GDP)

• فروش 100 شرکت اول: 42 درصد GDP 

• فروش 500 شرکت: 48 درصد GDP

o اگر مجموع فروش 500 شرکت را در نظر بگیریم، 88 درصد متعلق به 100 شرکت اول بوده است که این خود، بزرگی این شرکت‌ها را در مقایسه با بقیه شرکت‌ها نشان می‌دهد.

 در رتبه‌بندی IMI-100 علاوه بر انتشار فهرست 500 شرکت برتر ایران، فهرست شرکت‌ها در گروه‌های صنعتی (رشته‌های کسب و کار) نیز منتشر می‌شود. بنابراین، در این رتبه‌بندی، علاوه بر اینکه جایگاه هر شرکت در فهرست‌های عمومی نشان داده می شود، جایگاه شرکت در گروه صنعتی مربوط نیز مشخص می‌شود.

 در رتبه بندی سال 1401 ، شرکت ها در 32 گروه صنعتی ( رشته کسب و کار) قرار گرفته اند.

 اطلاعات تولید شده در مورد گروه های صنعتی، اطلاعات مفیدی را در اختیار مسئولین و سیاست گذاران صنعتی و اقتصادی کشور قرار می دهد، زیرا تصویر کسب و کار در کشور را نشان می دهد.

سهم گروه‌های صنعتی از نظر میزان فروش (براساس رتبه بندی سال 1401) 

سهم گروه‌های صنعتی از نظر صادرات (براساس رتبه بندی سال 1401)

 استفاده کنندگان از رتبه‌بندی IMI-100

• بنگاه‌های اقتصادی

• سازمان‌های حاکمیتی و سیاست‌گذاران اقتصادی

• سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی

• پژوهشگران و دانشجویان

 اهمیت رتبه‌بندی IMI-100  برای بنگاه‌های اقتصادی:

• شناسایی جایگاه شرکت بین 500 شرکت برتر و وضعیت رقابتی آن:

به بنگاه‌ها کمک می‌کند تا از جایگاه خود بین 500 شرکت بزرگ کشور آگاه شوند و نیز، درباره وضعیت خود در مقایسه با رقیبان، شناخت شفاف و دقیقی پیدا کنند و آثار فعالیت-شان را بر وضعیت رقابتی خود مشاهده نمایند.

• کمک به شرکت‌ها در توسعه برند ملی و بین المللی آن‌ها:

شرکت‌ها با قرار گرفتن در فهرست شرکت‌های برتر ایران، شهرت، اعتبار و برند خود را ارتقا می‌دهند.

• تدوین برنامه‌های استراتژیک شرکت:

نتایج رتبه‌بندی در سال‌های مختلف، اطلاعات ارزشمندی را در اختیار تحلیل‌گران مالی و استراتژیک شرکت قرار می‌دهد که منابع موثقی برای تدوین استراتژی‌های شرکت خواهند بود.

 اهمیت رتبه‌بندی IMI-100  برای سازمان‌های حاکمیتی و سیاست‌گذاران اقتصادی

• تشویق رقابت در بخش دولتی و خصوصی :

رتبه بندی به خودی خود می تواند به گسترش رقابت و تشویق آن در بخش خصوصی و دولتی کمک کند.

• تحلیل روند اقتصادی کشور:

با مشاهده نتایج رتبه‌بندی شرکت‌ها و به خصوص روند نتایج در سال‌های مختلف، تحولات عرصه اقتصاد بنگاهی از منظری شفاف‌تر قابل مشاهده خواهد بود. با بررسی مداوم نتایج   رتبه‌بندی بنگاه‌ها، تشخیص جهت حرکت کسب و کارهای اقتصادی و شناسایی دورنمای رونق و رکود در صنایع مختلف براساس اطلاعات معتبر و مستند میسر خواهد بود و این امر ، دست اندر کاران سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و صنعتی را در اخذ تصمیمات اقتصادی متناسب در راستای اهداف بلند مدت اقتصادی کشور یاری خواهد داد.

 اهمیت رتبه‌بندی IMI-100  برای سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی

• تحلیل بازار سرمایه:

فهرست رتبه‌بندی می‌تواند به فعالان اقتصادی- به خصوص سهامداران و فعالان بازارهای سرمایه- اطلاعات تحلیلی دقیق‌تری ارائه دهد. این اطلاعات در کنار اطلاعات معتبر  دیگر، به شناسایی روند شرکت و پیش بینی روند آینده آن کمک می‌نماید.

• شناسایی فرصت‌های همکاری اقتصادی:

اطلاعات مندرج در فهرست رتبه‌بندی می‌تواند به شرکت‌های داخلی و خارجی در یافتن فرصت‌های همکاری و مشارکت اقتصادی با بنگاه‌های مستعد یاری نماید.

 اهمیت رتبه‌بندی IMI-100  برای پژوهشگران و دانشجویان

این فهرست با فراهم نمودن اطلاعات شفاف و مفید در مورد بنگاه‌های اقتصادی کشور، به دانشجویان برای انجام طرح‌های تحقیقاتی و پژوهشگران در شناخت دقیق تر از ساختار مالی و اقتصادی صنایع و بنگاه‌های اقتصادی بزرگ کشور یاری می‌رساند.

اطلاعات بیشتر در مورد

بیست  ششمین سال رتبه‌بندی شرکت‌های برتر ایران(IMI-100)

 از کارهای دیگری که در این رتبه‌بندی انجام می‌شود، مشخص کردن وضعیت مالکیت شرکت‌های حاضر در فهرست‌های این رتبه‌بندی است. بنابراین، شرکت‌ها از نظر وضعیت مالکیت به سه دسته: شرکت با مالکیت خصوصی، شرکت با مالکیت دولتی و شرکت با مالکیت نهادها و موسسات عمومی تقسیم می‌شوند. 

در این مورد باید توجه داشت و تاکید می‌کنیم که صرفا «وضعیت مالکیت شرکت» بررسی شده و اعلام می‌شود و نه وضعیت شرکت از نظر دولتی یا خصوصی یا در اختیار موسسات عمومی بودن «مدیریت شرکت».

 اطلاعات دیگری که در این رتبه‌بندی ارائه می‌شود، اطلاعات مربوط به رتبه‌بندی 500 شرکت بزرگ آمریکا و 500 شرکت بزرگ ترکیه وهند و مقایسه این سه رتبه‌بندی و شرکت‌های آن‌ها با رتبه‌ بندی IMI-100 و 500 شرکت ایران است. 

این مقایسه‌ها اطلاعات مفیدی در زمینه مقایسه صنایع و رشته‌های مختلف کسب و کار در این چهارکشور ارائه می‌دهد.

 انتخاب 10 شرکت پیشرو و شرکت‌های برتر از نظر رشد سریع

در این رتبه‌بندی علاوه بر ارزیابی عملکرد سالانه شرکت‌ها، آن‌ها برای یک دوره چند ساله نیز ارزیابی می‌شوند. براساس این ارزیابی، بین صد شرکت اول، شرکت‌هایی که از نظر ارتقای رتبه بیشترین رشد را داشته باشند به عنوان شرکت‌های پیشرو و در دسته‌های صدتایی بعدی شرکت‌هایی که بیشترین ارتقای رتبه را داشته باشند به عنوان شرکت‌های برتر از نظر رشد سریع، معرفی می‌شوند.

 شرکت‌های برتر صادرات گرا

در رتبه‌بندی شرکت‌های برتر ایران، 10 شرکت برتر صادرات‌گرا مشخص می‌شوند. بنابراین،      شرکت‌هایی که برای کشور ارزآوری دارند، معرفی خواهند شد.

 مشخص کردن پراکندگی استانی 500 شرکت بزرگ کشور

فعالیت دیگری که در این رتبه‌بندی انجام می‌شود، مشخص نمودن پراکندگی استانی 500 شرکت در کشور است که میزان اثرگذاری استان‌ها در اقتصاد کشور را نشان می‌دهد، به این معنی که مشخص می‌کند کدام استان ها از نظر اقتصادی و صنعتی قوی تر هستند. همچنین مشخص می‌کند که هر استان در چه صنایعی تمرکز دارد.