کمال اطهاری: اگر مذاکرات هسته ای به نتیجه نرسد، فروپاشی دولت اتفاق خواهد افتاد/ دولت رئیسی کلکسیونی از اشتباهات کل تاریخ دولت‌هاست

 رئیسی که چند شب گذشته در صداوسیما به ظاهر گزارشی از عملکرد 100 روزه دولت انقلابی خود ارائه داد چندین ادعا را مطرح کرد که باعث واکنش اقتصادانان و استادان دانشگاه در کشور شد. یکی از این ادعاها کنترل شدن تورم و متوقف شدن رکود در کشور است!

در همین رابطه در خصوص بررسی عملکرد اقتصادی دولت سیزدهم، تاثیر تحریم ها بر اقتصاد و معیشت مردم کمال اطهاری، کارشناس اقتصاد توسعه با دیده بان ایران گفت و گو کرده است. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

*آقای اطهاری! نظر شما در خصوص اظهارات دو شب گذشته آقای رئیسی در رابطه با عدم ارتباط برجام با اقتصاد کشور چیست؟

این اظهارات آقای رئیس جمهور یک ادعای بسیار بزرگ است. ما مشاهده کردیم وقتی مذاکره چند روز به تعویق می‌افتد، تاثیر آن در قیمت دلار و ارز به صورت واضح دیده‌می‌شود. نمی‌شود سرمان را زیر برف کنیم. جهان کنونی از نظر اقتصادی به جهانی به هم پیوسته شده تبدیل شده است. برجام شرط مقدم برای ساماندهی به اقتصاد ایران است. این مصیبت تقابل با جهان از دولت احمدی‌نژاد برای مردم کشور ما درست شد و تا به الان ادامه داشته است.

ما مشاهده کردیم که شعارهای تند جای برنامه توسعه کشور را گرفت! بنده متوجه نمی‌شوم کتمان اثرات مثبت برجام به چه دردی می‌خورد؟! اگر جنبه تبلیغاتی دارد که باید بگویم بی معنا است زیرا جامعه چنین گفتارهایی را نه قبول می‌کند و نه مورد پسندش قرار می‌گیرد. آقای رئیسی به‌جای این ادعاها بهتر بود یک گزارشی در خصوص برنامه هفتم توسعه ارائه می‌دادند و توضیح می‌دادند چگونه و با چه مدلی این برنامه را تدوین خواهند کرد. برنامه توسعه‌ای که وفاق ملی در آن وجود نداشته باشد، قابلیت اجرایی شدن را نخواهد داشت. تنها راه نجات جامعه در شرایط کنونی ارائه یک برنامه جامع برای توسعه و به نتیجه رساندن برجام است.

اگر برجام هر چه زودتر به نتیجه نرسد، فروپاشی مجموعه دولت بسیار نزدیک خواهد بود اما اگر به نتیجه برسد دولت 3 سال فرصت خواهد داشت که کشور را از این وضعیت خارج کند. ما در دوره احمدی‌نژاد در سال چیزی حدود 700 میلیارد دلار درآمد نفتی داشتیم؛ در این مدت ما شاهد وخیم‌تر شدن وضعیت محیط‌زیست و بسیاری از عرصه‌های دیگر شدیم و دلیل این امر هم آن بود که برنامه چهارم توسعه کنار گذاشته شد! آثار این اتفاق این بود که در مدت هشت سال رشد اشتغال نزدیک به صفر شد! بسیاری از کارخانه‌ها ورشکسته شدند و این توسعه پوشالی را با یک شعار بسیار کودکانه مبنی بر این‌که بخش مسکن موتور توسعه است به پیش بردند! در ادامه همین روند ما مشاهده کردیم که این بخش رانتی مسکن تمام اقتصاد ایران را بلعید و تعامل مثبت با جهان به منفی تبدیل شد. این اتفاقات باید برای هر دولتی درس عبرتی باشد. مشکل دولت روحانی هم این بود که برنامه توسعه جامعی نتوانست ارائه دهد و به مرحله عمل برساند و به نوعی به سمت اجرایی کردن برنامه چهارم توسعه برود به سمت برنامه سوم برگشت!

دولت رئیسی کلکسیونی کامل از اشتباهات تمامی دولت‌ها است. این دولت به جای توسعه دانش بنیان؛ شعار موتور توسعه مسکن را می دهد به جای اینکه تعامل مثبت با جهان را مطرح کند، شعار مهم نبودن برجام را مطرح می کند. این رویکرد دولت رئیسی نشان از این دارد که این دولت در حال تکرار تمامی اشتباهات گذشته است بدون اینکه از این اشتباهات عبرتی گرفته باشد! بنابراین این ها جزء اصول ابتدایی یک نظام پایدار است.

ما این اصول پایدار را در دولت ابراهیم رئیسی ندیدیم. بنده مدت‌ها پیش در همان دولت حسن روحانی تاکید کردم که دولت در جمهوری اسلامی وارد فرآیند زوالی شده است که در آخر به فروپاشی خواهد انجامید. شما نگاه کنید شوروی در اوج قدرت نظامی و سیاسی خود به دلیل ناتوانی اقتصادی از هم فروپاشید! موقعیت کنونی ایران بسیار شبیه به موقعیت زوال شوروی است. شوروی پشت پرده موشک هایی قایم شده بود که با شلیک آن کل کره زمین نابود می‌شد اما ما دیدیم اقتصاد ضعیف باعث فروپاشی او شد. بنده موقعیت جمهوری اسلامی را دقیقا شبیه به موقعیت شوروی سابق می‌بینم و این یک هشدار است. فروپاشی نظام جمهوری اسلامی در شرایط کنونی درد و رنج بسیاری را به دنبال خواهد داشت. دلیل این امر این است که احتمال وقوع جنگ‌های داخلی بسیار زیاد است.

*باتوجه به اطلاعاتی که به دست ما رسیده نرخ آنلاین دلار در برخی از سایت‌ها حذف شده است و اجازه اعلام آنلاین آن داده نمی‌شود. به نظر شما پاک کردن صورت مسئله و عدم اعلام نرخ آنلاین ارز تا چه اندازه می‌تواند در بهبود با بدتر شدن شرایط تاثیرگذار باشد؟

مردم ایران با استفاده از تجارب تاریخی که در یک قرن اخیر به دست آورده‌اند، بسیار به امور مختلف و موقعیت‌ها آگاه شده‌ان. شما در همین منطقه خاورمیانه نگاه کنید مردم ایران به نسبت کشورهای دیگر بسیار واکنش‌های هوشمندانه و عقلانی را از خودشان نشان می‌دهند. اگر دولت این را درک کند و از ایدئولوژی دست بردارد، می تواند از این نیروهای خلاق و باهوش در جهت توسعه کشور استفاده کند. شما کشورهای دیگر از من جمله چین که آقایان نسبت به حکمرانان آن ارادات خاصی دارند را نگاه کنید اصلا ادبیاتی تهاجمی برای بیان و گرفتن امتیازات مختلف از ابرقدرت‌ها را ندارند. شمایی که آنقدر به چین ارادات دارید لااقل بقیه چیزها مثل توسعه و نحوه مذاکراتش را هم بیاموزید. رهبر چین بارها اذعان داشته است اگر نتوانیم به روند توسعه و نیازهای اقتصادی مردم پاسخ مثبت دهیم، حکومت‍‌مان از بین می‌رود! از عطار پرسیدند اسم اعظم چیست؟ عطار پاسخ داد من فهمیدم که اسم اعظم نان است چون اگر مردم نان نداشته باشند به مسجد هم نمی‌روند! 

منبع: سایت دیده بان ایران- نازیلا معروفیان