حرکت سیمیدکو بر ریل توسعه رفتار سازمانی سازنده

در علوم مدیریتی نوین، نیروی انسانی از مهم‌ترین عناصر کلیدی توسعه کسب‌وکارها برشمرده می‌شود، زیرا در فرآیند تولید، نیروی انسانی عامل خلق ایده‌ها، استفاده و به کارگیری از منابع فیزیکی و ارزش‌آفرینی است.

بر اساس مطالعات و بررسی‌‎ها، رفتار افراد و سازمان‌ها بر یکدیگر اثر می‌گذارند و در سازمان‌هایی که برای بهبود عملکرد افراد از طریق رفع موانع و مشکلات اقدام می‌شود، این اثرگذاری‌ها در جهت افزایش اثربخشی و کارایی فرد و سازمان هدایت می‌شود. با توجه به این مسئله، در شرکت صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد نیز اقدامات مهمی برای بهبود عملکرد منابع انسانی انجام شده که نتایج مثبتی را برای این شرکت به همراه داشته است.

سازمان‌های پیشرو در جهان دریافته‌اند که توجه بیشتر به سرمایه‌های انسانی منجر به افزایش بهره‌وری و سودآوری می‌شود. به کار بردن شیوه‌های مدیریتی مناسب در حوزه منابع انسانی می‌تواند با به بهبود عملکرد افراد، گروه‌ها و … منجر به رشد و سودآوری سازمان شود. ترسیم الگوی مشخص برای رفتار افراد و سازمان در شرایط مختلف که در حوزه مدیریت رفتار سازمانی قرار می‌گیرد می‌تواند بسترهای لازم برای پیشرفت و توسعه سازمان را فراهم سازد. مدیریت رفتار سازمانی دانش مطالعه منظم رفتار افراد در سازمان است و در درجه اول بر کارآمدتر شدن افراد در سازمان تمرکز دارد.

در ابتدا اینطور به نظر می‌رسد که در صنایع معدنی و فلزی که اغلب تکنولوژی‌محور هستند، مدیریت رفتار سازمانی چندان موثر و کارآمد نباشد، اما با نگاهی عمیق‌تر به نقش سرمایه‌های فکری و انسانی می‌توان دریافت که منابع انسانی عامل اصلی خلاقیت، نوآوری، رشد تولید و تعالی سازمانی در این صنایع محسوب می‌شوند. شرکت صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد (سیمیدکو) از پیشتازان زنجیره ارزش هلدینگ فولاد خوزستان، با شناخت و آگاهی از نقش سازنده مدیریت رفتار سازمانی به سمت ترویج و توسعه این رویکرد مدیریتی در مجموعه خود گام برداشته است.

این امر، نه تنها موجب شده است تا در چند سال گذشته سیمیدکو در تولید، سودآوری و تامین مواد اولیه هلدینگ خود عملکرد موفقی داشته باشد، بلکه با نگرش به ارتقای انگیزه کارکنان و رضایت شغلی، در تعالی سازمانی نیز خوش بدرخشد. اثرگذاری پیچیده به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، سودآوری و بهره‌وری صنایع معدنی و فلزی بسیار به رفتار سازمانی بستگی دارد و با توجه به فعالیت‌های این صنایع، رفتار سازمانی نیز می‌تواند متفاوت باشد.

بنا به نظر این کارشناسان، سبک و شیوه عملکرد هر فرد در سازمان به شدت بر تولید، ایمنی، ثبات و آرامش محیط کار اثر می‌گذارد. رفتار سازمانی در محیط‌های صنعتی را می‌توان به دو بخش رفتار رسمی و غیررسمی تقسیم‌بندی کرد. رفتار سازمانی رسمی مجموعه‌ای از قوانین و مقررات از پیش‌ تعیین‌شده‌ای است که افراد را در بهبود عملکرد وظایف‌شان کمک می‌کند. در چنین شرایطی افراد تلاش ‌می‌کنند تا با رفتار در چارچوب قانون و مقررات، نقش موثرتری را در سازمان ایفا کنند. در مقابل، رفتار سازمانی غیررسمی روابط و تعاملات کارکنان در ارتباط با یکدیگر، گروه‌ها و سازمان را تشکیل می‌دهد و افراد، گروه‌ها و سازمان‌ها در شرایط مختلف واکنش‌های منحصربه‌فردی از خود نشان می‌دهند.

کاملا بدیهی است که این نوع رفتار سازمانی از پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است و روابط سالم افراد با همه ارکان سازمان تاثیر شگرفی در بهبود عملکرد سازمان خواهد داشت. در محیط کار، مناسب‌ترین رفتار از نظر افراد، گروه‌ها و … به عنوان الگویی مشخص در سازمان پذیرفته می‌شود. در این شرایط، ایجاد محیط کار سالم، منظم، بدون دغدغه فکری و با روابطی سازنده میان اعضا از جمله اصلی‌ترین وظایف مدیریتی به شمار می‌آید. در واقع، مدیران با بررسی مشکلات در محیط کار و رفع دغدغه‌های کارکنان، خصوصا در مشاغل صنعتی می‌توانند این محیط را ایجاد کنند. محقق شدن این مهم مستلزم داشتن طرح و برنامه‌هایی جامع و مدون در حوزه مدیریت رفتار سازمانی و منابع انسانی است. همچنین باید در نظر داشت که اجرای این برنامه‌ها بدون سنجش آن با استفاده از ابزارهای ارزیابی امری بیهوده به نظر می‌رسد

معیار ارتقای عملکرد

در پایان باید اذعان داشت، آنچه موجب رشد و موفقیت همه ‎جانبه سیمیدکو شده، تلاش و همکاری بی‌وفقه سرمایه‌‎های فکری و انسانی و همچنین اتخاذ رویکردهای مدیریت رفتار و تعالی سازمانی است. بنابراین، همواره یکی از سیاست‌های اصلی و اساسی این شرکت تحقق مدیریت علمی و تعالی‌بخشی است تا شرکت بتواند از این طریق زمینه بهبود و رشد رفتار منابع انسانی را چه در داخل سازمان و چه در زندگی فردی و اجتماعی آن‌ها فراهم کند.

خط‌ مشی سیمیدکو قرارگیری در رتبه‌های برتر صنایع معدنی کشور به واسطه خلق ارزش و توجه به اصولی همچون مشتری‌مداری، مسائل زیست‌محیطی و حفظ کرامت انسانی است. سیمیدکو مدیریت منابع انسانی را رکن اساسی تحقق اهداف سازمانی خود می‌داند و به اعتقاد این شرکت، تحقق و ایجاد نظام مدیریت رفتار سازمانی به عنوان یکی از شاخه‌های مهم مدیریت منابع انسانی، زمینه رشد و بالندگی‌اش را فراهم می‌سازد.

این شرکت معدنی و صنعتی برای استقرار نظام ‌های مدیریتی در مجموعه خود از تجارب یکی از الگوهای متعالی‌ صنایع معدنی و فلزی کشور، یعنی هلدینگ فولاد خوزستان و همچنین استانداردها و الگوهای ملی و بین‌المللی در فرایندهای سازمانی بهره‌مند شده است تا از این طریق سیمیدکو در افقی پنج ساله به عالی‌ترین سطح مدیریت رفتار سازمانی و در نهایت مدیریت منابع انسانی دست یابد.

این شرکت نقشه راه پنج‌ساله پیشرفت و تعالی سازمانی خود را از سال ۱۴۰۰ مبتنی بر خودارزیابی رادار (RADAR) آغاز کرد. منطق رادار ابزار قدرتمند بهبود سیستماتیک در تمام حوزه‌های سازمانی است که از آن برای امتیازدهی و ارزیابی سازمان استفاده می‌شود. در این سیستم ارزیابی، یک شرکت موفق به عنوان الگوی متعالی در نظر گرفته می‌شود تا سازمان‌ها بتواند با مقایسه عملکرد خود با الگو، انتظارات ذی‌نفعان را برآورده سازند و یا حتی فراتر از آن گام بردارند.

چنان‌که اشاره شد، میزان پیشرفت سازمانی سیمیدکو در حوزه منابع انسانی نیز با استفاده از منطق راداری با هلدینگ فولاد خوزستان سنجیده می‌شود. در این مدل تعالی و پیشرفت سازمانی، سیمیدکو نقاط ضعف و قوت مجموعه خود را شناسایی می‌کند و با مقایسه آن با هلدینگ خود، نسبت به بهره‌گیری از نقاط قوت و بهبود نقاط ضعف در مدیریت رفتار سازمانی گام برمی‌دارد. برنامه‌های سازنده سیمیدکو چنان‌که اشاره شد، سیمیدکو افق‌ پنج‌ساله‌ای را تا سال ۱۴۰۵ برای دستیابی به اهداف سازمانی خود ترسیم کرده است.

به منظور محقق شدن این مهم، هر ساله در این شرکت صنعتی و معدنی با استفاده از تکنیک‌های نوین مدیریتی، برنامه‌های مختلفی در حوزه رفتار و تعالی سازمانی تدوین و اجرا می‌شوند. در برنامه تعالی سازمانی سال های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ سیمیدکو، طراحی و تدوین راهبردها و رویکردهای توسعه منابع انسانی، دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌ها، مکانیزه‌سازی، هوشمندسازی و در پی آن چابک‌سازی و نظم بخشیدن به رفتار منابع انسانی این شرکت صورت گرفته است تا زمینه شکل‌گیری اساس و پایه مدیریت رفتار سازمانی و نظام اجتماعی در این شرکت فراهم شود.

در واقع، سیمیدکو با هوشمندسازی بسیاری از فرآیندها و نظم بخشیدن به آن‌ها شیوه‌ای متفاوت و نو را برای پیشرفت منابع انسانی در پیش گرفته که تاکنون بخش های مهمی از اهداف مورد نظر شرکت محقق شده‌اند. از جمله این اهداف محقق‌شده می‌توان به فرآیند هوشمندسازی و اتوماسیون امور اداری مانند دریافت گواهی ‌اشتغال به کار و درخواست ماموریت داخل کشور، تغییر و تحول در فرهنگ آموزش سازمانی، شناسایی و اجرای اولویت‌های ایمنی و بهداشت محیط کار با خرید فایرتراک و نگهداری فضای سبز اشاره کرد.

سیمیدکو با گروه‌بندی‌ نیروی انسانی و برگزاری دوره‌های آموزشی سطوح مختلف برای مدیران و کارکنان در مسیر توسعه منابع انسانی حرکت می‌کند که این امر منجر به دریافت گواهی استاندارد ایزو «۱۰۰۱۵» توسط این شرکت شده است. سیستم ارزیابی عملکرد کارکنان از دیگر اقدامات سیمیدکو در حوزه بهبود و ارتقای عملکرد منابع انسانی به شمار می‌آید که در این راه نیز، شرکت از تجربه و دانش هلدینگ فولاد خوزستان استفاده می‌کند. همچنین به منظور ایجاد آرامش محیط کار و افزایش نظم و روحیه افراد، در سال جاری دو کمیته وام‌‎های ضروری و انضباط کار در سیمیدکو راه‌اندازی شده‌اند.

انتظار می‌رود با فعالیت این دو کمیته بسیاری از مشکلات و بی‌نظمی‌ها در تعاملات افراد در سازمان و حتی رفتار کل مجموعه با مشتریان و پیمانکاران برطرف شود. سیمیدکو در ادامه برنامه‌های خود برای دستیابی به متعالی‌ترین سطح مدیریت منابع انسانی و رفتار سازمانی، در سال ۱۴۰۲ برنامه‌های دیگری همچون گسترش دوره‌های آموزشی و توانمندسازی سازمانی، استقرار نظام ارزیابی شایستگی، رشد و ارتقای استانداردها و به دنبال آن استقرار کامل استاندارد ایزو «۳۴۰۰۰» مدیریت منابع انسانی را در دستور کار دارد. همچنین این شرکت در این مسیر، علاوه بر استفاده از تجربیات شرکت مادر، از دانش و تجربه الگوهای موفق خارجی نیز بهره‌‎مند خواهد شد تا بتواند در رویدادهای ارزیابی داخلی و بین‌المللی به رقابت با سایر شرکت‌ها بپردازد.