ابهام در سرنوشت ابر پروژه طیب‌نیا

وزیر امور اقتصادی و دارایی در جدیدترین اظهارات خود از وعده «عملیاتی شدن کامل طرح جامع مالیاتی کشور تا بهمن‌ ماه» عقب‌نشینی کرد. علی طبیب‌نیا این اظهارات را در جمع اعضای ستاد راهبری پروژه‌های اولویت‌دار اقتصاد مقاومتی عنوان و تاکید می‌کند، براساس گزارشی که ارائه شده می‌توان با اطمینان گفت که روند پیشرفت پروژه رضایت‌بخش است اما باز هم نیاز به کار جهادی و تلاش و مجاهدت‌گونه داریم تا به وعده‌ای که به مردم داده‌ایم عمل کرده‌ و ان شاء ‌الله تا پایان سال جاری شاهد استقرار این طرح در نظام مالیاتی کشور باشیم. یازده سال از کلید خوردن طرح جامع مالیاتی در کشور می‌گذرد، اما براساس مستندات و واقعیت‌های کنونی هنوز عملیاتی نشده، به طوری که اجرای کامل آن جزء یکی از وعده وزیر اقتصاد در راستای پیشبرد اهداف این وزارتخانه است. به گزارش فارس، طیب‌نیا اردیبهشت ماه امسال در پنجمین اجلاس دوره ششم نمایندگان اتاق اصناف ایران به عزم دولت برای تکمیل طرح جامع مالیاتی تا بهمن ماه اشاره کرده و گفته بود، در چارچوب قانون جدید مالیاتی اصلاحات خوبی انجام شده و مشوق‌هایی نیز برای فعالان اقتصادی خصوصا اصناف در نظر گرفته است. وی ابراز امیدواری می‌کند، عدالت مالیاتی بخشی از عدالت اجتماعی و مورد انتظار مردم به عنوان آرمان قطعی ایجاد شود تا حقی از مؤدیان مالیاتی تضییع نشده و بتوان مقابل فرار مالیاتی ایستاد. پس از این اظهارات 10 مرداد 95 نیز رسانه دولت به نقل از وزیر اقتصاد تاکید کرده بود که طرح جامع مالیاتی کشور تا بهمن‌ ماه امسال بطور کامل عملیاتی می‌شود. طیب‌نیا این سخنان را روز پنج‌شنبه در نشست شورای گفت‌وگوی بخش دولتی و خصوصی خراسان رضوی مطرح کرده و گفته بود باید وابستگی به نفت، قطع و مالیات جایگزین آن شود. براساس این گزارش سید کامل تقوی‌نژاد نیز در نخستین جلسه با مدیران مالیاتی سراسر کشور از اجرای سراسری طرح جامع مالیاتی تا نیمه بهمن ماه سال 95 خبر داده بود. رئیس سازمان مالیاتی عنوان می‌کند با توجه به اینکه طرح جامع مالیاتی یکی از مهمترین طرح‌های نظام مالیاتی است تلاش می‌کنیم تا نیمه بهمن ماه این طرح را در ابعاد ملی پیاده کنیم. با گذشت بیش از 5 ماه از اظهارات وزیر و نزدیک شدن به زمان تحقق کامل طرح جامع مالیاتی به عنوان یکی از 8 ابر پروژه کلیدی وزارت اقتصاد که در آن «سهولت‌بخشی و شفافیت‌بخشی به نظام جامع مالیاتی» محور قرار گرفته شده، حالا طبق آخرین گزارش‌ها این وعده باز هم به آینده موکول می‌شود و «اجرای کامل آن» جایگزین «انشاءالله تا پایان سال جاری شاهد استقرار این طرح باشیم» شده است. براین اساس «پیشبرد و پیاده‌سازی کامل طرح جامع مالیاتی»، «افزایش سهم مالیات از هزینه‌های جاری دولت» و «گسترش مالیات الکترونیک، افزایش خدمات و تعاملات الکترونیکی و غیر حضوری» جزء وعده‌های کاری طیب‌نیا در وزارت اقتصاد بوده که تحقق کامل آن مشخص نیست. بعد دیگر طرح جامع مالیاتی وافق بودن طیب‌نیا به فرار مالیاتی است که با کامل شدن طرح قطعا می‌توان به طور فزاینده‌ای با فرار مالیاتی در سطح کشور مقابله کرد و این افتخار برای مسئولان وزارت اقتصاد ثبت شود. اما این روزها طیب نیا ارتباط عجیب و قابل تاملی میان فرار مالیاتی و قرارداد FATF برقرار کرده و راهکار مقابله با این فرار را در گرو اجرای این قرارداد می‌داند. شکی نیست که کشور سال‌هاست از فرار مالیاتی رنج می‌برد، اما سوال اساسی این است، مگر با FATF مشکل فرار مالیاتی قرار است حل شود که وزیر پیوند جدانشدنی با آن را مطرح می‌کند. جزئیات و ابعاد کامل طرح جامع مالیاتی هیچ مانع بیرونی نداشته و تمامی اجرای برنامه‌های آن به شرایط داخلی باز می‌گردد و اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم نیز به صراحت وظایف و تعهدات تمامی ارگان‌های و دستگاه‌های مسئول را بیان کرده است. مسئولان باید پاسخ دهند، چه کسانی از طرح جامع مالیاتی لطمه می بینند و چه کسانی از عدم اجرای آن تاکنون نفع برده اند؟ چرا تاکنون اطلاعات کامل تراکنش‌های بانکی و معاملاتی بانک‌ها در مالیات نقش نداشته است؟ حرکت بطئی و کند طرح مالیاتی به چه دلیل است؟ ذی نفعان پشت پرده به سرانجام نرسیدن آن چه اشخاص و گروه‌هایی هستند؟ و سوالات متعدد دیگری که گره 11 سال اجرای آن است. حالا بیش از یک دهه از وعده اجرای طرح جامع مالیاتی توسط دو دولت می‌گذرد، اما تاکنون شفاف‌ شدن این نظام با قید و بندهای فراوان همراه است. همچنین به گفته برخی مسئولان منابع دهها میلیارد تومانی به منظور آماده‌سازی زیرساخت‌ها و تجهیزات لازم هزینه شده است اما هم اکنون سرنوشت مبهمی دارد. محمدرضا جعفریان یکی از فعالان بخش خصوصی در این باره معتقد است باید طبق قانون اخذ مالیات در طرح جامع مالیاتی براساس پایگاه اطلاعات و داده‌ها باشد که نیازی به شیوه علی الراس نباشد. مشاور مالیاتی اصناف و بازار با تردید نسبت به وعده عملی شدن طرح جامع مالیاتی تا بهمن ماه امسال می‌گوید: بیش از 8 سال است هزینه‌های مختلفی برای آن می‌شود، اما به نتیجه نرسیده است. همچینن یکی از مسئولان مالیاتی گفته است: تاکنون ده‌ها میلیارد تومان برای این طرح هزینه شده اما همچنان تکمیل نیست و نتوانسته ارتباط مودی و ممیز را برای داشتن امضای طلایی بگیرد.